Chương trình phát thanh RFI ngày 15.10.2024

 

Phúc Lai - Viết dài trung bình về cuộc chiến tranh ở Ukraine ngày 14/10/2024

Tuần trước bác NTT có nói với tôi rằng, hiện nay cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã không còn tính đối xứng nữa – ý là bây giờ Ukraine đã có nhiều xe pháo hơn... Nhìn chung từ góc độ đó, nói vậy cũng đúng.

Tôi còn nhớ hồi đầu chiến tranh, có một lần tôi và thằng Trạng sư Trạm Biến Áp trùng ý kiến với nhau: Nga hơn Ukraine về vũ khí nặng. Không phải là hơn, mà là hơn nhiều. Khi bắt đầu chiến tranh, số lượng xe tăng của Ukraine rất ít và toàn đồ cũ, pháo phách cũng toàn của Liên Xô để lại và cũng cũ… không kém.

Nhưng hồi đó nhờ một số ít các vũ khí tân kỳ, ưu việt, họ tổ chức chiến tranh phi đối xứng rất giỏi. Các vũ khí đó là Javelin và máy bay không người lái T.B-2 “Bayraktar”. Chúng ta thấy được họ ít đối đầu với quân Nga, mà sử dụng rất nhiều chiến thuật phi đối xứng: Đánh vào các đoàn tiếp tế hậu cần, hoặc bao vây bằng những biện pháp rất độc đáo, như làm ngập nước ở bắc Kyiv, từ đó quân Nga tự vỡ.

Ngô Nhân Dụng - Bao nhiêu tiền vận động cho mỗi cử tri?

Tranh cử ở Mỹ có lẽ tốn nhiều tiền nhất thế giới; tranh cử tổng thống mỗi năm càng tốn hơn.

Nếu tính tiền chi tiêu của ban vận động cho các ứng cử viên tổng thống, cộng với tiền do đảng và các nhóm hỗ trợ độc lập của họ góp thêm vào, cuộc chạy đua giành chức tổng thống chi đến 3 tỉ mỹ kim vào năm 2016; năm 2020 nâng lên 6,5 tỉ. Đó là những con số đã được bản tin VOX điều chỉnh để dễ so sánh, coi như đồng đô la không mất giá vì lạm phát từ năm 2000.

Theo thời giá thì cuộc chạy đua năm 2020 giữa các ông Donald Trump và Joe Biden chi gần 7 tỉ mỹ kim. Nếu năm đó một nửa dân số Mỹ đi bầu, chi 40 đô la mới lôi được họ đến thùng phiếu.

Nguyễn Thị Bích Hậu - Hai tỉ phú Mỹ « ngoại cỡ »

Trong số các tỉ phú Mỹ, có nhiều người rất đặc biệt. Mà nếu nói về tương đồng trong tính cách và sự táo bạo, cùng các cống hiến cho nhân loại thì có thể nói tới Howard Hughes (1905-1976) và Elon Musk.

Vắn tắt là hai cha này quá giỏi, đẹp trai lộng lẫy, đầu óc thiên tài. Luôn nghĩ ra các ý tưởng khùng điên không giống ai, thậm chí ban đầu bị cho là hoang tưởng, nhưng làm bằng được.

Hughes là con nhà danh giá, tiền xài thoải mái. Nhưng từ nhỏ ông đã thích mày mò nghiên cứu máy móc. Ông tự chế tạo đài phát thanh và thành lập một đài phát thanh khi mới 11 tuổi. Năm 12 tuổi, vì mẹ cấm ông đi xe máy, ông đã tự chế tạo một chiếc bằng cách lắp động cơ vào xe đạp của mình. Ở tuổi 12, ông đã lắp ráp được một chiếc mô tô, 14 tuổi làm ra máy bay nhỏ.

Jimmy Nguyen Nguyen - Hawaii

Xem bản đồ thì thấy quần đảo này gọi là chiến lược rất đúng. Nó nằm ngay giữa Thái Bình Dương. Cái thuở chưa có máy bay lớn để đi trực tiếp mười mấy giờ bay. Thì đây là điểm dừng để tiếp tế nhiên liệu hay lương thực từ châu Á sang miền tây nước Mỹ và ngược lại.

Thảo nào phi trường nó bự với máy bay lên xuống tấp nập. Đến hải đảo mà ngỡ như đất liền vì... kẹt xe. Đường xá lúc nào cũng đông nghẹt và kiếm được chỗ đậu xe thật không tưởng.

"Đầu đen" chiếm đa số. Cũng như tất cả những người làm dịch vụ. Họ gốc Nhật, Hàn, Phi... và bây giờ là Việt Nam. Người Việt làm ăn nhỏ, nghe nói rất uy tín. Có thể lo cho du khách từ nơi ở, đi chơi và ăn uống với giá hợp lý.

