Affichage des articles dont le libellé est Định chế. Afficher tous les articles
Affichage des articles dont le libellé est Định chế. Afficher tous les articles

jeudi 23 décembre 2021

Nguyễn Văn Tuấn - Một hư hỏng về thiết chế khoa học


Báo chí của Nhà nước đang và sẽ còn bận rộn khai thác những tình tiết chung quanh "Câu chuyện Việt Á", nhưng đó chỉ là một trong hàng ngàn hay hàng vạn trường hợp đã và đang xảy ra.

Nếu chỉ xoáy vào Việt Á thì e rằng chỉ thấy cây mà không thấy cả khu rừng đã bị hư lâu rồi. Hư về tính minh bạch, về y đức, và thiết chế khoa học. Phải trồng lại rừng thôi.

Câu chuyện Việt Á làm chúng ta sốc là phải. Sốc vì con số quá lớn (hơn 4.000 tỉ đồng). Sốc vì con số "lại quả" (mà phải mất một thời gian tôi mới hiểu nghĩa thật của chữ này) tại một tỉnh nghèo. Sốc vì sự yếu ớt về khoa học tính đằng sau một sản phẩm. Sốc vì sự dễ dãi của thiết chế khoa học cấp quốc gia. Sốc vì hậu quả của nó có thể gây tác hại cho hàng triệu người.

mercredi 23 octobre 2019

Ngô Nhân Dụng - Chế độ Dân Chủ khó trị !


Một nơi cung cấp thức ăn và cà phê miễn phí ở Washington, D.C., cho các nhân viên chính phủ bị buộc phải tạm nghỉ việc hoặc làm việc không lương trong lúc một phần chính phủ Mỹ đóng cửa vào hôm 16 Tháng Giêng, 2019. (Hình: Jim Watson/AFP/Getty Images)

(Người Việt 22/10/2019) Bên Canada, Thủ Tướng Justin Trudeau vừa thoát nạn sau cuộc bỏ phiếu ngày Thứ Hai, 21 Tháng Mười, 2019. Nhưng đảng Cấp Tiến của ông chỉ được 157 ghế trong Hạ Viện, trong Quốc Hội 338 đại biểu. Đảng Bảo Thủ chỉ được 121 ghế nhưng ai được hơn 34% số phiếu của dân so với 33% bầu cho đảng Cấp Tiến ! Chính phủ Trudeau sắp tới sẽ yếu hơn vì sẽ là một chính phủ thiểu số; cho thấy địa vị một chính quyền dân chủ có thể rất mong manh.

Chính quyền ở Israel thì không chỉ mong manh mà có thể gọi là hỗn độn ! Thủ Tướng Benjamin Netanyahu đã báo cho Tổng Thống Reuven Rivlin biết ông chịu thua không lập được chính phủ sau 28 ngày luật định. Ông Benny Gantz, lãnh tụ đảng Xanh Trắng được mời thử coi có tập hợp đủ 61 đại biểu đồng ý với mình hay không. Chưa thấy hy vọng nào ông Gantz sẽ thành công trong 28 ngày tới. Ba tháng trước, dân Israel đã bỏ phiếu rồi, nhưng ông Netanyahu đã giải tán Quốc Hội để bầu cử lại vì ông không quy tụ đủ 61 phiếu cần thiết.

Hai thí dụ trước mắt cho thấy rất khó cai trị trong chế độ Dân Chủ. Người nói tiếng Anh gọi là “không thể cai trị nổi, ungovernabe !”

samedi 7 septembre 2019

Ngô Nhân Dụng - Boris Johnson thua Quốc Hội Anh một bàn


Thủ Tướng Anh Boris Johnson bị chế nhạo hôm 28 Tháng Tám, 2019. (Hình: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images)

(NgườiViệt 06/09/2019) Ngày Thứ Sáu, 6 Tháng Chín, 2019, Thượng Viện Anh Quốc (vẫn gọi tên là Viện Quý Tộc) đã chấp thuận bản dự luật do Hạ Viện (Viện Thứ Dân) chuyển lên. Dự luật này không cho phép Thủ Tướng Boris Johnson được rút Anh Quốc ra khỏi Liên Hiệp Âu Châu (EU) nếu không ký một thỏa ước.

Thủ Tướng Boris Johnson thua Quốc Hội Anh một keo. Điều này chứng tỏ một người lãnh đạo chính quyền không thể lạm dụng các thủ tục dân chủ để lấn áp các định chế dân chủ. Đây là một bài học cho những quốc gia đang chuẩn bị xây dựng thể chế dân chủ tự do, như nước Việt Nam chúng ta.

Chế độ dân chủ bao gồm những thủ tục cho biết ai có quyền bảo ban, ra lệnh, người khác phải làm theo. Những thủ tục đó bắt đầu từ những việc như bỏ phiếu chọn những người đại diện cho dân, cho đến những các tương quan và việc điều hành của nhà nước, của Quốc Hội, hoặc tòa án, vân vân. Nhưng các thủ tục này, dù do chính các đại biểu của dân soạn ra, cũng không đủ bảo dảm người ta sống đúng tinh thần tự do dân chủ.