Nguyễn Tuấn Khoa - Nắng, mưa và hạn mặn

Hồi những năm 80 người ta thấy có nhiều nhóm tập trung trên cầu Chà Và (quận 5) để cá độ đoán mưa, đoán nắng. Trò cá độ này thu hút vì ăn thua, chung độ nhanh như một ván bài cào. Khi có đám mây đen kéo tới, họ cá với nhau trong khoảng thời gian nào đó sẽ có hay không có mưa.

Nhiều năm sau, kinh tế Việt Nam xuất hiện mô hình Ba Lợi Ích nên nhiều xí nghiệp sản xuất bắt đầu hình thành. Không xa cầu Chà Và có xí nghiệp Cầu Tre sản xuất hải sản đông lạnh. Xí nghiệp này cũng đồng thời cung cấp cho thị trường cá độ cầu Chà Và nhiều "nhân tài"!

Chuyện là vầy.

Mai Quốc Ấn - Những ngày rời rạc

Ở kinh kỳ, người ta đang bàn về chuyện hoa Lan hoa Huệ tâm ran. Cánh hoa nào nở, đóa hoa nào tàn là thứ thước đo để người này hơn kẻ nọ về độ thạo tin.

Đồn đi rồi đồn lại, lần nào cũng không đồn lầm!

Và những người nông dân lầm than vì mất mùa mất mùa sau vụ nông sản bị mưa đá trắng trời Tây Bắc, hạn hán khô cằn Tây Nguyên và hạn mặn đến không còn nước sinh hoạt ở Tây Nam Bộ là một sự thật khác.

Huy Nguyễn - Dự báo đợt nắng nóng đặc biệt gay gắt trên phạm vi toàn quốc

Đợt nắng nóng đặc biệt gay gắt lần này sẽ kéo dài từ hôm nay 25/04 đến hết ngày 30/04 trên phạm vi toàn quốc. Trong đó khu vực miền Trung có khả năng kéo dài lâu hơn.

Các ngày nắng nóng nhất sẽ vào ngày 29/04 và 30/04. Nhiệt độ khí tượng có thể vượt kỷ lục từng được ghi nhận trước đây.

Dự báo nhiệt độ khung giờ 13 giờ đến 15 giờ ngày 30/04 ở một số khu vực như sau:

Nguyễn Thông - Lại 38 độ!

Nóng khiếp, cửi trần (tất nhiên tôi, đàn ông, già, ma nó nhìn) từ sáng tới giờ mà cứ đổ bồ hôi ròng ròng.

Bắt chước ông tiến sĩ gì đó đề xuất lập đàn cầu mưa, tôi khẩn cầu chui các chư vị thần linh, Ngọc hoàng thượng đế, Tôn ngộ không hành giả, Thập điện diêm vương, Thủy tề, Gia cát khổng minh, Chí phèo, Năm cam, Lê văn tám... hãy cho mưa xuống, chậm nhất là rằm tháng Bảy (để lời cầu được thừa nhận linh nghiệm), kẻo chết khát hết mất.

Ngồi trong nhà, nhìn cái cây ngoài đường, thương vô cùng. Không biết nó lấy nước từ đâu để tồn tại, để đừng khô lá trong cái nóng nung người này.

Cù Mai Công - Nắng hè Sài Gòn bỗng nhớ thương những nếp nhà xưa

 

Từ nhà dân đến nhà trí thức, nhà quan đều là nếp nhà của bình yên, mát mẻ trong nắng Sài Gòn tháng Ba, tháng Tư - cao điểm mùa khô.

Ai không nhớ những ngôi nhà ngoại ô “một gian nhà xinh có hoa thơm trái hiền” một trệt, mái ngói dài, che mát đến cả nửa khoảnh sân nhà phía trước đầy cây cối.

Ai không nhớ những ngôi biệt thự “có hoa vàng trước ngõ”, “gió lùa vào hàng cây”, một trệt một lầu, lùi sâu sau mặt tiền. Thường trồng một, hai cây lớn, từ lúc một thành viên của ngôi nhà được sanh ra cho tới lúc lớn khôn vẫn là cây ấy, đã thành cổ thụ.

