Phúc Lai - Viết ngắn về cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Putler ngày 05/12/2025

 

 

Hôm trước ngay cả lúc chuẩn bị lên bài, tôi có đọc thông tin “báo Bild (Đức) bảo là Pokrovsk đã thất thủ” và ngay khi đó, tôi nói với người gửi: nghe phi lý lắm. Tối hôm đó tôi có cuộc trao đổi nảy lửa với anh chủ Group “Tin tức Ukraine – thế giới” đang ở Ukraine.

Điểm phi lý nhất của câu chuyện Pokrovsk như trong bài trước tôi đã viết: Hoàn toàn sa lầy trong một năm rưỡi, đột ngột chỉ trong một vài ngày có biến chuyển lớn. Tất nhiên để củng cố lý thuyết đó, chúng phải thêu dệt ra nhiều chuyện khác. Kinh tế Ukraine chuẩn bị sụp đổ. Nội bộ lục đục, đến mức chánh văn phòng phải từ chức vì chuyện lùm xùm tham nhũng v.v... và v.v...

Trong một bài nào đó tôi đã báo cáo quý vị mô tả chiến trường Pokrovsk nói riêng và các khu đô thị nói chung: Cái gọi là “vùng xám” vốn dĩ được tạo ra bởi hình thái chiến tranh UAV rộng đến 20 ki-lô-mét, nó không còn rộng vậy nữa mà loang lổ da báo, cài răng lược…

Phạm Thành Nhân - "AI" đang viết lại lịch sử

Có thể vài ngày qua, bạn đã gặp đâu đó mấy hình ảnh này kèm câu chuyện về vị nữ bác sĩ đã đặt nền móng cho xe cứu thương hiện đại.

Đúng rồi, Nhân cũng đã đọc và còn được bạn bè gởi cho đọc. Và bạn biết gì không, đó là một câu chuyện do AI bịa đặt hoàn toàn ở cả nội dung lẫn hình ảnh, dựa trên một nhân vật có thật.

Nếu bạn biết về bác sĩ Marie Elizabeth Zakrzewska, bạn có thể sẽ tin câu chuyện bịa đặt ấy, và điều đó quả thực tai hại, vì bác sĩ Maria chẳng liên quan gì đến xe cứu thương cả. Lịch sử về chiếc xe cứu thương đã có từ rất lâu trước khi bác sĩ Marie chào đời, và sự nghiệp của bà chủ yếu liên quan đến việc nâng cao vai trò, vị trí của bác sĩ nữ trong hệ thống y khoa.

Thái Hạo - Trong khoảnh khắc ấy, ta là người...

 

Trong “Một người Hà Nội” có “nhân vật phụ”, là Dũng – con trai của cô Hiền. Sau ngày chiến thắng trở về năm 1975, trong bữa tiệc mừng do gia đình tổ chức, “Một ông già hướng mặt về phía Dũng bảo: "Đồng chí bộ đội có chuyện gì vui kể nghe nào?"

Dũng nói: "Thưa các bác, chỉ có những chuyện không được vui lắm". Một bà nói: "Cứ nói, người ở xa về có quyền muốn nói gì thì nói". Dũng nói rằng trong nửa năm nay anh không ngớt nghĩ về những người từ Hà Nội ra đi cách đây đúng mười năm. Sáu trăm sáu mươi người, bây giờ còn lại khoảng trên dưới bốn chục”.

Vâng, đó là một “nỗi buồn chiến tranh” – nỗi buồn của những người mẹ, người cha, người đồng đội trở về sau chiến thắng. Sống mà trở về khi bạn bè đã phải chết, trong hoàn cảnh ấy, Dũng thấy buồn đau và tội lỗi…

Lê Diễn Đức - Chiến tranh có được phép buồn không?

 

Mấy ngày nay dư luận sôi lên quanh “Nỗi buồn chiến tranh” của nhà văn Bảo Nính. Điều làm tôi ngạc nhiên không phải là cuốn sách, mà là cách chúng ta phản ứng với nỗi buồn.

Hình như sau nửa thế kỷ, ta vẫn còn lúng túng với một câu hỏi rất cũ: Chiến tranh có được phép buồn không?

