Nguyễn Thị Bích Hậu - Học gì qua mỗi cuộc thắng thua

1/ Nhớ ngày sau Tết, mình ghé thăm tư gia của kiến trúc sư Ngô Viết Thụ. Con trai cụ là anh Nam mời mình uống trà và ăn bánh mứt trong một phòng khách rất thanh nhã.

Anh kể chuyện hồi cụ Ngô Viết Thụ còn sống, cụ có đi Pháp làm việc. Khi đó rất khó khăn, có người nói cụ đi thì ở lại luôn, khỏi về. Nhưng cụ vẫn về là vì có hứa với ông Sáu Dân trước lúc đi. Hứa là làm, không đơn sai, giữ chữ Tín theo cung cách của người quân tử.

Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ ngoài tài năng xuất chúng còn là người có phẩm chất cao quý. Cụ là một người dung hòa giữa các phẩm chất của một trí thức phương Đông điển hình và những hiểu biết sâu sắc về phương Tây.

2/ Cách nay vài hôm mình coi lại một cuốn phim cũ Á châu. Phim có nói tới trong một cuộc tranh đấu rất ghê gớm ngoài xã hội, có một chàng trai trẻ dù thế nào mặc lòng, dù thắng hay thua vẫn cư xử rất đàng hoàng.

Đối thủ của anh sau nhiều lần chứng kiến cách cư xử của anh nhận định : Thật tiếc cho anh. Là vì anh sống rất tử tế, cư xử có trước có sau, nhưng thời đại mà anh sống đầy nhiễu nhương, chụp giật ăn sống nuốt tươi lẫn nhau. Đối thủ của anh nói rằng thời đại đó thật không xứng với người có phẩm cách như anh.

3/ Vừa coi đoạn video về một cuộc thi gây tranh cãi về kẻ thắng người thua. Thấy trong đó người thắng quá cố gắng chặn địch thủ bằng mọi giá.

Trong bất cứ một cuộc cạnh tranh nào cũng có nhiều mục đích. Một cuộc thi có thắng có thua. Những cuộc thi mà thắng thua là tiền bạc, hay vật chất, thì sẽ có mức độ gay gắt trong thi đấu. Vì người thắng sẽ ôm về một mớ tiền, mà thua thì mất rất nhiều hay chẳng được gì.

Tuy nhiên có thể có nhiều kiểu thắng. Có những kiểu thắng bằng mọi giá. Có những kiểu thắng khiến tâm phục khẩu phục.

Tương tự cũng có nhiều kiểu thua. Có những kiểu thua vạn kiếp không phục, cũng có kiểu thua keo này ta bày keo khác.

Thắng thua gì cũng sẽ chỉ là nhất thời. Vì hành trình trong đời để làm việc gì đó, để sống... ai cũng phải đi rất dài. Nay thắng mai có thể thua. Mai thua mốt có thể thắng.

Học gì qua mỗi cuộc thắng thua cho tới lúc hiểu được hành trình là quan trọng nhất cần có thời gian, cần cả sự hướng dẫn và giác ngộ.

NGUYỄN THỊ BÍCH HẬU 15.10.2024 (Tựa bài do Thụy My đặt)