Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Đất nước mấy chục năm qua có thay đổi, phát triển không ? Có, thay theo thời gian và do sự cố gắng của con người.
Nhưng đừng chỉ nhìn vào đường sá, nhà cửa, miếng ăn... Có những thứ tới giờ vẫn không nhúc nhích, vẫn như cách đây 50 năm.
Nhìn ngó nghe hệ thống truyền thông độc quyền của nhà nước những ngày qua, những ngày này và những ngày tới, nhất là trên tivi, có cảm giác thật kinh sợ cho thứ tư duy ăn mày quá khứ, say chiến thắng, say đến mức bất chấp.
Thị trường chứng khoán Mỹ hôm nay giống y chang Miền Nam Việt Nam năm 1975.
Ban đầu mất từng tỉnh, còn nghe ngóng xem Quốc Hội Mỹ có thay đổi … viện trợ trở lại ?
Y như mỗi ngày chứng khoán mất 1 ngàn điểm, chờ phản ứng của Quốc Hội Mỹ.
Không có gì thay đổi cả.
Nếu nói lái, nó sẽ có nghĩa khác và cái nghĩa đó, không ai thấm thía bằng dân miền Nam – một miền Nam tan hoang sau giải phóng vì một nhân vật: Lê Duẩn.
Ông Duẩn mất đã 39 năm nhưng chưa thấy các sử gia nghiêm túc và trung thực đặt bút nghiên cứu về ông – một nhân vật đặc biệt trong lịch sử hiện đại Việt Nam. Không phải viết theo kiểu tô hồng, dạng như "ông là bộ óc vĩ đại đã đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác".
Báo Thanh Niên, ngày 26/03/2025 đăng bài về việc đại tướng Phan Văn Giang kiểm tra hợp luyện diễu binh, diễu hành chuẩn bị kỷ niệm lễ kỷ niệm 50 năm đất nước thống nhất.
Ông Phan Văn Giang chỉ đạo: “Thời gian đến, ngày diễn ra lễ kỷ niệm không còn dài, cần nỗ lực cao nhất để hoàn thành tốt nhiệm vụ, bảo đảm tương xứng với quy mô, tầm vóc của lễ kỷ niệm 50 năm đất nước thống nhất”.
Trong toàn bài viết đó, không có cụm từ giải phóng!
Theo tôi biết, cả bộ máy đang chuẩn bị cho ngày lễ 30-4 năm nay. Công tác chuẩn bị được tiến hành từ năm ngoái.
Vì là lễ kỷ niệm tròn nửa thế kỷ nên chính quyền sẽ làm lớn. Các đài phát thanh truyền hình đã cho phỏng vấn nhân chứng ngay từ bây giờ.
Không biết anh Tô chỉ đạo ngày lễ thế nào? Lấy chủ đề thống nhất làm chính hay chủ đề giải phóng?
Nghe “mới” ai mà chẳng thích. Họa chỉ có gỗ đá hoặc kẻ khư khư bám lấy cái cũ lỗi thời để vinh thân phì gia thì mới lạnh lùng, dửng dưng, không muốn “vào”. Vào kỷ nguyên mới không có nghĩa xóa bỏ hết thứ cũ, nhưng những gì đã quá vướng víu, cản trở, tai hại thì nên bỏ.
Tôi rất ghét câu dạy đời “Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục thì tương lai sẽ bắn anh bằng đại bác” bởi nó rất hồ đồ. Có những thứ quá khứ cần bị đào sâu chôn chặt mới vươn tới tương lai được, vào kỷ nguyên mới được.
Những nhà lãnh đạo, cầm quyền nước này đã không ít lần chủ trương “gác lại quá khứ, hướng đến tương lai”. Đó là nhận thức, tư duy cởi mở, nhất là ở một nước từng chiến tranh liên miên với nhiều kẻ thù. Chỉ có điều, chủ trương ấy bị “nhất bên trọng, nhất bên khinh”, không được thực thi tử tế. Điều đó ta có thể thấy rõ nhất trong quan hệ của nước này với Trung Quốc và Mỹ. Tôi không cần nhắc ra đây, bởi hầu như ai cũng rõ.
