Nguyễn Gia Việt - Phở Sài Gòn mới xứng đáng được vinh danh

 

Thông tin Bộ công bố danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình tri thức dân gian đối với phở Hà Nội và phở Nam Định làm nhiều người thấy "thú vị". Thậm chí các báo tuyên truyền còn ghi là gây "tranh cãi".

Trong khi đó, tạp chí du lịch nổi tiếng của Anh Time Out ngày 29/05/2024, công bố 20 thành phố có ẩm thực ngon nhứt thế giới. Trong đó, Sài Gòn là đại diện của Việt Nam được nhắc đến trong danh sách và xếp thứ 4.

Trong bảng sắp hạng của Time Out, đứng vị trí số 1 là Naples (Ý), là quê hương của pizza, tiếp theo gồm Johannesburg (Nam Phi), Lima (Peru) và Sài Gòn ở vị trí số 4 với món nhứt định phải ăn là phở (Olala!).

Nguyễn Gia Việt - Cái sai trong một đám cưới được Tuổi Trẻ cho là Miền Nam xưa ở Bến Tre

Chú rể phải áo dài thụng khăn đóng, cô dâu áo thụng và bới đầu, đội nón cụ là trúng.

Nhưng bình bông nhìn là sai bét, bình bông trong hình là bình bông Cao Đài Tây Ninh, kiểu chưng bông dày và tầng tầng từ dưới lên trên. Bình bông trong đám cưới Miền Nam không có xếp lớp dày như Cao Đài Tây Ninh.

Bình bông kiểu Miền Nam là chưng bông thả một vòng, cắm một vòng bình là xong.  Đừng lấy Cao Đài Tây Ninh ra áp cho phong tục Nam Kỳ, đừng nghĩ tục lệ của Cao Đài Tây Ninh là tục lệ của tất cả xã hội Miền Nam. Bình bông kiểu Cao Đài Tây Ninh đó là mùi tôn giáo. Ngôn ngữ tôn giáo không bao giờ là ngôn ngữ Nam Kỳ.

Nguyễn Gia Việt - Di sản của cố tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng

Cố tổng bí thư (TBT) Nguyễn Phú Trọng là người có những cái nhứt mà người trung dung sẽ nhìn nhận.

Thứ nhứt đây là ông TBT xuất thân từ trường đại học tổng hợp Hà Nội, ông là Cử nhân Văn Chương. Tức là dân chánh quy, học hành đàng hoàng.

Cùng với cố TBT Lê Duẩn, cố TBT Nguyễn Phú Trọng ngồi ba nhiệm kỳ và mất khi đang tại chức.

Nguyễn Gia Việt - Thiệt là ngại ngùng cho "tầm nhìn bốn nhăm"!

Các bạn có ai bất chợt nghe Đài tiếng nói Việt Nam chưa? Bản tin sáng hay chiều đều có một giọng nữ đọc sang sảng, mà đọc toàn bộ đều nhăm, thí dụ "mười nhăm", " hai nhăm", "bốn nhăm".

Tầm nhìn 2045 thì đọc phải là hai ngàn không trăm bốn mươi lăm. Đàng này bả phang thành "hai nghìn không trăm bốn nhăm", phang nhăm nhăm tới bến.

Rõ ràng là đài quốc gia, nhưng lại rất địa phương.

Nguyễn Gia Việt - Người dân đang ở vị trí nào?

Việt Nam, đất nước của những xáo động xã hội do chánh sách gây ra.

Làm căn cước công dân chờ mút mùa tới 3 giờ sáng chưa tới lượt. Rồi định danh cũng ngồi chờ. Lãnh bảo hiểm xã hội phải chờ từ nửa đêm. Đi đăng kiểm xe hơi cũng xếp hàng mút mùa. Mấy năm trước cây xăng cũng biển người.

Nghe đồn, báo chí mới nhá vụ bằng lái xe cũ mới thì trung tâm đổi bằng mới cũng nín thở.

Nguyễn Gia Việt - Chùa chiền giờ như doanh nghiệp tổ chức dịch vụ event

 

Khóa tu mùa hè, lễ hằng thuận và xuất gia gieo duyên là hai gói dịch vụ của chùa.