Ngô Nhân Dụng - Tập Cận Bình bắt đầu nhượng bộ

Mỗi năm Cộng sản Trung Quốc thường kỷ niệm ngày 1 tháng 10 bằng những cuộc diễn binh rầm rộ. Năm nay họ chỉ biểu diễn một lễ chào cờ trước Thiên An Môn.

Trong bữa đại yến trước ngày “quốc khánh” Chủ tịch Tập Cận Bình còn báo động: “Con đường trước mặt sẽ không dễ dàng, sẽ rất nhiều khó khăn, chướng ngại, và chúng ta sẽ phải đối phó với những thử thách lớn như (con thuyền) trước sơn gió mạnh, sóng lớn, kể cả giông bão.” Ông kêu gọi toàn dân phải “cảnh giác…, định kế hoạch đối phó, hoàn toàn tin tưởng vào Đảng, vào quân đội, và nhân dân …”

Theo tin AP, hệ thống tuyên truyền của Trung Cộng vẫn tiếp tục thông báo các tin tức kinh tế phấn khởi mà không nhắc đến những khó khăn như dân chúng bớt tiêu tiền gây mối lo giảm phát, kinh tế trì trệ ảnh hưởng xấu ngay tới ngành xuất cảng; trong tình trạng cạnh tranh ngày càng gắt gao với các nước khác cũng đua nhau xuất cảng.

Nguyễn Thị Bích Hậu - Tiết kiệm

 

Hôm qua ngày không đẹp lắm, tức là ngày 13. Nhưng anh Musk tỉnh bơ, ảnh cho tàu Starship của SpaceX phóng lên từ căn cứ Starbase gần Boca Chica, bang Texas, Mỹ.

Lần ảnh thử phóng tàu này là lần thứ năm.

Kết quả sau khi phóng đi, thì công ty của ảnh thu về tầng đẩy thứ nhất của siêu tên lửa Starship và đưa nó trở lại bệ phóng.

Đặng Nhật Minh - Từ « Olympia » đến ngọn đuốc tri thức

Sau gần 5 năm ở Swinburne, mình biết rõ sự thật đắng hơn thuốc về gameshow Đường lên đỉnh Olympia. Đây không phải lò luyện nhân tài, quán quân cũng chưa phải hiền tài và giải thưởng cũng chẳng bõ so với rất nhiều suất học bổng sẵn có khác mà chẳng cần thi vẫn có thể săn được.

Chúc các thí sinh Olympia ngày mai thật tự tin, không chỉ trong từng khoảnh khắc của cuộc thi, mà còn sau khi cuộc thi kết thúc, đặc biệt là với quán quân bởi vì:

1. Các em sẽ phải đối mặt với một lượng không nhỏ khán giả thiển cận đổ lỗi "chảy máu chất xám" cho nước Úc tuyển nhân tài, mà không hề nghe thật kỹ câu trả lời gần nhất của tổng bí thư Tô Lâm về việc có thể ở lại nước ngoài để cống hiến cho toàn cầu.

Võ Xuân Sơn - Tinh thần thượng võ

Ngày hôm qua, trên mạng Facebook ồn ào tranh cãi về cách thức chiến thắng của cậu học trò giành vòng nguyệt quế trong trò chơi "Đường lên đỉnh Olympia" 2024. Tôi chưa xem chương trình này, nên phải tìm xem lại.

Nói chung, có hai luồng ý kiến. Luồng thứ nhất, cho rằng bạn này không vi phạm luật chơi, và việc một người chơi sử dụng mọi biện pháp mà luật chơi không cấm để chiến thắng, là điều bình thường.

Luồng thứ hai, cho rằng, bằng động tác bấm chuông khi chưa có câu trả lời, bạn ấy đã tước đi cơ hội về nhất của người đang đứng ngay sau bạn ấy. Điều này vi phạm nguyên tắc chơi đẹp, vi phạm tinh thần thượng võ.

Phúc Lai - Cảm ơn « Đường lên đỉnh Olympia »

Tôi chưa bao giờ tán thưởng trò chơi này cả. Quý vị nếu có ai theo dõi tôi đủ lâu thì sẽ biết tôi "chơi" với con bằng những "trò" khác biệt như thế nào. Hầu hết lúc chúng còn nhỏ, là làm đồ chơi. Lúc lớn, là lao động với chúng trong sự cố gắng làm thế nào giống trò chơi nhất.

Tôi cũng kể những chuyện tranh thủ nghỉ dịch Covid ở nhà, lũ chúng nó "du học tại chỗ", rèn luyện thân thể, làm đủ các thứ việc nhà như thế nào. Chúng tôi lợp được mái che sân thành cái xưởng cơ khí con con kiêm chỗ để xe máy, làm tất cả máy kéo sô lưng sô vai, giá tập tạ nằm, tập tay... Đều rất tốt.