Từ năm 1975 tới năm 2025 vừa tròn 50 năm. Hơn nửa đời người. Nửa thế kỷ đã trôi qua ấy, mọi thứ biến đổi, kể cả suy nghĩ, tư duy, ý thức, quan điểm. Sông kia rày đã nên đồng, bãi bể nương dâu, thế gian biến cải vũng nên đồi. Ngay cả cái tóc trên đầu còn bạc trắng.
Năm mươi năm tròn, việc ghi nhớ, kỷ niệm một sự kiện cực lớn trong lịch sử dân tộc cũng là chuyện thường tình. Nhưng cũng cần nói thẳng rằng không phải cả nước này, cả dân tộc này, cả nhân dân xứ này đều háo hức, nồng nhiệt.
Nếu muốn biết, cứ làm cuộc trưng cầu dân ý "bỏ túi" một cách khách quan với người miền Nam thì rõ.Nhất là những người từng sống ở miền Nam trước năm 1975 còn sống tới giờ.
Hôm nay 30.4 (ngày 30 tháng 4), trên phố xá, đường đi, nơi công cộng, và nhất là trên hệ thống báo chí truyền thông mậu dịch (báo, tivi, đài), cả bộ máy cai trị, cả “hệ thống chính trị” gần như vận hành hết công suất vào việc “kỷ niệm 49 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước”.
Rồi sau đó vài ngày, tất cả lại bị cuốn vào cơn sóng còn dữ dội hơn, “kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ”. Biết bao nhiêu thời gian, công sức, tiền của đổ vào đó, không ai có thể biết, đong đếm được. Ngân sách được sử dụng thế nào, chi vào việc gì, bao nhiêu… luôn là bí mật.
Suốt lâu nay, khi người cộng sản nắm quyền xứ này, họ áp dụng những trò hình thức của các đàn anh Liên Xô, Trung Quốc rất triệt để, thậm chí về mặt nào đó còn “sáng tạo” hơn, khiếp hơn. Thích diễu binh, khoái kỷ niệm này nọ, ham hố treo đèn kết hoa, chăng khẩu hiệu, treo cờ.
Đồng chí Putin vĩ đại không chỉ thành công đem chiến tranh về cho đồng bào của mình, mà còn thành công trong việc vực dậy một cuộc nội chiến.
Hôm nay, quân và dân vùng Belgorod của Nga đã tiến hành nổi dậy chiến đấu với đồng chí Putin.
Xe tăng treo cờ Quân đoàn Tự do Nga được cho là đã đồng thời tiến vào cả hai khu vực Belgorod và Kursk ở Nga từ Ukraine. Quân đoàn bao gồm các binh sĩ Nga chiến đấu bên phía Ukraine chống lại Điện Kremlin.
Các khách sạn lớn ở Phnom Penh không ai biết tiếng Việt. Gã đi xe hơi từ Phnom Penh đến Siêm Riệp dừng lại các trạm nghỉ, nhân viên trẻ cũng “no no Việt Nam”.
Đến Ang Ko Wat vào trung tâm dịch vụ, mặc dù ông chủ là người gốc Việt, các nhân viên đều lắc đầu “no no Việt Nam.”
Phải chấp nhận sự thật này thôi. Cuộc chiến qua 45 năm rồi, thế hệ lớn lên sau 1979 hầu như không còn quan tâm tới ai đã cứu cha mẹ, ông bà họ khỏi nạn diệt chủng nữa. Với họ, lúc này ai làm chủ nền kinh tế, thương mại, ai nhiều tiền là đối tượng họ tôn kính và hết mình phục vụ.
Thế giới này dù là châu Âu hay Bắc Mỹ, dù là Thái Lan, Singapore, hay Nhật Bản, Hàn Quốc… còn đó một món nợ với người Việt Nam và người Campuchia, món nợ diệt chủng Mao-Đặng-Polpot.
