Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
(Từ báo Pháp Luật TPHCM)
Ngày 18-11, ông Hoàng Công Hiệp, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ môi trường Tiên Phong (trụ sở phường Xuân Hòa, TPHCM), cho biết đã gửi đơn trình báo Công an phường Sài Gòn, về việc một nhà vệ sinh công cộng gắn liền kiot trị giá 500 triệu đồng do công ty đầu tư tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng bị mất trộm.
Theo ông Hiệp, doanh nghiệp này được UBND TP.HCM cho phép triển khai đề án xã hội hóa đầu tư, lắp đặt và vận hành nhà vệ sinh công cộng miễn phí trên địa bàn.
Trong báo chí, tít bài không chỉ là cửa ngõ dẫn độc giả vào nội dung, mà còn là cam kết về sự trung thực và khách quan. Đặc biệt với tin quốc tế, nơi diễn biến mỗi ngày đều chứa nhiều tầng thông tin trái ngược, tít cần phải giữ đúng nguyên tắc cân bằng và tránh mọi biểu hiện thiên lệch.
Thế nhưng, cái tít “Nga tiếp tục truy quét tàn quân Ukraine ở Pokrovsk” lại phơi bày một sự cẩu thả đáng lo ngại trong nghiệp vụ.
Cụm từ “truy quét tàn quân Ukraine” là một dạng diễn ngôn mang màu sắc của một bên tham chiến. Trong tiêu chuẩn báo chí, những cách gọi như vậy không thể xuất hiện nếu không phải là trích dẫn trực tiếp. Tít bài lại không hề có dấu ngoặc, không ghi nguồn, không thể hiện rằng đây chỉ là cách mô tả của phía Nga. Khi thiếu toàn bộ những yếu tố này, câu chữ lập tức biến thành đánh giá chủ quan của tòa soạn.
Những người đi ngang khu vực số 1 Lý Thái Tổ sáng 17 tháng 11 đã nghe tiếng máy xúc, khoan cắt bê tông như đấm vào tai. Phía bên trong, căn biệt thự cổ đẹp nhất của chú Hỏa đã bị phá hủy.
Nhà nghiên cứu, Sài Gòn học Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị TPHCM) vội chạy tới. Anh xin bảo vệ cho vào để xem trực tiếp tình hình đập bỏ nhưng bị từ chối. Anh bảo vệ nói phải có giấy phép.
Anh đành ra đường Hùng Vương để nghe, nhìn từ bên ngoài dàn máy khoan đục đang đập phá tòa nhà xưa gần một thế kỷ ở góc này. Anh thú thật mình thót cả ruột gan, xót xa, buồn giận.
“Tự hào về vai trò kinh tế quan trọng của TPHCM và tập trung cho vai trò đó, nhưng cũng đừng quên vai trò và giá trị văn hóa của thành phố. Khi chúng ta không coi trọng di sản của chính mình thì mong gì người khác tôn trọng quá khứ của mình !”
Nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Hậu đã viết như vậy về di sản văn hóa của Sài Gòn. TPHCM là cái tên có sau, được thừa hưởng một không gian văn hóa và hệ thống di sản văn hóa đa dạng và đồ sộ.
Dĩ nhiên, cả những di sản dù chưa được công nhận về mặt hành chính nhà nước song giá trị của chúng vẫn rất lớn và cần được bảo vệ, gìn giữ.
1. Thể chế đã mở chưa ?
Phát biểu sáng 15/10/2025 khi chủ trì phiên họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh khát vọng vươn mình cùng trăn trở tại sao chúng ta chưa có bước tiến tương xứng. Thể hiện qua ba điểm sau đây.
- "Nhìn ra thế giới thấy rất sốt ruột, các nước đi rất nhanh”.
- “Chúng ta phải có tầm nhìn quốc tế chứ không chỉ ở góc sân nhà mình, trong làng xóm của mình.”
Không ít người chọn im lặng trước cuộc xâm lược nhơ bẩn và gây nguy hiểm mà Putin tiến hành ở Ukraina. Có thể họ quá mệt mỏi với chuyện sinh nhai, không còn tâm trí để quan tâm việc bên ngoài. Cũng có thể họ tù mù về vấn đề lịch sử, về chủ quyền, về luật pháp quốc tế hoặc không muốn bận tâm, gây rắc rối.
