Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Đừng hỏi tôi câu với mệnh đề tu từ "Có yêu Sài Gòn không ?". Nói không đã dở, nói có càng dở hơn. Một người sống gần hết đời ở Sài Gòn. Cười và im lặng thôi.
Nhân các ông nhạc sĩ Phú Quang, giờ là Trần Tiến nhận giải thưởng Bùi Xuân Phái về tình yêu Hà Nội qua tác phẩm của mình. Các ông ấy dù thường sống ở Sài Gòn nhưng luôn yêu Hà Nội. Thơ nhạc luôn da diết, tưng bừng.
Thế Sài Gòn không có gì để "Thơ nhạc" lập giải thưởng về tình yêu Sài Gòn à ? Tình yêu thì có nhưng nay cũng khó.
Khi ngồi vào chiếc bàn mà đạo diễn Francis Ford Coppola 1970 ngồi gạch xóa kịch Bản The God Father ở café Trieste, San Francisco, tôi bỗng không khỏi nhớ đến La Pagode và Givral Sài Gòn.
Cả hai đểu là nơi những văn nghệ sĩ, nhà báo có tên tuổi lui tới. Đến hôm nay café Trieste (1956) vẫn còn với bức tường không bao giờ thiếu hình ảnh những nhân vật tên tuổi lớn, có người đoạt Nobel văn chương như Joshep Brodsky thường xuyên ra vào thuở sinh thời.
La Pagode (Cái Chùa) là chỗ ngồi, nơi gặp gỡ của những nhân vật văn hóa nghệ thuật danh tiếng nhất của Sài Gòn không thế kể hết tên, sau 1975 cũng đã biến mất.
Đấy là buổi tối nào đó của năm 2006, tôi được nhắn ăn tối trò chuyện thân mật với cụ Sáu Dân - Võ Văn Kiệt, mà Thanh niên xung phong thường gọi là Chú Sáu.
Tôi ngạc nhiên, nhưng người thu xếp nói cứ đến, anh là cựu thanh niên xung phong, không xa lạ gì với cụ Sáu.
Cuộc trò chuyện về vấn đề "Hòa giải - Hòa hợp" và nhiều vấn đề khác nữa, nhưng trời sinh tôi có một "ưu điểm" không bao giờ nhớ được chức danh các nhân vật từ thấp đến cao. Những vấn đề chính trị, kinh tế thường nghe tai này qua tai khác, hôm sau chỉ nhớ mang máng hoặc quên béng như con cọp quẹt tai vào lá.
... Quán cà phê nhỏ chỉ kê được vài cái bàn gỗ, dăm cái ghế nhỏ mặt tiền đường không xa chợ Trương Minh Giảng (sau đổi thành chợ Nguyễn văn Trỗi). Đại học Vạn Hạnh cũng cách đấy không xa.
Quán chỉ có hai người. Pha chế là dịch giả, họa sĩ Hoàng Ngọc Biên, người thứ hai là tôi. Khi ấy đang làm việc ở một nhà in nhỏ, nơi in những tác phẩm của nhà xuất bản Văn Học, tôi phụ trách bưng bê, gọi sang lên một chút là "tiếp viên nam" của quán. Nếu làm ca tối ở nhà in thì làm "tiếp viên" ở quán cà phê buổi sáng.
Bức tường được chọn phóng một bức tranh của họa sĩ Pháp Fernand Léger. Tranh Léger với đường nét khỏe mạnh, biểu tượng mạnh mẽ phù hợp với tinh thần "lao động xã hội chủ nghĩa" dễ tránh những "rắc rối" của chế độ mới chỉ vừa trên dưới 10 năm (1985).
Hắn thua tôi 7 tuổi, về làm việc ở báo Tuổi Trẻ thời tổng biên tập Vũ Kim Hạnh sau tôi 2 năm.
Mười hai năm sau tôi rời Tuổi Trẻ về làm việc ở Thời báo Kinh tế Sài Gòn dù tôi chả biết gì về kinh tế. Kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa càng không. Quay đi quay lại, lại gặp hắn. Vẫn giọng châm biếm quen thuộc « Đỗ Trung Quân về Thời báo Kinh tế Sài Gòn : tin mừng cho giới nhà thơ, tin buồn cho giới doanh nghiệp ! ».
Ám chỉ vụ Tố Hữu chăng ?
