Dương Quốc Chính - Từ trận Mậu Thân nhìn về Kursk

Việc quân Ukraine "xâm lược" Nga bằng một lực lượng nhỏ cho thấy chiến thuật của Zelensky đã thay đổi. Có thể đây vẫn chỉ là thăm dò phản ứng của Nga, nên mới chưa có trận tổng lực.

Mục đích của phía Ukraine đương nhiên không thể là để chiếm đóng lãnh thổ Nga, vì điều này là bất khả thi. Có thể quay lại chiến tranh Việt Nam để so sánh.

Đến năm 1967, cục diện chiến tranh khá là bế tắc với quân cộng sản. Nên họ quyết định có trận Mậu Thân. Vào thời điểm đó, ai cũng thấy là quân cộng sản không thể tổng tấn công và nổi dậy để chiếm được miền Nam. Vì quân Mỹ lúc đó quá mạnh và đông, cỡ 500 ngàn quân đồn trú tại Việt Nam Cộng Hòa.

Huy Đức - Điện Biên Phủ và công danh

Phải công nhận, câu chuyện hai chị em bà Nguyễn Thị Oanh đi tìm “tên” của bố trong hàng nghìn ngôi mộ ở Điện Biên Phủ là một trường đoạn rất thành công về lấy nước mắt của VTV tối qua. Chỉ có rất ít bia mộ có tên trong ba nghĩa trang liệt sĩ ở đây. Trên thực tế, tất cả các ngôi mộ ở đây đều vô danh.

Nhưng, sau trường đoạn ấy, một ông anh từng đứng đầu một cơ quan quan trọng ở Trung ương, từ Điện Biên Phủ, gửi về hai tấm hình dưới đây, chụp trong khuôn viên Đền thờ liệt sĩ trên đồi A1.

Từ lâu, người ta đã khao khát lưu danh ở những nơi như Điện Biên Phủ.

Cẩm Hồng - Sài Gòn trong ký ức trước 1975

 

Gia đình bên ngoại tôi có cơ ngơi làm ăn vững chắc ở Sài Gòn. Ai đã từng ở trung tâm Sài Gòn mà không biết đến nhà hàng Thanh Thế nổi tiếng một thời.

Ông chủ nhà hàng Thanh Thế là con trai của chủ quán Trung Thành trong vùng Gia Định cũng nức tiếng không kém. Ông chủ Thanh Thế cũng là anh em cô cậu với má tôi. Tôi gọi ông Thanh Thế là cậu vì mẹ cậu và bà ngoại tôi là hai chị em ruột. Ba tôi làm việc cho nhà hàng từ buổi đầu khai trương.

Má tôi có sở thích yêu văn học nghệ thuật nên hay đọc truyện, báo chí văn nghệ, thích coi kịch, mê cải lương. Thời đó những tên các đoàn hát: Hoa Anh Đào Kim Chưởng, Kim Chung 1,2,3 và đặc biệt Thanh Minh Thanh Nga là má thuộc nằm lòng tên từng nghệ sĩ, và mê nhất những vở cải lương xã hội của đoàn Thanh Minh Thanh Nga.

Nguyễn Thông - Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân (5)

Tôi (và chắc nhiều người lứa tôi) còn nhớ, sau “chiến công” Mậu Thân 1968, bộ máy tuyên truyền ở miền Bắc ca tụng dữ lắm.

Cứ như đài Tiếng nói Việt Nam, như các báo Nhân Dân, Quân đội Nhân dân (hồi thập niên 60 chủ yếu là hai tờ này, chứ báo địa phương hoặc báo của các tổ chức, đoàn thể khác đều không đáng kể) thì đây là đòn đánh bất ngờ, choáng váng, kỳ diệu, khiến kẻ thù (Mỹ và ngụy, hồi đó chính quyền Sài Gòn bị chết tên là ngụy) trở tay không kịp.

Đài hát suốt ngày, nào là “Tiến về Sài Gòn/ta quét sạch giặc thù/tiến về Sài Gòn/ta tiến về thành đô” (lời bài hát Tiến về Sài Gòn của Huỳnh Minh Siêng (Lưu Hữu Phước). Đoạn này về sau được dân chúng cải lời thành “Tiến về Sài Gòn/ta chiếm nhà mặt tiền/tiến về Sài Gòn/ta chiếm nhà thật toooo”.