Nhưng khi lực lượng quân đội của quốc gia bị xâm lược đang quyết tử bảo vệ tổ quốc, lại bị gọi là tàn quân (Cuối năm 1946, trong các điện báo gửi về chính quốc, bọn tướng Pháp ngu muội đều cao ngạo gọi những cảm tử quân bảo vệ Hà Nội là tàn quân, là lũ chuột...đang bị truy quét ! Kết quả thế nào thì cả thế giới đã biết.
Năm 1979, tướng Trung Quốc cũng gọi lực lượng quân đội Việt Nam là tàn quân. Chỉ cần bức ảnh nữ du kích Cao Bằng áp giải cả một lũ đầu trọc, đủ để lịch sử của Trung Quốc hoen ố vĩnh viễn), thì họ ngửi ngay ra mùi đang có một bọn khốn kiếp nào đó tìm cách ngã giá lãnh thổ !
Trên trang nhà, cách đây hơn 5 tiếng, anh Cù Mai Công vừa thất thanh : “Trời ơi, chuyện gì đang xảy ra ở khu số 1 Lý Thái Tổ vậy ?”.
Qua anh, mới hay từ 10 giờ sáng nay, 17-11, nhà nghiên cứu Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch phát triển đô thị TPHCM) đã lao đến địa chỉ số 1 Lý Thái Tổ. Và đành đứng nhìn từ bên ngoài, nghe tiếng khoan đục, đập bỏ 3 tòa nhà trong cụm biệt thự cổ.
Đến 13 giờ 54 phút, trên VnExpress đi bài “TP HCM tháo dỡ 3 biệt thự trong 'Dinh chú Hỏa”. Đến 15 giờ 47 phút, Tuổi Trẻ thông tin : “UBND TP.HCM : 3 trong 7 biệt thự cổ ở khu đất số 1 Lý Thái Tổ xuống cấp nặng, cần xử lý”.
Tin sáng
1. "Cận cảnh hiện trường vụ tai nạn 6 người chết trên đèo Khánh Lê"- Tối qua ạ, Quảng Nam cũ một vụ nữa.
Liên quan : "Cấm đèo Khánh Lê, hạn chế đi đèo Sông Pha, xe cộ lên xuống Lâm Đồng đi đường nào ?"- Câu hỏi này cũng dành luôn cho đèo An Khê trên đường 19 nối Gia Lai với Bình Định cũ khi mà mở đường mới, khoan núi và con đường chui ở giữa.
Liên quan : Đường sắt đoạn Khánh Hòa cũng phải ngừng lưu thông.
Liên quan nữa : "Đất đá đổ ập xuống lán trại có 10 người trên đèo Khánh Sơn". Lực lượng cứu nạn đã tìm thấy hai người, trong đó 1 người bị thương đã được đưa đi cấp cứu, nạn nhân còn lại được xác định đã tử vong. Hiện còn một người mất tích, các đội cứu hộ đang tiếp tục mở rộng tìm kiếm trong điều kiện thời tiết bất lợi.
Sáng nay nghe tin người ta đang đập phá những ngôi biệt thự cổ ở trong khu nhà số 1 Lý Thái Tổ. Thật đau lòng.
Tôi có viết một bài góp ý về dự án xây dựng công viên và tượng đài tưởng niệm những nạn nhân đại dịch Covid 19 ở địa chỉ này. Bài đăng ở báo Công An Thành phố ngày 13.11.2025. Bài chưa ráo mực mà những biệt thự xưa cả gần thế kỷ đã bị đập bỏ không thương tiếc. Đó là di tích kiến trúc và cũng là dấu tích lịch sử của thành phố này.
Sao chính quyền ham đập bỏ những di tích của Sài Gòn quá vậy ? Một thành phố đã mất tên và đang mất dần những dấu tích. Thật đáng buồn. Xoá đi những kỷ niệm của một nơi chốn đã nổi tiếng một thời cũng là một điều không nên làm. Một xã hội văn minh và có văn hoá phải biết gìn giữ những công trình người xưa để lại.