Một chiến dịch quyết liệt đánh sập một nền kinh tế thịnh vượng hàng đầu Đông Nam Á, mà Lý Quang Diệu - vị thủ tướng một quốc gia non trẻ là Singapore từng mong muốn đại ý “ nền kinh tế Singapore được như Hòn ngọc Viễn Đông - Sài Gòn ? “
Chiến dịch “cải tạo tư sản“ 1975 - 1977 - 1978 đưa Sài Gòn về thời kỳ nghèo đói hậu chiến bi thảm chưa từng có
Nhà cửa, của cải của những nhà doanh nghiệp Sài Gòn bị cải tạo, tù đày trở thành tài sản của …
Chuyện từ một tờ báo được “tam ban triều điển“ của Triều đình. Phó ban tuyên giáo Huỳnh Thanh Hải khi ấy nói “Chuyện người ta muốn quên các anh cứ khơi lại, nhắc mãi …“
Để Mị nhắc cho mà nhớ:
Năm 2009, báo Sài Gòn Tiếp Thị đăng bài Biên Giới Tháng Hai của nhà báo Huy Đức trên cụm trang Góc nhìn số ra ngày thứ Hai 09.02.2009. Bản online của bài này được đăng lên website sgtt.vn ngay sau đó.
Đến trưa ngày 09.02.2009 bài này bị “trển” bắt rút khỏi website, và bản báo giấy thì bị điểm mặt chỉ tên lưu “sổ bìa đen” trong cuộc họp giao ban với ở “trển” vào thứ Năm tuần đó.
Lãnh tụ tối cao của Bắc Triều Tiên học đại học ở Thụy Sĩ.
Ái nữ rượu của Tập Hoàng đế học đại học ở Mỹ.
Hy vọng sẽ thay đổi gì ở thế hệ sống, học hành, nhìn thấy một xã hội & thể chế khác xa nước mình ?
Đừng hão huyền, hoang tưởng…
Cái thua của U22 Việt Nam trước U22 Indonesia đã được rành rành báo trước khi coi giò, coi cẳng, kỹ thuật, thể lực của các cầu thủ hai bên. Nếu U22 Việt Nam có vượt qua U22 Indonesia nhờ may mắn đá hơn người, thì thất bại trước U22 Thái Lan sẽ khó tránh khỏi.
Không thể chỉ đơn thuần trách huấn luyện viên Troussier được, vì dàn cầu thủ trẻ của Việt Nam chỉ có thế. Bạn hãy chỉ ra cầu thủ trẻ nào tài năng, có thể lực tốt không được ông Troussier tuyển chọn nào? Còn các cầu thủ trụ cột của U22 Việt Nam đá thế nào, kỹ thuật chân giò, thể lực, tư duy chiến thuật, sự thông minh chạy chỗ ra sao ai ai cũng đã thấy.
Và đó chính là lý do các cầu thủ U22 Việt Nam hầu hết không được thi đấu ở các giải quốc gia. Trong khi đó hầu hết các cầu thủ trẻ U22 Thái, Indonesia, Malai đều đã là các cầu thủ chuyên nghiệp thường xuyên ra sân ở các đấu trường trong nước.
ta mang tuổi hai mươi vào rừng tám năm
bốn năm những vùng kinh tế mới
ba năm lòng hồ Dầu Tiếng
một năm chiến trường biên giới K máu và không chắc còn nước mắt
trả xong món nợ lý lịch dù không con sĩ quan
dù không nhà địa chủ
Chiến tranh lại nổ ra khi trang phục chúng tôi chưa xả hết mùi khói lửa biên giới Tây Nam Kampuchia. Không có đơn vị thanh niên xung phong phía Nam nào bị điều ra biên giới phía Bắc cả, nhưng ca khúc của ông Trần Tiến thì vang vọng lẫy lừng “Đoàn quân vội đi …đi về biên giới …Cũng từ biên giới về những bầy trẻ nhỏ…”.
Tôi ở yên giữa lòng hồ Duơng Minh Châu, chiều chiều nhìn mây mù đỉnh núi Bà Đen và thầm hỏi bao giờ thấy lại ánh đèn thành phố Sài Gòn.
Nhiều năm và nhiều năm sau nữa [có vẻ giống nhạc Vũ Thành An nhỉ] tôi và Nguyễn Quang Lập gặp và trách Trần Tiến ngủ yên trong hào quang showbiz. Không có nổi một ca khúc nào khi Trung Quốc uy hiếp Biển Đông trong khi tôi, Nguyễn Quang Lập và rất nhiều người khác đã có mặt trên mặt đường Sài Gòn những ngày sôi sục ấy. Hình ảnh Lập chống gậy đi đứng khó khăn nhưng quyết không bỏ cuộc tuần hành là hình ảnh đáng khâm phục.
Đêm cuối cùng chỉ còn vài tiếng nữa là ông và gia đình ra sân bay rời khỏi Việt Nam. Maquette bản thảo tập thơ “Cỏ hoa cần gặp“ của tôi còn trên bàn montage, ông bảo tôi chọn một ngày sinh ghi vào phần tiểu sử ngắn.
“Có ngày sinh cho vui với người ta chứ !“ - ông cười.
Tôi ghi ngày sinh 19-1-1955.
