Mối nguy từ cặp Putin-Trump là sự thiếu logic và
thiếu vắng chiến lược đường dài của tân tổng thống Mỹ. Chính quyền Trump
bơi loạn xạ trong chính sách đối ngoại vô nguyên tắc, với sự chỉ đạo
ngẫu hứng, « cận thị một cách nguy hiểm và nguy cơ thất bại đặc biệt cao ». Nhưng « Trước sau gì, Trump cũng sẽ bất hòa với Putin ».
Và thật ra, Nga chỉ là nhân tố hạng hai. Hoa Kỳ tốt nhất nên tập trung
kiềm chế Trung Quốc, duy trì sự hiện diện quân sự quan trọng tại châu
Á-Thái Bình Dương.
Nhân dịp ông
Donald Trump chính thức trở thành tổng thống Hoa Kỳ, các báo ra tuần này
tập trung nói về nhân vật đã làm tốn nhiều giấy mực ngay cả trước khi
nhậm chức.
Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump và gia đình tham dự buổi diễn Make America Great Again tại Washington ngày 19/01/2017.
Donald Trump luôn thích có những ngôi sao vây
quanh, thời trẻ ông đã từng mơ làm việc ở Hollywood. Nhưng tình cảm ấy
nay trở thành một chiều, những tên tuổi lớn trong ngành nghệ thuật càng
nổi bật với sự vắng mặt của họ trong lễ nhậm chức của ông Trump hôm thứ
Sáu 20/01/2017.
Nhà tỉ phú địa
ốc phải hết sức chật vật so với những người tiền nhiệm, để tìm cho được
những nghệ sĩ nổi tiếng chịu đến Washington trình diễn mừng ông bước vào
Nhà Trắng.
Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump và phu nhân Melania trong buổi
dạ tiệc với những người ủng hộ tại Union Station, Washington,
19/01/2017.
Cùng với việc Donald Trump đắc cử, bà Melania bỗng
trở nên chủ đề gây tranh cãi trong giới thời trang Mỹ quốc. Nhiều nhà
tạo mốt từ chối vẽ kiểu trang phục cho phu nhân tổng thống, một điều
chưa từng thấy từ trước tới nay.
Trong
khi đó, may trang phục cho tổng thống phu nhân là cơ hội duy nhất để
trở nên nổi bật, nhất là trong dịp lễ nhậm chức. Bà Michelle Obama còn
đi xa hơn, sử dụng như một công cụ quảng bá mạnh mẽ, với sự chọn lựa kỹ
càng, và đòi hỏi cao nơi các nhà tạo mốt đơn lẻ.
Tượng sáp Donald Trump bị Femen tấn công ngày 17/01/2017.
(Reuters 18/01/2017)Một pho
tượng sáp Donald Trump đã được khai trương hôm 18/01/2017 tại bảo tàng Madame
Tussaud ở Luân Đôn. An ninh được tăng cường để đối phó với các hành động của
các Femen.
Tập Cận Bình thăm bảo tàng Olympic tại Lausanne, Thụy Sĩ ngày 18/01/2017.
Cựu ngoại trưởng Đức trong Joschka Fischer từng
lãnh đạo ngành ngoại giao bảy năm, phân tích trên tuần san Le Point về
tương quan lực lượng mới trên toàn cầu. Theo ông, Trung Quốc sẽ thủ lợi lớn, và sẽ thế chỗ của Mỹ trong tự do thương mại thế giới và biến đổi khí hậu.
Ai sẽ hưởng lợi trước thế trận mới trên thế giới : Nga hay Trung Quốc ?
Joschka Fisher
: Chắc chắn là Trung Quốc. Nga dù là cường quốc nguyên tử, vẫn quá yếu.
Trên lãnh vực kinh tế, tình hình của Nga giống như một quốc gia Tây
Phi. Ngược lại, Trung Quốc đang cất cánh, đang hiện đại hóa về mọi mặt,
khác hẳn với Nga. Vấn đề là sự tiến triển của Trung Quốc sẽ diễn ra qua
việc hợp tác hay đối đầu.
Các máy bay chiến đấu J-15 trên hàng không mẫu hạm Liêu Ninh tham gia tập trận tại Biển Đông ngày 02/01/2017.
