Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Tôi không thích con người và chính sách Trump, cùng bộ sậu ông ta, nhưng phần nào đồng ý thằng bạn ở Mỹ đã bỏ phiếu cho ông : "Trump đủ gian và bất ngờ để làm những điều cần thiết".
Kiểm lại tất cả những lời nói và việc làm chứng minh cho lập luận này : Việc thả bom đánh boong ke vào cơ sở hạt nhân Iran là một.
Đầu tiên, ông ta nói :
- Iran, hãy đầu hàng !
Tháng 2.2022, Putin bất ngờ đưa cả một dàn sát thủ tinh nhuệ cùng với biệt kích xâm nhập Kyiv, và tính hốt cả gia đình Zelensky trong 72 giờ. Bên cạnh đó là hải lục không quân ầm ầm tiến vào Ukraine, với màn gây ấn tượng bằng đoàn xe tăng dài 64 km.
Cả thế giới kinh hoàng. Khi Biden đề nghị lưu vong Zelensky khẳng khái: "Tôi cần vũ khí, không cần một chuyến quá giang".
Đám sát thủ bị bắt gọn, biệt kích xâm nhập sân bay thủ đô bị đánh tan tành. Đoàn xe tăng thành sắt vụn. Zelensky xuất hiện giữa Kyiv với quân phục như một lời khẳng định ở lại cùng nhân dân trước sự xâm lược của một siêu cường lớn gấp 10 lần.
Nhiều người đang bị lên cơn sốt về vụ đàm phán ngưng bắn ở Ukraine và suy diễn lung tung, kết luận chắc nịch là thế này thế kia vì cảm tính ghét hay thích. Trong khi đó cuộc đàm phán dự tính ở Saudi (Trung Đông) chưa diễn ra và không biết thỏa thuận của các phe sẽ là gì.
Hiện nay dựa theo các bản tin của các hãng thông tấn có uy tín như AP, BBC, CNN, Fox v.v... thì cựu Tướng Keith Kellogg của phái đoàn đàm phán Hoa Kỳ nói rằng Ukraine sẽ được mời tham dự. Tuy nhiên tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine cho biết vẫn chưa được mời nên họ không có chương trình gởi phái đoàn đi tham dự cuộc đàm phán.
Một chi tiết quan trọng khác là NATO vốn là đồng minh của Hoa Kỳ đã trực tiếp yểm trợ Ukraine, sẽ không được tham dự cuộc đàm phán.
1. Xem tiến sĩ Bùi Ngọc Sơn đập bẹp đầu lão dốt Ngô Duy Ngọ
Tình cờ hôm qua tôi có xem một talk show của bọn nào làm chương trình cho Đài truyền hình Điện Biên – cái bọn này cùng một lũ làm cùng một format, chưa xác minh được tổ chức nào rất bố láo. Tình cờ chương trình được chúng giật tít này rất thú vị: “Không có Ukraine, Nga mãi mãi chỉ là ‘hổ giấy’ trong thế giới siêu cường”.
Tôi sẽ không nói nhiều về quân dốt đặc cán mai Ngô Duy Ngọ kia nói gì cụ thể, đại khái là lão ta vẫn “Mỹ hưởng lợi khi đánh thiệt hại được Nga”. Bác Sơn này bẻ gãy luôn: Tại ông (Nga) tự gây ra, tự lao vào chứ ai người ta muốn.
Cũng lý lẽ “Mỹ hưởng lợi” này, Ngọ tự ghè đá vào chân mình khi đoạn sau lại lèm bèm: Mỹ tốn kém lắm, đấy đầu năm ngoái cãi nhau mãi mới chi được 61 tỉ đô-la. Bác Sơn bên cạnh ngồi cười mỉm. Bác ấy bảo: Mục đích của Putox là vẽ lại biên giới bằng cách xâm lược Ukraine. Liên Xô sụp đổ là tự sụp đổ, thì bản đồ thế giới thay đổi.
Theo truyền thống từ năm 1989, các vị tổng thống tiền nhiệm đều để lại một lá thư cho vị kế nhiệm.
Báo chí thế giới tò mò muốn biết cựu tổng thống Biden viết gì cho ông tân tổng thống. Ông Trump mô tả lá thư mang tính truyền cảm hứng. Nhưng chính xác thì ông ấy viết gì? Ông Trump đã công bố lá thư, và chúng ta có dịp biết ông viết gì.
Cái bao thư chỉ ghi số 47 (chắc là chỉ vị tổng thống thứ 47). Nội dung (nguyên văn) lá thư (tôi dịch sang tiếng Việt) như sau :
Trong những giây phút cuối cùng trước khi rời Bạch Ốc, ông Bảy ký giấy ân xá trước (preemptive pardon) cho tướng Milley, Dr. Fauci & các ủy viên ủy ban điều tra biến cố 06/01 (vụ tấn công Capitol).
Hành động ân xá trước này là vô tiền khoáng hậu trong lịch sử tổng thống Hoa Kỳ (unprecendented in presidential history).
Preemptive là đánh phủ đầu/oánh chặn. Mấy vị đó chưa bị buộc tội hay kết tội gì cả, nhưng ông Bảy lo rằng ông Năm sẽ trả thù sau khi thành tổng thống thứ 47. Nên ông Bảy ra đòn ngăn chặn, vô hiệu hóa ông Năm để ổng khỏi chơi chiêu lawfare (dùng kiện tụng/tố tụng để oánh) với mấy vị đó.
Theo Bloomberg, lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ đối với Nga đã khiến ba tàu chở dầu lớn, chở tổng cộng 2 triệu thùng dầu của Nga, bị mắc kẹt ngoài khơi bờ biển Trung Quốc.
Gói trừng phạt mới nhất của Hoa Kỳ, được công bố vào tuần trước, dường như đã bóp nghẹt hoạt động xuất khẩu dầu qua đường biển của Nga.
Các tàu chở dầu Huihai Pacific, Mermar và Olia đều đang neo đậu ngoài khơi bờ biển Trung Quốc sau khi rời đi với nhiều dầu từ Nga, theo dữ liệu AIS từ Marine Traffic.
Tổng thống Biden đã đảo ngược các quyết định của mình trước kia. Và đốc thúc quá trình chuyển giao vũ khí cho Ukraine trong số dư tài chính 9,1 tỉ của năm 2024, ngay cả những loại vũ khí mà Ukraine chưa từng đề xuất, nhằm đảm bảo vị thế cho Ukraine trước khi ông rời Nhà Trắng.
Bên cạnh đó, ông Biden vừa yêu cầu Quốc hội cung cấp thêm 24 tỉ đô la viện trợ quân sự cho Ukraine - Tờ Politico đưa tin.
Số này bao gồm 8 tỉ đô la để USAID ký lập tức các đơn đặt hàng, và 16 tỉ đô la để bổ sung kho vũ khí của Hoa Kỳ. Từ đó viện trợ cho Ukraine sẽ được rút trực tiếp từ kho vũ khí dự trữ, thay vì phải chờ đợi.
Sau khi Tổng thống Biden cho phép Ukraine dùng ATACMS tấn công lãnh thổ Nga, Anh và Pháp cũng "tháo khoán" dù không công khai.
Đây là cảnh một máy bay không người lái đã ghi lại khoảnh khắc tên lửa của Ukraine - được cho là Storm Shadow của Anh - tấn công một trung tâm liên lạc của Nga ở khu vực Kursk.
Ngoài ra Ukraine đã triển khai UAV từ xa để tấn công các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga. Đó là vùng phụ cận Moscow, Novgorod, Rostov, Kursk, Oryol, Belgorod, Tula, Tver, Bryansk, và Smolensk.
1. Jeffrey Sachs đã nói láo như thế nào?
Hôm nay lan truyền trên mạng một bài dịch được cho là những ý kiến của Jeffrey Sachs. Có một số điểm khá bố láo, ủng hộ lý do gây ra cuộc chiến xâm lược Ukraine của Putox. Điểm đáng chú ý nhất là, lão ta đưa ra “hai hành động có tính quyết định:”
- Năm 2002, Hoa Kỳ đơn phương rút ra khỏi Hiệp ước Chống Tên lửa Đạn đạo. Đây có thể là một sự kiện quyết định, chưa bao giờ được thảo luận, nhưng trở thành bản lề để Hoa Kỳ bố trí các hệ thống tên lửa ở Đông Âu, điều mà Nga coi rằng là mối đe dọa rõ ràng và trực tiếp.
Việc chính quyền Biden cho phép Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS tấn công vào Nga trong những tuần lễ cuối cùng của nhiệm kỳ chỉ là mưu chước thoái thác trách nhiệm nhằm tránh né bản án của lịch sử và công luận. Rằng những sai lầm và sự dè dặt của họ góp phần vào thất bại của Ukraine nếu chẳng may điều này xảy ra.
Câu hỏi đặt ra là tại sao không dỡ bỏ hạn chế sớm hơn? Tuy ATACMS có thể tấn công vào lãnh thổ Nga, nhưng để có thể gây được tổn thất đáng kể cần phải sử dụng số lượng lớn tên lửa để áp đảo hệ thống phòng thủ của Nga.
Hiện nay kho tên lửa được cung cấp của Ukraine không còn nhiều và phải ưu tiên cho tấn công phòng thủ bên trong lãnh thổ hoặc vùng giáp giới. Đồng thời, phát động tấn công cũng cần sự trợ giúp về kỹ thuật và tình báo của Mỹ.
Mỹ vừa bỏ lệnh cấm gửi mìn chống bộ binh đến Ukraine.
Các loại mìn này có thể được triển khai nhanh chóng và có mục đích làm chậm bước tiến của lực lượng mặt đất, giúp Ukraine phòng thủ trước các cuộc tiến công của Nga tại Ukraine.
Các loại APL do Hoa Kỳ cung cấp khác với hàng nghìn loại mìn mà Nga đang sử dụng tại Ukraine ở chỗ chúng "không bền". Nghĩa là chúng trở nên trơ sau một khoảng thời gian được thiết lập trước, thường là từ bốn giờ đến hai tuần.
Thống kê hàng tuần của Bộ Tổng tham mưu Lực lượng vũ trang Ukraine về tổng số tổn thất của địch từ ngày 24.02.2022 đến ngày 17.11.2024 là khoảng:
• Nhân sự ‒ khoảng 720.880 (+11.990) người,
• Xe tăng ‒ 9.350 (+101),
• Xe chiến đấu bộ binh chở quân ‒ 19.021 (+295),
(Le Monde 17/11/2024) Hơn hai tháng trước khi ông Donald Trump bước vào Nhà Trắng, ông Joe Biden đã dỡ bỏ hạn chế cho đến nay vẫn ngăn Ukraina dùng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Những nguồn tin đã cho hãng tin Associated Press, báo New York Times, Washington Post và Agence France-Presse (AFP) biết như trên.
Một viên chức Mỹ ẩn danh nói với AFP, Hoa Kỳ « đã bật đèn xanh cho việc sử dụng hỏa tiễn tầm xa ». Theo New York Times, các hỏa tiễn này ban đầu sẽ được dùng tại vùng Kursk của Nga gần biên giới, nơi lính Bắc Triều Tiên đã được triển khai hỗ trợ cho quân Nga. Nhà Trắng từ chối mọi bình luận.
Tôi hồi hộp theo dõi buổi tiếp kiến giữa ông Biden và Trump.
Chỉ vài tuần trước đây, ông Biden gọi ông Trump là mối đe dọa của nền dân chủ và an ninh quốc gia. Còn ông Trump thì gọi ông Biden là « crooked » và « low IQ » (gian dối và IQ thấp).
Nếu họ gặp nhau thì « ăn nói sao đây »? Tôi tự hỏi. Nhưng buổi tiếp kiến diễn ra êm thấm. Mừng cho hai ông.