Cù Mai Công - Kèn hồng, bằng lăng tím, bò cạp vàng : Lãng mạn vô duyên, bất hợp lý trong nắng Sài Gòn

 

Tháng Ba, tháng Tư cao điểm mùa khô Sài Gòn: 35, 36, 37 độ.  Người đi đường nào cũng khủng hoảng với cái nắng cháy da khét thịt. Ai cũng thèm một bóng cây để thấy "nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát" (thơ Nguyên Sa).

Hàng cây kèn hồng trồng lỗ chỗ trên đường Điện Biên Phủ, đoạn gần cầu Điện Biên Phủ năm nay lác đác trổ hoa.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 16-3-2024, ông Lê Công Sơn - trưởng phòng kỹ thuật Công ty TNHH MTV Công viên Cây xanh TP.HCM - cho biết nguyên nhân: do năm nay nắng nóng dài, các đợt thời tiết mát mẻ trước Tết Nguyên đán cũng không xuất hiện nhiều, mưa cũng ít hơn. Dù là giống cây thích hợp khí hậu miền Nam nhưng cây vẫn cần điều kiện nắng và mưa đủ để cho năng suất tốt nhất.

Nguyễn Huy Cường - Tường trình từ Sở thú Hà Nội

 

(Có ảnh và clip bổ sung sau khi đăng hai giờ)

Thưa Quý bạn.

Bài “Lời khẩn cầu từ vườn thú Hà Nội” tôi đăng lúc gần 7 giờ tối hôm qua, hiện riêng trang của tôi đã có 55.555 bạn vào thăm, gần 4. 000 bạn chia sẻ. Có những trang khác tác động còn mạnh hơn trang tôi.

Xin cảm ơn các bạn. Một xã hội mà con vật được quan tâm như thế này là một dấu ấn tốt đẹp, văn minh và nhân bản.

Tạ Duy Anh - Ác quá !

 

Những hình ảnh do cộng đồng mạng cung cấp, về cảnh co ro đói rét, tiều tụy, chết dần chết mòn...của những con vật nuôi với mục đích mua vui, xứng đáng là một lời tố cáo tội ác, bất kể chúng đang hay đã diễn ra.

(Xin tham khảo thêm thông tin ở đây)

Đúng là chỉ có thể thốt lên: Ác quá!

Nguyễn Huy Cường - Lời khẩn cầu từ Vườn thú Hà Nội

 

Trong một ngày tôi nhận được bốn tin nhắn, điện thoại từ Cầu Giấy Hà Nội.

Đành gõ vội mấy dòng này gửi bạn đọc Hà Nội, nhờ kiểm chứng và nhờ bạn nào thạo IT chuyển tiếp đến các cơ quan thuộc  UBND thành phố Hà Nội, nếu chậm, chết hết đó.

Nội dung sơ sơ là mươi ngày nay rét ác liệt, rét đến mức có người ra đường cuốn cả tấm chăn chống rét.

Đình Đại - Paris bảo vệ người vô gia cư trong thời kỳ tuyết giá

 

Paris nhiều năm rồi không có tuyết. Hôm qua 08/01 trời trở lạnh như cắt ! Vậy là thành phố Paris thông báo cần thêm nhân lực cho chiến dịch Chống Lạnh hàng năm. Thế là mình xung phong mặc dù cũng rất "rét" với cái lạnh đột ngột này.

Làm việc hơn 20 năm trong lãnh vực giúp đỡ người vô gia cư ở Paris, mình thấy thành phố có những tiến bộ không ngừng trong chính sách hỗ trợ người nghèo. Vào mùa lạnh cắt da, ngoài chính quyền địa phương còn có nhiều tổ chức xã hội dân sự cùng góp sức trong việc cứu tế người sa cơ lỡ vận.

