Nguyên Tống - Vài lời cho dư luận viên

 

Mình thấy cần có đôi lời cần phải nói với những kẻ mà mình coi là vô học và dốt nát trên Facebook này.

Nghiệm từ bản thân, mình viết những trải nghiệm, góc nhìn của mình, về cách tư duy để có một cuộc sống vững vàng, tự thân, về những bất cập trong xã hội là bởi mình yêu đất nước quê hương của mình và mong muốn nó tốt đẹp lên cho bằng anh bằng em.

Để mình và con cháu mình được sống như những con người thật sự trên quê hương và có thể mang tài năng sức lực của mình cống hiến cho sự tiến bộ của đất nước. Để không phải chịu những rủi ro về môi trường ô nhiễm, tai nạn hay thức ăn bẩn, văn hóa bẩn làm suy thoái giống nòi.

Huỳnh Ngọc Chênh - Phản biện

 

Mới đây tui có viết, phản biện xã hội như cái phanh xe. Phanh xe giúp xe tự tin lao nhanh về phía trước mà không sợ gây ra tai nạn. Xe không phanh thì chỉ đứng yên hoặc chạy chậm như đi bộ.

Phản biện giúp xã hội phát triển nhanh và đúng hướng. Không có phản biện xã hội sẽ trì trệ hoặc lao nhanh xuống hố.

Nhờ có mạng xã hội, lực lượng phản biện tăng lên rộng khắp dù cho chính quyền ra sức hạn chế. Nhớ ngày xưa khi mọi phương tiện truyền thông đều nằm trong tay chính quyền, thì tiếng nói phản biện chỉ khép kín trong các bàn nhậu hoặc trong các quán cà phê. Ngày nay thì bất kỳ công dân nào cũng đưa được ý kiến phản biện của mình lên diễn đàn công khai và rộng mở.

Dương Quốc Chính - Con hổ bị nhốt vẫn là con hổ

Từ hôm qua đến giờ, mình để ý nhiều người chửi ông Osin là đ* bút, ý là viết theo định hướng, lòe bịp người đọc...

Mình xem wall những người này thì thấy hầu hết đều trình độ vớ vẩn, không viết nổi trang A4, chỉ là đi hóng hớt nói leo. Tất nhiên trình thấp vẫn có quyền chê người có trình độ cao hơn, nhưng phải cụ thể, chỉ rõ xem người ta sai chỗ nào, tại sao sai...

Nhưng kinh nghiệm đấu bò của mình là chỉ cần hỏi cụ thể vậy là 90 % bò cúp đuôi, vì hầu như chúng chỉ hiểu lơ mơ cảm tính là người kia viết gì đó sai sai, nhưng không thể chứng minh. Lẽ ra, không thể chứng minh người ta sai thì ngậm mồm mà hóng, hoặc đi chỗ khác mà hóng. Đừng có chửi phong long.

Mạnh Kim - Bây giờ, không ai còn có thể "an toàn"

 

Cách đây vài tháng, tôi nhận được cuộc gọi của anh T. Anh cho biết, một nguồn khả tín của anh báo rằng danh sách bị bắt trong năm nay có tên Huy Đức. Không chỉ có tên, Huy Đức còn nằm ở đầu bảng. Do vậy, việc bắt Huy Đức chỉ là vấn đề thời điểm. Tôi tin Huy Đức nhận thức rõ mức độ đe dọa cá nhân mình.

Cùng với Huy Đức, danh sách còn có vài người khác, trong đó có XXX. Không thân với Huy Đức và cả với XXX, anh T. muốn tôi nhắc với XXX rằng phải cẩn thận. Cá nhân tôi không thân Huy Đức. Trước giờ tôi chỉ gặp vài lần, trong đó có một số buổi chiêu đãi ngoại giao của các lãnh sự quán ở Sài Gòn. Do đó, tôi đã không nói gì với Huy Đức.