Nhiều người Việt không biết mình bị tiêm nhiễm văn hóa thù dai, đã được hun đúc cả ngàn năm qua. “Tru di tam tộc” là một điển hình. Lịch sử Việt Nam đã có những nhân vật lấy thủ cấp của đối phương làm cái bô đi tiểu để trả thù một cách tiểu nhân.
Dẫn đầu văn hóa thù dai là Trung Hoa. Thù dai đi đôi với tiểu nhân. Người Việt coi phim và đọc truyện kiếm hiệp Trung Hoa nên quen dần phong cách phi quân tử của người Tàu như lén lút đầu độc, phóng phi tiêu ám sát khi đối phương lơ là, và quánh hội đồng, là hình ảnh bình thường trong các truyện phim kiếm hiệp của người Tàu.
Quánh hội đồng vì tinh thần bầy đàn cuồng phe nhóm, cũng là đặc điểm của rất nhiều người Việt. Hỏng biết bạn mình đúng hay trật, nhưng thấy có người cãi lộn hay quánh bạn mình là mù quáng nhảy vào binh vực, và quánh hội đồng người đã uy hiếp người bạn vàng.
1. Khó khăn về nhân lực của Ukraine đến mức nào?
Chúng ta đều đã biết hồi tháng Tư, Ukraine đã ra luật hạ độ tuổi gọi phục vụ trong lực lượng vũ trang đến 25 tuổi, trước đó là 27 tuổi. Tuy nhiên sau đó các tin tức về việc họ vẫn thiếu quân, tiếp tục xuất hiện. Tôi thì hiểu, điều này là có thật và không có gì bị bịa đặt ra cả.
Vậy hôm nay chúng ta cũng cần thử tìm hiểu đôi chút về vấn đề này thông qua việc xem xét một vài con số. Đây là số liệu thống kê các nhóm dân số Ukraine theo độ tuổi tính theo %:
1. Với việc Đảng Dân chủ thất bại, như dự đoán, tổng thống Biden đã ủng hộ Ukraine mạnh mẽ hơn.
Ông đã dỡ bỏ lệnh cấm triển khai nhà thầu quân sự Mỹ tới Ukraine nhằm giúp Kiev tăng tốc sửa chữa tên lửa Patriot, tiêm kích F-16 và các thiết bị khác.
Điều này đánh dấu lần đầu tiên Washington cho phép các công ty trong lĩnh vực quốc phòng của Mỹ làm việc trên lãnh thổ Ukraine, kể từ khi xung đột nổ ra tháng 2/2022.
Hôm qua có một người bạn tôi theo dõi tình hình, nói một nhận xét rằng: Thấy Nga có vẻ cũng im lìm về việc ông Trump trúng cử Tổng thống Hoa Kỳ. Ý anh ấy là chưa thấy hào hứng lắm. Điều này có vẻ đúng.
Ngay sau khi có kết quả bầu cử, tôi nhận được mấy đề nghị viết bài về vấn đề này. Tất nhiên là trong tương quan của nó với cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine, chứ những khía cạnh khác nhất là kinh tế, nhập cư… tôi không có biết.
Vậy câu hỏi ở đây là, tại sao vẫn có những lo ngại về việc ông này lên làm Tổng thống Hoa Kỳ từ phía những người ủng hộ Ukraine?
Ông Bảy (Biden) mới có một bài diễn văn [1] thiệt hay! Đây là bài diễn văn sau khi Trump thắng cử và Harris thất cử.
Bài ngắn, nhưng có nhiều câu nói hay, những câu nói có thể xếp vào nhóm 'wisdom'. Tôi xin chia sẻ vì những câu nói này cũng áp dụng cho người Việt và Việt Nam.
Bài diễn văn dùng cách nói thân mật và ngôn ngữ đơn giản. Có cả câu ông ấy nói với người cháu ngoại: "How are you, honey?" Mở đầu bài diễn văn, ông nói về cuộc "thí nghiệm" vĩ đại về dân chủ:
