Nguyễn Thận - Thương tiếc tiến sĩ Phạm Hồng Hải, vị luật sư vì công lý

 

Phó giáo sư, tiến sĩ, luật sư Phạm Hồng Hải là cái tên không ai không biết tới ở lĩnh vực luật Hình sự nước ta. Ông gây tiếng vang lớn vì đã bào chữa thành công ở rất nhiều vụ án đình đám trong lịch sử, đặc biệt là kỳ án “Vụ án Vườn điều”.

Ông Phạm Hồng Hải sinh năm 1951, quê quán xã Duy Tân, huyện Kinh Môn,tỉnh Hải Dương, đã tạ thế hồi 6h50 ngày 05/10/2024 nhằm ngày mùng 3 tháng 9 năm Giáp Thìn, hưởng thọ 74 tuổi.

Còn nhớ, vào khoảng tháng 4/2004, vụ án Vườn điều chuẩn bị đưa ra xét xử sơ thẩm lần 2 tại tòa án tỉnh Bình Thuận, trong khi đó cả 10 bị cáo vì quá nghèo không có điều kiện để hợp đồng luật sư bào chữa, họ đã kiệt quệ cả về tinh thần và tài chính.Trong tình huống vô vọng, tôi lang thang trên mạng internet vô tình đọc được “Dự án công lý” đăng trên một vài tờ báo,cho biết tiến sĩ Phạm Hồng Hải và luật sư Trần Vũ Hải đang có ý định hình thành dự án nhằm bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo có dấu hiệu oan sai.

Huy Đức - Nhà báo Trần Mai Hạnh, vinh quang và cay đắng

 

Khi nghe tin nhà báo Trần Mai Hạnh đột ngột qua đời, tôi nghĩ ngay tới vụ án Năm Cam.

Sáng nay, nhà báo Lê Kiên viết: “Khi chuẩn bị bản tin, chúng tôi có một thảo luận là nên hay không đưa chi tiết nhà báo Trần Mai Hạnh bị kết án, phải ngồi tù. Tôi nói với phóng viên: Mình cứ đưa thông tin như nó vốn có! Ông ngồi tù 2 năm (bản án 9 năm) trong ‘vụ án Năm Cam’, vụ án mà sau này dư luận có nhiều ý kiến khác nhau. Tôi chưa đủ thông tin, dữ liệu để giải mã.”

Tôi không rõ các nhà báo chuyên viết về “giới giang hồ” có đủ dữ liệu để giải mã giùm nhà báo Lê Kiên không. Từ giữa thập niên 1990, tôi chỉ tập trung viết về chính trường & chính sách. Nhưng tôi biết rõ vụ Năm Cam trong phần xảy ra năm 1994.

Phùng Hồ - Viếng bạn học cũ « xấu số »

Sáng 10/03/2024, bốn anh em chúng tôi: Phùng Hồ, Vũ Như Cương, Trịnh Đức Cường và Phạm Gia Ngữ, được con tôi là Hồ Hải lái xe đưa đi thăm gia đình người bạn học cũ “xấu số”, anh Trịnh Văn Khải (1938-1993).

Anh Khải người làng Lạc Nhuế, xã Đồng Hóa, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, năm 1959 cùng chúng tôi thi vào khoa Vật lý, khóa 4, trường Đại học Tổng hợp, rồi được chọn sang trường Chuyên tu Ngoại ngữ Gia Lâm học tiếng Nga và tháng 8/1960 sang học khoa Vật lý trường Đại học Tổng hợp Kiev, Ucrain (Liên Xô).

Vì ở trường Đại học Tổng hợp Kievhai năm đầu người ta dạy bằng tiếng Ukraina, nên 13 anh em lưu học sinh khoa Vật lý Việt Nam và số anh em lưu học sinh Trung Quốc học chung trong một lớp dạy bằng tiếng Nga. Nhưng học xong năm thứ nhất vào khoảng tháng 6/1961 anh Khải nhận được thông báo lên Matxcơva về nước, cả anh Khải và chúng tôi không biết lý do.

Nguyễn Ngọc Chu - Tỉ lệ án oan sai là bao nhiêu ?

1. Ông Trần Hùng nhiều lần nhiều nơi tuyên bố không ai hối lộ được ông, kể cả những vụ án “mạnh về tiền bạc và quyền lực” như phân bón Thuận Phong [1], thì hẳn trong lòng ông Trần Hùng phải có một niềm tin vững chắc.