Ngày xưa, hai bộ phim Liên Xô – “Đàn sếu bay qua” và “Người thứ 41” – từng chiếu ở Việt Nam rồi bị thu hồi. Chỉ vì chúng không hô khẩu hiệu, không cầm súng chạy lên đồi. Chúng chỉ nói về chia ly, mất mát, sự phi lý của đạn bom.

Lê Xuân Nghĩa - Nếu đúng sao phải sợ?

Từ ngày các nền tảng mạng xã hội có tính năng dịch ngôn ngữ ngày càng hoàn chỉnh thì tôi có cơ hội tìm hiểu, tham khảo được nhiều thêm thực trạng xã hội, chính trị ở nhiều các quốc gia trên thế giới.

Và tôi thấy:

- Hầu như tuyệt đại đa số các quốc gia trên thế giới, nhất là các quốc gia phát triển, giàu có, văn minh thì đều không có khái niệm “chống lật sử” và không có phong trào “yêu sử”. Ở đó, ai thích tìm hiểu, nghiên cứu thì cứ việc; ai thích đánh giá, nhận định ra sao thì cứ tự nhiên. Bởi đó chỉ là quan điểm, ý kiến, cảm xúc cá nhân mà không  làm thay đổi bản chất và sự thật lịch sử.

Lưu Nhi Dũ - Lịch sử là lịch sử, chân lý là chân lý

Dạo này uýnh nhau dữ dội quá, ý nói trên mạng. Mấy phe Nga/Pu - Ukraina, Trump và phản Trump… nhiều phe phái đục nhau chí chóe. Lật cả các cụ Lê Văn Duyệt, Phan Thanh Giản... săm soi rồi hô hoán lật sử này nọ.

Thậm chí Nỗi buồn cũng đem ra uýnh nhau tùm lum, tranh nhau ai buồn hơn ai, ai phản động, ai chính nghĩa... Lịch sử, văn chương lộn tùng phèo - “xáo trộn văn chương với chả cá” (Nguyễn Vỹ)!

Té ra chân lý là “cái lý có chân”. Thiệt! Nhưng cái gì của cốt lõi của mọi giá trị là nhân bản và văn minh thì vĩnh cửu.

Hoàng Linh - Lại là chuyện từ thiện: Nuôi Em hay nuôi ai?

Mạng xã hội đang ngập tràn những dấu hỏi về tính minh bạch của dự án Nuôi em, một trong những chương trình từ thiện hỗ trợ trẻ vùng cao nổi bật nhất trong giới trẻ vài năm gần đây.

Nhiều người cay đắng thốt lên "Tôi ngu chăng khi đưa tiền cho Nuôi em".

Alex Phan : Sự tích Tôi bị ngu khi ủng hộ Nuôi Em

Phần 1

Vào tháng 9/2019, sau khi thấy dự án Nuôi Em thì tôi đã bắt đầu đọc và tìm hiểu. Nhưng phải sau covid, tôi mới inbox Hoàng Hoa Trung để đăng ký nuôi em vào 8/2022.

Hoàng Nguyên Vũ - Lạm dụng lòng tốt của người khác cũng là tội ác

Tôi không bao giờ tin những người suốt ngày không làm gì, chỉ đi làm từ thiện hoặc suốt ngày kêu gọi từ thiện.

Thứ nhất, để có tiền từ thiện (nếu là cá nhân), thì người ta phải lao động, hoặc của ăn của để nhiều quá đem cho đời bớt. Nếu nằm trong hai nhóm trên thì cũng không thể suốt ngày đi làm từ thiện và đi khoe từ thiện cả.

Thứ hai, nếu ngày nào cũng kêu gọi từ thiện, rõ ràng là không bình thường. Vì người kêu gọi không phải lúc nào cũng đủ thời gian đi giúp người khác. Và vì một lý do nữa, là lòng tốt của người khác bạn không thể xin hoài xin mãi thế được. Nó giống việc bị lợi dụng nhiều hơn là thiện tâm.

Chương trình phát thanh RFI ngày 07.12.2025

 

Phúc Lai - Dù Ukraine yếu hơn rất nhiều, nhưng cuối cùng thì Nga Putler vẫn thua!