Nguyễn Thông - Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân (4)

Năm xảy ra vụ Mậu Thân 1968, tôi sắp lên lớp 7, anh trai tôi sắp vào lớp 10 (hệ 10 năm). Huyện đội, xã đội đã lập danh sách nhà nọ nhà kia có mấy con trai, đang bao nhiêu tuổi, cứ qua tuổi 16 chạm 17 là gửi trát khám sức khỏe tận tay.

Nhà tôi cả già lẫn trẻ, đàn ông đàn bà có 6 người, chưa ai đi bộ đội. Anh tôi biết tương lai gần của mình là vậy nên vừa xong lớp 10 thì lên đường ngay. Sau xuân Mậu Thân, chiến trường khát lính chưa từng có, bao nhiêu cũng không đủ.

Điều này xảy ra lần thứ hai khi mùa hè đỏ lửa 1972 ở Quảng Trị. Khi đó, tôi đang lớp 10, cũng chuẩn bị tâm thế như anh mình, nhưng họ xét thực tế nhà có hai trai đã đi một nên được tạm hoãn. Nhiều bạn cùng lớp 10 với tôi bị đi và mãi mãi không về.

Nguyễn Thông - Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân (3)

 

Theo chính sử của nhà nước, cuộc tổng tấn công nổi dậy xuân Mậu Thân 1968 là cuộc tấn công chiến lược nhằm mục đích “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, xóa bỏ hoàn toàn chính quyền Sài Gòn, thống nhất đất nước. Tuy nhiên, mục đích này đã không đạt, cả hai bên đều chịu nhiều tổn thất nặng nề.

Thủ đô Sài Gòn cũng như nhiều đô thị khác ở miền Nam, nhất là Huế, bị tàn phá cực kỳ nghiêm trọng, đổ nát, hoang tàn, người dân bị tai bay vạ gió chết chóc thảm thương. Phe “cách mạng” hao người tốn của tới mức phải mấy năm sau mới dần hồi phục. Nhà văn Nguyên Ngọc có kể lại trên báo Nông nghiệp Việt Nam: “Nên nhớ thời đen tối nhất của chiến tranh miền Nam là thời sau Mậu Thân. Bị chúng nó đánh chạy dạt sang tận Campuchia. Đói, chết, rách nát, tan rã, tháo chạy”.

Nói gì thì nói, cuộc cốt nhục tương tàn, nồi da xáo thịt, anh em một nhà giết nhau thì chả bên nào thắng, như bác Nguyễn Duy viết “phe nào thắng thì nhân dân đều bại”.

Nguyễn Thông - Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân (2)

Như thường lệ, đón xuân Mậu Thân 1968, với trọng trách chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, quốc gia ở miền Bắc (còn nửa kia là miền Nam từ vĩ tuyến 17 trở vào, cũng là một nước độc lập tự chủ, có tên Việt Nam Cộng Hòa), cụ Hồ lại chúc Tết.

Như đã nói, ông cụ chúc Tết bằng thơ, dù thơ không hay. Cần gì hay, cốt yếu là truyền đạt được mệnh lệnh, mục đích, chỉ tiêu để dân chúng, chiến sĩ thực hiện. Hầu như bài nào cũng vậy.

Cho tới nay, cụ qua đời đã gần 55 năm nhưng chưa thấy nghiên cứu sinh nào làm luận án tiến sĩ về thơ chúc Tết của cụ Hồ, tinh dững lạc sang đề tài cầu lông, bóng bàn, hoạt động của hội phụ nữ… Tôi mà là giám đốc học viện quốc gia nào đó, tôi cho 5 - 7 người đồng loạt làm đề tài này luôn, đặc cách thành công luôn, khỏi cần người hướng dẫn, tổ chức bảo vệ.

Nguyễn Thông - Tết, lại nhớ xuân Mậu Thân (1)

 

Đời người, có những thứ, dù không phải của riêng mình, nhưng không thể quên, không bao giờ quên. Tết Mậu Thân 1968 là dạng vậy.

Tại đang ngày Tết, hôm nay mùng 2 Tết Giáp Thìn 2024, nên cái ký ức muốn đào sâu chôn chặt, vùi nó cho quên đi, lại thò ra. Đã 56 năm, gần một đời người theo chuẩn “lục thập hoa giáp”, tôi vẫn còn nhớ những gì liên quan tới nó, dù khi ấy mình còn hơi be bé.