Không giống như các ông viết sách giáo huấn hàng ngày rao giảng đạo đức (nhưng trên thực tế thì nhiều lần nhận hối lộ), phát biểu của ông Trần Hùng trước đây và tại Tòa luôn có khí phách. Giống như những người có bản lĩnh hiến dâng vì lẽ phải, họ hiên ngang trước Tòa, không cầu ban ơn, không khóc lóc hay xin lỗi cấp trên, ông Trần Hùng rồi sẽ tiếp tục kháng án. 

Chứng cứ buộc tội ông Trần Hùng chưa thuyết phục [2]. Nhưng sợ rằng, thẩm phán rồi cũng sẽ tuyên là “đủ chứng cớ” như bao vụ án đã có quyết định trước khi xét xử. Hai thập niên gần đây, chưa thấy vụ án nào thay đổi căn bản phán quyết từ tranh tụng. Giáo án đã được soạn sẵn.

Huy Đức - Công lý và pháp quyền

Hôm qua, một ông anh gọi, tâm sự : Sau khi bị tòa tuyên thua trong một vụ tranh chấp tài sản mà anh tin là tất cả lý lẽ đều thuộc về anh, anh muốn nhảy từ lầu cao tòa án xuống.

Tôi hỏi, "Để làm gì". Anh nói, "Để họ biết, để dư luận biết".

Tôi nói, "Với những kẻ sẵn sàng ra một bản án bất chấp đạo lý và pháp lý [như anh nói], lương tri của họ không làm việc. Họ sẽ đứng ở ban công nhìn xe chở xác anh đi rồi lại mở công văn đọc tiếp".

Phan Thúy Hà - Câu chuyện của người cuối cùng trong vụ án nhạc vàng cách đây gần nửa thế kỷ

Bảy thanh niên đứng trước vành móng ngựa vì tội chơi nhạc vàng (đàn, hát, nghe hát), Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội xử sơ thẩm trong ba ngày 6,7,8 - 1/1971, nay chỉ còn bác Lộc Vàng.

Bị còng tay vào Hỏa Lò tháng 3/1968, ba tháng sau, bác và hai người bạn (Toán, Thành) đang bị giam ở ba chỗ, được gọi lên, bảo: Chúng tôi chưa được nghe các anh hát, bây giờ chúng tôi muốn được nghe các anh đàn và hát những bài các anh thường hát, để cho chúng tôi rút kinh nghiệm trên con đường sáng tác.

Ôi, nghe thế sướng quá. Như vậy là họ hiểu rồi.

Thái Hạo - Giang hồ và tử tù

 

Sáng nay, lúc tôi và anh Hoàng Tuấn Công đến thăm mộ tử tù Lê Văn Mạnh, thì thật tình cờ, sau đó được gặp cả gia đình Mạnh ở đó.

Ngoài nước mắt và những tiếng kêu khóc thấu trời, chúng tôi còn được nghe kể những câu chuyện xung quanh gia cảnh và cuộc đời của Mạnh. Trong đó, đặc biệt là sự xuất hiện của một nhân vật tên là Tuấn ‘Thần Đèn’. Tôi không biết Tuấn Thần Đèn là ai nhưng rất tò mò, nên sau đó phải về mở mạng ra tìm...

Thì ra trên báo đầy ngập hình ảnh và bài viết về nhân vật này! Tờ Dân Trí ngày 12/05/2023, nhân sự kiện Tuấn Thần Đèn bị khám nhà, đã có bài viết: “Lý lịch bất hảo của Tuấn "thần đèn" - đại ca giang hồ khét tiếng Thanh Hóa”.

Lê Học Lãnh Vân - Những câu hỏi tiếp theo việc ông Lê Văn Mạnh bị hành quyết

 

SỰ VIỆC THỨ NHẤT

Đã có ít nhất bốn án tử hình được công nhận oan sai : Nguyễn Thanh Chấn ; Huỳnh Văn Nén; Nguyễn Minh Hùng; Hàn Đức Long.

Cả bốn trường hợp đều bị bộ máy điều tra tìm ra chứng cứ rồi bị hội đồng xét xử tuyên án tử hình. Trong ba trường hợp tuyên án, bị can cho rằng mình nhận tội dưới sự ép cung, nhục hình. Tử tù chỉ được xác nhận là vô tội khi hung thủ tự đầu thú, không do cơ quan điều tra hay xét xử lật lại vụ án.