Vả lại, một người có quá nhiều nguồn như Huy Đức, từ công an, quân đội đến tình báo và cả các nhân vật chóp bu trong hệ thống, hẳn nhiên anh ấy biết nhiều hơn rất nhiều mà những gì “bên ngoài” biết về anh ấy. Tuy nhiên, tôi báo tức thời cho XXX, thậm chí còn nhắn thêm với vài bạn thân của XXX, để cùng đánh động rằng sự việc thật sự rất nghiêm trọng. Rằng đang có một làn sóng bắt bớ nhằm vào những người “mặc định” được xem là “bất khả xâm phạm”.

Phạm Thị Hoài - Bên bỏ cuộc

 

Ai cũng biết khoảng cách về mọi phương diện giữa Osin Huy Đức và Người Buôn Gió Bùi Thanh Hiếu.

Hiếu thường xuyên vạch mặt, kết tội, và thậm chí chửi rủa Huy Đức bằng những lời lẽ hả hê xúc phạm. Huy Đức biết cả, song là một trong những nhà báo biết dùng tiếng Việt nhất, anh cũng biết tự kiềm chế, chưa bao giờ công khai có lời nào không hay về Hiếu.

Nếu Huy Đức thật sự đã bị bắt, tôi không biết Hiếu có mãn nguyện không, song hàng ngàn đệ tử của Hiếu thì đang rầm rộ ăn mừng. Chỉ riêng điều đó đã cho thấy thành công của chính quyền Việt Nam.

Nguyễn Ngọc Chu - Biết

 

1.

Nhiều người thấy cướp giữa đường. Nhưng không ai biết nói ra. Nên xã hội không biết có cướp.

Nhiều người thấy quả táo rơi xuống đất, chứ không rơi lên trời. Nhưng chỉ có Newton biết nói ra, nên xã hội mới biết “Định luật vạn vật hấp dẫn”. Newton là người biết.

Xã hội tiến bộ nhờ những người biết.

Sương Quỳnh - Một kỷ niệm với Huy Đức

 

Cách đây hơn chục năm, nhà báo Huy Đức viết bài "Tầu thì lạ nhưng sự hèn hạ thì quen". Bài báo này làm dậy sóng nhiều phía.

Tôi thì lúc đó quá cảm phục anh.

Vài tuần sau một an ninh A25 đến tòa soạn gặp tôi có việc. Ngồi trò chuyện, anh ta hỏi tôi có đọc bài này của anh Huy Đức không? Tôi nói: Có, chị có đọc. Cậu này nói: Ông Huy Đức viết một số bài rất nhạy cảm nên chắc sắp bắt anh ấy.

Bùi Quang Minh - "Bình thường mới" ?

 

Có tin nhà báo Osin Huy Đức (Trương Huy San) bị bắt và khám nhà.

Anh đã thường xuyên đăng tin sớm về việc bắt các nhân vật có tên tuổi, nên hẳn anh có thể sớm biết mình sắp bị bắt và viết bài nào đó cuối cùng tự thông báo. Gần đây anh viết hai bài đáng chú ý, ta thử tìm xem anh có nhắn gởi tín hiệu gì về chuyện "tôi cũng sắp bị bắt" không:

- Sáu ngày trước: Bài Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi (nói về những cải cách nên có trong Bộ Công an)

Đặng Đình Mạnh - Sao lại hồ hởi với việc Osin bị bắt ?

 

Sau khi cô Lê Nguyễn Hương Trà (tức Cô Gái Đồ Long) cây viết thạo tin nhất Việt Nam đưa tin nhà báo Huy Đức (tức Trương Huy San, Osin) vừa bị bắt giữ, khởi tố hình sự và khám xét nơi ở, thì khá nhiều bạn tỏ vẻ hồ hởi!

Tôi hơi ngạc nhiên vì nếu không có mối thâm thù riêng tư gì với Huy Đức, thì sao các bạn lại vui như vậy? Theo dõi Huy Đức từ lâu, tôi nhận thấy anh ấy là người rất điềm đạm trên trang Facebook của mình, không sa đà vào những tranh cãi trước những lời bình luận trái chiều hoặc khiêu khích.