Bốn mươi lăm năm trước, ngày này Phnom Pênh được giải phóng bởi bộ đội Việt Nam. Nhưng cũng bắt đầu dằng dặc 10 năm máu bao chàng trai trẻ Việt tiếp tục đổ xuống vì bè lũ cộng sản Trung Hoa-Khmer đỏ tàn ác, cùng cuộc chiến tranh 17.2.1979 của 60 vạn quân cộng sản Bắc Kinh man rợ.
Mười năm ấy Mỹ và Pháp, Đức, Nhật, ASEAN…đều đứng về phe Khmer Đỏ, bảo vệ chiếc ghế của chúng tại Liên Hiệp Quốc và bao vây cấm vận Việt Nam, theo tham vọng của chúa tể Đặng Tiểu Bình.
Cách nay 69 năm, ngày 10.10.1954, những người lính Pháp cuối cùng xếp hàng ngay ngắn rời khỏi Hà Nội, theo lối cầu Long Biên do chính họ xây dựng, để về Hải Phòng tập kết 300 ngày chờ rút hết về nước. Nay ở bãi biển Đồ Sơn vẫn còn di tích bến Nghiêng, nơi quân Pháp xuống tàu hồi hương.
Pháp rút, quân ta vào tiếp quản thủ đô Hà Nội trong sự chào đón của nhân dân. Đoàn xe chở tướng Vương Thừa Vũ - Chủ tịch Ủy ban quân chính (quân quản) Hà Nội, bác sĩ Trần Duy Hưng - Chủ tịch Ủy ban hành chính Hà Nội đã cùng bộ đội vào nội thành qua năm cửa ô một cách hòa bình, không một tiếng súng nổ nào.
Nhạc sĩ Nguyễn Thành viết "Khi đoàn quân tiến về mùa thu ấy/Nhịp trống rung ba mươi sáu phố phường". Ngày 10.10 được lịch sử gọi bằng cái tên chính xác với thực tế, “ngày tiếp quản thủ đô”. Lứa chúng tôi khi học phổ thông (từ lớp 1 tới lớp 10) sách giáo khoa và lời thầy cô, lời cán bộ đều ghi rõ, nói rõ là “ngày tiếp quản thủ đô 10.10”.
Ukraina đã chính thức bước vào chiến dịch phản công trên toàn mặt trận.
Ngày 08/06/2023, sau khi bị bãi mìn của quân phòng thủ Nga ở hướng mặt trận Zaporozhye phá hủy một số xe tăng và thiết giáp của lực lượng tấn công, mũi tấn công của quân đội Ukraina ở hướng này tạm thời khựng lại. Putin và lãnh đạo quân đội Nga đắc chí và thổi phồng chiến công này.
Nhưng chỉ một ngày sau đó cho đến nay, quân đội Ukraina đã chọc thủng nhiều tuyến phòng thủ của quân đội Nga trên nhiều hướng.
Về quân sự, lính Mỹ đã rút khỏi Việt Nam từ 29.03.1973.
Về kinh tế thì nếu không "giải phóng" bây giờ mức sống của miền Nam chắc hẳn rất cao, không thua kém Singapore, Hàn Quốc.
Về giáo dục chắc chắn cũng hơn giáo dục hiện nay, bởi ngày ấy giáo dục của Việt Nam Cộng Hòa đã được đánh giá cao trong khu vực.
(Adrien Vautier, Laurence Cornet, Le Monde 09/04/2023) Thành phố ngoại ô Kiev đã được giải phóng ngày 28/03/2022. Một năm sau, Le Monde đã đến gặp cư dân trên những đường phố vẫn còn mang dấu tích của những trận đánh.