Câu hỏi thứ nhất là:

Tạ Duy Anh - Hy vọng cho Nguyễn Văn Chưởng

 

Hôm qua một nhà thơ đàn anh cực kỳ nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng rất lớn cả trên văn đàn lẫn chính trường, người đặc biệt quan tâm đến vụ án Nguyễn Văn Chưởng, gọi cho tôi và chỉ nói ngắn gọn:

- Báo cho em biết, hoãn vô thời hạn việc thi hành án tử với Nguyễn Văn Chưởng. Tinh thần là sẽ điều tra, xét xử lại từ đầu.

Tôi không biết ông dựa vào nguồn thông tin nào, nhưng tôi biết ông có mối gắn kết đặc biệt thân tình với một vài quan đại thần đương triều.

Nguyễn Xuân Diện - Ba bà mẹ của các tử tù

Ngày bố mẹ tử tù Nguyễn Văn Chưởng thăm con (14/08) cũng là ngày mẹ Hồ Duy Hải, mẹ Lê Văn Mạnh gặp con. Suốt 16,17 năm qua các tử tù này luôn kêu oan.

Ông Nguyễn Trường Chinh cho biết bất luận thế nào, mỗi tháng ông đều gửi 4 bộ đơn lên các lãnh đạo, cơ quan để kêu oan, với hy vọng cái đơn nào đó được xem xét.

Việc gửi đơn này đã ròng rã mười mấy năm trời, không dám quên, không dám chậm, vì nghĩ rằng nhỡ không thấy đơn kêu oan, người ta đem con mình ra giết. Đã hai lần ông cắt tay viết cả lá đơn bằng máu của mình, gửi Chủ tịch nước.

Tạ Duy Anh - Niềm hy vọng Lê Văn Hòa

 

(Công lý cho Nguyễn Văn Chưởng)

Quyết định thi hành án với tử tù Nguyễn Văn Chưởng đã tạo ra một cú chấn động lương tâm rất lớn của cả cộng đồng. Điều đó cho thấy sự tử tế, dù không ngừng bị bức tử bởi muôn ngàn điều xấu xa, vẫn bền bỉ tồn tại.

Tôi không có đủ chứng cứ để nói Chưởng vô tội. Nhưng tôi đủ niềm tin để khẳng định Chưởng bị xét xử không công bằng.

Tệ hơn, rất khó để xóa đi ý nghĩ Chưởng có thể là vật thế mạng cho một kẻ thủ ác nào đó hiện vẫn nhởn nhơ ngay trước mặt chúng ta?

Vụ tử tù Nguyễn Văn Chưởng kêu oan, luật sư nói gì?

 

(DanViet 08/08/2023) Mấy ngày nay, dư luận quan tâm tới trường hợp Nguyễn Văn Chưởng - người bị kết án tử hình trong một vụ trọng án cách đây 16 năm tại Hải Phòng. Dân Việt đã có cuộc trao đổi với luật sư Lê Văn Hòa - người đã tư vấn, hỗ trợ pháp lý cho gia đình ông Nguyễn Trường Chinh- bố của bị án Nguyễn Văn Chưởng.

Vụ án Nguyễn Văn Chưởng xảy ra đã khá lâu, Chưởng bị bắt ngày 03/08/2007, đến nay đã tròn 16 năm, vậy ông tiếp cận vụ án này như thế nào?

- Năm 2013, lúc tôi công tác ở Ban Nội chính Trung ương, hàm Vụ trưởng Vụ 4, tôi được ông Nguyễn Bá Thanh - lúc đó là Trưởng Ban Nội chính Trung ương phân công làm Tổ trưởng Tổ kiểm tra án có dấu hiệu oan. Tổ của chúng tôi đã kiểm tra một số vụ án có đơn kêu oan, trong đó có vụ án Nguyễn Văn Chưởng để báo cáo.

Đặng Đình Mạnh - Cứu Nguyễn Văn Chưởng, cần một quyết định từ Ba Đình chứ không phải pháp đình

Thượng tuần tháng 08/2023, công chúng xôn xao trước thông tin ông Nguyễn Văn Chưởng sắp bị cơ quan chức năng đưa ra thi hành bản án tử hình về tội danh giết người. Dịp này, nhiều người chia sẻ ảnh chụp ý kiến của ông Nguyễn Văn Hiện thuộc Ủy Ban Tư Pháp Quốc Hội trên trang truyền thông chính thức trong nước từ năm 2015, với tựa đề “Vụ tử tù Nguyễn Văn Chưởng hết đường kháng nghị”.