Theo chuyên gia Jean-Pierre Cabestan, trưởng bộ
môn khoa học chính trị của trường đại học Báptít Hồng Kông, Bắc Kinh rõ
ràng đang quân sự hóa các đảo nhân tạo trên Biển Đông. Trên thực tế đã
có sự thay đổi nguyên trạng về quân sự và chiến lược tại vùng biển quan
trọng này. Trung Quốc diễu võ giương oai nhằm đe dọa các nước, lấn dần
từng chút một để tránh nguy cơ đối đầu trực tiếp với Hoa Kỳ.
Báo chí Trung Quốc hôm 13/01/2017
đã đả kích ông Rex Tillerson, ngoại trưởng do tổng thống tân cử Mỹ
Donald Trump bổ nhiệm, vì ông đưa ra ý kiến nên cấm Bắc Kinh đến các đảo
đang kiểm soát tại Biển Đông. Hoàn Cầu Thời Báo cho rằng ý tưởng này là
« kỳ quặc », trừ phi muốn xảy ra « một cuộc chiến tranh quy mô » giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. China Daily dọa nạt « một cuộc đối đầu hủy diệt » nếu chính quyền Trump, sẽ nắm quyền từ ngày 20/1, sử dụng đến biện pháp này.
Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Scott Swift cảnh báo tình hình căng thẳng ở Biển Đông, 06/10/2015.
Trong phần một mang tựa đề« Vì sao phương Tây lại để Bắc Kinh làm mưa làm gió trên Biển Đông ?», chuyên
gia Ross Babbage (*) đã phân tích những lý do vì sao Bắc Kinh có thể tự
tung tự tác trên Biển Đông cho đến nay. Ở phần hai, tác giả đề nghị
những biện pháp cụ thể cho chính quyền Donald Trump sắp tới.
Theo
ông, một trong những vấn đề cốt lõi trong cách xử sự của chính phủ Mỹ,
Nhật và Úc là trần thuật sai hẳn những lợi ích từ liên minh. Các liên
minh này chắc chắn là mang lại lợi ích lớn lao, qua tự do hàng hải và
hàng không, giải quyết một cách hòa bình những tranh chấp chủ quyền
trong khu vực phù hợp với luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, lợi ích to lớn
nhất của đồng minh thực sự vượt xa khỏi những mục tiêu giới hạn, chủ yếu
mang tính chiến thuật này.
Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của Trung Quốc tập trận tại Biển Đông, tháng 12/2016.
Nhà nghiên cứu Ross Babbage trong một bài phân tích trên trang War On The Rocks
(trang mạng chuyên phân tích vấn đề an ninh, trụ sở tại Washington)
nhận định, bây giờ là thời điểm để nhanh chóng hành động một cách khôn
ngoan trước những cuồng vọng của Bắc Kinh tại Biển Đông. Bài viết này là
một phần trong báo cáo của tác giả cho Trung tâm Chiến lược và Đánh giá
Ngân sách, mang tựa đề « Đối phó với những hành động phiêu lưu của Bắc Kinh trên Biển Đông : Các chọn lựa chiến lược cho chính quyền Trump ».
Theo
tác giả, chính sách của Hoa Kỳ và các đồng minh thân cận đã thất bại.
Những tuyên bố lặp đi lặp lại về lợi ích giới hạn đi kèm với những đợt
cho phi cơ và chiến hạm tuần tra không ngăn được chương trình xây lên
các đảo nhân tạo của Bắc Kinh, cũng như ý đồ thống trị khu vực về mặt
quân sự.
Thắp nến tưởng niệm vụ thảm sát Thiên An Môn tại Hồng Kông.
Le Courrier International tuần này trích dịch bài viết trên trang Duanchuanmei (Đoan Truyện Môi) mang tựa đề « Những hậu duệ của Thiên An Môn ». Bài
báo nhận định, trong khi ông Tập Cận Bình siết chặt gọng kềm tại Trung
Quốc, những hạt giống nổi loạn lại xuất hiện nhiều thêm. Đã hình thành
một lực lượng chính trị mới gồm các cựu sinh viên những trường đại học
tên tuổi, đại diện cho giai cấp trung lưu đấu tranh chống bất công xã
hội, trong đó thế hệ Thiên An Môn đóng vai trò cố vấn.