Irpine, ngoại ô Kiev, thuật lại câu chuyện những ngày đầu bị quân đội của Vladimir Putin xâm lược, với những đoàn xe tăng kéo dài hàng mấy chục kilomet, lao nhanh về hướng thủ đô, được cho là sẽ chiếm gọn trong vài tuần. Nhưng thành phố biểu hiện cho cuộc kháng chiến của người Ukraina, đã làm ngạc nhiên tất cả mọi người.
Một số nhà lãnh đạo Trung Á đã gây ngạc nhiên khi tỏ thái độ, đôi khi trực tiếp. Chẳng hạn hôm 17/06 tại Diễn đàn Kinh tế Saint-Pétersbourg, tổng thống Kazakhstan phải trả lời một câu hỏi gây bối rối : có sẵn sàng công nhận các « nước cộng hòa ly khai » Donetsk và Luhansk ? Trước mặt Vladimir Putin, ông Kassym-Jomart Tokaiev đáp : « Nếu quyền tự quyết được áp đặt khắp nơi trên thế giới ; sẽ có trên 600 nước thay vì 193 thành viên Liên Hiệp Quốc hiện nay. Chắc chắn sẽ hỗn loạn ».
Liên quan đến Việt Nam, loa phường ở Hà Nội kỳ này « được » lên báo The Economist qua bàiviết « Các loa phóng thanh ở thủ đô Việt Nam lại vang lên những câu tuyên truyền ».
Nỗi sợ hãi sâu thẳm trong Putin không phải biên giới của NATO mở rộng đến đâu, mà là biên giới của tự do đã đến sát nách nước Nga rồi.
Như bất cứ một kẻ độc tài man rợ nào, tự do là thứ ánh sáng Putin không thể nào chịu đựng nổi. Hắn sợ đến một ngày, thứ ánh sáng quỷ quái chết tiệt đó sẽ tràn ngập nước Nga, khi đó hắn cùng đồng bọn sẽ không còn chốn nào để dung thân nữa. Và thế là hắn đã quyết ra tay, trong tuyệt vọng.
Đó là một nỗ lực tuyệt vọng, bởi vì có thể chính hắn cũng hiểu bom đạn và cường quyền chưa bao giờ, và sẽ không bao giờ có thể cản được bước chân của tự do.
Trên đời nghìn vạn điều khốn nạn, nhưng có lẽ khốn nạn nhất là kéo quân đi xâm lược đất nước người ta mà lại bảo rằng đó là giải phóng.
Bọn Nga, cha con nhà Putin, Lavrov, Peskov luôn mồm khoe nay giải phóng thành phố này, mai giải phóng vùng đất kia của Ukraine, giải phóng thành phố Bucha, giải phóng thành phố Kherson, giải phóng Mariupol...
Chỉ muốn nhổ nước bọt vào mặt chúng mày, đập vào mặt chúng mày, đồ xâm lược đểu giả.
[Facebook nhắc lại không khí ngày này 9 năm trước (12-12-2012), ngày chính thức công bố cuốn Bên Thắng Cuộc, đọc hàng chục bình luận của mọi người mà lặng đi... Xin post lại lời giới thiệu cuốn sách.]
Không ai có thể đi đến tương lai một cách vững chắc nếu không hiểu trung thực về quá khứ, nhất là một quá khứ mà chúng ta can dự và có phần cộng đồng trách nhiệm.
Cuốn sách này bắt đầu bằng những câu chuyện xảy ra trong ngày 30-4-1975. Ngày mà tôi, một cậu bé mười ba, trước giờ học chiều, đang vật nhau ven đồi thì nghe loa phóng thanh truyền tin “Sài Gòn giải phóng”. Thay vì tiếp tục ăn thua, chúng tôi buông nhau ra.
Miền Nam, theo như những bài học của chúng tôi, sẽ chấm dứt “20 năm rên xiết lầm than”. Trong cái thời khắc lịch sử ấy, trong đầu tôi, một sản phẩm của nền giáo dục xã hội chủ nghĩa, xuất hiện ý nghĩ: Phải nhanh chóng vào Nam để giáo dục các bạn thiếu niên lầm đường lạc lối.