Sáng nay 17-11-2025, người đi đường Hùng Vương, Lý Thái Tổ nghe rõ mồn một tiếng máy khoan, máy phá bê tông bên trong khuôn viên khu nhà số 1 Lý Thái Tổ.
Nghe tin, 10 giờ sáng, người bạn xưa là đồng nghiệp báo Tuổi Trẻ của tôi, nhà nghiên cứu Trần Hữu Phúc Tiến (thành viên Hội Quy hoạch phát triển đô thị TPHCM) vội chạy tới. Anh xin bảo vệ cho vào để xem trực tiếp tình hình đập bỏ nhưng bị từ chối. Anh bảo vệ nói phải có giấy phép.
Anh đành ra đường Hùng Vương để nghe, nhìn từ bên ngoài dàn máy khoan đục đang đập phá tòa nhà xưa gần một thế kỷ ở góc này. Anh thú thật mình thót cả ruột gan, xót xa, buồn giận.
“Tàn quân Ukraine” tháo chạy ?
Dưới là bài trả lời phỏng vấn mới nhất của Đại sứ Ukraine tại Mỹ về tình hình miền đông Ukraine.
Câu hỏi : Tình hình mới nhất ở miền đông Ukraine ra sao ?
Bà Stefanishyna, Đại sứ Ukraine tại Mỹ : Nga đang tăng ngân sách quân sự và các cuộc tấn công drone vào ban đêm. Pokrovsk được Nga sử dụng để tạo ra một câu chuyện “chiến thắng”, nhưng Ukraine coi đó là nỗi đau đớn của Nga.
Khi nhà báo lão thành Phạm Huy Hoàn sáng lập tờ báo cho Hội Khuyến học, đã chọn tên “Dân Trí” để đặt cho báo.
Dân trí là tinh thần khai phóng của nhà cách mạnh vĩ đại Phan Châu Trinh. Chắc nhà báo Phạm Huy Hoàn, một người từng học trường Tây và sinh ra trong một gia đình canh tân kinh tế của Hà Nội, quá thấm nhuần tinh thần khai phóng đó.
Khi truyền ngôi cho con trai mình, không rõ nhà báo lão thành Phạm Huy Hoàn có bàn giao Làn ranh đỏ : Cái lõi của Dân Trí là năng lực tri thức nhận biết đâu là cái thiện, cái ác, kẻ ăn cướp và người bị cướp và lòng dũng cảm đứng về cái lẽ phải chống lại cái gian trá ác độc hay không ?
Năm 1981 tôi ra Hà Nội. Đi dạo loanh quanh khu phố cổ, Nhìn tên đường thấy ghi, phố Hàng Bạc, Hàng Ngang, Hàng Đào,…Tên những con phố này không lạ với tôi, vì hồi nhỏ tôi đã học “Hà Nội 36 phố phường” của Thạch Lam.
Những con phố hẹp, và ngắn nữa. Một con đường dài, có khi có tới vài ba tên, mỗi đoạn ngắn chừng 200 mét lại có một tên phố. Đôi khi đi đã đúng đường rồi, chỉ cần đi thêm một hai trăm mét nữa là tới, mà lại tưởng mình đi sai.
Khu phổ cổ ở Hà Nội còn có những con ngõ nữa. Ngõ là hẻm nhỏ ở phố, cũng có tên, gắn bảng như Ngõ Huyện, ngõ Phất Lộc… Rất thú vị vì biết thêm nhiều điều mới. Nhiều lần ra Hà Nội, thấy vẫn tên phố tên ngõ như thế.
Hồi nhỏ đọc sách Tàu, mình nhớ có cái mô tả về thời thái bình thịnh trị: "Đêm ngủ không cần đóng cửa, của rơi ngoài đường không ai nhặt."
Với một thằng nhóc lớn lên ở Hà Nội thời bao cấp, nơi trộm cắp nhiều như rươi, quần áo phơi trong nhà còn bị người ta dùng sào câu mất thì câu chuyện đó nghe như một truyền thuyết xa vời. Thời đó nhà nào nhà nấy phải rào song sắt, quây "chuồng cọp", tự biến mình thành tù nhân trong chính ngôi nhà của mình.
