Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
(Le Figaro, Le Monde, AFP 28/09/2024) Quân đội Israel ngày 28/09/2024 xác nhận đã tiêu diệt Hassan Nasrallah, thủ lãnh phe Hezbollah từ ba thập niên qua trong các vụ oanh kích vào đại bản doanh của phe này ở nam Liban tối thứ Sáu. Iran tuyên bố quốc tang 5 ngày, Liban và Syria quốc tang 3 ngày. Thủ tướng Israel khẳng định đây là « bước ngoặt lịch sử ».
(Ghi nhanh theo giờ Paris, đi sau Việt Nam 5 giờ)
Căn cứ không quân Nga ở Olenya vừa bị tấn công bằng UAV cỡ lớn trong đêm qua 12/09.
Thống đốc vùng Murmansk của Nga, Andrei Chibis viết trên kênh Telegram của mình là “lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ các máy bay không người lái này” sau khi thông báo sự việc và cho biết các biện pháp an ninh cho khu vực đã được tăng cường.
Bình loạn : Theo các nguồn tin Nga khác thì việc căn cứ này bị tấn công với tần suất thấp – không phải do nó ở xa lãnh thổ Ukraine (khoảng 1.800 ki-lô-mét) mà do nó được tấn công có lựa chọn và bài bản. Đây là nơi những chiếc máy bay ném bom chiến lược của Nga xuất phát để bắn tên lửa vào các thành phố của Ukraine.
Gần một tháng sau khi Ukraine tấn công và chiếm giữ hàng ngàn kilomet vuông tỉnh Kursk, Nga vẫn chưa phản công.
Nhưng họ trả thù bằng cách dùng tên lửa tấn công các khu dân cư trong các thành phbệnh viện Vũ khí Nga không có định vị chính xác, nên họ bắn vào dân dễ hơn và mang tính đe dọa hơn.
Hôm qua, tại thành phố Lviv bị trúng tên lửa có nhiều người chết, trong đó có gia đình này. Người mẹ và ba đứa con gái đều chết, chỉ còn lại người đàn ông.
Bệnh viện "Okhmatdyt" ở Kiev là một trong những bệnh viện dành cho trẻ em quan trọng nhất ở Ukraine. Nó cũng là bệnh viện nhi hàng đầu ở Châu Âu.
"Okhmatdyt" đã cứu và phục hồi sức khỏe cho hàng chục nghìn trẻ em, trong đó rất nhiều trẻ em mắc bệnh ung thư và bệnh hiếm gặp.
Nửa đêm ngày 08.07.2024, bệnh viện đã bị bọn xâm lược, thực hiện theo lệnh của tên tội phạm chiến tranh ghê tởm nhất thế kỷ 21 san phẳng sau màn "Phô diễn tên lửa uy lực". Hơn 100 trẻ em và nhân viên y tế đã bị giết chết hoặc bị thương.
Tôi đang hình dung ra viễn cảnh khi Israel dám “mạo muội” tấn công Iran thì:
- Iran thiết lập chiếc ô phòng thủ phòng thông 8 lớp. Từ tầng thấp cho đến tầm đánh chặn ngoài bầu khí quyển.
- Nga, Trung và Triều kích hoạt các hệ thống phòng thủ đánh chặn của mình và xuất kích chiến đấu cơ để đánh chặn các tên lửa của Israel từ bên ngoài không phận Iran. Đồng thời, Syria, Hamas, Hezbollah và Houth kích hoạt các hệ thông giám sát vệ tinh để theo dõi, tìm kiếm, bám bắt các tên lửa của Israel đang bay tới để dẫn đường cho không quân liên quân tiêu diệt.
1. Tin chiến sự
Cách đây 2 ngày, do vẫn viết theo série “Tháng đầu tiên của năm thứ ba” nên tôi không xem xét tình hình chiến trường và có một điểm đặc biệt, đến hôm nay phải tổng kết: số xe tăng Nga bị biến thành cua nướng, cán mốc 7.000. Ngày 02/04 con số này là 6.998 và chỉ một ngày sau đó, đã là 7.009 chiếc.
Tuy nhiên con số này chưa khủng bằng hôm qua, số xe bọc thép chiến đấu bị đốt là 73 chiếc và 50 cỗ pháo.