Chùa là nơi tu tập, là nơi để chúng sanh vô kiếm chỗ nhẹ nhàng, an tĩnh, thanh bình để mà nhìn lại bản thân. Chứ chùa không phải là sân vận động, nhà trẻ, hay sân khấu cải lương mà vô đó cạo đầu hai tuần thử xuất gia gieo duyên .

Chùa nào mà có sức chứa cùng lúc hàng trăm, hàng ngàn học sinh để phục vụ ăn uống, ngủ nghỉ, là chùa không phải để tu, đó là nhà hàng khách sạn, là cái máy in tiền kiểu doanh nghiệp.

Nguyễn Gia Việt - Người đàn bà tự thiêu ở Bình Dương

 

Tuổi Trẻ đưa tin, bà V.N.P.H (SN 1965, quê TP HCM), hiện ở trọ tại khu phố Đông Tư, phường Lái Thiêu, thành phố Thuận An, Bình Dương bất ngờ cầm can xăng đổ lên người rồi châm lửa đốt.

Nguyên nhân là bà H buồn, nghĩ quẫn do phải chuyển phòng trọ.

Theo chồng bà H, cuộc sống của hai vợ chồng khó khăn, đã ở trọ hơn 10 năm và không có thâu nhập ổn định. Ở phòng trọ hiện tại, bà H. có thể bán nước độ nhựt qua ngày. Còn khi chuyển phòng trọ mới, bà H. lo lắng không còn thâu nhập để trang trải cuộc sống.

Nguyễn Gia Việt – « Vót chông diệt Mỹ », con định cư ở Mỹ

Ca sĩ Tường Vi vừa qua đời ở tuổi 86.

Tường Vi là ca sĩ quân đội Miền Bắc, bà nổi tiếng với bài "Cô gái vót chông" mà sau 1975 thế hệ Miền Nam thuộc lòng vì đài phát thanh và các loa xã phát liên tục. Nghe riết thành quen.

Không có ca sĩ nào hát được "Cô gái vót chông" như Tường Vi. Bà là duy nhứt của kiểu hát bài này.

Nguyễn Gia Việt - Lịch sử kỳ lạ từ những tên đường

 

Lại có kế hoạch "đặt" tên mới cho quốc lộ 1, quốc lộ 1K, quốc lộ 22, quốc lộ 50. Đọc xong biết sẽ đặt tên Đỗ Mười cho đoạn Xa Lộ Đại Hàn từ ngã ba Trạm 2 đến An Sương.

Cố tổng bí thư Đỗ Mười có một giai thoại ở Miền Nam. Trong "Bên Thắng Cuộc" có kể một câu chuyện "Đỗ Mười chứ Đỗ Mười Một cũng giữ" ở Vĩnh Long. Nhưng dân gian truyền miệng thì khác, dân vùng Long An-Tiền Giang nói rằng, cái trạm mà ông Đỗ Mười bị " dính" là trạm Tân Hương

Vậy là Xa Lộ Đại Hàn sau mấy chục năm bị đổi thành quốc lộ 1, rồi nay lại có tên. Trước đó xa lộ Biên Hòa bị đổi thành xa lộ Hà Nội, và bị cắt nửa khúc thành đường Võ Nguyên Giáp.

Nguyễn Gia Việt - Mùa gánh nước ở Miền Nam

 

Tới mùa khô hạn thì Nam Kỳ lục tỉnh chộn rộn lên vụ thiếu nước. Khi mà nước sông đã chè chè lợ lợ, kinh rạch trơ đáy, đất đai nứt nẻ.

Miền Nam không phải là toàn vẹn, đất phèn phần nhiều, những xứ gần biển thì quanh năm nước chè mặn pha ngọt, qua mùa nắng thiếu nước ngọt dữ dằn.

Ngày xưa nhà Miền Nam nào cũng có một hàng lu mái đầm, mái dú, da bò, vài cái khạp để đựng nước mưa. Nhà giàu xưa có những hàng lu rất bự ở sau hè.

Nguyễn Gia Việt - Thương Tín luôn làm những sự kiện gây sốc !

 

Thiệt ra đã già bịnh tật nghèo túng còn đèo bồng vợ trẻ, sanh con thơ, vợ lại không nghề nghiệp, đây là nguyên nhân mọi thứ.

Người ta hay nói nghiệp, kiếp này kiếp sau. Thực ra chỉ tính nghiệp ở hiện tại. Anh Thương Tín đang trả nghiệp của đời mình, trả xong là hết nghiệp. Khi nào hết nghiệp?, Là khi anh không còn trên đời này nữa.

Theo thuyết nhân quả thì “ở hiền gặp lành”, “ở ác gặp ác”, “gieo nhân nào thì gặt quả nấy”. Bên Công giáo cũng có kia kìa: “Ai gieo giống nào, thì sẽ gặt giống đó” (Gal 6,7).

Nguyễn Gia Việt - Thích làm thầy bói

 

Thấy nhạc hiệu đoán chương trình. Vậy là một số bạn lại lò dò làm thấy bói, xâu chuỗi lại các sự kiện. Vậy là chợt nhớ ra cái ghế bị gãy năm rồi và phán chắc như đinh đóng cột rằng này rằng nọ, rằng có điềm.

Người Việt Nam rất giỏi này nọ, rất giỏi lý lẽ kiểu tìm ra bất cứ dấu hiệu nào mà họ cho là "điềm".

Giỏi như đoán số đề.

Nguyễn Gia Việt - Nửa đêm bực mình Facebook

 

Tối qua tự dưng bị đá văng ra khỏi Facebook cái bùm không lý do, mở lại không được. "Phiên đã hết hạn" là cái gì trời? Chữ nghĩa này chắc chắn không phải của người miền Nam rồi.

Nghĩ là bị hack vì tánh tui hay giỡn và chọc nhiều người. Vốn không rành về kỹ thuật cũng ráng ngồi mò mò, xài tốn hai số dự phòng mà không xong. Bực mình. Hỏi ra là Facebook có vấn đề.

Chuẩn bị sẵn tâm lý là sẽ bỏ tài khoản này. Tui quan niệm đã hết duyên thì thôi, có khi là đã tới lúc kết thúc. Trước đó tui có một nick Facebook cũng hơn 7 năm, cũng tốn công sức nhưng vì những vấn đề không vui với vài người bạn nên tui quyết định bỏ cái rột. Bỏ để nói rằng với tui, quan niệm mọi thứ đều nhẹ nhàng, có hay không là do con người tạo ra nó mà thôi.

Nguyễn Gia Việt - Nhìn “Ga tàu thủy Bạch Đằng” ở giữa sông nước Sài Gòn mà buồn lòng quá xá!

 

Lịch sử, văn hóa Sài Gòn đã có sự khó hiểu, sai lệch từ những năm sau này, khi mà chữ nghĩa Miền Nam đã bị thay đổi.

Lịch sử Bến Bạch Đằng đơn giản. Đây vốn là đất Kompong Luông vùng Sài Gòn. Pháp qua đặt tên đường từ cột cờ Thủ Ngữ tới công trường Mê Linh là Quai le Myre de Vilers, đoạn còn lại tới Ba Son là Quai d’Argonne.

Sau 1955 tổng thống Ngô Đình Diệm nhập hai đoạn đường lại đặt thành Bến Bạch Đằng. Kêu là bến vì đây là đại lộ ven sông, dưới là bến sông nhiều ghe tàu. Sau 1975 Bến Bạch Đằng bị xóa tên, đặt thành đường Tôn Đức Thắng. Tuy nhiên người Sài Gòn vẫn kêu là Bến Bạch Đằng. Và nay xuất hiện "ga tàu thủy" tại bến Bạch Đằng.

Nguyễn Gia Việt - Mua vàng cúng Thần Tài không phải phong tục miền Nam

 

Vậy là đã vô mùng 10 Tết, cái mùng cuối cùng của Tết.

Thấy mọi người nghe lời truyền thông cứ nói mùng 10 dân Nam Kỳ cúng Thần Tài, dân ào ào mua vàng lấy hên, tiệm vàng không còn vàng để bán, nghe riết thành quen.

Với người Nam Kỳ Lục Tỉnh ngày mùng 10 rất quan trọng, nó không phải vì Thần Tài. Những ngày Tết ở Miền Nam nhìn kỹ rất đơn giản trong cúng tế và ăn Tết.

Nguyễn Gia Việt - Mùng 4 nói chữ quốc gia cường thạnh

 

Người Nam Kỳ xưa viết chữ Hán Việt này 盛 kêu là “thạnh”, là thạnh chứ không phải thịnh như bây giờ nha!

Chữ thạnh có nghĩa là nhiều, tốt đẹp, đầy đủ, chỉ thấy thêm không thấy bớt đều gọi là thạnh. Chữ thạnh là đọc trại ra từ chữ thịnh. Ta có thịnh thời, thịnh tình, thịnh trị, thịnh vượng, toàn thịnh, hưng thịnh. Tú Xương (Trần Tế Xương) có tự là Tử Thịnh. Thịnh và Xương đều có nghĩa là phồn vinh, phát đạt

Chữ Thịnh không phải là chữ kiêng, kỵ húy của nhà Nguyễn. Vậy tại sao dân Nam Kỳ biến âm chữ thịnh thành chữ thạnh?

Nguyễn Gia Việt - Mùng 3 Tết cúng gà và bánh tét

Hôm nay mùng 3 là ngày dân Nam Kỳ mần gà trống cúng Tết nhà, Tết vườn.

Mùng 3, nhà nào cũng có ít nhứt một đòn bánh tét có nếp dẻo thơm ngon. Dân Miền Nam nấu bánh tét vào đêm mùng 2 Tết đặng mùng 3 có bánh cúng. Người Lục Tỉnh mình có tục cúng gà luộc và sau đó xé phay ra trộn gỏi, không chặt gà ra miếng như người Bắc.

Mùng 3 là chánh thức hết Tết, các gia đình Nam Kỳ sẽ làm một mâm cơm tươm tất để cúng tiễn ông bà. Dân gian gọi là kiếu ông bà, kiếu là tiễn, từ đây không còn cúng cơm ngày hai bận nữa.

Nguyễn Gia Việt - Xin các bạn đừng treo lồng đèn đỏ trong ngày Tết Việt Nam!

 

Lồng đèn đỏ là của người Tàu, và chỉ có người China, Taiwan và người Tàu Chợ Lớn họ ăn Tết là treo lồng đèn đỏ.

Với người Miền Nam thì mùi Tết là những loại bông. Bạn chưng mai vàng, chưng vạn thọ, chưng cúc vàng là Tết đó!

Với người Bắc thì chưng đào, chưng thủy tiên, chưng cây quất.

Nguyễn Gia Việt - Người Miền Nam đưa Ông Táo không thả cá chép sống, không có thòng thêm “Ông Công”

 

Đưa cái tựa như vậy để nhắc các bạn, tại thấy có vài bạn Nam Kỳ cúng cá chép, rồi kêu Tết Ông Công Ông Táo, bạn làm lộn phong tục là không đặng. Đất lề quê thói. Miền Nam có tập tục của Miền Nam

"Hôm nay tháng chạp hăm ba

Tiễn đưa Ông Táo thăng la chầu trời"

Tết Ông Táo ngày 23 là cái lễ đầu tiên trong mùa Tết, là tri ơn cái bếp và ngọn lửa ấm áp trong nhà. Ngày 23 đưa thì ngày 30 lại đón, đón Ông Táo cùng đợt với đón ông bà tổ tiên. Cái bếp lò luôn cháy là cái nhà có người đàn bà siêng năng tần tảo, cái nhà ngon lành. Bếp lửa cuối năm  sum hợp hạnh phúc.

Nguyễn Gia Việt - Sao lại khoét núi làm tượng Phật ?

 

Nhìn Núi Sam Châu Đốc bị cắt một khúc làm tượng Phật thấy tiếc tiếc cảnh thiên nhiên. Ai cũng biết Núi Sam đâu có lớn gì đâu!

Thiệt ra sá gì tượng lớn hay nhỏ, Phật trong tâm! Mà đôi khi chúng sanh cứ thích những cái khổng lồ để chụp hình và chỉ vậy thôi.

"Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch

Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền"