Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
(Cứ phải click hoài vào máy xem ông Trump đã « giải phóng » mình chưa, giờ thì đã có một ít thông tin ban đầu).
(Reuters & AFP 02/04/2025) – Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay thông báo đánh thuế « đối ứng » 46 % lên hàng nhập khẩu từ Việt Nam, 34 % lên hàng Trung Quốc, 31 % đối với Thụy Sĩ, 20 % với Liên hiệp Châu Âu (EU).
Anh quốc chịu thuế 10 %, Nhật Bản 24 %, Hàn Quốc 25 %.
(AFP 19/03/2025, bản tin 21 giờ 18 Paris) Trong cuộc điện đàm với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky hôm thứ Tư 19/03, Donald Trump đã đề nghị để Hoa Kỳ « sở hữu » các nhà máy điện và điện nguyên tử của Ukraina, đây « sẽ là sự bảo vệ và hỗ trợ tốt nhất ».
Tổng thống Ukraina cho biết ông sẵn sàng đình chỉ các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự và năng lượng ở Nga, sau cam kết của Vladimir Putin đưa ra hôm thứ Ba về việc không tấn công các địa điểm năng lượng, cũng trong một cuộc nói chuyện điện thoại với tổng thống Mỹ.
Trên mạng X, ông Volodymyr Zelensky viết : « Một trong những bước đầu tiên hướng tới chấm dứt chiến tranh có thể là dừng các cuộc tấn công vào năng lượng và cơ sở hạ tầng dân sự khác. Tôi ủng hộ biện pháp này và Ukraina sẵn sàng thực hiện ».
Một số thông tin ban đầu theo AFP :
- Putin ấn định điều kiện ngưng bắn : Mỹ và phương Tây chấm dứt viện trợ quân sự và việc chia sẻ tin tình báo cho Ukraina.
- Putin chấp nhận ngưng tấn công các địa điểm năng lượng của Ukraina trong 30 ngày, và ngược lại đối với phía Ukraina.
- Trump và Putin thỏa thuận bắt đầu đàm phán lập tức về Ukraina tại Trung Đông.
(AFP 15/03/2025) Chính quyền tổng thống Donald Trump ngày thứ Bảy 15/03 đã cho các nhà báo của đài Tiếng nói Hoa Kỳ và các đài phát thanh khác do Hoa Kỳ tài trợ nghỉ việc, đột ngột cho ngưng hoạt động các phương tiện truyền thông từ lâu vẫn là chủ chốt để chống lại các cuộc tấn công thông tin của Nga và Trung Quốc.
Hàng trăm nhà báo và các nhân viên khác của đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), Châu Á Tự do (RFA), Châu Âu Tự do (RFE) và các đài khác đã nhận được email vào cuối tuần, thông báo cấm họ vào văn phòng, và phải giao nộp thẻ nhà báo, điện thoại được cấp cũng như các thiết bị khác.
Trump, vốn đã làm rỗng ruột cơ quan viện trợ Mỹ và bộ Giáo dục, hôm thứ Sáu công bố một sắc lệnh xếp Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM) vào danh sách « các thành phần của một bộ máy liên bang quan liêu mà tổng thống đánh giá là không cần thiết ».
Toàn văn thông cáo chung Hoa Kỳ-Ukraina về đề nghị ngưng bắn với Nga
(Le Monde 12/03/2025) Ngày thứ Ba 11/03 Ukraina đã chấp nhận đề nghị của Hoa Kỳ về ngưng bắn 30 ngày với Nga, nói rằng « sẵn sàng cho hòa bình » sau ba năm chiến tranh, và kêu gọi Matxcơva lên tiếng, sau cuộc họp Mỹ-Ukraina tại Ả Rập Xê Út. Trong cuộc trao đổi không có Nga, Washington loan báo chấm dứt « lập tức » việc ngưng viện trợ quân sự cho Kiev. Le Monde đăng thông cáo chung sau cuộc họp.
Hôm nay tại Djedda, Ả Rập Xê Út, dưới sự đón tiếp nồng hậu của Thái tử Mohammed Ben Salman, Hoa Kỳ và Ukraina đã có những bước đi quan trọng hướng tới việc khôi phục hòa bình lâu dài cho Ukraina.
