mardi 1 août 2023

Lê Học Lãnh Vân - Xin lỗi các cháu

Tôi theo dõi cả ba trận đấu bóng đá, trong đó đội tuyển nữ Việt Nam lần lượt tranh chấp với các đội tuyển Mỹ, Bồ Đào Nha và Hà Lan. Đội tuyển Việt Nam đều thua vớỉ tỉ lệ các trận lần lượt là 3-0, 2-0 và 7-0.

Các nữ cầu thủ có tuổi đời tương đương với con nhỏ nhất của tôi. Nhìn các cháu chạy trên sân với 200 % sức khỏe như một bình luận viên nghiệp dư nào đó nói, một cảm giác vừa trống rỗng lại vừa khiến trái tim chìm sâu xuống. Tôi chỉ muốn nói với các cháu: BÁC XIN LỖI CÁC CHÁU, NGÀN LẦN XIN LỖI CÁC CHÁU.

Bình luận viên chính thức, vào cuối trận, nói rằng sân chơi này là quá sức của đội tuyển, chúng ta tới chỉ để học tập. Đội tuyển chúng ta đã chơi hết sức mình và có thể ngẩng cao đầu! Chúng ta có quyền tự hào về đội tuyển!

Trần Trung Đạo - Người đứng bên trái bức hình tên gì ?

 

Mười mấy năm trước, khi mới tham gia Facebook, tôi có đố các bạn người đeo kính râm đứng bên trái của bức hình này tên gì.

Vì câu đố có ẩn ý chứ không phải hỏi tên thật trong giấy tờ của ảnh nên tôi cũng trả lời luôn thay vì chờ các bạn khổ công đi tìm.

Theo bài viết “Bức ảnh lịch sử của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường” của tác giả Nguyễn Minh Tâm, một lần soạn lại sách vở, tư liệu gia đình, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, vợ của Hoàng Phủ Ngọc Tường, phát hiện một bức hình. Trong đó Hoàng Phủ Ngọc Tường đang đứng hô hào chống chính phủ Việt Nam Cộng Hòa tại một cuộc mít tinh, phía sau là một biểu ngữ “CHÚNG TÔI THÁCH ÐỐ MỌI SỰ ÐÀN ÁP CỦA THIỆU – KỲ” và bên phải là một thanh niên mặc áo trắng, đeo kính râm. Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ hỏi chồng người đeo kín râm là ai, và được Hoàng Phủ Ngọc Tường cho biết “Ðó là một vị đại diện bên Ty Cảnh Sát cử sang để “theo dõi” cuộc mít-tinh.”

Tạ Duy Anh - Chuyện xử án

 

Có ba câu chuyện liên quan đến xử án mà tôi thuộc từ thời trẻ khi đọc sách, nhưng cứ liên tục phải suy ngẫm cho đến tận bây giờ.

Chuyện thứ nhất kể vua Salomon xử kiện vụ hai bà mẹ tranh nhau một đứa bé. Bà nào cũng khẳng định đứa trẻ là con của mình. Không thể tìm ra bằng chứng, vua Salomon bèn đưa ra phán quyết: Sẽ chặt đôi đứa bé, chia cho mỗi bà mẹ một nửa, thế là công bằng!

Phán quyết vừa buông ra thì một bà mẹ vội quỳ ngay xuống, khóc lóc khấu đầu van xin nhà vua tha tội vì mình đã nói dối, bởi đứa trẻ là con của bà kia, xin nhà vua trả cho bà ta và XIN ĐỪNG CHẶT ĐÔI đứa bé. Nhà vua bèn chỉ mặt người vừa van xin bảo: “Mụ ra mà bế con mụ về" (Chỉ người mẹ thật mới hành xử như vậy), đồng thời lệnh tống người đàn bà còn lại vào ngục vì tội bắt cóc trẻ con.

Chương trình phát thanh RFI ngày 01.08.2023


 

Chương trình phát thanh RFI ngày 31.07.2023


 

dimanche 30 juillet 2023

Nguyễn Thông - Chuyện đồng hồ (3)

 

Ở cuối bài trước, tôi có nhắc đến cái sân gạch Bát Tràng mà tôi thường xem bóng nắng để biết giờ, nhân tiện kể tí ti về cải cách ruộng đất (bởi gạch lát sân là gạch được cậy lên từ sân nhà địa chủ, thày tôi mua lại từ người được chia quả thực).

