Hiệu Minh - Về nhà văn Dương Thu Hương và giải Cino-Del-Duca

 

Mạng xã hội loan tin bà vừa được giải thưởng Cino-Del-Duca năm 2023, một giải thưởng của Pháp khá danh giá trao cho lĩnh vực văn học.

Giang hồ đồn, chưa có ai thuộc giới mày râu trong văn nghệ sĩ dám cãi nhau tay đôi với bà Thu Hương do bà rất đáo để, văn cũng là con người bà, dữ dội và ngang tàng.

Tôi cũng nhìn thấy bà vài lần nhưng chỉ đứng xa nhìn vì mình có biết gì mà nói. Vả lại cũng hơi hốt thật, bà nhìn ai cũng muốn cãi nhau.

Hồi xưa thỉnh thoảng tôi đến nhà giáo sư Phan Đình Diệu chơi, anh chị còn cho ăn cơm canh cua do anh Diệu tự tay nấu rất ngon. Uống chè rồi nói chuyện giời biển, anh Diệu hay cho tôi xem những bài kiểu lưu hành nội bộ do anh viết về dân chủ, đa nguyên, tương lai Việt Nam, toàn những điều tâm huyết vì đất nước. Hồi đó còn trẻ chỉ lo kiếm tiền nên không hiểu những điều anh viết.

Năm 1991 một lần tới nhà anh Diệu thì được biết nhà văn Dương Thu Hương vừa bị bắt ở sân bay vì mang theo nhiều tài liệu nhạy cảm, trong đó có vài bài của Gs. Diệu dù Gs. đã chia sẻ với nhiều vị VIP cao vút.

Gs. Diệu đùa, nếu cậu nghe tin tớ bị bắt vì cô Dương Thu Hương mang tài liệu của tớ cũng đừng ngạc nhiên. Mình cười, anh đã gửi cho các cụ đọc rồi mà, có gì không công khai đâu, vả lại toàn ý kiến xây dựng cả.

Nghe cánh cầm bút đồn, bà Hương làm ầm ĩ. Khi được tha rồi, bà không về mà còn ngồi lại đồn và bảo “các anh bắt tôi tới đây thì phải đưa tôi về” làm các cụ an ninh ngán ngẩm. Hóa ra, không chỉ văn nghệ sĩ có râu sợ đâu nhé.

Giá như bà Hương ở Việt Nam mà được trao giải Cino-Del-Duca thì hay hơn. Bà sống bên Pháp thì người Pháp tặng giải, chả có gì lạ, dù viết về Việt Nam.

Hồi bên Mỹ gặp Huy Đức Osin (2013) lang thang ở Virginia mang sách “Bên thắng cuộc” đi tặng bạn bè. Mình trêu, ông về là bị bắt đấy, ha ha. Nhưng Osin ngang hơn cua bảo mình, sách viết về Việt Nam mà tác giả lại ở bên Mỹ thì chả còn giá trị.

Theo tôi, các nước muốn tặng giải cao quý về văn học thì cứ chọn tác phẩm và tác giả đang ở Việt Nam mà tặng. Tặng cho người xa quê không thấy hay lắm. Tôi thật.

HIỆU MINH 24.04.2023