Đại diện của cả hai nước đều ca ngợi lòng dũng cảm của dân tộc Ukraina trong việc bảo vệ đất nước, và nhất trí rằng đã đến lúc bắt đầu tiến trình hướng tới một nền hòa bình bền vững.
(AFP 27/02/2025, bản tin 20 giờ 16 Paris) Ông Donald Trump hôm nay thứ Năm 27/02 giảm nhẹ những phát biểu tuần trước về tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, bị gọi là « nhà độc tài ».
« Tôi có nói vậy sao ? » - tổng thống Mỹ nói với báo chí bên cạnh thủ tướng Anh Keir Starmer tại Nhà Trắng. « Tôi không tin là đã nói như thế. Xin hỏi câu tiếp theo ! »
Ông Trump khẳng định có « quan hệ rất tốt » với Volodymyr Zelensky, người mà ông sẽ tiếp vào thứ Sáu để ký một thỏa thuận về khoáng sản Ukraina.
BREAKING: In yet another stunning senior moment, Donald Trump either refuses to admit or cannot remember calling President Zelensky a dictator. President Biden would have been excoriated by the press for having a similar lapse.
— Really American 🇺🇸 (@ReallyAmerican1) February 27, 2025
Make sure everyone sees.pic.twitter.com/UquVU2au21
(Reuters 24/02/2025) Hoa Kỳ hôm thứ Hai 24/02 buộc lòng phải vắng mặt trong cuộc bỏ phiếu ở Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc về một nghị quyết do chính Mỹ soạn thảo, nhân kỷ niệm ba năm chiến tranh ở Ukraina, vì các nước châu Âu đã sửa đổi và được thông qua.
Những sửa đổi này chủ yếu nhằm đưa vào nghị quyết việc Nga xâm lăng quy mô lớn vào Ukraina, và về một nền hòa bình công chính, bền vững và toàn diện, phù hợp với Hiến chương Liên Hiệp Quốc. Nghị quyết cũng tái khẳng định rằng Liên Hiệp Quốc ủng hộ chủ quyền, độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina.
Văn bản của Mỹ sau sửa đổi đã được thông qua với 93 phiếu thuận, 73 vắng mặt và 8 phiếu chống.
(Courrier International 18/12/2024) Sau khi vô hiệu hóa Hezbollah và chế độ Assad sụp đổ, Israel đang ở vị thế lý tưởng để tấn công phe Houthi ở Yemen. Đây là mắt xích cuối cùng trong chuỗi "trục kháng chiến" do Teheran lãnh đạo, càng bị cô lập hơn khi Hamas đã yếu đi, theo giải thích của báo “Ha’Aretz”.
Thất bại của Hezbollah thân Iran trong đối đầu với Israel, và sự sụp đổ của chế độ Bachar Al Assad ở Syria hôm 08/12, không ngừng tạo ra những cú sốc trên toàn Trung Đông.
Tác giả Amos Harel viết trên Ha’Aretz, sau thỏa thuận ngưng bắn mà "Hezbollah buộc lòng phải ký kết với Israel, bắt đầu có hiệu lực từ 27/11, Hezbollah đã ở thế việt vị".
(Samuel Forey và Hélène Sallon, Le Monde 16/12/2024) Abou Mohamed, một chiến binh 25 tuổi, quê ở Tall Rifaat nhìn nhận : « Chúng tôi rất sợ. Đêm nay họ đã tấn công hai lần, vào lúc 4 giờ sáng. Họ nhắm vào một chiếc thiết giáp đã bị bể nát gần lối vào căn cứ, một điều hoàn toàn vô ích. Họ cũng oanh kích con đường trước căn cứ. Hãy còn khoảng mười mấy chiếc xe tăng và năm phi cơ ».
Phía trước căn cứ này, một xe thiết giáp của quân đội Syria nằm phơi bụng, cạnh sườn bị một hỏa tiễn chưa nổ xuyên thủng.
« Tình trạng chiến tranh thường trực »
(Samuel Forey và Hélène Sallon, Le Monde 16/12/2024) Kho vũ khí của Syria bị chiến dịch oanh tạc của Israel tiêu hủy. Lợi dụng sự hỗn loạn do chế độ Al-Assad sụp đổ, Nhà nước Do Thái đã tiến hành hàng trăm vụ oanh tạc, và theo bộ tham mưu Israel, đã phá hủy 80 % năng lực của quân đội Syria.
Thứ Bảy 07/12, trong lúc quân nổi dậy tiến vào Damas và sự sụp đổ của chế độ Assad chỉ còn tính bằng giờ, Israel đã tiến hành một cuộc chiến không tuyên bố với Syria.
Chiến dịch « Bashan Arrow » (Mũi tên Basan) bắt đầu bằng một trong những cuộc tấn công lớn nhất trong lịch sử Không quân Nhà nước Do Thái, với ít nhất 350 chiến đấu cơ - tương đương toàn bộ phi đội của Pháp - đánh vào lãnh thổ Syria. Trong vòng 48 tiếng đồng hồ, các phi cơ này đã đánh trúng khoảng 320 mục tiêu.
(Georges Malbrunot, Le Figaro 14/12/2024) Iran phải đối mặt với « thực tại mới » ở Syria. Hôm thứ Năm 12/12, thủ lãnh Vệ binh Cách mạng đầy quyền lực, tướng Hossein Salami đã phải nhìn nhận.
Hôm trước đó, lãnh tụ tối cao, nhân vật số 1 của chế độ, giáo chủ Ali Khamenei khẳng định sự sụp đổ của đồng minh Bachar Al Assad không làm Teheran yếu đi. Nhưng như thường lệ, thực tế rốt cuộc đã hiển hiện, vào lúc chính trị Iran có diễn biến quan trọng kể từ khi nước Cộng Hòa Hồi giáo được thành lập năm 1979.
Là đồng minh Ả Rập duy nhất của Iran, Syria của Assad là điểm trung chuyển bắt buộc để vũ khí Iran được đưa sang Hezbollah tại Liban, « viên ngọc trên vương miện » mà Iran đã dày công xây dựng trong 40 năm để tự bảo vệ trước các kẻ thù Israel, Mỹ, Ả Rập...Cho đến khi Nhà nước Do Thái trảm hẳn phong trào Shia ở Liban cả về chính trị lẫn quân sự trong những tháng gần đây.
(Pierre Sautreuil, La Croix 12/12/2024) Trước sự sụp đổ của Bachar Al Assad, Matxcơva rơi vào tình thế không dễ chịu chút nào : phải làm thân với phe nổi dậy Syria mà Nga đã không ngừng oanh tạc trong gần 10 năm.
Vấn đề rất trầm trọng, với nguy cơ mất đi hai căn cứ quân sự Tartous và Hmeimim bên bờ Địa Trung Hải, vốn bảo đảm năng lực viễn chinh sang Cận Đông và xa hơn nữa.
Hôm thứ Tư 11/12, phát ngôn viên Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố : « Chúng tôi giữ liên lạc với những người kiểm soát tình hình tại Syria, điều này là cần thiết, vì chúng tôi có căn cứ và đại diện ngoại giao ở đó. Các vấn đề liên quan đến an ninh của các cơ sở này vô cùng quan trọng ».
(Phóng sự của Arthur Sarradin, đặc phái viên Libération tại Sedanya, Syria, 09/12/2024) Những chiến binh mặc đồ treilli tiến lên bắn chỉ thiên. Cổng vào trại giam đây rồi. Hàng trăm người đàn ông leo lên nóc, chen lấn trong sân, nhìn khắp nơi xung quanh mình tìm kiếm những nét quen thuộc, những người thân cần nhận ra.
Bên trong khối bê-tông lạnh lẽo, sau bức tường đáng âu sầu của nhà tù, từ ngữ không đủ để diễn ra nỗi khủng khiếp. Tất cả những dấu vết của cơn ác mộng đều có ở đây. Trước đó vài tiếng đồng hồ, hàng trăm tù nhân bị hành hạ chen chúc trong các xà-lim bẩn thỉu. Một số không nhìn thấy ánh sáng ban ngày từ nhiều năm qua. « Tôi được về năm 2013, sau khi cuộc cách mạng khởi đầu. Nhưng em tôi vẫn còn bị nhốt ».
(Phóng sự của Arthur Sarradin, đặc phái viên Libération tại Sedanya, Syria, 09/12/2024) Tại nhà tù kinh khủng nhất của chế độ được giải phóng hôm Chủ nhật 08/12, nơi hàng mấy chục ngàn người Syria bị tra tấn và hành quyết, dấu ấn của những năm tàn bạo hiện rõ, trong lúc mấy trăm gia đình tìm kiếm xem chuyện gì đã xảy ra với người thân.
« Anh ấy tên là Sleiman Khamis, bị bắt cách đây 11 năm, tôi đến với con anh để cố tìm ». Philippe đứng cạnh cháu trai, ánh mắt xa xăm. Hôm trước, ông vừa ra khỏi một trại giam khác là Adra. Phía trước họ là hàng dài khoảng mấy trăm chiếc xe hơi chen chúc trên con đường đá lởm chởm của nhà tù Sednaya, cách thủ đô Syria 30 kilomet. Tất cả trong đầu đều ám ảnh về sự khủng khiếp phía sau cái tên này, và ngần ngại bước vào.
Sednaya là nhà ngục lớn nhất của chế độ, một trong những nơi tra tấn dã man nhất. Một cơ sở mà Amnesty international gọi là « lò sát sinh ».
(Georges Malbrunot, Le Figaro 09/10/2024) Một nhà ngoại giao Liên Hiệp Quốc liên quan đến cuộc họp tiết lộ : « Cho đến giờ chót, Assad vẫn không muốn tin. Các tiếp xúc ở Doha giữa Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và năm quốc gia Ả Rập, giúp đạt được một sự dàn xếp tối thiểu, đã thấy được vài giờ sau đó khi thủ lãnh phe nổi dậy gọi cho thủ tướng Syria.
Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sợ kịch bản Irak năm 2003 lặp lại, và chính quyền bị thanh trừng. Thế nên phe nổi dậy mới yêu cầu công chức vẫn làm việc và các bộ trưởng ở lại các bộ cho đến khi chuyển tiếp. Nhưng chuyển giao cho ai ? Đó là câu hỏi lớn hiện nay ».
Từ khi đó, Assad và gia tộc - bị Matxcơva và Teheran bỏ rơi, dù Iran có hứa sẽ gởi quân - đơn độc trong dinh thự rộng mênh mông. Đã đến lúc thu dọn hành trang.
(Georges Malbrunot, Le Figaro 09/10/2024) Sau nhiều năm đàn áp đẫm máu, các nhân vật trong chế độ đã biến mất, âm thầm bỏ trốn khỏi đất nước.
« Ông ta đã bỏ chạy, bỏ lại đất nước trong cảnh hỗn loạn ». Cảm giác cay đắng là sâu sắc nơi viên chức Syria liên lạc qua điện thoại sáng Chủ nhật ở Damas. Đêm hôm trước, lúc gần 22 giờ, Bachar Al Assad đã lặng lẽ ra phi trường cách thủ đô khoảng hai chục cây số về phía nam, trong khi quân nổi dậy đã bao vậy dinh thự tưởng chừng bất khả xâm phạm của một hệ thống đang hụt hơi.
Assad và những người thân cận vội vẽ leo lên máy bay riêng. Ai cùng chạy trốn với ông ta ? Khó thể nói một cách cụ thể. Có thể là bà vợ Asma, luật sư chuyên về kinh doanh được đào tạo ở Luân Đôn, chưa bao giờ chỉ trích những hành động tàn bạo của người chồng ; hai người con ; và em trai Maher - người chỉ huy đáng sợ của lữ đoàn số 4, được cho là phải bảo vệ Dinh Nhân dân, nằm ở ngọn đồi nhìn xuống Damas, nơi có văn phòng của Assad. Tối Chủ nhật, các hãng tin nhà nước Nga khẳng định Bachar Al Assad và gia đình đang ở Matxcơva.
(Alain Barluet, Le Figaro, 09/12/2024) Chế độ Damas sụp đổ và Bachar Al Assad chạy trốn là cú đòn nặng nề cho Matxcơva, vốn đã đặt cược vào Syria năm 2015 để áp đặt trò chơi trong khu vực.
« Nga sẽ chiến thắng lịch sử trên mọi mặt trận » - hôm thứ Sáu Maria Zakharova, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga vẫn hăng hái tuyên bố trong dịp khánh thành tại Iekaterinbourg công trình kỷ niệm Sa hoàng Alexandre đệ nhất - người đã thắng Napoléon. Bốn mươi tám tiếng đồng hồ sau, thực tế đã hiển hiện : Đối với Vladimir Putin, mặt trận Syria, nơi ông ta can thiệp quân sự năm 2015 để yểm trợ Bachar Al Assad trước các phe nổi dậy, đã thất bại.
Đã 9 năm qua, quân Nga hỗ trợ cho người đồng minh ngày càng phiền phức, cố gắng chặn lại các phong trào đối lập, bằng những vụ oanh tạc đẫm máu thường dân, và hoài công huấn luyện giúp quân chính phủ. Sự can thiệp của Nga, đặc biệt nhờ không kích từ căn cứ không quân Hmeimim - được tiếp tế qua hải cảng Tartous - chỉ giúp Bachar Al Assad duy trì một bản án treo.
(Reuters 03/11/2024) Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeo ngày 03/11/224 tuyên bố thiết quân luật, tố cáo các đảng đối lập ngăn trở tiến trình Quốc hội, trong một bài diễn văn gây bất ngờ, phát trực tiếp trong đêm trên kênh truyền hình YTN.
Quyết định này đã gây ra cú sốc cho đất nước vốn không biết đến lệnh thiết quân luật từ năm 1980, và chế độ được coi là dân chủ. Đồng won của Hàn Quốc đã sụt giá mạnh so với đồng đô la sau đó.
Tổng thống Yoon Suk Yeo, thuộc đảng bảo thủ, tuyên bố : « Tôi ra lệnh thiết quân luật để bảo vệ Cộng Hòa Hàn Quốc tự do trước mối đe dọa từ các lực lượng cộng sản Bắc Triều Tiên, để diệt trừ những lực lượng chống chính phủ hèn hạ thân Bắc Triều Tiên phá hoại tự do và hạnh phúc của nhân dân chúng ta, và để bảo vệ trật tự hiến pháp tự do ».
(Xã luận của Dov Alfon, Libération 23/11/2024) Tổng thống Nga thừa nhận vụ bắn hỏa tiễn loại mới vào Ukraina, với những tuyên bố thảm họa ngày càng nhập nhằng. Một chiến lược được vận dụng kỹ càng để gia tăng áp lực lên Ukraina và phương Tây.
Phát ngôn viên tổng thống Nga hôm thứ Sáu 22/11 nói rằng « chắc chắn » phương Tây đã « hiểu thấu » thông điệp của Vladimir Putin trong phát biểu hôm trước, nhận đã bắn một hỏa tiễn loại mới vào Ukraina.
Ngày 20/11/2024, blog Thụy My đạt 11 triệu lượt xem. Vào lúc « cán mốc », độc giả ở Mỹ và Việt Nam là đông đảo nhất, số bạn đọc từ Mỹ cao gấp ba. Xin chân thành cảm ơn các bạn đọc trung thành đã theo dõi trang cho đến nay, vô cùng cảm ơn.
Vì sao phải đợi đến 11 triệu lượt xem chứ không phải 10 triệu hay 1 triệu ?
Số là lúc sắp đạt 1 triệu thì đã khuya ở Paris. Sáng sớm thức dậy bỗng vọt lên triệu mốt ! Hôm ấy có sự kiện gì đó chẳng nhớ nữa, độc giả vào đọc rất đông. Chẳng lẽ viết bài cám ơn bạn đọc thứ một triệu...mốt ? Đợi đến 10 triệu vậy, tha hồ ngày rộng tháng dài, mình bận quá ! Rồi đến khi lên 10 triệu lượt đọc, cũng lại bận. Thế là « số trời đã định »...Nhân đây TM xin có đôi lời tâm sự.
