Thái Vũ - Lãnh tụ và lãnh đạo

 

Ông Đoàn Bảo Châu bị ném đá dữ quá, và đang vất vả để block friend.

Hầu như tất cả sinh viên học quản trị kinh doanh (Business Administration) đều sẽ biết câu nói nổi tiếng của Donald H. McGannon, người điều hành tập đoàn phát thanh truyền hình Westinghouse và là chủ tịch của NUL (National Urban League).

" Lãnh đạo là hành động, không phải là vị trí" (Leadership is Action, not Position).

Bạn hiểu câu nói này thế nào? Ta sẽ thường gặp câu này ở các trường trung học Mỹ. Họ sơn lên tường ở những vị trí như hành lang, sân tập thể thao, khu tự học (Study hall).

Tâm lý sùng bái cá nhân, tôn thờ lãnh tụ một cách mê muội và luôn phải thể hiện nó ra, là đặc điểm của các chế độ độc tài từ xưa đến giờ. Họ tôn sùng vì cả tâm thức nô lệ lẫn dưới các quyền lực áp đặt (không muốn vỗ tay cũng phải vỗ tay, không là biết tay tao).

Đâu có gì lạ đâu. Các bạn xem các cái clip dân Bắc Hàn khóc lóc thảm thiết khi lãnh tụ tèo hay nhìn thấy tận mắt lãnh tụ... Đó là ví dụ về sùng bái lãnh tụ.

Nhưng, "lãnh tụ" (leader) và lãnh đạo (leadership) là gì? Nó khác với Manager (nhà quản lý) và Management (quản lý) như thế nào thì lại phải học cơ.

Chứ không thể tự nghĩ ra và phong cho ai đó là lãnh đạo, lãnh tụ theo một tâm thức bị giam hãm, không có tự do suy nghĩ, tự do tiếp cận các tư tưởng đối nghịch.

Tính kể chuyện cái lần tôi được Bayer cử đi học khóa "Management Skills" do một công ty Đức tổ chức tại Saigon. Tôi phản ứng mạnh khi tay trợ giảng người Hà Nội (giảng viên chính là một coacher người Đức) đưa ông hồ ra làm ví dụ về lãnh đạo với cách thức sùng bái cá nhân.

Sau ông giáo sư phải chịu chấp nhận các lý lẽ rất rõ ràng và đơn giản của tôi, và bỏ qua hình tượng ông hồ trong tiết đầu tiên về "Leadership". Nhưng thôi, cũng kể hai, ba lần rồi. Kể nhiều quá ra nhàm.

Trump và Biden, cả hai suốt ngày nghe chửi công khai trên đường phố.

Người lãnh đạo nước Mỹ hiếm hoi mà tôi cảm nhận sự khâm phục yêu mến (không phải tôn thờ) của mọi người dân Mỹ, bất kể phe nào, là tổng thống G. Washington.

THÁI VŨ 14.04.2023 (Tựa bài do Thụy My đặt)