Từ tựa báo, nhiều người đã nhầm tưởng rằng mọi thủ tục tố tụng đối với ông Nguyễn Văn Chưởng đã “hết đường”, không còn thủ tục nào cứu ông ấy cho dù ông ấy có bị kết án tử hình oan.

Trước khi nói về sự hiểu nhầm, rằng thủ tục đối với ông Nguyễn có thật “hết đường” hay không ? Thì chúng ta trả lời trước cho câu hỏi : Ông Nguyễn Văn Chưởng có oan không ?

Phạm Doanh - Lối thoát nào cho hai vụ án tử tù ?

 

Những năm qua xảy ra hai vụ án tử tù, trong nam là Hồ Duy Hải, ngoài Bắc là Nguyễn Văn Chưởng. Điều kỳ lạ là hai vụ án này có khá nhiều điểm tương đồng:

- Xảy ra gần thời điểm (2007 vụ Nguyễn Văn Chưởng, 2008 vụ Hồ Duy Hải); đều bị bản án sơ thẩm, phúc thẩm kết án tử hình về tội giết người, cướp tài sản; cả hai đều một mực kêu oan.

- Cả hai vụ đều bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKSNDTC) kháng nghị xem xét lại theo thủ tục Giám đốc thẩm vì cho rằng quá trình tố tụng có sai sót; nhiều vấn đề chưa được làm rõ…, tuy nhiên đều bị Hội đồng Thẩm phán (HĐTP) Toà án tối cao bác kháng nghị,

Mai Bá Kiếm - Nhà báo phải cân nhắc khi trích dẫn những câu có lợi hay có hại cho cộng đồng !

 

Trong bài tường thuật lời của Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Nguyễn Văn Hiện nói về tử tù Nguyễn Văn Chưởng, báo Tuổi Trẻ đã ác khi đặt tựa và viết chapeau (dẫn nhập) khẳng định một cách vô cảm, dù có phát hiện hàm oan, án tử vẫn cứ thi hành!

Tựa bài: “Vụ tử tù Nguyễn Văn Chưởng đã "hết đường" kháng nghị”.

Dẫn nhập: “Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện, vụ án đã có quyết định của hội đồng thẩm phán TAND Tối cao, là quyết định cuối cùng nên giờ có thấy sai cũng không thể kháng nghị”.

Huy Đức - Biết thua để nhường chỗ cho công lý

 

Trong lịch sử tư pháp của Việt Nam mà tôi quan sát, hiếm khi có một vụ trọng án mà cơ quan điều tra chịu bó tay. Không ít vụ án được phá trong một thời gian kỷ lục. Nhưng, cũng hiếm khi tôi thấy những vụ án oan nghiêm trọng nhất được chủ động phát hiện bởi các cơ quan tố tụng.

Năm 1983, cho dù mang “trái tim trong trắng” [kịch Lưu Quang Vũ], ông Nguyễn Sỹ Lý vẫn bị giam cầm 2.000 ngày. Và, ông Lý chỉ được minh oan khi một người bạn tù được tha trước, âm thầm giúp ông tìm ra thủ phạm. Ông Huỳnh Văn Nén cũng chỉ nhìn thấy ánh sáng sau 17 năm nhờ hung thủ, bị giữ tình cờ trong một vụ vi phạm luật giao thông, tự thú. Ông Nguyễn Thanh Chấn ở tù 10 năm cho đến khi hung thủ tự đến đồn công an.

Chuyện không phải của thời mông muội. Chỉ mới cách đây 10 năm, 7 thanh niên ở Sóc Trăng cũng chỉ được minh oan sau 4 tháng tạm giam nhờ hai nữ hung thủ cướp của giết người ra đầu thú.

Lê Học Lãnh Vân - Ân xá, việc làm ích lợi trăm năm

Những người quan tâm tới xã hội đều biết Việt Nam có những án tử hình được chứng minh là oan sai. Hiện nay, hai trường hợp thu hút lòng thương cảm và sự bất bình trong công chúng là trường hợp Nguyễn Văn Chưởng và Hồ Duy Hải.