Sau khi nhạc sĩ Phú Quang qua đời, nhạc của ông có người thích, có người không thích, có người rất thích…lý do nào cũng đúng cả. Không nên tranh cãi, hãy tôn trọng sở thích cảm quan, cảm thụ riêng kể cả của vùng miền.
Nhưng nhiều năm trước từng có quan chức tuyên giáo chỉ đạo, tại sao Hà Nội luôn có ca khúc hay về Hà Nội. Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh thì không ?
Câu trả lời của tôi.
Buổi sớm trước mười mấy tiếng nữa thành phố sẽ lock theo chỉ thị 16, tôi cũng phóng xe một vòng.
Nghĩ rằng sẽ vắng vẻ, nhưng không phải thế. Dòng người đổ ra đường, đến các điểm lương thực còn mở ngày cuối, mua những thứ cần thiết.
Con đường thuốc Tây Hai Bà Trưng - Tân Định, các nhà thuốc dù không tới nỗi chen chúc cũng đông kín người . Chính quyền vẫn tuyên bố bảo đảm nguồn lương thực bình thường "giá cả bình ổn" trước và trong giãn cách cho người dân thành phố.
Cuối cuộc đời, một ngày nọ tôi bỗng nghe lời khen ngợi “phải độc tài như cộng sản mới chống được con Covid, dân chủ quá hỏng !“.
Lời khen ngợi trong ngoặc kép ấy không chỉ ở đây, nó đến nhiều từ người quen, bạn bè ở Châu Âu, ở Mỹ, xứ sở đã trải qua điêu đứng với bùng nổ lây nhiễm của đại dịch thời gian qua.
Độc tài quả nhiên rất được việc. Đeo ngay khẩu trang vào, bịt ngay cái mồm vào, bất tuân a lê hấp phạt ngay tắp lự không ong đơ chi sất. Quả thật suốt hai năm đối đầu với dịch bệnh, con số, tỉ lệ lây nhiễm ở Việt Nam so với các quốc gia gần kề trong khu vực là thấp.
Năm 1991 khi thực hiện bìa cho tập thơ “Cỏ hoa cần gặp“, phần tiểu sử dịch giả, họa sĩ Hoàng Ngọc Biên hỏi ngày sinh của tôi. Tôi cười “Không có ạ ! Kwan thuộc thành phần lý lịch bất minh !“
Ông cũng cười, phết cho một ngày sinh vào tiểu sử cực ngắn : Đỗ Trung Quân 19-1-1955. Ngày 18-1 là ngày sinh của dịch giả, họa sĩ Hoàng Ngọc Biên. Vậy là ông cho tôi ngày sinh sau ông một ngày.
Đấy cũng là ngày Trung Quốc cướp quần đảo lớn nhất của Việt Nam, quần đảo Hoàng Sa…
Đấy là một hiện tượng, không chỉ là vấn đề tiền bạc mà có lẽ trong lịch sử âm nhạc miền Nam hiếm có lần thứ hai.
Nhân vật tạo thành hiện tượng có một không hai ấy từ một nhạc sĩ có tên Lam Phương.
Chỉ riêng ca khúc “Thành phố buồn“ (1970) đã mang về cho ông số tiền bản quyền chưa tùng có với mọi nhạc sĩ kể cả Phạm Duy [nếu chỉ nói riêng của một ca khúc]. Hãy hình dung dễ hiểu, năm 1970 một chiếc Hoda Dame Nhật mới toanh nhập về Việt Nam nguyên thùng giá 30.000 đ /VNCH thì bản quyền của Lam Phương thu về với băng, dĩa ghi âm của “Thành phố buồn“ là 12 triệu đ/VNCH.
Câu chuyện này đã thành chuyện nhỏ chẳng mấy ai quan tâm. Vì thực sự nhiều năm qua, hầu hết các kênh truyền hình đều tràn ngập những cuộc thi hay ca hát nôm na là nhạc Bolero.
Hầu hết ca khúc đều là ca khúc của các tác giả miền Nam Việt Nam trước 1975. Ai không thích cứ tự nhiên không thích, ai yêu thích cự tự nhiên thưởng thức nó.
Vô hình trung bỗng thành lãnh vực văn nghệ “tôn trọng sự khác biệt“ nhất trong nhiều lãnh vực văn nghệ khác. thế cũng tốt. Cái gì không chôn nó được thì nó sống, cái gì chôn mà vẫn sống nghĩa là phải có ít nhiều giá trị. Nó khác hẳn loại “còn sống mà đã như xanh cỏ“.
Mà sao em thấy rất là Y Vân
Hỏi rằng sống có bao lăm
Thì Y Vân bảo 60 năm cuộc đời
Nhưng Paris cực gần gũi với người Sài Gòn bằng những kiến trúc từ biệt thự, nhà cửa đến Vương Cung Thánh Đường uy nghi. Bằng thơ Nguyên Sa, Cung Trầm Tưởng ...
