Chương trình phát thanh RFI ngày 10.01.2025

 

Phúc Lai - Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine ngày 09/01/2025

1. Lại một bài báo “nhét chữ vào mồm tác giả” của BMZ

Hôm nay dịch giả Hbn Tran, bạn Facebook của tôi có bài dịch từ bài báo của tác giả Robert Kagan trên tờ The Atlantic.

Khi ngồi biên tập lại bản dịch bài báo, tôi đã nghĩ ngay: Bài này rơi vào tay BMZ chắc chắn chúng sẽ xào nấu, nhét thêm chữ vào mồm tác giả, y như rằng. Có cái bọn Vi-en plus nào đó chúng chôm ngay và chế thành bài: Chuyên gia Mỹ dự báo “thời điểm sụp đổ” của Ukraine.

Tất nhiên chúng không dám quá trắng trợn nên ngay sau cái tít giật gân, chúng bắt đầu lèo lái : Theo chuyên gia phân tích chính trị Robert Kagan, nếu không nhận được gói viện trợ mới từ Washington, Ukraine có nguy cơ thất thủ trong vòng từ 12 đến 18 tháng tới.

Lê Học Lãnh Vân - Phố Vải và lòng người Chợ Vải

Chuyện Phố Vải Soái Kình Lâm tưởng nhỏ xíu, vì so với Chợ Vải Soái Kình Lâm thì chỉ đổi có một chữ thôi mà! Nhưng, chuyện đời có những cái lỗ chân trâu mà người ta chết trong đó. Tại sao cái lỗ chân trâu Phố Vải này có thể làm người ta chết?

Trước hết, vì Miền Nam không có từ Phố để chỉ con đường. Chỉ có đường Nguyễn Trãi, đường Gia Long, đường Cao Thắng. Đường lớn và rộng được gọi đại lộ, đại lộ Nguyễn Huệ, đại lộ Hàm Nghi, đại lộ Lê Lợi...

Tới khu vực các đường Trần Hưng Đạo, đường Phùng Hưng trong vùng Chợ Lớn, người ta gặp nơi bán vải tụ tập nhiều người theo ngành kinh doanh vải, được bà con Sài Gòn gọi là chợ vải Soái Kình Lâm.

Dương Quốc Chính - Hoành tráng chút đi anh em!

Mấy hôm trước anh em bên chuồng bò đua nhau chia sẻ cái câu của tướng Lê Trọng Tấn, để « tự sướng » chiến thắng Thái.

Thực ra trận thắng đó như con muỗi so với các trận thắng khác xứng đáng hơn. Chẳng qua bên chuồng anh em phải tự sướng định hướng xã hội chủ nghĩa, tinh thần dân tộc cũng định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trận cánh đồng Chum là Việt Cộng đánh bên Lào, là vi phạm Hiệp định Geneva đó, tức là một trận đánh không chính danh, chẳng phải bảo vệ Tổ quốc. Mà đánh có 8 tiểu đoàn lính Thái, thì có gì ghê?

Lâm Bình Duy Nhiên - Ông Trump nói đùa hay nói thật?

Nhiều người ủng hộ ông Trump hết mình vì họ cho rằng ông ấy là người ôn hòa và yêu chuộng hòa bình!

Nhưng từ vài hôm nay, ông Trump đăng đàn nói muốn sáp nhập Groenland (yếu tố địa chính trị, quặng mỏ, tiềm năng khoáng sản…) và cả kênh đào Panama (an ninh, kiểm soát, thuế má…). Để đạt được mục đích, ông không loại trừ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự! Ông cũng lập lại luận điệu muốn sáp nhập luôn cả Canada bằng sức ép kinh tế.

Ông Trump nói đùa hay nói thật? Với cá tính hết sức bất thường, chẳng có gì có thể ngăn cản ông ta.

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 09.01.2025

Tin sáng

1. Đã có quyết định giải thể Nhà xuất bản Thanh Niên, đọc cái thông báo của giám đốc gửi nhân viên mà ngậm ngùi. Nhà cháu tưởng, tinh giản là tinh giản số được/ bị nhà nước nuôi thôi chứ. Ở đây Nhà xuất bản này (và một số báo, nhà xuất bản khác, như Đà Nẵng) đã tự chủ thì kệ cho nó hoạt động, cơ quan chủ quản lại được lợi ấy chứ nhỉ?

Chả hiểu dù tưởng mình đã hiểu.

2. "Hàng ngàn học sinh lớp 7 phải làm lại bài kiểm tra toán kỳ I nghi do sai sót trong đề thi"- Lại ở Thái Bình, cơ khổ ạ.

3. "Sách giả, sách lậu bán trên Shopee: Đâu chỉ mình First News điêu đứng"- Chả hiểu sao mọi người vẫn mua ở đây. 

Nguyễn Đình Bổn - Tạo ra bởi AI!

Dù vụ cháy rừng tại Nam California là thật. Một phần trung tâm của thành phố Los Angeles đang bị đe dọa và một đám cháy mới bùng phát ở khu dân cư Hollywood Hills, khiến một số tài tử điện ảnh hàng đầu thế giới phải sơ tán.

Nhưng hình ảnh biển hiệu Hollywood đang bị nhấn chìm trong đám cháy là do AI làm ra.

Tính đến tối ngày 09-01, biển hiệu "ai cũng biết" này vẫn an toàn, và ngọn lửa đã tạm thời bị ngăn bởi một con đường cao tốc.

Ngô Đức Hành - Một lần gặp anh Nhưỡng

Ở Việt Nam không phải ai cũng được gặp đại biểu do họ bầu lên. Nhà cháu đi bầu cử từ năm 18 tuổi, nhưng việc của nhà cháu là cầm tờ phiếu, gạch một ai đó, bỏ vào thùng phiếu là coi như xong "vinh dự và trách nhiệm".

Chưa bao giờ được gặp ai từ đại biểu Hội đồng nhân dân phường đến đại biểu Quốc hội do mình tham gia bầu. Vì thế một lần gặp anh Nhưỡng nhà cháu mừng như "cha chết sống lại". Mừng còn vì, "tiếng nói" tạo nên độ hot của anh trên nghị trường.

Hôm ấy trời mưa. Nhiệm kỳ 14.

Bông Lau - Trực thăng

Gần 11 giờ đêm rồi mà trực thăng vẫn rì rầm bay đi bay về. Trực thăng đủ loại như Chinook, Black Hawk, gunship Apache v.v… bay hà rầm suốt ngày.

Không biết hôm nay có gì bất thường mà trực thăng bay nhiều như zậy.

Chiều nay ngồi làm việc thì bị mấy chiếc AH64 Apache bay ngang làm phòng làm việc rung chuyển. Tiếng động cơ của Apache rất lớn và nó kêu ỳ ỳ ầm ầm nối thành chuỗi âm thanh liên tục inh tai nhức óc. Chớ không điếc tai như tiếng phành phạch chém gió đặc thù của UH1, hay ục ục ục đầy nội công của Chinook.

Lưu Trọng Văn - Đụng đến luật

Việc tinh gọn bộ máy đã đặt ra những vấn đề đụng chạm đến Luật.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho rằng, Hội muốn tiếp tục hoạt động với tư cách tự chủ về kinh tế. Nếu vậy thì đụng đến Luật về thành lập hội.

Hiện nay như nhà sử học Dương Trung Quốc phát biểu tại Quốc hội : Chúng ta đang còn nợ với cử tri vì chưa có Luật về Hội (Mặc dù Hiến pháp đã quy định về quyền lập hội).

Cù Mai Công - Chờ gắn bảng cho quẹo phải khi đèn đỏ: Lại cách làm cũ

Chỉ được làm những gì luật cho phép - cách làm cũ này đã lỗi thời từ lâu, là rào cản sự phát triển ở nhiều lãnh vực. Nó đã được thay bằng: Được làm tất cả những gì luật không cấm.

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, áp dụng từ 1-1-2025 với mức phạt không phải nghiêm khắc mà là khắc nghiệt, vì chênh lệch dữ dội với thu nhập thực tế của người dân Việt Nam hiện nay.

Mức phạt mới này trong suy nghĩ không ít người, trong đó có tôi, là cần thiết, nên làm khi thực trạng vi phạm giao thông vẫn là căn bệnh trầm kha của xã hội bao nhiêu năm nay. Hàng tỉ thông tin, hoạt động về tuyên truyền, giáo dục văn hóa giao thông nhiều năm nay rõ ràng không hiệu quả.

Lê Xuân Nghĩa - Vâng, thưa bố, ngay mai con sẽ chỉ ngồi trong nhà

Chiều nay đang làm thì bố tôi gọi và nói tan tầm ghé nhà ông có chuyện muốn dặn.

Vào đến nhà, ông pha nước rồi trầm ngâm như có điều gì đặc biệt quan trọng muốn nói, khiến tôi khá lo lắng. Đẩy chén nước trà về phía tôi, ông nói:

- Hôm nay bố hỏi thật con, thu nhập một tháng của con là bao nhiêu? Ông giải thích thêm là ông không có ý định xen vào việc riêng tư của mình, nhưng hôm nay ông muốn biết.

Chương trình phát thanh RFI ngày 09.01.2025

 

Trương Nhân Tuấn - Sự tôn nghiêm của pháp luật

Luật lệ hà khắc, "ăn cắp 2 con vịt tù 8 năm", không hề có hiệu quả răn đe. Ăn cắp vẫn "sống khỏe" ở Việt Nam. Phạt nặng vi phạm giao thông kiểu nghị định 168 chưa chắc đem lại ý thức "trọng luật" cho mọi người.

Luật lệ trước hết phải có sự tôn nghiêm.

Đại diện cho pháp luật, nói theo bài vè "Việt Nam yêu cầu ca" nói là của ông Hồ, là "thần linh pháp quyền", tức là "thần Công lý". (Bảy xin hiến pháp ban hành - trăm điều phải có thần linh pháp quyền). Đại diện cho quyền uy pháp luật, đem lại công lý cho xã hội, là thần Thémis.

Nguyễn Thiện Tống - Viễn cảnh sân bay Long Thành không có vốn để đầu tư xây dựng tiếp

Khó khăn lớn nhất trong dự án sân bay Long Thành là lập báo cáo nghiên cứu khả thi về tài chính và về nguồn vốn.

Nếu lập báo cáo nghiêm túc và khách quan, thì kết luận là dự án sân bay Long Thành không khả thi về tài chính và về nguồn vốn cả giai đoạn 1, giai đoạn 2 và giai đoạn 3. 

Trong Báo cáo nghiên cứu khà thi cho giai đoạn 1, 3 phương án đầu tư sân bay Long Thành được đề xuất như sau:

Mai Quốc Ấn - Tổ cho đại bàng và đồng hoa cho ong mật

“Chúng ta đã nói rất nhiều về việc chuẩn bị "Tổ" cho "Đại bàng", điều này rất đúng, rất nên làm. Nhưng tại sao chúng ta ít đề cập tới kế hoạch chuẩn bị những "cánh rừng", những "cánh đồng" cho các "đàn ong" lấy hoa làm mật?”

(Trích phần câu hỏi mở của Tổng bí thư Tô Lâm tại Hội nghị Chính phủ với địa phương).

Với tôi, đây là một tư duy khác biệt. Chí ít nó không chỉ là “dọn tổ đón đại bàng” (mà thực chất là “thóc đãi gà rừng FDI”), chí ít nội lực quốc gia đang dần được quan tâm, cụ thể là khối kinh tế tư nhân.

Tiểu Vũ - So sánh khập khiễng

Nhiều người nhận định bàn thắng của Supachok là rất đẹp, là đẳng cấp này nọ. Còn tôi thì không. Bàn thắng đó có gì mà đẹp.

Nếu ai từng xem các buổi tập của các đội bóng thì sẽ thấy nó không khác gì bài tập ném biên sút cầu môn hết. Lúc này các cầu thủ Việt Nam kể cả thủ môn Đình Triệu đều dâng lên cao vì nghĩ sẽ nhận được một đường trả bóng từ đội bạn. Trong tư thế rất thoải mái không có tranh chấp như thế thì bất cứ cầu thủ chuyên nghiệp nào (kể cả cầu thủ nghiệp dư) cũng có thể sút trúng đích như Supachok thôi.

Còn nữa, việc bà Pang chơi đẹp thì chúng ta ghi nhận nhưng không thể đánh đồng với cú sút thiếu fair-play của Supachok. Clip hậu trường cũng cho thấy bà Pang đã vui như thế nào khi Supachok sút thủng lưới Việt Nam.

Nguyễn Ngọc Chính - Dư âm từ những chuyến… “đi bão”

Tôi thuộc lứa “người hâm mộ túc cầu” từ thời xa xưa, mê những “anh tài” như thủ môn Rạng, các cầu thủ như Tam Lang, Vinh “đầu hói”… và bình luận viên trên đài phát thanh Huyền Vũ… Nên rất lạ lẫm với chuyện “đi bão” ngày nay khi đội tuyển Việt Nam đã trải qua ba lần giành chức vô địch Đông Nam Á!

Nhiều người “bi quan” thường nói vô địch Đông Nam Á chỉ là một giải “ao làng” của 10 nước trong vùng. Trong đó Thái Lan đã từng 7 lần vô địch qua các năm 1966, 2000, 2002, 2014, 2016, 2020 và 2023. Tiếp đến là Singapore với 4 lần vô địch (1998, 2004, 2007, 2012), Malaysia 1 lần năm 2010.

Trong khi đó Việt Nam có 3 lần vô địch (2008, 2018 và gần đây nhất, năm 2024). Tính đến nay, chúng ta chỉ xếp hạng thứ 3 sau Thái Lan và Singapore. Nhưng vô địch lần này ngay trên sân nhà của Thái Lan, theo số đông người hâm mộ mới là điều “đáng tự hào”!

Bông Lau - Súng cũ xì

Mấy ngày trước đi ăn, gặp một anh lính trẻ thuộc Sư đoàn 10 Biệt Động Quân Sơn Cước đeo súng trường tấn công M4 trên có gắn máy rọi tia laser. Điều đập vào mắt xạ thủ là cây M4 của anh ta cũ xì trầy trụa, và cái máy nhắm laser nhìn rất lạ.

Mình đứng sau lưng ảnh nên vỗ vai thân mật hỏi “Chà cái “Laser Pointer” này ngộ quá hén”. Anh lính thân thiện tháo súng khỏi ngực (binh sĩ đeo súng trường trước ngực mũi súng chĩa xuống đất) rồi đưa cho xạ thủ khám nghiệm đồ chơi.

Mình hỏi ảnh cho tui chụp hình cái máy nhắm Laser nhe. Ảnh OK và cầm súng chĩa ngang cho xạ thủ lấy điện thoại chụp, trước những cặp mắt tròn vo của mấy anh phục vụ sau quầy thức ăn. Hai ông thần mê đồ chơi đang đứng nghịch súng mà hỏng lo lấy thức ăn vì sắp đóng cửa rồi nè.

Cù Mai Công - Lò kẹo một thời cưu mang « đám anh em văn nghệ sĩ mạt lộ »

CMC : Các tập sách của tôi có một số nhân vật ít nhiều bị coi là “phức tạp”, “nhạy cảm” mà truyền thông hiện giờ cũng ngại nhắc tên. Từ quan điểm tôn trọng thực tế, tôi vẫn viết về họ nhiều trang - dù có người cho là sách sẽ không ra được.

Nhưng rồi với chia sẻ của các anh chị quản lý có trách nhiệm, với tầm nhìn thoáng, rộng, năm tập sách “Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương” 1, 2 và ba tập Ông Tạ của tôi may mắn đã được ra. Trong đó có nhà thơ - nhà văn - nhà biên kịch - họa sĩ Bùi Chí Vinh. Nhân dịp được cà phê với anh, xin trích đăng một phần nhỏ trong một bài viết về anh trong “Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương” 2.

Nhà thơ Bùi Chí Vinh vốn dân xóm Lách nổi tiếng trên đường Yên Đổ (nay là Lý Chính Thắng). Xóm này không ít bà con gốc Bắc, trong đó có gia đình anh Bùi Chí Vinh và trùm du đãng Sơn Đảo. Mẹ anh thường nói với các con: “Gia đình mình là gia đình Công giáo yêu nước”.