Phúc Lai - Dù Ukraine yếu hơn rất nhiều, nhưng cuối cùng thì Nga Putler vẫn thua !

 

(Về cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Putler ngày 06/10/2025)

1. Giai đoạn quyết định của cuộc chiến vẫn tiếp tục

+ Mấy tin tức đáng chú ý:

- Vào thứ Bảy, ngày 4 tháng 10, khu vực Sumy đã bị tấn công bằng máy bay không người lái Shahed. Hậu quả là thành phố Shostka và cộng đồng Shostka bị mất điện, khí đốt và nước.

- Vào ngày 1 tháng 10, Nga đã phá hủy các cơ sở hạ tầng năng lượng tại thành phố Slavutych, dẫn đến mất điện ở một số khu vực thuộc Kyiv và Chernihiv, cũng như tại một cơ sở trú ẩn tại khu vực nhà máy điện hạt nhân Chornobyl.

Tuấn Khanh – Phạm Duy giữa chúng ta

(Nhớ ngày sinh của Phạm Duy (05/10/1921)

Phạm Duy vẫn ở đâu đó trong cuộc đời này, không chỉ 100 năm này, mà có lẽ còn nhiều trăm năm nữa trong những trái tim thuần khiết yêu nước Việt, đi cùng những giai điệu gần gũi và khoan nhặt của ông.

Nghe nhạc Phạm Duy, đôi lúc tôi nhận ra như nhu cầu của một người Việt. Nó thôi thúc và cồn cào. Thậm chí khi im lặng nghe mà cứ tưởng như mình đang cất tiếng, bởi lời ca đã âm vọng không biết bao điều. Và tôi cũng đã chứng kiến điều như vậy.

Có lần linh mục Đặng San ở Sài Gòn trở bệnh nặng. Ông nằm lặng lẽ trong phòng mình nhiều giờ rồi lặng lẽ nhắn cho một cô bạn của tôi “Có thể đến hát cho Cha nghe một bài Phạm Duy không?”. Bác sĩ không cho ông hút thuốc nữa, cũng không cho xem điện thoại nữa. Sự tĩnh lặng và chăm sóc chu đáo thể xác, vẫn không đủ cho phần hồn. Ông nằm nhìn lên trần nhà. Im lặng. Thở mệt nhọc.

Văn Công Hùng – Ghi chép ngày 06.10.2025

 

Tin sáng

1. Sau mấy cơn bão vừa rồi và trước đó, sau trận động đất đêm qua và cũng trước đó, nhà cháu thấy nhu cầu bỏ cách gọi chống thiên tai lụt bão là cần thiết rồi. Nó là trốn và tránh thôi, chống thế quái nào được, phỏng ạ ? Tìm cách sống chung, và trốn được thì trốn, tránh được thì tránh, né được thì né, không chống nó nữa. Bèn ạ.

2. "Ông Đặng Lê Nguyên Vũ tậu xe Porsche cổ 75 năm tuổi, tiền tỉ cũng khó mua"- Lâu lắm mới thấy anh xuất hiện, nhưng không phải để... đuổi bão, mà là xe. Được biết mẫu Porsche 356A Speedster tại châu Âu hiện có giá khoảng 350.000-600.000 USD (tương đương 9,2-15,8 tỉ đồng) do số lượng rất ít trên thị trường. Nếu mua mới từ nước ngoài, có thể ông Đặng Lê Nguyên Vũ phải bỏ ra số tiền không dưới 20 tỉ đồng cho chiếc xe 75 năm tuổi này.

Cũng bèn. Ôi giá người nhiều tuổi cũng được giá như xe nhỉ ?

3. "Hà Nội hỏa tốc thông báo linh hoạt điều chỉnh kế hoạch dạy học ứng phó bão số 11"- Hì hì hỏa tốc khi học sinh đã nghỉ học rồi. Và nghe nói, sáng nay Hà Nội không mưa.

Liễu Hằng – Phim « tỏa sáng » đã tắt ngóm !

 

Chưa bao giờ sự đồng thuận giữa chính quyền và cư dân mạng lại ăn ý đến thế !

« Hãy để tôi tỏa sáng » là bộ phim Trung Quốc hot nhất hiện nay. Phim ngôn tình, mô típ tổng tài, kiều nữ, quyến rũ người xem.

Ngay tập đầu, « Hãy để tôi tỏa sáng » đã tràn ngập mạng xã hội với hàng ngàn bình luận đầy hứng khởi. Nhưng đến tập 16, đột nhiên cái đường lưỡi bò xuất hiện ! Dù không kèm thông điệp chính trị, nhưng nó gây bão phẫn nộ.

Huỳnh Ngọc Chênh – Ngợi ca ông Tô

 

Đến ngày 03/10 ông Tô Lâm đã lên làm tổng bí thư tròn 14 tháng (ông nhậm chức ngày 03/08/2024).

Một thời gian ngắn, nhưng ông đã làm được một khối lượng công việc khá lớn như sắp xếp lại các cấp hành chính, bỏ bớt những thủ tục hành chánh phiền hà, sắp đặt lại nhân sự theo hướng tập trung quyền lực … Được mất của những việc này thì chờ thời gian đánh giá.

Đặc biệt ông quan tâm nhiều đến vấn đề dân sinh khá cụ thể như, nhà ở xã hội cho người nghèo, miễn giảm học phí và viện phí, làm nhà tạm lánh cho phụ nữ, xây nhà dưỡng lão ngoại trú cho người cao tuổi …

Nguyễn Ngọc Chu – Nhà hát Opera và bài toán chống ngập

 

(Ghi chú của TM : Các link ” [1], [2], [3], [4], [7] được tác giả dẫn trong bài đều đã « mất tích »)

Ngày 08/10/2018, UBND thành phố Hà Nội chính thức công bố chủ trương xây dựng “Nhà hát Opera Hồ Tây” với vốn đầu tư dự kiến gần 1.500 tỉ đồng, tọa lạc trên bán đảo Quảng An.

Ngay sau công bố báo chí, giới chuyên gia quy hoạch - kiến trúc, và đặc biệt là mạng xã hội đã phản ứng rất mạnh. Cụ thể như : Tuổi Trẻ Online – “Nhiều ý kiến băn khoăn về dự án nhà hát 1.500 tỉ ở Hồ Tây” [1]; Thanh Niên – “Xây nhà hát ở Hồ Tây : Có cần thiết vào lúc này ?” [2] ; VietnamNet – “Nhà hát 1.500 tỉ ở Hồ Tây : Ưu tiên có đúng lúc?” [3] ; VnExpress – “Xây nhà hát 1.500 tỉ : Hà Nội nên làm gì trước ?” [4].

Tưởng là sau phản ứng của báo chí và dư luận, vấn đề xây đựng nhà hát Ngọc Trai sẽ được xếp lại, như nhà hát Thủ Thiêm. Ai ngờ, ẩn mình sau 7 năm, hôm qua, 05/10/2025, nhà hát Ngọc Trai được khởi công rầm rộ [5].

Mai Quốc Ấn – Sách và chợ

 

Có vài lần tôi đọc trên một số tờ báo viết về “Hội chợ sách”. Có những tờ báo khác viết rằng “Hội sách”, không có chữ “chợ”.

Đọc xong thấy khác ngay !

Ký ức của tôi về “hội chợ” hoàn toàn không có sách. Và những ký ức về sách của tôi chỉ có duy nhất một “chợ” là trên đường Vườn Chuối (Quận 3 cũ) khi tôi vừa 19 tuổi. Có một cửa hàng sách cũ ở đó và tôi thuê sách đọc mỗi ngày vì không có tiền mua sách, trong khi khao khát được đọc lại quá lớn.

Cù Mai Công – Xâm phạm tòa nhà Bưu điện TPHCM, một kiến trúc rực rỡ của Sài Gòn xưa !

 

Chợ Nga bày sạp buôn bán « tạp pí lù » giữa nơi tráng lệ.

Tôi nói “tạp pí lù” (lẩu thập cẩm) là nói thực trạng vì cái chợ Nga (Russian market) này bán đủ thứ hàng, món ăn thức uống “thượng vàng hạ cám” chứ không chỉ hàng Nga. Trước đó hàng chục năm mở cửa hoành tráng trên đường Võ Văn Kiệt, chợ này coi bộ cũng không khấm khá mấy.

Vậy nên chợ Nga đã tự di dời đến một “vị trí đắc địa” (lời rao cho thuê sạp của họ) : Bưu điện TPHCM, một kiến trúc bưu điện đẹp thứ hai trên thế giới và là một địa điểm tham quan thuộc top 1 của Sài Gòn xưa và TPHCM nay.

Nguyễn Đình Bổn – Hãy để động vật hoang dã được yên thân

 

Việt Nam, ít nhứt là trên báo chí, đang có phong trào bắt rùa hoặc động vật hoang dã nào không nhanh chân chạy thoát để... giao nộp công an !

Nói chung so với cái thời gặp con gì cũng rượt bắt để... làm thịt thì như vậy cũng có tiến bộ, nhưng vẫn phản tự nhiên. Con rùa đang thong thả dạo chơi bờ ruộng, ven sông thì nhào ra bắt. Biết đâu nó đang đến chỗ hẹn với tình nhân thì sao ?

Bắt xong rờ mó, chụp hình, nhốt, bỏ đói rồi sau đó đem đi thả ở một nơi xa lơ xa lắc, chắc gì nó sống nổi vì stress, lạc loài, nhớ quê, nhớ bạn ?

Thái Hạo - “Cơm tù giáo dục”

 

1. Vài chục năm trước có lẽ người Việt Nam không ai không biết đến hai chữ “cơm tù” nói về những chuyến xe và các bữa cơm mà hành khách đường dài buộc phải ăn. Ngon dở gì cũng phải nuốt, không ăn hoặc muốn sang quán đối diện thì sẽ bị hành hung… Hình ảnh ấy cứ làm tôi liên tưởng đến giáo dục của ta ngày nay.

Có không tình trạng “cơm tù giáo dục” ? Có không “chiếc xe” là hệ thống giáo dục, “tài xế” là người quản lý, “quán cơm” là những nhà xuất bản, dự án, trường lớp, các loại dịch vụ. “Hành khách” là học sinh, phụ huynh, và hành trình đi tới tri thức - vốn nên là chuyến đi khám phá và đẹp đẽ - đã bị biến thành chuyến xe chật chội, ồn ào, ép buộc ?

Những chuyến xe tồi tàn và các quán cơm tù này ai cũng phải chấp nhận. Một mặt họ cấu kết với nhau, mặt khác phải nuôi các thành phần khác trong xã hội, cùng nhau cộng sinh. Cứ thế, dù phi lý và đầy bất công, nó vẫn ngang nhiên tồn tại nhiều chục năm ngay trước mũi xã hội.

Võ Khánh Tuyên – Con tài năng hay mẹ giỏi ?

 

Hồi mấy chục năm trước, ở TPHCM có "hiện tượng lạ" : Nhiều học sinh con em của các cán bộ Y tế Thành phố này không hiểu sao không thành sinh viên của trường đại học Y Dược TPHCM (trực thuộc Bộ Y tế, tuyển sinh toàn quốc). Trường này vốn là thứ xịn.

Khi đó, với sự tham mưu của Y tế Thành phố, một trường Y khoa nằm dưới quyền của Ủy ban nhân dân Thành phố ra đời, đào tạo bác sĩ đa khoa dù mang tên gọi là : Trung Tâm Đào tạo bồi dưỡng cán bộ Y tế TPHCM. Chức năng đề ra là đào tạo bác sĩ gia đình

Mấy bác sĩ tốt nghiệp ở Trung tâm này, sau có thể "tráng men" ở Đại học Y Dược TPHCM với Chuyên khoa 1, 2 ... Rồi vào làm các bệnh viện.

Chương trình phát thanh RFI ngày 06.10.2025

 

Phúc Lai - Hai nhà máy lọc dầu lớn bị đốt, chiến tranh đường sắt tiếp tục

 

Một lần nữa, Ukraine lại tấn công thành công nhà máy lọc dầu Kirishi. Có lẽ người Ukraine cứ chờ cho nhà máy sửa chữa xong, là lại tấn công “nhắc lại”.

Nhà máy lọc dầu Kirishi này nằm cách biên giới Ukraine hơn 800 ki-lô-mét, là một trong những cơ sở lớn nhất của Liên bang Nga, mới được đưa vào vận hành năm 2017 và chiếm 6,6 % tổng sản lượng lọc dầu của cả nước. Cơ sở này đã từng bị nhắm đến ít nhất ba lần trước đó, vào tháng 9 và tháng 3 năm nay, và trước nữa là vào tháng 3/2024.

Như vậy trong hai hôm liền, hai nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga bị tấn công và phải dừng hoạt động.

Linh Lê - Putin, tàn giấc mơ hoa

 

Ngày đầu, khi Putin phát động chiến tranh xâm lược Ukraine, các cánh quân hùng hậu của Nga đã rất tự tin rằng người dân địa phương yêu mến họ và chiến tranh sẽ kết thúc nhanh hơn dự kiến... Đội quân đầu tiên đã xếp bộ quân phục duyệt binh mới cáu trong túi để có thể lấy ra nhanh chóng khi đến Kiev.

Putin đã đánh giá thấp sự đoàn kết của phương Tây. Hắn nghĩ rằng NATO đang ở giai đoạn cuối và châu Âu đã quá phụ thuộc vào thị trường Nga (đặc biệt là khí đốt giá rẻ). Bên cạnh đó còn nhiều chân gỗ trong liên minh châu Âu, NATO ủng hộ cuộc xâm lược này.

Putin, Medvedev và tất cả bọn họ đã khui vodka dán mắt vào màn hình tivi, chờ tin "hồng quân Nga" húc đổ cánh cổng dinh tổng thống và bắt sống Zelensky mang về Moscow xử trảm.

Lê Xuân Nghĩa - Nga chỉ "đánh cầm chừng" chờ đối đầu phương Tây ?

 

Tôi nghi ngờ trình độ và nhận thức của ông Cương.

Tôi chỉ là dân đen ít học nhưng tôi cũng sơ hiểu rằng thì là:

- Nga đã phải dốc toàn lực, gồm: sử dụng tất cả năng lực và sức mạnh quốc phòng của một cường quốc cho cuộc xâm lược Ukraine, với cái giá phải trả là hơn 1 triệu lính bị thương vong. Bị cạn kiệt kho tăng, thiết giáp dự trữ dồi dào từ thời Liên Xô.

Bích Hậu - Bà đầm thép

 

Nước Nhật chỉ chờ ít ngày nữa để chính thức hóa việc sẽ có nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử. Vì bà Sanae Takaichi đã được bầu là chủ tịch đảng cầm quyền hôm qua. Đây có lẽ sẽ là một bà đầm thép.

Bà Sanae Takaichi sinh năm 1961, quê ở cố đô Nara. Cha bà làm trong công ty ô tô còn mẹ làm trong ngành cảnh sát. Hồi trẻ bà từng đậu vào đại học Waseda danh tiếng. Nhưng cha mẹ bà muốn con ở nhà chứ không đi học xa. Kết quả bà vào học đại học Kobe, sau đó còn học tiếp và lấy bằng ở  Học viện Chính phủ và Quản lý Matsushita.

Bà rất có cá tính và có nhiều sở thích mạnh mẽ từ khi còn trẻ. Takaichi chơi trống, piano và thích nhạc rock heavy metal. Bà cũng là một tay "phượt thủ" bằng xe máy phân khối lớn và sở hữu một chiếc Kawasaki Z400.

Lưu Trọng Văn - Một người Việt Nam từng trao giải thưởng danh giá cho bà Takachi, nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản

 

Diễn đàn Toàn cầu Boston tập hợp nhiều chính khách, giáo sư hàng đầu Harvard, và nhà báo Nguyễn Anh Tuấn là người Việt Nam sáng lập cùng nguyên ứng cử viên tổng thống Mỹ, nguyên thống đốc bang Massachusetts Dukakis.

Diễn đàn đã vinh danh bà Takaichi với giải thưởng Nhà lãnh đạo Thế giới trong Xã hội Trí tuệ Nhân tạo (AIWS) năm 2023. Nhà báo Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn đã trực tiếp trao cho bà Takachi giải thưởng danh giá này tại Nhật.

Khi bà Takaichi ngày 15.10 này sẽ là nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, Thống đốc Michael Dukakis và nhà báo Nguyễn Anh Tuấn đã gửi thư chúc mừng bà Sanae Takaichi.

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 05.10.2025

 

Tin sáng

1. "Chủ tịch Hà Nội: Chủ động cho học sinh nghỉ học, người lao động làm việc online để ứng phó bão Matmo"- Báo Tuổi Trẻ đăng trang 1 hôm nay. Hôm trước báo này có bài: "Hà Nội hỗn loạn trong ngập úng nặng: Chính quyền đã ở đâu?", hì hì.

Liên quan: "Bão Matmo gây mưa lớn, Thủ tướng yêu cầu tăng trao đổi với Trung Quốc để nắm thông tin xả lũ".

Liên quan nữa: "12 giờ tới bão số 11 Matmo mạnh nhất giật cấp 16, dự báo thời gian và khu vực bão đổ bộ".

2. BẮT:

"Bắt giám đốc Công ty Tomoken Việt Nam sản xuất hàng triệu bình chữa cháy giả"- Hơn cả liều, cụ cố liều. Hình dung phát hiện đám cháy, vác bình ra xịt, càng xịt nó càng... bùng to. Hôm qua thiếu tướng giám đốc công an Phú Thọ có nói trên VTV về sự nguy hiểm của hàng triệu bình chữa cháy giả này.

Nguyễn Văn Tuấn - Tù Côn Đảo: Thực và Hư

 

Côn Đảo (ngày xưa gọi là Côn Sơn) thường được báo chí mô tả là "địa ngục trần gian". Thế nhưng theo những gì người trong cuộc mô tả thì không hẳn như vậy.

Mấy tuần nay tôi theo dõi những bài phỏng vấn với nhiều chất liệu sử do tác giả Dương Quốc Chính thực hiện. Trong đó, có hai bài phỏng vấn ông Lê Nguyễn, ông Lê Thân và bà Thiều Thị Tân liên quan đến nhà tù Côn Đảo là rất hay.

Hay là vì nó giúp cho những người ngoài cuộc như tôi hiểu hơn về sử cận đại. Những thông tin cũng có thể giúp cho giới trẻ không bị lầm lạc bởi những thông tin sai lệch. 

Nguyễn Đình Bổn - Bão Bualoi có lớn không?

 

Không, không quá lớn, từ chuyên gia đến người theo dõi nó đều thấy điều đó, nhưng thiệt hại thì rất lớn.

Tổng kết đến ngày 3/10, Bualoi đã làm 51 người chết, 14 người mất tích và 164 người bị thương; 349 nhà sập, hơn 172.000 nhà hư hỏng.

Gần 1.500 điểm trường học bị ảnh hưởng, hơn 8.800 cột điện và 83.000 cây xanh gãy đổ, làm 2,7 triệu khách hàng mất điện.