Năm 1968, tôi đang học lớp 7 (hệ 10 năm). Đã biết làm văn nghị luận. Thầy giáo văn Ngô Minh Phất chuyên dạy văn lớp 7 trường cấp 2 Thụy Hương, cứ mỗi năm có thơ cụ Hồ chúc Tết lại lấy bài đó bắt học trò làm bài phân tích tác phẩm hoặc bình giảng.

Bông Lau - Vắt chanh bỏ vỏ

 

Kèm theo bài là quang cảnh kinh hoàng của “Mini Tết” hay ‘Tổng Công Kích Tết Mậu Thân Lần 2” vào tháng 5 năm 1968, nơi các cuộc giao tranh đẫm máu đã xảy ra ở ngoại ô Sài Gòn và Chợ Lớn.

Hình một binh sĩ Việt Nam Cộng Hòa đi giữa những xác Vi Xi nằm la liệt. Anh phải dùng khăn để bịt mũi có lẽ vì những tử thi đã bắt đầu sình thúi. Có những xác chết bị cột dây nylon màu trắng và có những cây tre để bên cạnh. Có lẽ đó là những cây đòn dùng gánh xác chết đến địa điểm tập trung để đem đi chôn cất.

Phóng lớn các xác chết Vi Xi thì thấy họ không mặc đồng phục, nên có thể kết luận đó là cán binh Mặt Trân Giải Phóng Miền Nam chớ khing phải quân đội chính quy Cộng Sản Bắc Việt (CSBV).

Nguyễn Gia Việt - Nhìn Hamas bất ngờ tấn công Israel, nhớ Mậu Thân 68

 

Nhìn hình ảnh quân Hamas bất ngờ đột nhập đồng loạt khắp miền Nam Israel làm dân Do Thái chạy té khói, thiệt kinh khủng.

Nhưng xin nhắc cho các bạn trẻ Miền Nam biết rằng hồi năm 1968 Mậu Thân, cái cảnh tàn phá ở các đô thị Miền Nam cũng kinh hoàng vô cùng ; khi các đô thị Miền Nam cũng đồng loạt bị khách không mời mà tới "thăm viếng" ngay trong đêm giao thừa 1968.

Mậu Thân 68 "khách quý" ghé thăm, xua quân tấn công bất ngờ vào 44 tỉnh thành của Nam Việt Nam làm nhiều dân Nam Kỳ màn trời chiếu đất, nhiều người bỏ mạng.

Lê Học Lãnh Vân - Số phận một kiếp người, một quốc gia

 

Những năm xa lắm rồi, khoảng sáu mươi năm trước, khi các con hẻm của khu Bàn Cờ còn rộng, đường đất chưa lát xi măng. Tụi tui đang thời tiểu học, buổi sáng trời còn mờ tối, tay xách cặp, bình mực, vừa đi tới trường vừa lần theo tiếng dế trong bụi cỏ. Một đám học sinh ríu rít, an hòa, không biết những ngày yên bình đang bị mất đi…

Nhiều sinh viên từ các tỉnh vào Sài Gòn học, thuê chỗ ở trong các con hẻm đó. Các anh chị dễ thương, tổ chức các buổi vui chơi cho đám nhỏ như đánh cầu, tạt lon… mà tụi tui tham gia hết mình, tay quệt mồ hôi trán chân nhảy lò cò. Còn nhớ một chị, lớn hơn tui năm sáu tuổi gì đó, đứng trước nhà ngó tụi tui chơi cười mủm mĩm.

Quay đi quay lại, quân Mỹ đổ bộ Miền Trung, dù còn nhỏ tui cũng cảm thấy cuộc sống nóng hơn, thức ăn mắc mỏ hơn, chị kia trổ mã trắng da dài tóc được một anh dẫn đi đâu mất! Ông già chị bắc ghế chửi ra rả cuối xóm còn nghe. Vài bữa sau an ninh tới hỏi thăm, ông già hết chửi. Ông anh trong nhà nói thằng cha ngu quá, con ổng vô bưng chống chánh quyền, càng lớn tiếng chửi thiên hạ càng biết. Bà chị nói vô bưng mà dắt nhau xà nẹo còn đâu thì giờ kháng chiến.

Tuệ Lãng - Một nghiệp mệnh văn chương : Hoàng Phủ Ngọc Tường

 

Trên bức tường văn chương chữ Quốc ngữ, chắc chắn Hoàng Phủ Ngọc Tường có một vị trí xứng đáng trong thể loại ký văn học. Điều này là chắc chắn trong lịch sử văn học xứ Việt cho đến nay.

Hoàng Phủ Ngọc Tường là một văn tài, kiến văn và khả năng diễn đạt vừa tinh tế vừa khúc chiết giúp ông có những trang văn ấn tượng và đáng nhớ với bạn đọc yêu ngôn từ và văn học.

Tôi đã đọc cả ngàn trang của ông cũng như các tác giả viết về ông, song chưa thấy ai nhận ra điều này: Hoàng Phủ Ngọc Tường viết hay nhất về khoảng ngập ngừng. Ngập ngừng giữa tình yêu và tình vợ chồng, giữa hoa hồng và cây súng, ngập ngừng của dòng sông Hương rời núi cao để chảy về đồng bằng, ngập ngừng trong cách thế chọn lựa của Nguyễn Trãi giữa nhập thế và xuất thế…

Ý Nhi - Một bức thư của anh Hoàng Phủ Ngọc Tường

(Vanviet 27/07/2023) Trong số thư từ viết tay của bạn bè, tôi còn giữ một bức thư của anh Tường, viết ngày 30/10/1991, từ Huế, nhờ tôi lấy giấy phép và lo việc in ấn cho tập thơ Người hái phù dung của anh.

Tuy nhiên, thông tin quan trọng nhất mà tôi nhận được, lại nằm ở những dòng chữ sau: “Ôi một thời để yêu một thời để chết, cái thằng Tường tín đồ mù quáng của giáo hội”, “Mình bao giờ cũng thế, tìm một niềm tin, sống hết cho niềm tin của mình, hành động và cực đoan, và như số phận dành cho những típ kiểu mình, là khổ đau suốt đời”.

Ở một chỗ khác, anh Tường thừa nhận: “Mình mang đầy máu hồng vệ binh từ trong rừng ra”.

Tư liệu : Thư nguyên trưởng ty cảnh sát tỉnh Thừa thiên Liên Thành gởi thầy giáo cũ

Thưa Thầy,

Con là Liên Thành, là một học trò cũ của Thầy tại lớp Đệ Nhị B2, trường Quốc Học niên khóa 1958-1959. Có lẽ bây giờ vì tuổi đời đã cao, hơn nữa thân mang bệnh tật nên Thầy không còn trí nhớ tốt. Vì vậy con xin nhắc lại đây những kỷ niệm của bọn con lớp Đệ Nhị B2 niên khóa 58-59 tại trường Quốc Học Huế đối với Thầy.

Thưa Thầy,

Lớp Đệ Nhị B2 tụi con có khoảng 50 đứa. Tụi con học ban Toán nên môn Việt Văn thường không hấp dẫn và cũng không làm chúng con quan tâm lắm. Chúng con thỉnh thoảng bỏ lớp trốn học kéo nhau sang Lạc Sơn ngồi nhâm nhi ly café, cảm thấy thú vị hơn phải ngồi nghe giảng dạy môn Vạn Vật, Anh Văn v.v…Thế nhưng đối với môn Việt Văn của Thầy dạy thì lũ chúng con không thiếu một đứa nào trong lớp. Cả lớp im lặng ngồi há miệng say mê nghe Thầy giảng bài, nghe Thầy nói văn chương chữ nghĩa, nghe Thầy giải thích điển tích. Có thể nói trí nhớ của Thầy siêu đẳng.

Ngô Thị Kim Cúc - Tiễn biệt anh, Hoàng Phủ Ngọc Tường

Vậy là anh đã lên đường, chưa tới hai mươi ngày sau khi chị Lâm Thị Mỹ Dạ - người bạn đời của anh ra đi. Gia đình vẫn nghĩ người đi trước sẽ là chị Dạ. Tuy chỉ bị Alzheimer nhưng sức khỏe của chị xấu đi nhiều và nhanh so với anh. Và đúng là như vậy .

Ngay lần tai biến đầu tiên vào năm 1998, khi đang thưởng thức World Cup cùng bè bạn, con người chỉ nặng hơn 40 ký là anh đã được bác sĩ đau buồn tiên lượng rằng khả năng qua được rất thấp. Vậy mà anh đã hồi phục một cách kỳ diệu, khiến tất cả mọi người kinh ngạc.

Trong một lần trò chuyện, anh đã kể với tôi rằng, khi đang trải qua cuộc phẫu thuật có một không hai trong đời, trong trạng thái lơ mơ giữa hai bờ hư thực/chết sống, anh nhìn thấy chen giữa những bác sĩ đồng phục trắng đang bận rộn bên anh còn có cả những người trong đồng phục bộ đội, những quân y sĩ.

Trần Tiến Dũng - Ông Hoàng Phủ Ngọc Tường, cái chết và lời "xin lỗi"

 

Cái chết vật lý là quy luật tự nhiên của con người. Người Việt có câu châm ngôn: “Trăm năm bia đá thì mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ.”

Tin về cái chết của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường không khiến dư luận quan tâm, nói đúng hơn là lạnh nhạt. Nếu so với hơn nửa thế kỷ không ngừng dậy sóng quan tâm đến ông, do sự kiện ông có liên quan đến vụ thảm sát đồng bào vô tội ở Huế năm Mậu Thân 1968.

Tội ác không có cái chết vật lý, bởi vì trớ trêu thay người làm việc ác ở một tầm mức thảm sát hàng loạt thì cũng luôn có chỗ trong lịch sử dân tộc.

Ngọc Vinh - Di chứng tinh thần

 

1) Sau khi chiếm được thành phố du lịch Nha Trang xinh đẹp, chính quyền mới sau 1975 đã cho xây dựng ngay quảng trường biển trung tâm một cột trụ xi măng thô kệch tráng đá rửa có tên là Tổ quốc ghi công. Để ghi công các liệt sĩ cộng sản đã hiến thân cho cuộc chiến.

Thời gian dần trôi, cây trụ xi măng ấy ngày càng cho thấy sự xấu xí và không đúng chỗ.

Chính quyền muốn phá bỏ nó đi nhưng không dám vì sợ mang tội phá bỏ tượng đài tổ quốc ghi công, giống như hành vi phá bỏ bàn thờ.

Bucha làm thay đổi cuộc chiến Ukraina như Tết Mậu Thân ở Việt Nam ?

Đăng ngày: 11/04/2022 - 20:37

Les Echos ghi nhận, có những hình ảnh làm thay đổi dòng chảy lịch sử. Năm 1968, cuộc tổng tấn công Tết Mậu Thân là thất bại quân sự của Bắc Việt, nhưng lại là bước ngoặt chính trị, khiến người Mỹ muốn chấm dứt chiến tranh Việt Nam. Năm 2022, hình ảnh những thường dân bị lính Nga thảm sát ở Bucha có thể là bước ngoặt lịch sử nhưng theo hướng ngược lại :  phương Tây càng hỗ trợ mạnh mẽ Ukraina.  

Bầu cử tổng thống Pháp vòng 1 và tình hình Ukraina là hai chủ đề chính của báo Pháp hôm nay. Chân dung hai ứng cử viên lọt vào vòng hai, đương kim tổng thống Emmanuel Macron và bà Marine Le Pen, chủ tịch đảng cực hữu chiếm trang nhất của tất cả các báo, trừ Le Monde ra ngày hôm trước. Les Echos chạy tựa « Cuộc song đấu », tương tự với Le Figaro « Macron-Le Pen, trận song đấu mới », với La Croix là « Cuộc đối đầu », còn Libération cảnh báo « Lần này, thực sự đáng lo ».

Pháp : Cuộc song đấu Macron-Le Pen tái diễn

Lê Hữu Lương - Miền Nam bao dung từ một tấm ảnh Tết Mậu Thân

 

“… Một ngày tàn chinh chiến ấy

Lửa khói lắng chìm

Tìm về nơi bờ bến…”

Tôi đã chỉ được "ăn" 18 cái Tết ở quê nhà, mà còn phải trừ đi 3,4 cái Tết khi mình còn quá nhỏ để ý thức được.

Mai Bá Kiếm - Cắt bớt chương trình học, ra đề thi trong chương trình giới hạn

Tôi ủng hộ đề nghị dưới đây, cắt bớt chương trình học chứ không kéo dài niên khóa. Tất nhiên, đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông và đề thi tuyển vào lớp 10 năm 2020 phải ra trong chương trình giới hạn đó, tức học gì thi nấy.

Tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THPT năm 2020 có thể sẽ rất cao, vì học sinh chỉ ôn thi trong chương trình giới hạn. Nhưng điều đó chẳng sao, vì các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp sau đó sẽ sàng lọc bớt những sinh viên thực sự yếu.

Nhớ lại 52 năm trước, học trò niên khóa 1967 -1968 ở miền Nam "nhờ" trận Tổng tấn công Mậu Thân (đợt 1 từ ngày 30/1 - mùng 1 Tết, đến 28/3/1968) "được" nghỉ học hơn hai tháng.