Cái mà giáo dục của chúng ta vướng, chính là "học để làm gì?" Lúc nhỏ, con cái của chúng ta học vì điểm số, cho bố mẹ vui. Bố mẹ thấy con được điểm tốt, nghĩ là con học giỏi. Mà chúng học giỏi thật, năm nào cũng xuất sắc và cuối cùng là mốc đỗ đại học, nào là trường tốp, danh tiếng, cao hơn nữa là học bổng du học.

Lê Đức Dục - Nhân trend vô địch Olympia đang hot xin kể lại chuyện này

Trend Đường lên đỉnh Olympia vẫn đang hot. Cho dù là một gameshow học đường nhưng trong thời buổi 5.0 này, sức lan tỏa của nó thật khủng khiếp.

Gần 20 năm trước khi mình đi viết loạt hồ sơ về Quán quân Đường lên đỉnh Olympia Lê Vũ Hoàng [Quảng Bình], ra đó dân Quảng Bình đi ra tận...bắc Đèo Ngang [Hà Tĩnh] đón cậu về. Ông thầy "luyện gà" của Hoàng là một chú em quê Hải Lăng [khi mô rảnh kể.

[À, nhớ luôn chú em lái xe chở mình ra tận nhà Hoàng khi đó đang là cán bộ Tỉnh Đoàn Quảng Bình, nay chú ấy là thứ trưởng Bộ Văn hóa].

Hoàng Dũng - Tên con sông chảy qua thủ đô Seoul của Hàn Quốc đọc là gì ?

Tra mấy chữ 漢江奇蹟 hay 韓 江奇蹟 Hán/Hàn Giang kỳ tích (Kỳ tích sông Hán/Hàn), nói về sự thành công đáng kinh ngạc của Hàn Quốc.

Ta thấy nhiều tài liệu dùng cả chữ Hán Giang như tài liệu 1 và 2 với 漢 phồn thể hay 汉 giản thể, lẫn Hàn Giang như tài liệu 3 và 4 với 韓 phồn thể hay 韩 giản thể.

Đáng lưu ý là sự lẫn lộn Hán/Hàn Giang chỉ ở những nước ngoài Hàn Quốc như Việt Nam, Trung Quốc, …, chứ người Hàn thì không. Bằng chứng là trang mạng chính thức của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc ghi rõ là Hán Giang (tài liệu 5).

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 14.10.2024

1. Có cảm giác người đứng đầu đất nước đang nhìn thẳng vào hiện trạng đất nước khi ông liên tiếp đưa ra các thông điệp rất cụ thể, và cách đưa thông điệp cũng mới. Là việc tự chủ đại học (nói ở một học viện), là việc lãng phí (một bài báo) vân vân, là những việc cũ, nhưng khi ông đặt vấn đề thì nó không còn kiểu ngước nhìn vào cơ đồ, vào sự tốt đẹp, sự mọi nhẽ, sự có bao giờ... chung chung nữa.

Thì hy vọng ạ. Phải thấy vấn đề mới giải quyết được vấn đề ạ, chứ cứ chung chung tốt đẹp với có bao giờ bằng thì cần gì phải làm gì nữa, phỏng ạ?

2. Cái thằng cu học sinh Huế ấy, nó đã rất giỏi và thông minh khi vừa trả lời các câu hỏi rất giỏi, và còn biết tính toán, chớp cơ hội ở các khoảnh khắc cụ thể chứ chả gian lận chơi xấu gì. Đây là cuộc chơi, vừa kiến thức vừa hiểu biết vừa mưu mẹo, thông minh cả chớp thời cơ nữa. Đến mộng đế vương mà còn chớp thời cơ nữa mà, đọc sử Tàu thì thấy.

Chương trình phát thanh RFI ngày 14.10.2024

 

Bông Lau - Máy bay khủng

 

Như đã kể chiều qua, đến trạm không vận terminal đưa thẻ căn cước CAC ghi danh để lên máy bay. Nhưng khoảng 30 phút sau họ trả thẻ lại cho 7 kẻ xấu số trong đó có xạ thủ và nói hết chỗ. Ở đây họ hỏng cho đu càng nhe mà phải lên máy bay ngồi ghế đàng hoàng.

Tuy vậy họ thông báo tin an ủi là 3 giờ sáng quý vị hãy quay lại đây. Những ai đi hụt chuyến này sẽ được ưu tiên lên máy bay chuyến sau. Họ cho biết sẽ có mấy chiếc trực thăng đến đón và cất cánh lúc 7 giờ sáng.