Sau này lớn lên đi học ở Thành Phố, mình có ông bạn chỉ vừa quay lưng bước vào nhà là chiếc xe máy dựng trước cửa đã biến mất, tới sau này điện thoại cầm trên tay đi trên lề cũng bị giựt. Cái cảm giác bất an, phải luôn đề phòng chính đồng bào của mình ăn sâu vào tiềm thức của thế hệ. Mình chưa bao giờ được thấy cái cảnh "đêm ngủ không đóng cửa" trên chính quê hương mình.
Thấy người đang đuối nước, cả trăm con mắt Hồ Gươm dửng dưng, người chết không ai cứu. Khách lạ không biết đường hỏi thăm. Phải trả 10 ngàn để được chỉ đường. Du khách đi dạo Hồ Tây mỏi chân, phải trả 20 ngàn để được ngồi một cái ghế đá. Cũng như chuyện hotel đuổi khách lỡ đường lúc 2 giờ sáng.
Những chuyện chỉ có ở ngoài Hà Nội, thủ đô ngàn năm văn vật vừa giàu sang, vừa thanh lịch.
Sài Gòn, Huế, Cần Thơ... quê em nghèo chỉ có trà đá miễn phí mỗi khi trời nóng. Chỉ có "bánh mì yêu thương" phát cho người nghèo. Chỉ có những "đòn bánh tét nghĩa tình" cho đồng bào miền lũ...
Nhân có một bài viết được chia sẻ nói về việc người nông dân miền Tây đứng giữa cánh đồng ngập nước như là sự tan vỡ của tri thức bản địa; hay canh bạc lúa vụ ba là cuộc độc thoại của người nông dân với thiên nhiên.
Mình chợt nhớ đợt nhiễm mặn nặng nề hồi 2021-2022, cũng tình cờ đọc được nhiều bình luận từ các đồng bào phương Bắc chê bai rằng dân miền Tây khoan giếng, phá hoại mạch nước ngọt suốt nên mới nhiễm mặn thế.
Thái độ này, mình hay gọi là “the retardization of the South”, hay dịch ra tiếng Việt hơi xúc phạm chút là sự đần độn hóa phương Nam.
Vào tháng 8 tôi đã có một bài phân tích chủ đề này khi Mỹ triển khai tàu chiến, tàu ngầm hạt nhân và nhóm tác chiến tàu sân bay trên vùng biển Caribe.
Tôi đã nhận định: Mỹ chỉ “phô trương sức mạnh” để kiểm soát tuyến vận chuyển ma túy và gây sức ép chính trị, chứ không bao giờ mở chiến dịch lật đổ chế độ độc tài Maduro ở Venezuela.
Thời gian gần đây, mức độ điều động quân sự tới vùng biển Caribe áp sát Venezuela có vẻ dồn dập, quyết liệt hơn, khiến nhiều người đặt câu hỏi: Liệu Mỹ có thể nhân danh chống khủng bố hoặc triệt phá đường dây ma túy để tấn công lật đổ Tổng thống Maduro hay không?
Tin sáng
1. "Du khách nước ngoài ngỡ ngàng trước màn diễu hành áo dài, cổ phục trên phố đi bộ hồ Gươm"- cần gì nước ngoài, nhà cháu cũng.
2. "Khó tin: Đi bộ trên đường sắt, cô gái bị tàu tông chết"- Không chỉ khỏ tin, mà là... rất khó tin, không thể tin, nhưng nó đã xảy ra nên... bèn phải tin. Hai người đi bộ gồm ông T.D.T. (52 tuổi) và chị N.T.K.Đ. (25 tuổi, cùng trú phường Tuy Hòa). Khi tàu chạy đến, ông T. do nhảy ra ngoài khu vực đường ray nên bị thương nhẹ. Chị Đ. va chạm trực tiếp với tàu, chết tại chỗ, lúc 15 giờ chiều.
3. "Chó hoang nghi bị bệnh dại liên tục cắn 8 người", làm gì nhau, phỏng ạ? Nuôi thì thương, nhưng lúc nó dại thì... rất là bèn.