Mấy năm trước, thành phố Paris thường trưng dụng một số sân vận động để đón tiếp người vô gia cư, chủ yếu là đàn ông vì phụ nữ và trẻ em thì đã có chương trình đặc biệt khác. Họ sẽ được cung cấp phần ăn và ngủ miễn phí qua đêm, có thể ghi danh cho những đêm tiếp theo trong suốt mùa lạnh kéo dài từ tháng 11 đến giữa tháng Tư. Hàng dãy giường quân đội được xếp đều trong nhà vận động với sức chứa lên đến cả trăm giường.

Tạ Duy Anh - Nhớ rét

 

Chưa về già đã lẩn thẩn. Nhớ gì chả nhớ, lại đi nhớ rét! Nhưng mà mặc ai nói gì cứ nói, trách cứ trách, giễu cứ giễu, cái cảm giác nhớ rét một thời là có thật.

Đơn giản vì nó đã ăn quá sâu vào ký ức, muốn rũ đi cũng đâu có dễ.

Hồi đó, mỗi khi rét về, việc đầu tiên mẹ dặn là phải che chắn cửa cho trâu. Để gió hun hút lùa vào người nó, khiến nó không ngủ cứ mài sừng vào gióng chuồng suốt đêm, thì không chỉ mình có tội, mà còn thiệt hại nhãn tiền! Mình làm sao chưa biết, nhưng trâu mà ngã, thì tan nghiệp.

Nguyễn Thông - Một nước hai chế độ

 

Không phải Trung Quốc mà là Việt Nam. Không phải chính chị chính em mà là thời tiết. Đừng mới đọc qua cái tít vội nghĩ xằng nghĩ bậy, xớn xác hy vọng. Ở xứ này, có khi chỉ nghĩ lệch cũng bị công an bắt.

Ông em rể tôi gọi điện vào. Không sẵn tiền đi lại thăm nhau nhưng cũng còn may ở chỗ điện thoại dễ. Bọn hàng không VN e lai lẫn bọn "giá rẻ" lúc nào cũng than thở gào lên lỗ lỗ đòi nhà nước bù lỗ nhưng vé lại tăng vọt liên tục, sắc hơn lưỡi dao cạo cứa đứt cổ hành khách. Kinh tế kiểu thị trường có đuôi xứ ta nó tởm vậy. Lúc ngon lành thì như ông hoàng bà chúa, lương tháng cả trăm triệu, khi khó khăn lại kêu rên đòi hỏi, rằng ối làng nước ôi, thì là mà...

Bù lại, dùng điện thoại thời ni sướng. Gọi suốt buổi sáng, nhìn thấy nhau, không chỉ thấy người mà rõ cả con chó mực đang vẫy đuôi ngoài sân, buôn tới hết pin thì thôi, chả tốn một xu. Công nghệ đã đem hạnh phúc cho con người chứ chả phải đảng bác nào cả. Câu cửa miệng "ơn đảng ơn chính phủ" xưa rồi, mà bây giờ là ơn cụ công nghệ.

Cù Mai Công - Ba đại lộ đầy cây xanh sầm uất nhất Sài Gòn đã bị « sa mạc hóa » ra sao ?

 

Ai cũng biết đó là ba đại lộ nào: Tôn Đức Thắng, Nguyễn Huệ và Lê Lợi. Và ai cũng biết ba đại lộ giữa trung tâm Sài Gòn ấy từng đẹp đẽ ra sao; nhiều cây cối mát mẻ ra sao; buôn bán sầm uất, khách qua lại tấp nập ngày đêm ra sao.

Đại lộ Tôn Đức Thắng trước 1975 là cung đường Cường Để tạo nên “khung trời đại học” thơ mộng, lãng mạn thứ hai của Sài Gòn; cuối thập niên 1990 từng là một trong những cung đường được xếp hạng đẹp nhất Việt Nam.

Hai đại lộ Nguyễn Huệ, Lê Lợi - hai dòng kinh/đường nước đầu thời Pháp thuộc bị lấp thì sau đó cả trăm năm, luôn là cung đường “ngựa xe như nước, áo quần như nêm” tạo nên bộ mặt đô thị bậc nhất của một Sài Gòn phát triển, thay đổi từng ngày.

