Cù Mai Công - Nắng hè Sài Gòn bỗng nhớ thương những nếp nhà xưa

 

Từ nhà dân đến nhà trí thức, nhà quan đều là nếp nhà của bình yên, mát mẻ trong nắng Sài Gòn tháng Ba, tháng Tư - cao điểm mùa khô.

Ai không nhớ những ngôi nhà ngoại ô “một gian nhà xinh có hoa thơm trái hiền” một trệt, mái ngói dài, che mát đến cả nửa khoảnh sân nhà phía trước đầy cây cối.

Ai không nhớ những ngôi biệt thự “có hoa vàng trước ngõ”, “gió lùa vào hàng cây”, một trệt một lầu, lùi sâu sau mặt tiền. Thường trồng một, hai cây lớn, từ lúc một thành viên của ngôi nhà được sanh ra cho tới lúc lớn khôn vẫn là cây ấy, đã thành cổ thụ.

Nắng nóng mùa khô được che chắn từ trên cao, từ hàng chậu kiểng nhẹ nhàng khoảnh sân, hàng ba trước mỗi nhà. Gió hè vẫn qua lại.

Ở đó, người Sài Gòn sống sinh thái, nề nếp, không tìm cách khoe khoang. Khác xa với vô số ngôi nhà toàn kính, những lầu đài tân cổ điển màu mè, diêm dúa, sống bằng máy lạnh; khô khan, co hẹp, “phòng chống” tứ bề hôm nay. Một vài chậu cây, bồn hoa nho nhỏ… và họ gọi đó là thiên nhiên. Sống ảo giữa một trời “mùa hè đỏ lửa” Sài Gòn.

Những ngôi nhà Sài Gòn - Gia Định xưa ấy bình yên tới mức hàng rào trước mỗi nhà cũng chỉ sơ sài, cao hơn một mét. Đi về khuya, khỏi kêu cửa, nhảy phóc qua tường rào cũng xong, leo cổng qua cái một.

Còn vô số những ngôi nhà, biệt thự hôm nay, tường rào kín mít, ban công quây sắt mà người ta gọi là chuồng cọp. Tôi đã thấy một ngôi biệt thự ở khu Phan Xích Long (Phú Nhuận) có tường bao trước nhà cao năm, sáu mét. Nhìn như một lô cốt, bít bùng gió máy, cố thủ trước cuộc đời, cô lập với thiên nhiên.

Thương nhớ làm sao những ngôi nhà, nếp nhà Sài Gòn - Gia Định êm ả, mát rượi thuở nào…

CÙ MAI CÔNG 05.04.2024