• Các hướng tấn công chính của Nga theo báo cáo của Bộ tổng tham mưu Ukraine như sau:
Nga gần như bất lực với không phận của mình khi chấp nhận các cuộc tấn công cực kỳ hiệu quả từ Ukraine. Mặc dù đối phương chỉ sử dụng các loại UAV thông thường
Bản đồ thứ nhất ghi lại các cuộc tấn công cùng lúc của Ukraine vào 4 sân bay quân sự chiến lược ở Nga, vào đêm 04/04. Con số thiệt hại chưa được xác định bằng trực quan, nhưng chắc chắn là cả 4 sân bay này của Nga đều đã phải gánh chịu thiệt hại
Bản đồ thứ hai được xác lập trong hơn hai tháng, 15 nhà máy lọc dầu trên toàn nước Nga - trong đó có đến 12 nhà máy lọc dầu lớn nhất Nga - cũng đã bị tấn công, và Nga gần như không thể chống đỡ.
1. Khác với những gì chính quyền Nga tuyên truyền, không phải châu Âu gặp vấn đề về năng lượng, khi không có khí đốt của Nga để sưởi ấm rồi "chết rét” như họ thường nói một năm trước.
Chính nước Nga lúc này lại đang phải đối mặt với tình trạng "đóng băng” khi hệ thống sưởi không đủ công suất để chống chọi với mùa đông khắc nghiệt. Ngay tại thủ đô Moscow, có tới khoảng 20 khu tập thể hể thống sưởi không hoạt động, trong khi nhiệt độ bên ngoài xuống dưới -30 độ C.
More than 20 settlements in the Moscow region have been left without heating, water, and electricity for several days. The reason is 30-degree frost, which local heating networks and electrical substations could not withstand. Utility workers promise to restore everything “in the… pic.twitter.com/Mjjj7eeJ0V
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) January 7, 2024
Cập nhật của TM: Đã có ít nhất 25 người chết trong đợt oanh kích của Nga vào các thành phố Ukraina sáng nay 28/04/2023.
V. Zelenskyi: Hiện trường vụ tấn công Uman, đống đổ nát vẫn đang được dọn dẹp. Đến nay đã cập nhật được 13 người thiệt mạng, hai trong số họ là hai cháu nhỏ chưa thể xác định được danh tính. Số phận của cha mẹ các cháu vẫn chưa được biết...
Lực lượng cứu hộ sẽ làm việc cho đến khi họ đảm bảo rằng không còn ai đó bị bỏ lại dưới đống đổ nát. Chúng ta chỉ có thể cùng nhau đánh bại khủng bố Nga - bằng vũ khí Ukraine nhận được. Các biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất cần áp dụng đối với nhà nước khủng bố và bản án công bằng cho những kẻ giết người.
Le Figaro dành ba trang báo nói về « Chiến lược của Ukraina để mở rộng oanh kích sang Nga ». Theo một viên chức Pháp, tổng thống Volodymyr Zelensky mỗi lần trao đổi với các đồng nhiệm phương Tây, sau khi nói về những vũ khí mà Ukraina đang cần, đều không quên đề cập đến « kế hoạch hòa bình » gồm 10 điểm của mình, và tỏ vẻ thất vọng khi không được lắng nghe. Để gây tiếng vang, quân đội Ukraina trước hết muốn chứng tỏ họ có thể khiến Nga phải chịu thiệt hại nặng nề.
Do đa số báo đã lên khuôn trước trận bán kết Pháp-Maroc, trên trang nhất là các vấn đề trong nước như cải cách hưu bổng, dược phẩm thiếu, khủng hoảng của phe cực tả...tuy nhiên trên trang web đều có ngay nhiều bài viết. Riêng Le Figaro và Libération kịp thay ảnh bìa Les Bleus đang vui mừng sau chiến thắng, chạy tựa lớn « Tập trung cho trận chung kết » trước đội Achentina của Messi Chủ nhật tới, và 20 Minutes với dòng tít « Giấc mơ lớn màu xanh ».
Trang nhất Libération hôm nay được dành cho « Trí thông minh nhân tạo : Nói chuyện với một robot ». ChatGPT, robot có thể trò chuyện bằng nhiều thứ tiếng được trình làng từ một tuần qua đã thu hút hơn một triệu ngựời. Les Echos quan tâm đến « Thuế, gánh nặng của doanh nghiệp Pháp », La Croix cho biết « Những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội được đặt trong tầm ngắm ».Về thời sự quốc tế, Le Monde nhận định « Covid : Trung Quốc đành phải thay đổi chính sách », còn Le Figaro nhìn sang Trung Đông, chạy tựa « Iran : Chế độ của các giáo sĩ bất lực trước phong trào nổi dậy ». Ở các trang trong, việc Ukraina tấn công vào nội địa Nga ; còn Trung Quốc phải giảm nhẹ phong tỏa, thực chất là từ bỏ zero Covid do loạt biểu tình vừa qua, được các báo rất chú ý.
Về tình hình Ukraina, Le Monde cho biết các phụ nữ bị hãm hiếp ở Donbass năm 2014 đã lên tiếng để cổ vũ các nạn nhân của hôm nay hành động tương tự. Cũng tại Ukraina, đặc phái viên Le Monde thuật lại « Cuộc sống ở Kiev, chìm trong bóng tối và giá lạnh ». Đối với doanh nghiệp, Le Figaro cho biết « Tại Kryvyi Rih, kỹ nghệ Ukraina phải trả cái giá của chiến tranh ».
Cuộc chiến tranh cường độ cao chưa từng thấy kể từ Đệ nhị Thế chiến ngốn mất một lượng lớn vũ khí của cả hai bên. Mỹ đã viện trợ cho Ukraina 2/3 số hỏa tiễn Javelin, Stinger trong kho ; và vừa đặt hàng hơn nửa tỉ đô la tên lửa dùng cho Himars. Sản xuất khó thể theo kịp tiến độ cuộc chiến – có lúc Nga bắn tới 60.000 đạn pháo/ngày. Vũ khí thông minh của phương Tây rất hiệu quả, nhưng công cuộc chống xâm lăng của Kiev lại cần số lượng lớn khí tài thông thường.
Chín tháng sau khi Nga tấn công vào Ukraina, lo ngại đang tăng lên về khả năng đồng minh duy trì nhịp độ cung cấp vũ khí cho Kiev. Le Monde chạy tựa trang nhất « Kho vũ khí phương Tây dưới áp lực ». Theo các chuyên gia quân sự, trong giai đoạn cao điểm vào mùa hè, Nga đã bắn đi 60.000 quả đạn pháo mỗi ngày, Ukraina 20.000 quả. Sau đó con số này giảm xuống « chỉ » còn 20.000 một ngày phía Nga và 7.000 phía Ukraina. Trang web Oryx chuyên đếm số vũ khí bị phá hủy của mỗi bên dựa theo bằng chứng video, ước lượng quân đội Nga đã mất trên 1.500 xe tăng kể từ ngày 24/02, tức phân nửa số xe đang hoạt động.
Cho đến khi tái chiếm Kherson, vẫn còn có thể mong chờ một sự thương thảo. Nhưng giờ đây khả năng này không còn nữa. Đối với Kiev, cái mốc phải là tháng 1/2014, trước khi Matxcơva chiếm Crimée. Chín tháng qua, đã có gần 100.000 nạn nhân mỗi bên, hàng triệu người Ukraina phải di tản, những thành phố biến thành gạch vụn, Nga liên tục phạm tội ác chiến tranh. Matxcơva không thể « mất » Crimée, nhưng Kiev làm sao dừng lại ở biên giới 24/02, sau những hy sinh vô bờ và những chiến thắng ngoạn mục ?
Đặc phái viên La Croix cho biết về « Nỗi sợ bị trả đũa sau khi Kherson được giải phóng ». Một tuần sau khi quân đội Ukraina tiến vào thành phố chiến lược Kherson, chấm dứt 8 tháng chiếm đóng, niềm vui vẫn rộn ràng nơi người dân Kherson, nhưng xen lẫn với mối lo nay trở thành tiền tuyến. Một số cư dân tìm cách rời thành phố.
Thứ Sáu vừa qua Liên Bang Nga đã nã vào các thành phố Ukraine 76 hỏa tiễn hành trình. Hầu hết các hỏa tiễn này đã bị phòng không Ukraine bắn hạ nhưng có khoảng mười mấy trái bay lọt và đâm vào các cơ sở hạ tầng dân sự làm nhiều thành phố bị mất điện nước và hệ thống sưởi ấm mùa đông.
Về thiệt hại nhân mạng thì có 4 thường dân bị tử thương và 13 người khác bị thương. Thêm một lần nữa, tấn công vào hạ tầng dân sự là tội ác chiến tranh. Sau cuộc chiến này, nếu Vladimir Putin vẫn còn sống và chưa bị chính người Nga dưới quyền hạ sát, thì y không thể đi đâu ra khỏi nước Nga, vì Tòa Án Tội Ác Chiến Tranh ở Hòa Lan đang chờ đợi thân chủ.
Giới chức quân sự Tây phương phân tích các cuộc tấn công khủng bố của Liên Bang Nga vào mục tiêu dân sự không phải là dấu hiệu của chiến thắng, mà là một sự “hết hơi” hay kiệt sức (run out of steam). Bởi vì quân Nga đang thua trên khắp các chiến trường, và người dân Ukraine càng thêm căm thù và quyết tâm chống ngoại xâm hơn.
Trong vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, tháng 4/2021, Việt Nam ta đã có sáng kiến và được 15/15 Ủy viên Hội đồng Bảo an bỏ phiếu thông qua Nghị quyết về vấn đề Bảo vệ cơ sở hạ tầng thiết yếu đối với sự sống của người dân.
Chủ trì phiên thảo luận để đi đến việc thông qua nghị quyết quan trọng này, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh phá hủy cơ sở hạ tầng thiết yếu là một vấn đề nhức nhối đang diễn ra tại nhiều cuộc xung đột, để lại hậu quả nghiêm trọng và kéo dài đối với người dân.
Ông Sơn nhấn mạnh, là một nước từng bị chiến tranh tàn phá, Việt Nam khẩn thiết yêu cầu các bên liên quan tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có luật nhân đạo quốc tế. Thúc đẩy hợp tác quốc tế và khu vực cũng như vai trò của Liên Hiệp Quốc trong hỗ trợ phục hồi, tái thiết cơ sở hạ tầng thiết yếu, nâng cao khả năng tự cường của người dân nhằm ứng phó với các thách thức trong và sau xung đột.
Vào ngày 15 tháng 11 Nga đã pháo kích lớn vào toàn bộ lãnh thổ Ukraine và cơ sở hạ tầng quan trọng của nước này trong nhiều giờ, gây mất điện khắp nơi.
Đến 15 giờ 40 cùng ngày, tại làng Przewodów, Ba Lan, một quả tên lửa do Nga sản xuất đã rơi xuống, giết chết hai công dân của nước cộng hòa Ba Lan.
Ba Lan đã yêu cầu cuộc họp của NATO theo điều 4 để tham vấn.
Cách đây hai ngày, cây cầu bắc qua eo biển Kerch ở bán đảo Crimea bị phá nổ gây hư hại nặng, làm gián đoạn sự lưu thông và tiếp tế cho mặt trận Kherson đông nam Ukraine.
Mặc dù chính phủ Ukraine không chính thức công nhận mình là tác giả của vụ nổ cầu Kerch, nhưng Điện Cẩm Linh quả quyết Ukraine đứng sau sự “phá hoại khủng bố này”. Cho nên cần phải “ăn miếng trả miếng”. Cần phải chứng tỏ với dân chúng Nga là lãnh tụ của họ rất đáng gờm.
Trong chiến tranh quánh sập nguồn tiếp tế hậu cần là bình thường và hợp pháp. Mọi người dư biết cầu Kerch được xây cất bất hợp pháp để nối liền Liên Bang Nga với bán đảo Crimea nơi bị chiếm giữ trái phép từ năm 2014. Cầu Kerch còn là huyết mạch then chốt để tiếp tế cho cuộc xâm lược của Nga ở mặt trận đông nam Ukraine.
Bước xuống sân ga xe lửa ở tỉnh Kharkiv, giữa dòng người Ukraine im lặng mệt mỏi và lo âu. Mấy anh lính Ukraine đeo súng AK-74 tò mò nhìn.
Có lẽ họ tưởng mình là một anh lính bắn tỉa của Quân Đoàn Lê Dương Quốc Tế đến tham chiến, vì vác một lần 3 cái ba lô, vai đeo cái bao màu đen dài bên trong đựng 3 càng của máy quay phim hạng nặng hay máy hình có ống zoom khổng lồ.
Cô “giao liên” Ukraine xinh đẹp tóc vàng đứng đợi ở sân ga. Cô tủm tỉm cười nói “Welcome to Kharkiv” - chào mừng đã tới Kharkiv. Mình cười trả lời “Không tệ lắm như mọi người tưởng”. Tuy lần đầu tiên gặp mặt cô ấy nhưng đã làm việc qua email mấy tháng nên rất thân tình. Nhứt là trong bối cảnh chiến tranh hiện nay.