Nếu các bạn cho rằng Huy Đức là người được ông Trọng chống lưng, tôi đồng ý. Nếu các bạn cho rằng Huy Đức là cây viết đấm đá cho phe cánh trong chế độ, tôi vẫn đồng ý.

Mạc Văn Trang - Trong họa có phúc !

Một bạn trẻ nhắn cho tôi: Buồn lắm bác ơi, mấy bạn cháu viết phản biện sơ sơ trên Facebook mà bị bắt rồi. Cháu thấy vô cùng tuyệt vọng. Cháu lo cho bác quá, liệu bác già rồi có bị bắt không?

Có thể bác già, U90, người ta cũng nể chút. Vì dù sao chính quyền có chút hiểu biết đều nhớ câu nói nổi tiếng, tương truyền của cụ Lê Quý Đôn về năm nguy cơ làm mất nước: “Một, trẻ không kính già; hai, trò không trọng thầy; ba, binh kiêu tướng thoái; bốn, tham nhũng tràn lan; năm, sĩ phu ngoảnh mặt.”

Với lại bác có phản biện gì đâu, chỉ nói tâm tư của mình trước hiện trạng xã hội một cách thật thà, thẳng thắn, chia sẻ cùng bà con những suy nghĩ chân thành. Làm gì có chuyện “tuyên truyền chống phá nhà nước" !

Đoàn Bảo Châu - Kẻ thù nào đã hại ta?

 

Không phải là chiếc ghế gãy đã ngồi, không phải việc đã tắm cho Phật, không phải do bước vào con đường quan lộ bằng chân trái, bước ra ngõ gặp bà chửa, ngày giờ tuyên thệ không tốt đủ hay bất cứ một điều nhảm nhí nào mà dân gian yếu đuối, cảm tính, đã dễ dãi tưởng tượng ra. 

Kẻ thù nguy hiểm nhất của mỗi người chính là bản thân người ấy. Nhiều người hiểu điều gì là đẹp đẽ trong cuộc đời, đã thốt ra những lời vàng ngọc dạy dỗ người khác, trong câu này là tầng lớp cầm bút, được gọi là nhà văn nhưng lời nói và việc làm khác nhau.

Câu này luôn đúng: "Đất nước đang cần tiếng nói của tình yêu thương con người, của lòng trung thực, sự quả cảm từ các nhà văn."

Lê Kiên Thành - Người Ấy

 

Sáng nay tôi nhắn tin cho Người Ấy : ”Tình cảm với em trong anh còn nguyên vẹn!” Người Ấy không (chưa) trả lời.

Tình cảm ấy bắt đầu từ lần tôi thấy Người Ấy phát biểu (đại ý) : ”Phải biết lắng nghe và dám tranh luận với những ý kiến trái chiều”. 

Có lần tôi hỏi thẳng: ”Củi có nghĩa là những cành khô, không còn có tác dụng với cây, nhưng khi ta chặt cả cành tươi và vui mừng vì đốt nó cháy thì ý nghĩa là gì vậy?”. Người Ấy nhìn tôi hơi ngạc nhiên, nhưng im lặng.

Tiểu Vũ - Khi người Quảng cãi với người Quảng

Từ xưa tới nay, cãi đã trở thành "đặc sản" của người Quảng. Đó là sự thật hiển nhiên không cần phải bàn cãi thêm. Khi cãi đã đời với thiên hạ thì người Quảng cũng lại cãi với người Quảng. Trường hợp này thì quả rất ác liệt.

Và dưới đây là một vụ cãi mà người viết đã chứng kiến từ đầu đến cuối.

Số là gần đây, nhạc sĩ Trần Quế Sơn vào Sài Gòn tổ chức họp báo giới thiệu liveshow "Cõi quê" - chương trình âm nhạc gồm những sáng tác của anh lấy cảm hứng từ thơ Bùi Giáng (cả hai đều là người Quảng). Đây cũng là dịp để Trần Quế Sơn tranh thủ cãi với thiên hạ về bài hát "Thưa các em miền Nam". Anh nói "Bài hát này tôi chỉ lấy cảm hứng từ một tứ thơ của ông Bùi Giáng chứ không phải phổ thơ của ông.  Vậy mà người ta viết: "Nhạc Trần Quế Sơn - Thơ Bùi Giáng là chưa chính xác, nay tôi xin đính chính lại lần nữa".

Nguyễn Văn Tuấn - Tản mạn đầu năm: Ai là trí thức?

 

Hôm nọ, tôi thấy một buổi lễ có nhan đề 'Vinh danh trí thức trẻ'. Mỗi lần thấy mấy chữ này là tôi cứ tự hỏi 'ai là trí thức'?

Tôi là một giảng viên đại học và cũng là một người làm nghiên cứu khoa học, mà lại hay viết báo, nên bạn bè xem tôi là 'trí thức'. Nhưng thú thiệt, tôi không biết cái danh xưng đó có nghĩa là gì. Trong những buổi tán gẫu chuyện đời, bạn bè tôi ở Úc có khi nói ngẫu nhiên 'ông là trí thức', và tôi thường hỏi lại "nếu tôi là trí thức, vậy ông là gì? Là 'trí ngủ' hả"? Và, từ trong thâm tâm tôi cũng không dám nhận mình là bậc trí thức vì không hiểu rõ ý nghĩa của danh từ đó.

Thành ra, tôi ngạc nhiên khi thấy trong các hội nghị khoa học ở trong nước người ta tự xem mình là bậc trí thức. Ban tổ chức hội nghị thường hay tổ chức những buổi lễ vinh danh những người đó. Thỉnh thoảng người ta còn cho danh xưng 'trí thức trẻ', làm tôi tự hỏi 'vậy ai là trí thức ... già?'. Nghĩ chơi vậy thôi.

Lâm Bình Duy Nhiên - Một xã hội không còn khả năng thức tỉnh

 

Hàng ngàn người đổ về chùa Ba Vàng để chiêm bái và cúng dường vật được cho là xá lợi tóc của Đức Phật hơn 2.600 tuổi!

Trong khi đó đất nước tràn ngập bất công, nhân quyền, tự do báo chí, ngôn luận và tôn giáo bị chà đạp một cách trắng trợn ; thì chẳng mấy ai dám lên tiếng tranh đấu hay xuống đường!

Tất cả đều bị định hướng và dẫn dắt bởi nhà cầm quyền trong mục đích duy nhất là gieo mầm sự mê tín dị đoan, ngu dân hóa toàn bộ xã hội ; nhằm tước đi khả năng phản biện cần thiết của một đất nước tiến bộ.

Mai Bá Kiếm - Nhà báo phải có tư duy phản biện !

 

VnExpress giựt tựa bài báo rất lôi cuốn: "Bác sĩ giả vờ đi vệ sinh để học lén kỹ thuật mổ xương".

Song tựa này khiến người đọc liên tưởng "phòng vệ sinh kế bên phòng mổ", có thể đứng bên trong nhìn qua lỗ thông gió thấy bác sĩ mổ, và ngược lại, nam y tá từ phòng mổ có thể rình coi nữ y tá tắm!

Đoạn dẫn nhập (chapeau) tái khẳng định toilet kế phòng mổ: "Học khóa kỹ thuật đinh nẹp xương gãy tại Đại học Chulalongkorn bác sĩ Khôi ngạc nhiên với cách bác sĩ ở phòng bên cạnh mổ xương "rất lạ" nên vờ đi vệ sinh nhiều lần để nhìn học lóm".

Thọ Nguyễn – Kỷ niệm nghe đài địch

 

Tôi lớn lên trong một gia đình có đặc quyền, đặc lợi, dù không nhiều. Những năm 1960 miền Bắc Việt Nam hầu như không có nền kinh tế nên cán bộ không sướng hơn dân là mấy. Chiếm đặc quyền muốn nhũng cũng chẳng có gì để tham. Nhưng cái khoản thông tin thì chắc chắn là tôi hơn bọn trẻ cùng lứa.

Xài đồ sang mãi hóa nghiện. Năm 1967, tôi sang Đông Đức học nghề. Đang từ đói ăn sang chỗ thừa bơ sữa mà chẳng thấy sướng. Đó là vì thiếu các nguồn tin « mật » lấy từ đài địch. Ở sát nách Tây-Berlin nhưng vì mù chữ Đức nên có đài, có ti vi cũng như không.

Thức ăn tinh thần chủ yếu là các bản tin của Đại sứ quán gửi về hàng tháng, toàn chuyện giáo điều, ta thắng địch thua. Đã thế còn luôn phải nâng cao cảnh giác cách mạng, cảnh giác cả với các bạn Đông Đức. Họ đang cưu mang mình mà luôn bị phê là ăn phải bả xét lại của Liên Xô. Những trò đó tôi thuộc lòng từ hồi 10 tuổi.

Hoàng Nguyên Vũ - Bênh phim Trấn Thành bằng việc tấn công người có ý kiến trái chiều: Hành động của kẻ không có văn hóa

Khen chê một bộ phim là việc hết sức bình thường. Người này thích, người kia không thích, cũng là bình thường. Góc nhìn cá nhân của bất cứ ai với bộ phim ấy cũng nên được tôn trọng.

Nhưng nếu bạn khen một cách có ý đồ và vì tiền, hoặc vì một món lợi nào đó thì lại là khác. Bạn hãy hiểu rằng bạn đọc không hề dốt, không khó để họ nhận ra từng con chữ của bạn nó có vị mặn hay nhạt của quyền lợi phía sau.

Sáng ra đọc hai "trí thức" nhớn. Một người xưa nay mình rất nể phục vì tính khá điềm đạm và kiến thức điện ảnh rất sâu, nhưng lần này anh ấy laị chọn cách tấn công trực diện hai người với ngôn ngữ đầy miệt thị, thậm chí khá bẩn thỉu, tôi sốc thật sự.

Phạm Lưu Vũ - Khoảng trống và ý nghĩ

 

Bài viết “Khoảng trống sau Giáo sư Hoàng Tụy” của tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu là một tiếng nói đau đớn và tuyệt vọng của kẻ sĩ trước thời cuộc.

Tiếng nói chìm vào vô vọng, vĩnh viễn vô vọng, như những kiếp không may của những trí tuệ “đầu thai nhầm thế kỷ”. Con người có thể nhìn thấy ý nghĩ của người khác được hay không?

Có, không phải nhìn qua chữ, nhìn chữ thì phải đọc, không phải nhìn mặt, nhìn mặt thì phải xét đoán… Cũng không phải nhìn trời, nhìn đất, nhìn trời đất thì phải rùng mình.

Nguyễn Ngọc Chu - Khoảng trống sau GS Hoàng Tụy

 

1.

Ngày 22/07/2023, Trung tâm di sản các nhà khoa học Việt Nam đã làm lễ tiếp nhận tài liệu, hiện vật của GS Hoàng Tụy.

Những cuốn phim tài liệu, những ấn phẩm, hiện  vật và những phát biểu của học trò, người thân đã khắc hoạ một phần sự nghiệp đồ sộ của bậc trí giả lớn cuối cùng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đã rời xa cõi tạm 4 năm (07/12/1927-14/07/2019). Điều day dứt chưa nói, là khoảng trống sau GS Hoàng Tụy.

Là những khoảng trống nào? Xin chưa nhắc đến khoa học và giáo dục, mà nói đến khoảng trống trong quan hệ giữa “trí thức rường cột” và “chính khách đầu triều”.