Nguyễn Thông - Chuyện nồm (5)

 

Chỉ có điều, thời buổi nhìn lên, thấy người ta có nhà xây, nền xi măng, sân gạch thì ai cũng ao ước. Nói đâu xa, nhà thày bu tôi cũng vậy.

Năm 1976, sau bao năm dành dụm, chắt bóp từng đồng, tích tiểu thành đại, nhặt nhạnh từng viên gạch viên ngói, từng cây gỗ, thày bu tôi cũng hoàn thành được “dự án của cả đời” là căn nhà 2 gian tường xây mái ngói nền xi măng.

Chỉ có điều, vào những năm tháng đỉnh điểm thiếu thốn thời bao cấp, vữa xây cả căn nhà chủ yếu bằng vôi cát trộn, bởi mua được dăm bao xi măng thì dồn cho móng và mấy trụ cột. Dẫu sao cũng còn hơn nhà cậu Thê trước đó chỉ hết có 2 bao.

Nguyễn Thông - Chuyện nồm (4)

 

Vừa rồi nhà cháu biên cái thực tế rằng ở nhà đất sướng nhất khi trời nồm. Tường đất nền đất hút hết hơi ẩm, nước lặn sâu vào trong đất nên mình không bị cái cảm giác nhớp nháp khó chịu. Nhưng như thế không có nghĩa chẳng bị khổ bởi nồm.

Lứa chúng tôi, thời cả miền Bắc tiến lên chủ nghĩa xã hội, trong cái không khí “tôi chạy trên miền Bắc/hớn hở giữa mùa xuân/rạo rực muôn màu sắc/náo nức muôn bàn chân” mà sau này mới biết nó chỉ là ảo, mình bị lừa, đã chịu khổ cực thiếu thốn trăm bề. Đói ăn quanh năm, nhưng đói không liên quan đến nồm, không phải do nồm, nên không bàn ở đây. Sự mặc dính tới nồm nhiều nhất, có những chuyện giờ nghĩ lại vẫn kinh.

Cả miền Bắc hồi nửa cuối thập niên 50 tới thập niên 70 chỉ có mỗi nhà máy dệt Nam Định do người Pháp để lại, sau vài năm thì thêm nhà máy dệt 8 tháng 3. Hai nhà máy gánh vác chuyện quần áo vải vóc cho 17 triệu người.

Nguyễn Thông - Chuyện nồm (3)

 

Nhà đất, tường đất, nền đất, mái rạ, hình như thứ vật liệu xây dựng cổ sơ này lại kỵ nồm, không bắt nồm.

Suốt mười mấy năm sống với thày bu trong ngôi nhà như thế ở quê (làng Trà, xã Thụy Hương, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng). Khi những gia đình “có điều kiện” ở nhà xây (hoặc có từ thời Pháp, hoặc nhà cán bộ huyện, cán bộ thành phố, chứ cán bộ xã phần đông vẫn ở nhà đất) kêu như vạc mỗi mùa nồm, thở than khổ nọ khổ kia, thì đám nhà đất vẫn khá ung dung, cứ mặc kệ.

Tường đất, nền đất không bắt nồm, hơi nước bị nó hút hết, trả vào đất. Căn nhà ba gian, thày bu tôi làm từ hồi Pháp chiếm đóng, cửa nẻo tuềnh toàng, ngoài che mưa che nắng thì chỉ phát huy được mỗi giá trị vào cữ nồm.

Nguyễn Thông - Chuyện nồm (2)

 

Nếu như miền Nam chỉ hai mùa mưa nắng (mùa khô và mùa mưa, thời điểm này đang cuối mùa khô) thì miền Bắc đủ cả tứ thời xuân hạ thu đông, thời tiết khác nhau khá rõ rệt.

Chen trong sự phân định bốn mùa ấy, là những mùa nho nhỏ, ví dụ mùa hanh, mùa bão, mùa nồm… Nồm thường bị ngắt quãng chứ không phải liền tù tì một mạch. Chẳng hạn năm nay, dạo sau tết ta đã bị nồm, bẵng đi vài tuần lại nồm nữa, lúc này có vẻ nặng nhất.