Đây
là trang mạng thông tin độc lập do một số công dân Hoa lục từng sống ở
ngoại quốc lâu năm thành lập vào tháng 8/2015 tại Hồng Kông nhằm tránh
né lưỡi kéo kiểm duyệt của Bắc Kinh. Mạng chú trọng đến các bài điều tra
và tư liệu. Tác giả bài viết là Lôi Cường (Wu Qiang), tiến sĩ khoa học
chính trị chuyên nghiên cứu về các phong trào xã hội tại trường đại học
Duisburg-Essen, Đức.
Bài báo nhận định, trong khi ông Tập Cận Bình
siết chặt gọng kềm tại Trung Quốc, những hạt giống nổi loạn lại xuất
hiện nhiều thêm. Sự kiện Lôi Dương (Lei Yang), một thanh niên tốt nghiệp
một trường đại học lớn « tự chết » ở đồn công an, đã gây phẫn
nộ trên mạng xã hội. Cũng giống như phong trào Thiên An Môn năm 1989,
các sinh viên đã tổ chức phản kháng, nhưng lần này chỉ trên internet.
Ông Rex Tillerson trong buổi điều trần ngày 11/01/2017 trước Thượng viện Mỹ.
(Reuters 11/01/2017)Ngoại
trưởng do tổng thống tân cử Mỹ bổ nhiệm hôm thứ Tư 11/01/2017 vạch ra con đường
cho một cuộc đối đầu nghiêm trọng với Bắc Kinh, nói rằng Trung Quốc phải bị cấm
vào các đảo đã xây lên tại vùng Biển Đông tranh chấp.
Nhằm chọc tức Bắc Kinh, ông Rex
Tillerson phát biểu trong buổi điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện là
việc bồi đắp đảo và bố trí các thiết bị quân sự của Trung Quốc trên các đảo này
« cũng giống như việc Nga sáp nhập
Crimée của Ukraina ».
(AFP 11/01/2017)Tổng thống
Mỹ tương lai đã nộp ít nhất 45 đề nghị đăng ký thương hiệu tại Trung Quốc.
Những đề nghị này đang được xem xét, và có khả năng vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ.
Từ khi đắc cử, Donald Trump đã đối đầu với Trung Quốc qua
việc điện đàm với tổng thống Đài Loan, bổ nhiệm các cố vấn không ưa Bắc Kinh và
nêu ra việc đánh thuế lên hàng xuất khẩu của Trung Quốc. Nhưng điều này không
ngăn cản ông bảo hộ nhãn hiệu « Trump »
tại nền kinh tế thứ nhì thế giới.
Những cải cách trong nhiệm kỳ tổng thống Barack Obama liệu sẽ tồn tại ?
Tổng thống mãn nhiệm Hoa Kỳ sẽ đọc bài diễn văn từ
biệt vào tối nay, thứ Ba 10/01/2017. Ông Barack Obama còn mười ngày nữa
để củng cố kết quả nhiệm kỳ, nhất là bốn hồ sơ lớn mà Donald Trump cố
phá ngay sau khi lên nhậm chức.
Theo tờ Libération,
nếu giống như đa số người tiền nhiệm, một ngày nào đó Barack Obama viết
hồi ký kể lại thời kỳ làm tổng thống, có lẽ chúng ta sẽ biết được cảm
xúc mà ông đã trải qua đêm 08/11/2016 khi chiến thắng của Donald Trump
được loan báo. Và cũng hy vọng biết được hai ngày sau đó, khi tổng thống thứ 44 của Hoa Kỳ tiếp người kế nhiệm
gây thất vọng cho ông tại Phòng Bầu dục, phía sau khuôn mặt tươi cười che giấu sự sững sờ, nỗi lo
ngại hay sự giận dữ.
Linh mục Anton Đặng Hữu Nam nói chuyện với các ngư dân biểu tình bên ngoài trụ sở tòa án Hà Tĩnh, Việt Nam, ngày 26/09/2016
Đặc
phái viên của tờ báo tại Vinh mô tả một bức tường dài 10 kilomet, phía
trên là hàng rào kẽm gai, điểm xuyết bằng những tháp canh, che khuất mọi
tầm nhìn vào Formosa Ha Tinh Steel Corporation. Đó là một phức hợp
luyện kim rộng mênh mông, do tập đoàn Đài Loan Formosa xây dựng từ năm
2009 dọc theo bờ biển của huyện Kỳ Anh. Linh mục Phêrô Trần Đình Lai thở
dài : « Không ai được phép vào ». Ông là chánh xứ Đông Yên, giáo xứ Kỳ Anh mới, nơi cư ngụ của 5.000 gia đình ngư dân bị Formosa cưỡng chế đất.