Trường hợp tử tù Nguyễn Văn Chưởng thì Phó viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cho rằng “chưa đủ căn cứ vững chắc để kết luận Chưởng là người chủ mưu, cầm đầu vụ giết người”, và vụ án được Viện trưởng kháng nghị. Nhiều chi tiết cho thấy lời khai làm chứng ngoại phạm của Nguyễn Văn Chưởng bị thay đổi, người làm chứng bị nhục hình phải thay đổi lời khai!

Trường hợp tử tù Hồ Duy Hải thì vật chứng, tang chứng chủ chốt để kết tội lại là vật dụng mua mới tại chợ sau khi vụ án xảy ra! Cùng với đó là các chứng cứ pháp y như vân tay, vết máu tại hiện trường không phải của Hồ Duy Hải thì không được xem xét! Với các quốc gia có nền tư pháp công minh, người bị kết tội từ tang chứng như vậy phải được tha bổng, và người dùng tang vật đó bị khép tội ngụy tạo tang vật.

Lưu Trọng Văn - Lương tâm không cho phép im lặng

 

1.

Nhìn bức hình Chưởng nhiều ngày đêm trong tù ngục dùng que tăm đan các mảnh ni-lông thành ba con nai. Con màu đen ở ngực có một chữ O, con màu hồng ở ngực có chữ A, con màu trắng ở ngực có chữ N.

Ghép ba chữ lại là OAN.

Con nai, gã bật khóc khi vang lên câu thơ của cha gã “Con nai vàng ngơ ngác…”

2.

Nhìn tấm hình cha, mẹ của Chưởng đeo bảng viết tay kêu oan cho con trai của mình - hai khuôn mặt nhà nông chất phác, phờ phạc, ánh mắt sao buồn đến vậy, sao uất ức đến vậy?

Nguyễn Ngọc Chu - Ân xá là giải pháp nhân văn hợp lý cho Nguyễn Văn Chưởng và Hồ Duy Hải

1. ÉP CUNG

ÉP CUNG là nguyên nhân lớn dẫn đến án oan. Chừng nào còn có ép cung thì chừng đó án oan còn nhiều. Không phải cơ quan điều tra Việt Nam “phá án rất nhanh, thuộc hàng giỏi nhất thế giới”, như một vị Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội đã lầm tưởng, mà ép cung ở Việt Nam mới thuộc nhóm nhiều hàng đầu thế giới.

Ép cung thì phá án nhanh. Nhưng kết quả là án oan. Các vụ án oan chấn động Việt Nam  (Nguyễn ThanhChấn, Huỳnh Văn Nén, Trần Văn Chiến)  đều là hậu quả của ép cung.

Vụ án Nguyễn Văn Chưởng là một vụ án bị ép cung. Nhiều nhân chứng và bị can trong vụ án Nguyễn Văn Chưởng đều tuyên bố trước tòa là bị ép cung. Chẳng hạn như nhân chứng Tuất: “Nhân chứng Tuất trước tòa vẫn trình bày đúng những gì Tuất đã trình bày với các phóng viên Tiền phong: Tối 14/07/2007, Chưởng đi cùng một người bạn đến nhà Tuất. Tuất nhớ chính xác ngày tháng, vì hôm đó nhà Tuất thu hoạch dưa hấu, lại trùng vào ngày mùng Một âm lịch. Hội đồng xét xử hỏi: “Vì sao tại cơ quan điều tra anh đã rút lại lời khai này?”, Tuất đáp: “Do tôi bị đấm, bị còng tay vào ghế, bị giữ suốt cả ngày và dọa bắt, nên tôi sợ”.

Nguyễn Xuân Nghĩa - Giao kèo của quỷ

 

Trên tấm vải Nguyễn Văn Chưởng bí mật gửi ra cho bố, mẹ từ xà lim tử tù, trại tạm giam Trần Phú của công an Hải Phòng, anh Chưởng viết nghệch ngoặc dòng chữ: BỊ ÉP CUNG Ở BẮC GIANG.

Bị nhục hình ép cung? Tôi tin chuyện này có thật!

Ngoài các trường hợp tổ công an điều tra, phá án bằng hình thức nhục hình để bức cung nghi can, chúng ta đã nghe từ chính nạn nhân Hàn Đức Long, Nguyễn Thanh Chấn kể trong phiên tòa minh oan tuyên vô tội, gây phẫn nộ trong xã hội. Tôi cũng đã nghe kể về các hành vi bức cung loại này trước đó nhiều năm, từ một nạn nhân khác.