Có bạn đọc xong bảo sao bác không kể thêm về cuộc cách mạng long trời lở đất ấy đi. Thực thà mà rằng khi xảy ra đấu tố, đánh địa chủ phú nông, tôi mới 1-2 tuổi, nào đã biết gì, chỉ nghe thày bu và anh chị kể lại thôi. Nhưng nghe cũng khiếp.

Quê tôi nghèo lắm, thế mà đội cải cách vẫn tìm ra được đủ 5 % địa chủ, có người chỉ sở hữu vài mẫu ruộng, lôi họ ra đấu tố tơi bời, sau đó còn bịt mắt điệu một ông lên pháp trường ở đầu núi Trà Phương bắn. Chị tôi kể, theo người nhớn đi xem xử bắn về mấy đêm không ngủ được vì sợ.

Ngô Nhân Dụng - Tần Cương đang ở đâu?

 

Cho nên, Tần Cương không thích hợp trong lúc này. Một khuôn mặt thân thiện, hòa hợp, đến mức được mời ném banh khai mạc một trận baseball, coi hơi “Mỹ hóa” quá!

Ở nước Mỹ, một cô gái 14 tuổi đi mất tích; các bản tin trên mạng đăng hình cô lên; cả nước hỏi nhau: Có ai thấy cháu gái ở đâu không? Ai gặp cô cháu lần chót? Có nghi ngờ ai bắt cóc cháu không? Cho tới khi, mấy năm sau, bỗng cô tái xuất hiện; tìm đến sở cảnh sát ở một tiểu bang cách nhà mấy ngàn cây số! Cháu đến nhờ báo tin cho gia đình, chờ được đưa về nhà, được mẹ ôm, khóc thút thít!

Đó là một chuyện gần như “thường ngày” ở nước Mỹ.

Huy Đức - "Trời còn để có hôm nay..."

 

(Biết thêm những câu chuyện như thế này, càng hàm ân những người đã ngã xuống để Miền Nam được hưởng tự do trong 20 năm - TM)

Đề thi môn văn năm 1958, “Anh/chị hãy cho cảm tưởng về một mùa xuân sau bốn năm hòa bình thắng lợi”. Bài văn của trò Đinh Văn Ngụ được điểm 5, vì viết lại cái Tết 1954 rất thật tình, một cái Tết “không có gì ăn, không có một chỗ ở rõ ràng… nằm trong chăn khóc thầm”. Trò Bính cũng được thầy Trị cho điểm cao vì viết về năm ấy, cái “năm đau khổ nhất”.

Nhưng, khi ty Giáo dục đọc được, “đang dạy văn cấp 3 ở thị xã, thầy Trị bị điều đi dạy văn cấp 2 ở Hương Sơn”.

“Từ năm đó trở đi không thầy giáo nào dám chấm điểm cao cho những bài văn viết trải lòng thật sự”.

Nguyễn Ngọc Chu - Erdogan và Hun Sen

 

1. Erdogan

Theo dõi cách hành xử của Erdogan, hiện ra khuôn mặt của một chính khách lão luyện. Erdogan là một “tay chơi chính trị” nhiều mang. Dù là Nga, Mỹ, châu Âu hay NATO, với phe nào, Erdogan cũng thu được lợi.

Ví như Nga và Putin đã nhiều phen phải ngậm bồ hòn làm ngọt với Erdogan. Erdogan gián tiếp đối đầu với Nga, giúp Azerbaijan chiếm lại lãnh thổ thành công trong xung đột Nagorno-Karabakh chống Armenia được Nga hậu thuẫn.

Erdogan trực tiếp đối đầu với Nga, không ngần ngại bắn rơi Su 25 của Nga ở Syria khi vừa xâm phạm vùng trời vài trăm mét. Đóng eo biển không cho chiến hạm Nga vào Biển Đen. Giúp vũ khí cho Ukraine, Bán máy bay không người lái Bayraktar TB2 cho Ukraine và đầu tư sản xuất tại Ukraine. Giúp Ukraine vận chuyển ngũ cốc. Thả các tù binh “Azov” trước thời hạn. Ủng hộ Ukraine gia nhập NATO. Đó là những hành xử làm cho Putin phải nuốt hận.

Chương trình phát thanh RFI ngày 30.07.2023


 

Chương trình phát thanh RFI ngày 29.07.2023


 

samedi 29 juillet 2023

Phúc Lai - Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 29/07/2023

1. Kết quả chiến dịch ve vãn anh em châu Phi của Putox

Các nhà lãnh đạo châu Phi đã đưa ra lời kêu gọi trực tiếp tới Tổng thống Nga Putox vào thứ Sáu để chấm dứt cuộc chiến chống lại Ukraine.

“Cuộc chiến này phải kết thúc. Và điều này chỉ có thể kết thúc trên cơ sở công lý và lý trí,” Moussa Faki Mahamat, Ngoại trưởng Chad và hiện là Chủ tịch Ủy ban Liên minh Châu Phi, nói với Putox vào ngày thứ hai của hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi ở St. Petersburg.

Tổng thống Congo, Denis Sassou Nguesso nói rằng kế hoạch hòa bình của châu Phi “đáng được chú ý, nhất là không nên đánh giá thấp nó ... Chúng tôi một lần nữa kêu gọi khôi phục hòa bình ở châu Âu.” Tổng thống Senegal Maki Sall cũng kêu gọi “giảm leo thang để thúc đẩy hòa bình”, trong khi Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa bày tỏ hy vọng “sự tham gia vào đàm phán mang tính xây dựng” có thể chấm dứt xung đột.

Phúc Lai - Ban ngày là thợ làm tóc, ban đêm là thợ săn máy bay không người lái

 

Anh Oleksandr Shamshur, 41 tuổi, là một thợ làm tóc vào ban ngày và một “thợ săn máy bay không người lái” vào ban đêm – một trong hàng chục nghìn tình nguyện viên giúp bảo vệ bầu trời Ukraine trước các cuộc tấn công của Nga.

Khi ngày kỷ niệm 1 năm ngày Nga xâm lược ngày 24 tháng Hai đang đến gần, người Ukraine ngày càng trở nên thành thạo hơn trong việc bắn hạ tên lửa và máy bay không người lái của Nga nhắm vào các thành phố cách xa tiền tuyến, và anh Shamshur tự hào về vai trò của mình.

Các thành viên trong đơn vị Phòng vệ lãnh thổ của anh bao gồm một luật sư và một doanh nhân, phản ứng với các lệnh cảnh báo không kích trong và xung quanh thủ đô Kyiv, bằng cách cố gắng hạ gục máy bay không người lái Shahed-136 do Iran sản xuất bằng một giàn ba khẩu súng máy đã được khôi phục từ Thế chiến II.

Trần Quốc Quân - Thất bại thảm hại

 

Từ ngày tiến hành chiến tranh xâm lược Ukraina, nước Nga của Putin bị cô lập thê thảm trên trường quốc tế.

Cả thế giới chỉ còn năm, sáu quốc gia là đồng minh của Nga, trong đó có Belarus, Bắc Triều Tiên, Cuba, Iran, Venezuela, Nicaragua. Iran đang hằn học muốn trở mặt với Nga sau khi Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố công nhận 3 hòn đảo đang tranh chấp ở vùng Vinh Persian là của Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UEA).

Hôm 27/07/2023 tại Moskva đã diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh giữa nguyên thủ Nga và nguyên thủ các nước Châu Phi do Putin tổ chức.

Tạ Duy Anh - Vạch áo, lột áo và xé áo

 

Trong một truyện ngắn tôi viết từ khoảng 15 năm trước, có chi tiết một con chuột già mốc đầu, cùng lũ chuột đàn em gặm nhấm, tàn phá và làm ô nhiễm nơi bày những đồ vật quý (được xem là quý) là của thừa kế ở một gia đình.

Chủ nhà rất căm phẫn, tìm mọi cách xua đuổi lũ chuột nhưng không được. Trong cơn uất ức, chủ nhà quyết định sẽ tiêu diệt bọn chuột. Nhưng con chuột già lọc lõi đã nắm thóp được điểm yếu của chủ nhà là rất sợ chạm tới di sản các cụ để lại, nên hễ khi nào chủ nhà định ra tay, thì nó đã nhanh hơn, ôm chặt lấy một cái bình quý. Bằng cách đó, nó tiếp tục đục khoét mà không ai làm gì được.

Tôi muốn đưa ra một cảnh báo cho thể chế này, rằng nỗi sợ vạch áo cho người xem lưng, cộng với não trạng sợ ném chuột có thể làm vỡ bình, đã khiến những kẻ tham nhũng tìm thấy nơi trú ngụ an toàn để tha hồ tác oai tác quái.

Cù Mai Công - “Trước đèn coi xử chuyến bay…”

 

Cựu thư ký thứ trưởng Y tế Phạm Trung Kiên - chung thân:

“Cò kè bớt một thêm hai

Giờ lâu ngã giá tiền vòi: chung thân”

Cựu cục trưởng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao Nguyễn Thị Hương Lan - chung thân:

Lê Học Lãnh Vân - Số phận một kiếp người, một quốc gia

 

Những năm xa lắm rồi, khoảng sáu mươi năm trước, khi các con hẻm của khu Bàn Cờ còn rộng, đường đất chưa lát xi măng. Tụi tui đang thời tiểu học, buổi sáng trời còn mờ tối, tay xách cặp, bình mực, vừa đi tới trường vừa lần theo tiếng dế trong bụi cỏ. Một đám học sinh ríu rít, an hòa, không biết những ngày yên bình đang bị mất đi…

Nhiều sinh viên từ các tỉnh vào Sài Gòn học, thuê chỗ ở trong các con hẻm đó. Các anh chị dễ thương, tổ chức các buổi vui chơi cho đám nhỏ như đánh cầu, tạt lon… mà tụi tui tham gia hết mình, tay quệt mồ hôi trán chân nhảy lò cò. Còn nhớ một chị, lớn hơn tui năm sáu tuổi gì đó, đứng trước nhà ngó tụi tui chơi cười mủm mĩm.

Quay đi quay lại, quân Mỹ đổ bộ Miền Trung, dù còn nhỏ tui cũng cảm thấy cuộc sống nóng hơn, thức ăn mắc mỏ hơn, chị kia trổ mã trắng da dài tóc được một anh dẫn đi đâu mất! Ông già chị bắc ghế chửi ra rả cuối xóm còn nghe. Vài bữa sau an ninh tới hỏi thăm, ông già hết chửi. Ông anh trong nhà nói thằng cha ngu quá, con ổng vô bưng chống chánh quyền, càng lớn tiếng chửi thiên hạ càng biết. Bà chị nói vô bưng mà dắt nhau xà nẹo còn đâu thì giờ kháng chiến.

Mai Quốc Ấn - Làm lỗ, vẫn cứ phá

 

Bạn tôi đi qua một ngọn núi xanh cách đây mấy năm.

Giờ lại đi qua chốn cũ, núi đã biến dạng xấu xí khác hoàn toàn cảnh cũ. Và có lẽ lần sau quay lại, núi sẽ biến mất.

Bạn nói: “Chưa thấy nước nào nhiều nhà máy xi măng như nước mình. Phá hết vẫn lỗ nghìn tỉ.”

Mai Bá Kiếm - Chuyện tiền Lan lãnh sự (2)

 

(Viện Kiểm sát đề nghị 19_20 năm tù, tòa tuyên Nguyễn Thị Hương Lan chung thân!)

Tôi kể người nghe

Đời Lan và Điệp

Một chuyện tình cay... cú

          Cuối nẻo đường đi,

          Lan vẫn cười mỉm chi,

          Khi áp giải nàng đi.

Ngô Nhân Dụng - Thử thách nền dân chủ Israel

 

Từ khi lập quốc, Israel đã chọn làm quốc gia không đề cao một tôn giáo nào. Nhưng trong vòng một thế hệ qua các phái bảo thủ muốn đề cao Do Thái Giáo ngày càng mạnh. Cuộc tranh chấp đang diễn ra tại Israel là biểu hiện của cuộc đương đầu giữa hai quan niệm đối nghịch này.

Ba quốc gia nhỏ được nhiều người ngưỡng mộ. Thụy Sĩ tập hợp mấy sắc dân, sống hòa bình, nghệ thuật làm đồng hồ và hệ thống ngân hàng dẫn đầu thế giới. Singapore kinh tế phồn thịnh, dân kỷ luật, sạch sẽ, trọng chữ Tín, như một Thụy Sĩ ở châu Á. Và Israel bé hạt tiêu, 9 triệu dân; từ khi lập quốc, gần ba phần tư thế kỷ, đã phải đương cự với mấy trăm triệu người Á Rập và các giáo sĩ Iran; luôn luôn sống trong tình trạng chiến tranh nhưng vẫn duy trì chế độ tự do dân chủ.

Hiện nay, nền Dân Chủ của Israel đang bị thử thách. Từ đầu năm nay, dân đi biểu tình mỗi ngày hàng chục ngàn người, phản đối Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang làm suy yếu nền tảng của chế độ dân chủ.