(Cyrille Pluyette,
thông tín viên Le Figaro tại Bắc Kinh, 08/01/2016) Chủ tịch Trung Quốc muốn
thu hút những người ưu tú vào đảng Cộng sản để dễ kiểm soát hơn, và tránh cho
chế độ khỏi tan rã.
Đi ngược lại ý thức hệ mác-xít, đảng Cộng sản Trung Quốc
(ĐCSTQ) muốn trở thành nơi tập trung giới tinh hoa. Bị ám ảnh trước việc Liên
Xô tan rã vào đầu thập niên 90, Tập Cận Bình cho rằng chỉ có chiến lược « nâng cấp » này mới giúp cho
chế độ Bắc Kinh tránh được số phận tương tự. Vừa lên nắm quyền, nhân vật số một
Trung Quốc ngay từ đầu năm 2013 đã cổ vũ cho một đảng bớt cồng kềnh, thiên về
chất lượng hơn là số lượng, với kỷ luật sắt. Mục tiêu nhằm mang lại cho đảng
sức mạnh, sức sống, và uy tín đã bị bào mòn do nạn tham nhũng.
(Philippe Gélie, thông
tín viên Le Figaro tại Washington, 08/01/2017)Ông Donald Trump sẽ chính thức trở thành tổng thống Hoa Kỳ
kể từ ngày 20/01/2017. Chỉ có đại sứ Pháp tại Washington tham dự, nhiều nhân
vật từ chối hiện diện trong buổi lễ truyền thống này. Sẽ không có nhân vật lãnh
đạo nào của Pháp hiện diện trên khán đài chính thức trong buổi lễ nhậm chức của
ông Donald Trump ngày 20/1 tới tại Washington.
Biểu tình tại Hà Nội ngày 01/05/2016 phản đối Formosa gây ra thảm
họa cá chết ở miền Trung Việt Nam, một đề tài được nhiều blogger tham
gia tranh đấu.
Liên quan đến Việt Nam, Le Courrier International tuần này đăng bài viết « Blogger, một nghề nguy hiểm »
của tờ báo Khaosod ở Bangkok Thái Lan, sau khi gặp gỡ các cây bút đối
lập ở Saigon. Theo tác giả Lobsang Dundup Sherpa Subirana, chính quyền
Việt Nam tiếp tục cuộc chiến không ngơi nghỉ chống lại những ai dám lên
tiếng chỉ trích.
Bài báo mở đầu bằng việc mô tả
cảnh tượng hai chục nhân viên an ninh xuất hiện trước một trường mẫu
giáo, bắt đi ông Phạm Chí Dũng ngay trước mắt các phụ huynh, giáo viên
và các em học sinh. Và đây chỉ là một trong ba vụ câu lưu tùy tiện mà
ông Dũng, 50 tuổi, là mục tiêu trong năm 2015. Mỗi lần như vậy ông bị
thẩm vấn nhiều tiếng đồng hồ, chịu áp lực tâm lý. Người ta muốn ông thú
nhận một tội phạm, mà tại đa số các nước, là một quyền con người. Nhà
báo tự do này than thở : « Họ cư xử như tôi là một kẻ khủng bố ».
Một chiếc F-18 Super Hornett chuẩn bị cất cánh từ hàng không mẫu hạm Mỹ USS Nimitz tại Biển Đỏ ngày 03/09/2013
Nhà bình luận Nouriel Roubini trên nhật báo Les Echos
ngày 04/01/2017 ghi nhận, lịch sử thập niên 20-30 cho thấy vì sao chủ
nghĩa cô lập và bảo hộ đã dẫn đến chiến tranh. Nếu cứ ngả theo xu hướng
này, ông Donald Trump sẽ phá hỏng 70 năm thịnh vượng và hòa bình thế
giới.
Sự kiện ông Donald Trump được bầu làm tổng thống Hoa Kỳ dường như báo trước cho hồi kết của Pax Americana (từ la-tinh của « Hòa bình Mỹ »).
