Lưu Trọng Văn - Từ cái nắm cánh tay thân thiện của ngài chánh án...

Tại Hà Nội đã diễn ra phiên tòa xét xử kín ông Nguyễn Đức Chung, nguyên chủ tịch UBND TP Hà Nội, do thẩm phán Trương Việt Toàn ngồi ghế chủ tọa.

Sau phiên xử, thẩm phán Trương Việt Toàn đi xuống bắt tay và tỏ thái độ thân thiện với Nguyễn Đức Chung, một tội phạm mà ngài quan tòa vừa tuyên án 5 năm tù.

Trao đổi với Báo Người Lao Động về vấn đề này, "Đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau, Tiến sĩ luật học), cho rằng khi xét xử, Thẩm phán được nhân danh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải vô tư khách quan.

Dưới góc độ pháp lý tại pháp đình, ông Lê Thanh Vân cho rằng hành vi đó là không hợp lệ, không hợp pháp. Bởi, vị trí của thẩm phán chủ tọa đang ngồi là phán quan khi đưa ra pháp luật cần xem xét tất cả các yếu tố của một vụ án dựa trên căn cứ pháp luật, chứ không dựa trên cảm xúc được.

Phạm Văn Hòa (Đại biểu Quốc hội Đoàn Đồng Tháp, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội), cho rằng hiện nay chưa có quy định nào về việc thẩm phán bắt tay với bị cáo, bị can. Tuy nhiên việc chủ tọa - quan tòa là "cán cân" công lý, sau khi xét xử bị cáo thì cần phải công chính, nghiêm minh, vô tư, khách quan.

"Tôi cho rằng sau khi xét xử vụ án mà thẩm phán xuống bắt tay với bị cáo thì rất là phản cảm. Việc này chưa từng xảy ra tại một phiên tòa"- ông Hòa đánh giá."

Giải thích về hành động nêu trên, trao đổi với báo chí, quan tòa Trương Việt Toàn chia sẻ: "Hôm đó, tuyên án xong, tôi đi về phòng làm việc của mình. Lúc đó, đương nhiên phải đi qua hàng bị cáo. Khi đi qua bị cáo Chung, ông Chung đưa tay ra bắt. Thực ra, trong giây phút đó tôi cũng suy nghĩ rất nhanh. Sau khi chững lại một chút, cuối cùng, tôi quyết định bắt tay, vỗ vào vai bị cáo một cái và có lời động viên: "Cố gắng cải tạo cho tốt. Năm năm mà anh cải tạo tốt thì cũng nhanh thôi".

Gã từng là hội thẩm nhân dân của Tòa án Nhân dân TP HCM nhiều năm, đã từng ngồi ghế quan tòa. Gã biết tất cả các tòa án chính thức, các quan tòa đều có lối đi và rút lui riêng bên hông hoặc phía sau bàn xử án. Tòa án Hà Nội chắc chắn cũng có lối đi riêng dành cho quan tòa như vậy.

Thẩm phán Toàn nếu có lối đi riêng mà lại đi về chỗ các bị cáo là điều khó hiểu về tính trung thực, phẩm chất cốt lõi của một quan tòa.

Chỉ có thể lý giải do đây là phiên xử kín, nên ngài thẩm phán mới cho phép mình dễ dãi đi chung như vậy.

Hình ảnh ghi lại không phải cái "vỗ vai bề trên răn dạy", vì về vị trí quá khứ ông Toàn là cấp quá dưới so với ông Chung, ông Toàn không thất lễ như vậy. Nên lời ông Toàn kể lại một lần nữa cần xem lại tính trung thực.

Hình ảnh ghi lại: Cái nắm tay của ông Toàn lên cánh tay của ông Chung (chứ không phải vỗ).

Cảm nhận duy nhất: Sự thân thiện.

Tất cả hình ảnh này vô cùng khác biệt, khi ông Toàn là chánh án xét xử vụ án Đồng Tâm. Ở vụ án xét xử những nông dân phản ứng chính quyền về tranh chấp đất đai, ông đã tuyên hai án tử hình và hàng loạt án nặng nề đối với các nông dân mà ông Chung là chủ tịch, và từng nuốt lời hứa không truy xét tội của họ.

LƯUTRỌNG VĂN 15.12.2020