Thế là thức trắng đêm. Ba giờ sáng anh sĩ quan Warent officer đưa đón lấy xe pickup chở xạ thủ và một cô Đại úy hành khách đến một nhà bàn tự phục vụ 24/7. Xạ thủ làm một hộp đựng bánh mì sandwich và lấy một lon Pepsi ra xe ngồi ăn với anh sĩ quan và cô Đại úy.

Nguyễn Thị Bích Hậu - Hàn Quốc đầu tư mạnh mẽ cho dân trí

 

Chỉ bốn ngày kể từ khi nhận giải Nobel Văn chương 2024, sách của Han Kang bán hết veo 530 ngàn bản tại Hàn Quốc. Theo công bố chiều nay từ hãng tin Yonhap.

Một con số trong mơ.

Ở Việt Nam sách nào bán chạy chừng chục ngàn bản mà phải bán mất vài tháng mới hết là quá ghê rồi.

Tuấn Khanh - Han Kang từ chối họp báo, ăn mừng giải thưởng Nobel Văn chương vì hiện trạng khổ đau của thế giới

 

Han Kang, người Hàn Quốc đầu tiên giành giải Nobel Văn chương, đã từ chối lời đề nghị họp báo sau giải thưởng. Bà nói là chẳng có lý do gì để vui, khi cuộc sống chung quanh là những thảm kịch, như những cuộc xung đột không ngừng giữa Ukraine-Nga hay Israel-Palestine.

Cha của bà, tiểu thuyết gia nổi tiếng Han Seung Won, 85 tuổi, đã truyền đạt thông điệp này trong một cuộc gặp mặt tại Trường Văn học Han Seung Won ở Jangheung, tỉnh Jeolla Nam.

"(Han Kang) nói với tôi, 'Với chiến tranh ngày càng khốc liệt, con người bị đưa vào chỗ chết mỗi ngày, làm sao chúng ta có thể tổ chức lễ kỷ niệm hoặc họp báo ăn mừng được?' Han Kang nói rằng mình không nên tổ chức họp báo gì cả", ông Han Seung Won kể với báo giới.

Nguyễn Thông - Đánh sót

 

Hì hì, báo Tuổi Trẻ chiều nay 13.10 (ngày 13 mà lị) lúc 3 giờ chiều đăng bài "Người đàn ông bị nhóm người hành hung đến bất tỉnh, nghi do đăng thơ lên Facebook". Chết cười.

Nói phăng ra, gọi cái thứ đó là thơ là một cách bôi gio trát trấu vào thơ. 

Chưa khi nào thơ bị rẻ rúng tầm thường như thời nay. Còn các nhà thơ, thi sĩ có nghĩ thế không, thì nhà cháu không rõ.

Võ Khánh Tuyên - Chiến thuật

 

Tôi biết giờ phút này, người dân Thừa Thiên Huế và những ai yêu Huế đều đang ngất ngây với việc một học sinh Quốc Học Huế đoạt giải quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm 2024. Với phần thưởng vòng nguyệt quế mạ vàng 18 K, phần thưởng 50.000 USD và cơ hội du học tại Úc Đại lợi.

Tôi cũng biết, luật đã quy định và thí sinh có quyền tận dụng những "nghịch lý nảy sinh" của luật để thủ đắc chiến thắng hợp pháp, hợp lệ cho mình.

Nhưng đôi khi, có những thứ diễn ra trong thực tế, cách hành xử đã gây sự hụt hẫng, thậm chí làm giảm sự trân trọng với nhân vật.

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 13.10.2024

 Tin sáng

1. Chưa đầy 6 giờ sáng, xe chở học sinh đã đổ bộ quảng trường Pleiku, nơi sẽ diễn ra một đầu cầu truyền hình trực tiếp đường lên đỉnh Olympia. Vui nhất là chiều qua các hàng ghế đã được xếp rất nghiêm nghỉ, đỏ ra đỏ, xanh ra xanh, mấy xanh thì tới mấy đỏ, tăm tắp đều cả ngang dọc chéo.

Tối qua bà con ra quảng trường đông quá, sẵn gió mát, sẵn trăng thanh và điện sáng, và sẵn... ghế, thế là ngồi, là quây lại từng nhóm. Sáng nay Ban tổ chức phải đi xếp lại, thấy cả mấy thầy nữa. Trò thì chúng xúng xính đồng phục rồi, se sẽ ngồi thôi.

Trong khi đó cũng tối qua ở Huế, hàng ngàn chiếc ghế được... lật ngửa. Để làm gì? dán dưới mỗi cái mặt sau ghế một cái áo mưa. Còn Tuy Hòa, đã cương quyết dời từ tháp Nghinh phong vào hội trường vì mưa rồi. Mất toi một cuộc PR cái tháp rất đẹp này, và sau tháp, là biển, cũng đẹp.