Sáng nay mưa xuống âm thầm quá
Thấy một mùa sau lãnh cảm rồi
Thấy lắm tương tàn trong Việt tộc
Giữa những bàn tay đẫm máu tươi.
Sáng nay mưa xuống âm thầm quá
Thấy một mùa sau lãnh cảm rồi
Thấy lắm tương tàn trong Việt tộc
Giữa những bàn tay đẫm máu tươi.
Việc Trung Quốc và Việt Nam cùng rút bớt tàu ở khu vực tàu Hướng Dương Hồng 10 gợi ý rằng cả hai phía có thể đánh giá tình hình sẽ không leo thang thêm nữa.
1. Tàu Hướng Dương Hồng 10
Trong những ngày qua, tàu nghiên cứu Hướng Dương Hồng 10 (Xiang Yang Hong 10) của Trung Quốc vẫn tiếp tục lượn lờ trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.
Ngày 18.05, tàu này lần thứ hai đi đến gần các giàn dầu khí của Việt Nam ở các lô 5-1a và 5-1b - 5-1c, di chuyển theo đúng đoạn đường nó đã đi trong ngày 10.05.
Trong một thông cáo, Nhà Trắng cho biết sẽ lập một liên minh với Canada và Anh để « hành động khẩn cấp » nhằm cải thiện việc theo dõi, kiểm soát, giám sát, trong cuộc chiến chống lại « nạn đánh cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định» (IUU - cụm từ viết tắt của Illegal, Unreported và Unregulated fishing).
Các viên chức Mỹ muốn đưa vào những quy tắc để có thể đối phó tốt hơn trước nạn đánh cá lậu, nhất là tại Ấn Độ-Thái Bình Dương, trong khuôn khổ cam kết chặt chẽ hơn ở khu vực để chống lại ảnh hưởng Trung Quốc. Một số quốc gia trong vùng phẫn nộ trước tình trạng những đội tàu cá hùng hậu của Trung Quốc thường xuyên xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của họ, càn quét hải sản, gây thiệt hại lớn cho môi trường và kinh tế.
Phát ngôn viên Lê Thị Thu Hằng tuyên bố : « Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam và không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình, qua đó góp phần duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực Biển Đông ».
Bà Hằng cũng nói thêm, Việt Nam luôn theo sát diễn biến trên Biển Đông, thực hiện các quyền chủ quyền và quyền tài phán của mình phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Ông Greg Poling, giám đốc AMTI trực thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) nói rằng tuần duyên Trung Quốc nhắm đến việc « kiểm soát » bãi cạn Luconia, thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Malaysia, nơi tập đoàn Petronas của Malaysia có nhiều mỏ dầu khí.
Tuần trước, ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah dự báo tàu Trung Quốc sẽ còn đến quấy nhiễu khi Petronas tiếp tục khai thác mỏ khí Kasawari được phát hiện từ cuối 2011, trữ lượng có thể lên đến 85 tỉ mét khối. Mỏ này giàu tiềm năng đến nỗi tổng giám đốc Petronas nói rằng có thể giúp Malaysia trở thành một trong năm nhà xuất khẩu khí hóa lỏng hàng đầu thế giới.
Trong bài « Pháp tìm một chỗ đứng tại Ấn Độ-Thái Bình Dương », Le Monde cho rằng sau vụ AUKUS, Paris sẽ phải củng cố quan hệ đối tác với các nước trong khu vực như Ấn Độ và Nhật Bản. Một sự thay đổi địa chính trị thế giới đang diễn ra.
Tàu Hải Dương Địa Chất 10 đang di chuyển trong vùng biển Việt Nam, trong khi tàu Hải Dương Địa Chất 8 nhiều khả năng đang tiến hành khảo sát trong vùng biển Philippines.
1. Tàu Hải Dương Địa Chất 10
Tín hiệu AIS trên trang Vessel Finder cho thấy tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 10 (Haiyang Dizhi 10) của Trung Quốc đi vào vùng biển Việt Nam từ sáng 29.8, sau khi rời Quảng Châu từ ngày 27.8.
Ngoài đề nghị lập trung tâm hậu cần, tướng Cirilito Sobejana, tổng tư lệnh quân đội, còn dự định cho bố trí một hệ thống camera có độ phân giải cao có thể giám sát cả ban đêm, để theo dõi các hoạt động xung quanh các đảo do Philippines đòi hỏi chủ quyền. Trả lời CNN ngày 10/05, ông Sobejana cho biết mục tiêu là đuổi lực lượng dân quân biển và các tàu khác của Trung Quốc ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Được hỏi về kế hoạch của quân đội Philippines trong cuộc họp báo thường xuyên hôm 10/05, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng Bắc Kinh có thể giải quyết bất đồng với Manila thông qua « sự đồng thuận chung để đối thoại và tham vấn ». Bà cho là « một số người đang khuấy động vấn đề ».
Chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu Vatican đến Irak chiếm trang nhất nhiều tờ báo Pháp hôm nay. Le Monde chạy tựa « Đức giáo hoàng Phanxicô thăm Irak, chuyến tông du lịch sử và mang tính chính trị ». Le Figaro nhấn mạnh lời tuyên bố của Đức giáo hoàng với người Công giáo Irak là họ « không đơn độc ». La Croix đăng ảnh ngài thả một con chim bồ câu, với dòng tựa « Người của hòa bình ». Riêng nhật báo kinh tế Les Echos chú ý đến quá trình phục hồi kinh tế ở Hoa Kỳ, còn Libération nói về vụ 10 người đấu tranh cho quyền trợ tử bị điều tra vì buôn bán thuốc cấm.
Về châu Á, Le Monde đặc biệt dành bốn trang báo khổ lớn trong mục « Địa chính trị » để nói về « Trung Quốc, một đế quốc tấn công vào Luật Biển ». Bắc Kinh vin vào cái gọi là « quyền lịch sử » để yêu sách chủ quyền Biển Đông.
Theo báo chí Hoa lục, tàu khảo sát Thám Tác 2 (Tan Suo 2) rời cảng Tam Á, Hải Nam hôm 02/02 để thu thập các mẫu vật, thử nghiệm tàu ngầm và tiến hành các nghiên cứu khác cho đến ngày 09/02. Đây là vụ mới nhất chứng tỏ Trung Quốc tiếp tục xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.
Bên cạnh đó, tờ Philippines Daily Inquirer hôm qua dẫn phân tích hình ảnh vệ tinh của công ty công nghệ Mỹ Simularity cho thấy Bắc Kinh tiếp tục xây dựng nhiều công trình mới trên Đá Vành Khăn (Mischief Reef). Đây là rạn san hô thuộc cụm Bình Nguyên của quần đảo Trường Sa hiện do Trung Quốc chiếm đóng, và Việt Nam, Philippines, Đài Loan vẫn đang tranh chấp.
Nikkei đã phân tích các dữ liệu về hệ thống nhận diện 32 tàu khảo sát Trung Quốc, do trang web theo dõi hải hành Marine Traffic cung cấp, trong 12 tháng qua. Tờ báo nhận thấy trên Biển Đông, các tàu này xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế các nước láng giềng hầu như hàng ngày.
Chẳng hạn hồi tháng 4/2020, chiếc Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 đi vào EEZ của Malaysia và liên tục hoạt động gần West Capella, một giàn khoan do Anh và Petronas cùng khai thác. Trong đa số trường hợp, các tàu khảo sát này được nhiều tàu hải cảnh bảo vệ, gây căng thẳng với lực lượng tuần duyên nước sở tại. Tháng 7/2020, tàu Hải Dương Địa Chất 4 xâm nhập EEZ Việt Nam ở quần đảo Trường Sa, sau đó chính quyền Trump đã điều chiến hạm USS Gabrielle Giffords đến khu vực này.
Một chiếc tàu hải cảnh lớn mang số hiệu 5204 đã phát tín hiệu nhận dạng (AIS) từ Bãi Tư Chính, khu vực nằm trọn trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam trong suốt bốn tháng. Thậm chí ngày 02/11 chiếc tàu này còn ngang nhiên tiến sát khu vực cụm nhà giàn DK1 của Việt Nam, chỉ cách có 5 hải lý, và thường xuyên lượn lờ xung quanh lô dầu khí 06-01. Sự kiện này trùng hợp với quyết định của Hà Nội hủy bỏ việc khoan thăm dò tại lô này.
Sở dĩ tàu Trung Quốc dễ dàng tiến hành vòng tuần tra mới tại Bãi Tư Chính là nhờ lập căn cứ trên Đá Chữ Thập, chiếm được của Việt Nam sau trận hải chiến Trường Sa năm 1988. Thủ đoạn quấy nhiễu của tàu hải cảnh 5204 ở Bãi Tư Chính cũng giống như việc áp sát giàn khoan của Malaysia ở bãi cạn Luconia, chứng tỏ đây là một chiến thuật hẳn hoi.
Tàu khảo sát Shi Yan 1 của Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Ấn Độ, đã bị đuổi đi hôm nay 03/12/2019. |
Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng trong cuộc họp báo, Hà Nội, ngày 25/07/2019. |
Các tàu hải cảnh Trung Quốc rời bãi Tư Chính đến Đá Chữ Thập ngày 05/09/2019. |
Ảnh minh họa : Tàu cẩu lớn nhất thế giới Lam Kình (Lanjing) của Trung Quốc. |
Đường đi của Hải Dương Địa Chất 8 ngày 02/09/2019 theo Marine Traffic. |
Ảnh minh họa: Một nhà giàn của Việt Nam ở Trường Sa. |