Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Dần dần rồi thì cộng đồng người Việt ở đây (Úc) cũng … hòa tan. Và sẽ mất căn cước tính (loss of identity).
Hôm nọ, tôi theo anh bạn đi dự buổi dạ tiệc gây quỹ cho kỷ niệm 50 năm Thuyền Nhân. Đây là lần đầu tiên đối với tôi. Hơn 500 đồng hương đến dự và đóng góp nhiều tiền. Vậy là thành công rồi.
Nhưng việc tổ chức buổi tiệc làm tôi suy nghĩ về tương lai cộng đồng. Ban tổ chức mở màn buổi tiệc với một bài hát của một ca sĩ trẻ ở trong nước. Nhiều người, kể cả tôi, ngạc nhiên.
Chiều nay, ra ga xe điện, tôi nghe loa phát thanh thông báo rằng trong vòng 12 tháng tới, nguy cơ khủng bố xảy ra ở Úc là PROBABLE. Họ (nhà chức trách hỏa xa) khuyến cáo hành khách nên cảnh giác những hành vi bất thường, và nếu cần, báo cho họ biết.
Hơn 40 năm gọi nơi này là quê hương thứ hai, hôm nay là ngày đầu tiên tôi nghe thông tin loại này. Hồi xưa, một trong những lý do người tị nạn chọn đi định cư ở Úc là vì đó là một quốc gia an bình, nhân đạo, và giàu có. Mà, đúng như vậy thật.
Những ngày tôi ở Úc là những ngày rất bình an, được sự cưu mang của hệ thống an sinh xã hội, và có việc làm, có cơ hội để tiến thân và được như ngày hôm nay. Nước Úc, cho đến thời gian gần đây, chưa bao giờ là nơi có ngữ vựng 'khủng bố'.
Đến Úc tối thứ Bảy, sáng Chủ nhật tôi đọc báo mạng thấy tin: Từ thứ Hai (05/08/2024) bang Queensland sẽ tài trợ để giảm giá cước xe công cộng (xe buýt, xe lửa, xe điện, phà) xuống đồng giá 50 cent/lượt.
Khoái quá, vì tôi hay đi xe buýt hoặc xe lửa từ Logan city (nơi con tôi ở) đến Brisbane city và đi xe lửa xuống Goldcoast City phải tốn từ 5 AUD trở lên/lượt. Mà mỗi chuyến đi như vậy phải sang nhiều xe.
Thí dụ, đi đến chỗ chạy bộ của Brisbane Hash House Harriers, tôi phải đi buýt từ nhà đến ga xe lửa Loganlea để đi Brisbane, rồi bắt buýt hoặc qua phà đến nơi chạy. Thành ra, phí 2 lượt đi về cũng mất trên dưới 30 AUD, nhiều hơn tiền xăng nếu đi xe nhà. Nếu cộng thêm tiền gửi xe có thể huề vốn, song đi xe nhà dễ cơ động và tiết kiệm thời gian, nếu không bị kẹt xe.
Coi vậy mà không phải vậy.
Cách nay hơn hai tuần, có một gia đình nọ hỏi tôi về quảng cáo trên. Họ muốn biết rằng đây là chuyện thật hay là đùa, hay là lừa đảo.
Thật ra, đây không phải là lừa đảo hoàn toàn, và đây cũng không phải là chuyện đùa, nhưng sự thật thì không dễ ăn như vậy.
Trước hết, nói về lợi tức.
ASEAN vẫn chưa thể là một liên minh vươn tới xu hướng Dân chủ, Văn minh.
Vì sao?
Hơn nửa các quốc gia trong ASEAN vẫn chưa ngoi khỏi vùng… trũng lạc hậu về cả thể chế lẫn dân trí.
Rõ ràng cán cân vẫn quá lệch để ASEAN trở thành một thực thể hùng mạnh có vai trò ngang hàng bộ ba Trung- Ấn- Nhật ở châu Á.
Hôm qua, trong buổi chiêu đãi nhân ngày Quốc Khánh tôi gặp lại bà Toàn quyền và không ngờ bà nhớ tôi! Bà nói “Ông đã đi một đoạn đường dài.” Có lẽ đúng như vậy, nhứt là hành trình đó xuất phát từ cái nhà bếp …
Trong tất cả phỏng vấn của báo chí, trong cũng như ngoài nước, họ xoáy vào cái thời gian tôi làm phụ bếp. Lúc mới tới Úc, tôi làm ‘kitchen hand’, tức phụ bếp ở St Vinnie. Sau này, tôi còn có dịp làm trong nhà bếp của khách sạn 5 sao ‘The Regent’ (nay là Sangri-La) ngay tại Hí viện Opera House. Hôm nay, nhân ngày Quốc Khánh, tôi kể cho các bạn biết cơ duyên nào tôi làm phụ bếp.