Đây là trật tự thế giới với đặc trưng là tự do mậu dịch và an ninh
chung, mà nước Mỹ và các đồng minh đã xây dựng sau Đệ nhị Thế chiến.
Bãi biển Mỹ Khê ở Đà Nẵng, một trong hai thành phố thu hút nhiều du khách nhất.
Theo South China Morning Post (SCMP), năm qua là
một năm kỷ lục về số du khách từ Hoa lục đến Việt Nam. Tuy nhiên, vấn
nạn hướng dẫn viên "chui" người Hoa đang gây căng thẳng : không chỉ làm
các công ty du lịch địa phương mất mối, họ lại còn trắng trợn xuyên tạc
lịch sử và chủ quyền Biển Đông.
Ở
đầu bài viết, tờ báo Hồng Kông mô tả, đó là một ngày du ngoạn dài tại
thành phố duyên hải Đà Nẵng. Nhóm du khách xung quanh chùa Linh Ứng và
tượng Quan Thế Âm Bồ Tát khổng lồ đã mệt mỏi, hướng dẫn viên của họ bèn
tuôn ra một phiên bản khác về lịch sử và văn hóa Việt Nam.
Trời đã
về chiều và nóng, phải trở về những căn phòng máy lạnh trong khách sạn,
thể nên nhóm người Hoa có thể bỏ qua những sai sót về địa chính trị mà
hướng dẫn viên không giấy phép nói. Anh ta bảo rằng Việt Nam không còn
là một bộ phận của Trung Quốc, đã đòi độc lập, nhưng vẫn còn lệ thuộc
vào Bắc Kinh và tiếp tục triều cống. Hoặc bãi biển Mỹ Khê, bãi biển cát
trắng xinh đẹp mà trước đây lính Mỹ gọi là China Beach, thực sự thuộc về
Trung Quốc.
Tàu đánh cá Việt Nam trên đảo Lý Sơn. Ảnh Ben Bohane
(Phóng sự của đặc phái
viên Arnaud Vaulerin tại Việt Nam, đăng trên báo Libération ngày 03/01/2017)Tại quần
đảo Hoàng Sa mà Bắc Kinh yêu sách chủ quyền, các ngư dân Việt Nam đang ở tuyến
đầu, trước các hành vi của Trung Quốc : đánh đắm tàu, giật lưới cá, đánh
người thậm chí cả giết người. Hà Nội phải nhỏ giọng vì sợ bị trả thù.
Trên gương mặt sạm đen vì nắng và muối biển, nổi bật lên đôi
mắt linh hoạt đầy lo lắng, chăm chú nhìn vào những ngọn sóng nhấp nhô trước mũi
tàu. Vi ngồi xổm trên boong chiếc tàu gỗ sơn hai màu xanh trắng. Khoảng
ba mươi tuổi, vẻ dứt khoát và bức bối, ngư dân Việt Nam này lẽ ra phải đi
biển, nhưng không có mẻ lưới nào sáng nay. Hôm 1/11, bọn Trung Quốc đã cướp hết
lưới cũng như lượng cá đánh bắt được, xăng dầu mang theo và đồ dùng cá nhân của
toàn bộ 18 thủy thủ trên tàu.
Chân dung Fidel Castro treo tại một "bodega", cửa hàng phân phối theo tem phiếu của nhà nước ở La Habana, 12/12/2016.
Năm 2017, năm cuối cầm quyền của ông Raul Castro
dự báo không mấy sáng sủa : kinh tế đang chậm lại, đồng minh quan trọng
là Venezuela rơi vào khủng hoảng và Donald Trump bước vào Nhà Trắng.
Theo
các con số chính thức được công bố tuần này, trong năm 2016, tổng sản
phẩm nội địa Cuba bị giảm mất 0,9% - lần đầu tiên ở mức báo động kể từ
23 năm qua, chấm dứt đột ngột với mức tăng trưởng 4,4% của năm 2015. Bộ
trưởng Kinh tế Ricardo Cabrisas cảnh báo, tình hình này khiến « Cuba bị kẹt trong một kịch bản khó thể đảo ngược trong ngắn hạn », kèm theo « những hạn chế nghiêm trọng ».
