Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer tại Washington ngày 10/05/2019. |
(VietStudies 09/09/2019) Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đã diễn
ra 18 tháng nay, lúc đánh lúc đàm, vẫn đang leo thang chưa có hồi kết, với hệ
quả khó lường. Gần đây, khi Trung Quốc đánh thuế lên 75 tỉ USD hàng nhập của Mỹ
(23/8/2019), Trump lập tức phản ứng để trả đũa bằng tăng thuế từ 25% lên 30% trên 250 tỉ USD hàng nhập của Trung Quốc
(từ 1/10/2019). Ông còn muốn tăng thuế trên 300 tỉ USD hàng nhập của Trung Quốc
(đến hạn từ 1/10 và 15/12/2019), cấm cửa Huawei và yêu cầu các công ty Mỹ không
được làm ăn với Trung Quốc.
Quyết định của Trump làm rung chuyển thị
trường chứng khoán. Dow Jones giảm 600 điểm (bằng 2,4%). Nhưng chiến tranh
thương mại chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” trong cuộc “chiến tranh lạnh mới”
Mỹ-Trung, với những quan điểm khác nhau, thậm chí đầy nghịch lý. Tuy còn hơi sớm,
nhưng cần đánh giá giữa kỳ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, để có cái nhìn toàn
cảnh.
Nghịch lý về chiến tranh thương mại
Trong khi chiến tranh thương mại “truyền
thống” của Mỹ với EU (xuyên Đại Tây Dương) hoặc với Nhật Bản (xuyên Thái Bình
Dương) trong thập niên 1980 (hay sau đó), chủ yếu là vì kinh tế, thì chiến
tranh thương mại của Mỹ với Trung Quốc hiện nay chủ yếu là vì địa chính trị (do
chiến lược thúc đẩy).