Câu chuyện xin việc
Đúng 42 năm trước vào ngày này (26/01) tôi tới Úc làm người ‘refugee’. Hôm nay, nhân ngày Quốc Khánh Úc, tôi đọc cuốn hồi ký ‘The Happiest Refugee’ (Người tị nạn sung sướng nhứt) của Đỗ Anh cho các bạn thưởng lãm. Đây là tấm gương của một người gốc Việt thành đạt ở Úc.
"Tôi đang lái xe như bay trên Đại lộ Hume với tốc độ 130 km/h. Tôi đã mất kiểm soát một vài lần nhưng tiếng brrrrrr của những dãy phân cách màu trắng giữ cho tôi đi đúng làn xe. Nước mắt tôi dàn dụa làm ướt đẫm cái volant xe, rất trơn trợt. Tôi khóc như mưa.
Liệu ông ấy có nhận ra tôi? Nếu không, tôi sẽ quay đầu và bỏ đi.
2. Rất tản mạn về Úc quốc
Đẹp, an toàn, phồn vinh, nhưng….chỉ có Phở Cừu là lạ !
Cậu em bảo: “Vietnam Airlines mới mở đường bay qua Perth, có khuyến mại, anh bay nhé!”. OK luôn. Gì chứ tiết kiệm để qua Úc cũng là phần nào thỏa ước mơ xưa mà! Ngày trước tiết kiệm mãi có được đi đâu.
Của đáng tội, cái tên Perth lần đầu tiên tôi nghe thấy (ha ha). Địa danh mảnh đất Viễn Tây nước Úc này không phải là phổ biến cho dân Việt bản xứ như mình. Tìm hiểu ra thì chỉ riêng cái bang Western Australia mà Perth là thủ phủ này có diện tích to gấp 8 lần đất Việt, mới thấy cái hiểu biết của mình với thế giới xung quanh còn nhỏ hơn hạt cát.
1. Giấc mơ nước Úc
Ở thời trai trẻ, ròng rã nhiều năm, tôi không ngừng mơ ước được đặt chân đến nước Úc của châu Đại dương.
Ước mơ về cái “chân trời tím” ấy nẩy mầm từ lâu, lâu lắm rồi. Khi mới ngoài đôi mươi, khi còn đang đeo đuổi con đường do cha mẹ muốn tôi theo là làm khoa học và đắm mình với giảng đường đại học. Nhưng nói về cái giấc mơ Nước Úc ấy chắc phải hơi dài dòng tí tẹo.
Là công dân Úc tôi rất vui khi thấy cây cầu Mỹ Thuận 2 được khánh thành ngày hôm qua.
Cầu Mỹ Thuận 2 được thiết kế theo kiểu dây văng, giông giống như Cầu Mỹ Thuận. Cầu Mỹ Thuận 2 rộng 25 m, dài khoảng 1.900 m, với 6 làn xe cao tốc.
Hai mươi ba năm trước, Chánh phủ Úc tài trợ và thiết kế Cầu Mỹ Thuận. Cầu này dài ~1500 m, và bề ngang cũng 23 m. Lúc đó, Cầu Mỹ Thuận tốn gần 91 triệu AUD, và Chánh phủ Úc tài trợ 2/3. Đây là cây cầu đầu tiên do Úc tặng cho dân miền Tây.
Nhạc sĩ Xuân Tiên, tác giả của những câu nhạc như "Ơi tình Bắc duyên Nam là duyên / Tình chung muôn đời ta đắp xây", mới qua đời ở Sydney ngày 02/06/2023, thọ 102 tuổi.
Ông tên thật là Phạm Xuân Tiên, sanh năm 1921 tại Hà Nội, trong một gia đình 6 anh em đều được học nhạc. Nhạc sĩ Xuân Lôi, từng nổi tiếng trong làng nhạc thời trước 1975 ở miền Nam, chính là anh của ông. Năm 1952, ông di cư vào Nam vì thấy "miền Nam khí hậu ấm áp, dân tình hiền hòa, trong khi Hà Nội lạnh lắm không thích." (trích hồi ký "Những mẩu chuyện giữa hai thế kỷ"của ông). Và, ở trong Nam ông trở thành một nhạc sĩ nổi tiếng.
Thật ra, ông tự xem mình là một nhạc công hơn là một nhạc sĩ. Ông cho biết rằng sáng tác nhạc chỉ là 'nghề tay trái', còn chơi nhạc trong các ban nhạc mới là nghề nghiệp chánh.
Nhiều bạn trẻ ngày nay không biết đến lá cờ vàng ba sọc đỏ thời Việt Nam Cộng Hòa, cũng như họ không biết gì về một chánh thể đã tồn tại 21 năm ở miền Nam, không biết gì về người Việt vượt biển tị nạn.
Một số khác có lẽ chịu sự chi phối của tuyên truyền nên họ căm thù một cách vô điều kiện lá cờ mà họ hay nói xách mé là ‘ba que’. Cần nói thêm rằng lá cờ đó có ý nghĩa sâu sắc: màu vàng là tượng trưng cho đất nước, là màu truyền thống của các vương triều, còn ba sọc đỏ là tượng trưng cho ba miền đất nước. Có hơn 40 triệu người Việt lớn lên dưới lá cờ da vàng máu đỏ đó, và đó là một kỷ niệm khó phai nhòa.
Sau 1975, có hàng triệu người Việt vượt biển đến các nước lân cận xin tị nạn. Đối với những người này thì lá cờ Việt Nam Cộng Hòa có một ý nghĩa quan trọng. Khi ra biển và để làm tín hiệu cho các tàu khác cứu vớt, các tàu vượt biển của người Việt thường giương lá cờ đó để nói rằng họ đến từ miền Nam Việt Nam. Nhờ lá cờ đó mà hàng vạn người được cứu vớt và đi định cư ở nước ngoài. Lá cờ do đó là một hoài niệm, thậm chí một ‘ân nhân’.
Vậy là nước Úc có vua mới: Charles Đệ Tam, 73 tuổi. Ít ai biết rằng ông là người đầu tiên trong hoàng tộc có bằng cử nhân.
Khác với thân mẫu không có học ở trường nào (bà chỉ học trong Điện Buckingham), vua Charles III được học hành bài bản. Theo wiki, lúc 6 tuổi ông theo học tại trường Hill House School ở Chelsea (London). Trong thời gian chừng 6 tháng theo học, báo cáo điểm của trường ghi rằng cậu bé Charles tuy học có phần chậm nhưng học lực trên trung bình.
Đến năm 1962, Charles được chuyển đến trường nội trú Gordonstoun ở Tô Cách Lan, nơi mà cha ông (Hoàng thân Philip) từng theo học trước đây. Charles theo học ở đây được 5 năm. Theo vài nguồn (kể cả phim ảnh) thì Charles không mặn mà với trường Gordonstoun, thậm chí có đồn rằng Charles từng bị đám học trò khác ăn hiếp ở đây.
Việc Việt Nam phản đối một công ty và bưu chính Úc về việc họ sản xuất vật phẩm lưu niệm 50 năm ngày Úc rút quân khỏi Việt Nam Cộng Hòa là rất vô lối. Bởi vì đây là đồng tiền kỷ niệm liên quan đến lịch sử, thì phải tôn trọng lịch sử.
Úc rút quân khỏi Việt Nam Cộng Hòa, là một quốc gia được nhiều nước công nhận, và chính Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng công nhận là một bên để ký hiệp định Paris.
Quân đội Úc từng tham chiến ở miền Nam với vai trò là đồng minh của Mỹ và Việt Nam Cộng Hòa, với quân số khoảng 60 ngàn, họ chỉ thua kém số lượng quân Mỹ và Hàn. Quân đội Úc có đánh trận Long Tân, là một trận ác liệt với quân Việt Cộng, trận này có đưa thành phim truyện. Không phải ai cũng biết tới chuyện này.
Chỉ mới đây thôi, ông Chủ tịch nước còn nhờ chính quyền Úc can thiệp và xử lý các cá nhân hay tổ chức “phản động” chống phá Việt Nam tại Úc.
Giờ thì Bộ Ngoại giao Việt Nam lại yêu cầu phía Úc ngừng lưu hành đồng tiền lưu niệm hai đô la Úc có hình cờ vàng ba sọc đỏ, do Công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Úc phát hành.
Bà Phạm Thu Hằng, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết chính quyền Việt Nam "lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối" hành động của Công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Úc.
Coi báo thấy có nhiều cái vui vui. Thí dụ như nước nào đó nhận xét, báo cáo về Việt Nam thế này thế nọ về ABC gì đó, thì Việt Nam sẽ nói là "Xin tôn trọng nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác".
Nhưng rồi Việt Nam cũng có nhiều cái là lạ. Như vụ chánh phủ Hàn Quốc kháng cáo phán quyết bồi thường cho bà Nguyễn Thị Thanh thì phó phát ngôn cho biết Việt Nam "Rất lấy làm tiếc trước việc Chính phủ Hàn Quốc kháng cáo phán quyết của tòa án".
Bà Thanh trước đó được tòa án sơ thẩm tại Seoul ra phán quyết ủng hộ, yêu cầu chánh phủ Hàn Quốc phải bồi thường cho vụ "thảm sát" tại Quảng Nam năm 1968. Trong số các nạn nhân có người thân của bà Thanh. Chuyện tòa án và chánh phủ Hàn Quốc là chuyện nội bộ của Hàn Quốc !
Có một thực tế là người Việt ở hải ngoại ngày càng đông hơn. Làn sóng tị nạn từ năm 75 đưa người Việt ra nước ngoài khoảng hai triệu. Không có một thống kê chính thức nhưng tui đoán số người đó bây giờ gấp khoảng 5 lần.
Tính sơ trong bà con nội ngoại tui là đúng như vậy. Số đẻ thêm thì một bằng hai, số bảo lãnh thì hai bằng bốn, bảo lãnh xong thì phải... đẻ. Bốn thành tám. Số đi lao động không kể. Số du học sinh ở lại không kể. Và một số rất đông bên thắng cuộc cũng chọn các nước tư bản để định cư nữa chớ hỏng ai chịu qua Nga hay Tầu mua nhà gì hết.
Kể sơ sơ là bà con thấy rằng số người Việt ở nước ngoài chỉ tăng chớ không giảm. Ta đi mang theo quê hương. Ai cứ ăn Tết Tây, chớ người Việt phải là Tết Ta.
Tui lấy cái tựa bài "cột chèo" là ví von mấy ông là anh em nhưng hỏng có chung ông nội, ông ngoại gì ráo. Chỉ là "lỡ" làm rể một nhà đông con gái thôi.
Mỗi người mỗi cảnh, khi gặp nhau thì cố gắng giữ vẻ lịch sự, vui vẻ, hòa đồng. Chớ mà quay lưng đi rồi thì thường cũng thương nhau kiểu meo meo với gâu gâu ...Tui thì có nhiều anh em "cột chèo" với lại Fathers in law và Mothers in law nên thấu hiểu nhiều lắm.
Gần đây có mấy hội ái hữu trường này trường nọ hay tổ chức họp mặt hàng năm. Mấy trường nữ có tên tuổi như Gia Long, Trưng Vương, Sương Nguyệt Anh, Đồng Khánh...Mấy chị họp nhau nhắc chuyện xưa. Không quên dắt theo mấy ông chồng (nếu có, nếu còn). Mấy ông này thường đứng lóng ngóng thấy mà tội nghiệp. Nên được gọi là ... anh em (rể) cho thân tình.
Tiết lộ của ông Dutton, thủ lãnh phe đối lập, với báo The Australian về một thỏa thuận nhiều tỉ đô la thường được giữ bí mật, dường như nhằm thúc đẩy chính phủ mới tiếp tục kế hoạch này.
Chính phủ trước đây của Úc đã đồng ý mua các tàu ngầm chạy bằng năng lượng nguyên tử nhưng trang bị vũ khí quy ước, trong khuôn khổ việc tham gia liên minh AUKUS. Sự lựa chọn nhà cung cấp - Anh hoặc Mỹ - sẽ có tác động đáng kể đến kinh tế, và khiến Hải quân Úc gắn bó hơn với nước được chọn lựa. Theo cựu bộ trưởng Dutton, rõ ràng tàu ngầm Mỹ là phương án tốt nhất, vì có thể phóng hỏa tiễn theo phương thẳng đứng, và thiết kế đã ổn định so với Anh.
Trước đó, hôm Chủ nhật, bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles tố cáo một máy bay tiêm kích J-16 Trung Quốc đã ngăn chận "một cách nguy hiểm" một phi cơ thám sát P-8 của Úc trên Biển Đông vào cuối tháng Năm.
Bắc Kinh nói rằng đã nhận diện được các phi cơ quân sự Úc và đã cảnh báo, sau khi Canberra cáo buộc hành động của máy bay Trung Quốc gây nguy hiểm cho phi hành đoàn. Hôm qua, 06/06, Trung Quốc còn đe dọa Úc nên "hành động thận trọng" để tránh những "hậu quả nặng nề". Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Triệu Lập Quân tuyên bố "không bao giờ cho phép bất kỳ quốc gia nào xâm phạm chủ quyền và an ninh của Trung Quốc với lý do thực hiện tự do hàng hải".