Thời tiết do ông trời, không ai cưỡng được, nhưng sự khổ vì thời tiết có liên quan tới chính thể, tới nhà cai trị. Biết bao nhiêu đường lối chính sách của người cộng sản đã khiến con người miền Bắc trở nên đáng thương trong thời tiết. Chả thế mà người ta cười cợt “bắt cửi trần phải cửi trần/cho may ô mới được phần may ô”.

Nguyễn Thông - Chuyện nồm (1)

 

Sài Gòn, năm thứ 49 sau cuộc “bãi bể nương dâu” 1975. Đang cuối mùa khô, sắp vào cữ mưa. Ở miền Bắc thì sắp sang hè. Trời cũng như người, trong cơn chuyển dạ, giao mùa, thường vật vã khó chịu.

Ngó bản thông tin thời tiết hằng ngày cứ tự hiện ra trên điện thoại ma phôn, giật thót cả người. Mấy hôm nay tinh dững 37 - 38 độ C. Lâu nay chỉ ở nhà, nghỉ việc rồi, không phải tới cơ quan cơ kiếc nên nhà cháu diện cởi trần từ sáng sớm tới… sáng sớm hôm sau. Đỡ tốn vải, xà bông, nước, công, điện… nhưng chả bõ với cái nóng.

Nhớ hồi bé, nhà cháu thường nghe cụ thân sinh sau khi kéo xong điếu thuốc lào, ngồi trong cửa sổ ngó ra sân nắng chói chang, ngâm nga “Ai xui con cuốc gọi vào hè/Cái nóng nung người nóng nóng ghê/Ngõ trước vườn sau um những cỏ/Vang phai, thắm nhạt, ngán cho huê”. Cụ rất hay ngâm mấy câu ấy, bởi nó như một lời tâm sự, không chỉ về thời tiết, mà còn về thời cuộc. Nghe mãi thì thuộc, nhưng chả biết thơ của ai.

Lâm Bình Duy Nhiên - Mùa đông, vũ khí tàn bạo của Putin

 

Tất cả các chế độ độc tài đều tàn ác và tàn bạo với người dân.

Putin, một khi không thể giành chiến thắng quân sự trước Ukraina, đã bộc lộ rõ bản chất của một tên độc tài và bạo chúa: sẵn sàng không kích các khu dân sự, bệnh viện và trường học.

Cái tồi tệ và ác độc nhất chính là lợi dụng mùa đông lạnh cóng tại Ukraina như một loại vũ khí chiến tranh, nhằm hủy diệt tâm lý và tinh thần của người dân Ukraina. Quân đội Nga không ngần ngại tấn công các cơ sở hạ tầng dân sự với mục đích tàn phá hệ thống điện, nước và sưởi ấm của người dân. Mùa đông tại Ukraina có nơi nhiệt độ xuống dưới âm 30 độ, Putin đã tính toán nước cờ tàn bạo này để hy vọng đảo ngược tình thế chiến tranh trong cuộc xâm lược này.

Bông Lau - Nga ngừng sử dụng drone của Iran

 

Đàn muỗi không người lái HESA Shahed 136 gớm ghiếc do Iran chế tạo rồi bán cho Liên Bang Nga, đã gây sốt rét điêu đứng cho Ukraine mấy tháng qua bỗng hết bay vo ve từ ngày 17 tháng 11.

Nhiều người giựt mình tự hỏi sao muỗi hết vo ve zậy cà? Có ai thấy bao giờ con muỗi bay trong mùa đông hong ta?

Về kỹ thuật hàng không thì máy bay không người lái HESA Shahed 136 của Iran được thiết kế đơn giản và rẻ tiền để hoạt động ở Trung Đông nóng cháy da. Thân và cánh máy bay bằng nhựa plastic, không phải là vật liệu chống đóng băng nước đá khi bay vào vùng không gian lạnh giá có hơi nước.