Sáng 23-10, trong phiên họp tổ góp ý Luật Điện ảnh (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Lê Thu Hà cho rằng nghệ sĩ cần đức trước khi cần tài.
Tôi nghĩ, bất cứ ai, làm nghề gì thì cũng cần phải có đức - một nhân tính căn bản, nó chẳng phải có trước hay sau bất kỳ đức tính, phẩm chất nào khác.
Còn đã là nghệ sĩ, ở đây chỉ tạm gói trong nghệ sĩ biểu diễn thì phải có tố chất tài năng sáng tạo - biểu diễn, tùy mỗi lãnh vực mà tài năng ấy là trời cho, là di truyền, là khổ luyện…
Tôi nghe kể lại, hồi những năm mới thống nhất, khi bàn về việc dựng Tiếng trống Mê Linh và các vở có đề tài lịch sử yêu nước chống ngoại xâm, có một số ý kiến lấn cấn việc đóng vai những anh hùng dân tộc lại giao cho nghệ sĩ… “ngụy”. Ông Dương Đình Thảo vừa cười vừa trả lời, không lẽ giờ mời chị Ba Định, chị Mười Thập vào đóng Trưng Trắc, Trưng Nhị là đúng nhất, hay nhất!
Một tài năng nghệ thuật đích thực, thường được chứa đựng trong một tâm hồn mẫn cảm trước con người, cuộc sống. Họ dễ dàng rung động bởi vẻ đẹp của vạn vật, quay quắt trước những nỗi thống khổ và khát khao đi tìm chân trời của tự do, tình yêu, dù nếm trải tận cùng sự vật vã, đau đớn…
Trong cơn mê sáng tạo ấy, đã “thức tỉnh” cái phẩm hạnh đạo đức của chính họ. Tôi không tin rằng, những kẻ bất chính, tìm cách chiếm đoạt danh vọng, tiền bạc, dối trá, phản trắc lại cố tô vẽ và tô vẽ thành công trong chiếc áo nghệ thuật. Bởi ngay những nét nguệch ngoạc đầu tiên, nghệ thuật đích thực đã tố cáo chúng; hoặc chúng tự lột mặt.
Còn quy ra “cần đức trước khi cần tài”, thì thú thật, với “mặt bằng” hiện nay, tài đã hiếm trong nghệ thuật, mà đức hạnh liệu có còn, có đủ trinh nguyên để được quyền phân xử, phán xét lấy ai?
Vậy nên, trong góp ý sửa đổi luật thì mới (và cũng chỉ) đi vào các chế định pháp lý để kiểm soát cái hiện trạng đang xảy ra. Còn đạo đức, nhất là phần đạo đức-xã hội của con người lại là hệ quả của cả một hệ sinh thái văn hóa -xã hội đã và đang tồn tại, vận động, biến thể…Nó phản ảnh một phần nhưng lại khá trung thực về bộ mặt xã hội ấy. Luật, chả điều chỉnh được họ đâu, chỉ có thể là những “phụ lục” ràng buộc đính kèm.
Làm nghệ thuật, nói gì thì nói, cứ phải có cái tài đi đã. Tài không tới, cứ nhân danh nào “sáng tạo”, “được truyền cảm hứng từ” mà cho ra một “tác phẩm” như Kiều - rồi cũng đem đi dự thi bông sen bông súng thì eo ôi, đức có dày cũng “đố mày làm nên” tài cán tích sự gì!
Hoặc có khi, lại buồn buồn lên sóng chém gió chê bai người buôn bán online, kẻ làm nail là thấp kém. Nhẽ chẳng phải tài kém mà do đức của....cái tivi đã suy đồi!
LÊ HUYỀNÁI MỸ 23.10.2021
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.