 

Về cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Putler ngày 06/12/2025

(Bài có thể dài và khó đọc, và bản thân tôi không vững chãi về kiến thức kinh tế, nên có gì sơ suất xin được bỏ quá)

HỒI MỘT Bác Nguyen Thanh Trung bạn Facebook của tôi tỏ ra cực kỳ lo lắng với câu hỏi: “Liệu ‘nó’ (tức là Nga) có sụp đổ về kinh tế được không?” Câu trả lời nhìn chung là không. Nền kinh tế dân sự của Nga đã đứng vững qua mấy năm chiến tranh, không có căn cứ nào cho thấy nó sẽ sụp đổ trong tương lai gần.

Bài viết này được thực hiện trong bối cảnh Putler đang đến Ấn Độ, mà chuyến đi kéo dài những 2 ngày, rất hiếm. Ấn Độ hiện là một mắt xích chiến lược tối quan trọng đối với Nga – Putler, đặc biệt trong bối cảnh các lệnh trừng phạt phương Tây. Trong bối cảnh đỏ, mối quan hệ Nga – Ấn không còn gói gọn trong khuôn khổ cũ: đối tác quốc phòng truyền thống, mà đã trở thành một chu trình kinh tế giúp Nga duy trì nguồn thu và lách qua các lệnh trừng phạt, cấm vận.

Văn Công Hùng – Ghi chép ngày 06.12.2025

 

Tin sáng

1. "Bộ Công an phát thông báo truy nã Lê Trung Khoa"- Hì, hình như Facebook anh này bay màu rồi. Nhiều người đọc và tin anh này, nhưng nhà cháu không tin hihi. Tin vừa sai vừa khiên cưỡng. Thôi thì bèn...

2. Đang trôi nổi cái bài của ông GSTS tố nhà văn Bảo Ninh thời trẻ, và lạ là rất nhiều người share, rất nhiều người chưa đọc Nỗi buồn chiến tranh, còn viết sai Nổi buồn và Bão Ninh nữa, nhưng hả hê coi đấy là tài liệu chính thống để chửi ông. Khổ thân, nổi tiếng cũng khổ.

Hai điều về ông GSTS ấy. Một là ông kể cụ Hoàng Tuệ và gia đình coi ông như con cái trong nhà mà giờ ông bóc mẽ con trai cụ như thế thì có xứng không ? Và hai, quả là trước đấy chả ai biết ông là ai, sau cú này ông nổi như... Erotxtrat, cái kẻ đốt đền để nổi tiếng ấy. Thôi thì cũng bèn.

Kiều Thị An Giang -Từ chiếc xe buýt thư viện : Văn hóa đọc và lòng khoan dung

 

Chiếc xe buýt thư viện lưu động vừa ghé quảng trường gần nhà tôi, thành phố Berlin - hôm qua. Nó đỗ một cách khiêm nhường, lặng lẽ, nhưng đủ để làm rung nhẹ một góc thành phố.

Trong dòng chảy hối hả của đời sống đô thị, chiếc xe giống như một pháo đài di động của tri thức, bền bỉ bác bỏ lời tiên đoán rằng sách đã chết. Khi thấy thấp thoáng mái đầu trẻ con, sinh viên, người già ngồi sát nhau trên những bục gỗ, chìm trong trang sách, tôi hiểu rằng văn hóa đọc không biến mất ; nó chỉ đang thích nghi với thời đại mới.

Trong kỷ nguyên AI tổng hợp mọi thứ trong vài giây và Internet cho ta giải trí tức thì, việc mở một cuốn sách đã trở thành một hành động lựa chọn - lựa chọn đi vào chiều sâu.

Thanh Hằng – Xung quanh tranh cãi về Bảo Ninh và ảnh báo chí

 

1. Tranh cãi về “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh, vẫn kiểu tranh cãi “Mưa đỏ” : Không hiểu gì về thể loại, cứ nhầm sáng tác với ký, nhầm phim truyện với phim lịch sử.

Người làm văn học nghệ thuật (VHNT) rất hiểu thể loại khi họ đặt bút, còn một số người đọc thì k biết tí gì về thể loại, nên cứ vén môi chửi, lại được những người hiểu biết về văn học nghệ thuật “trình độ” hiểu biết tương đương, phụ hoạ nên thành om xòm thôi.

Mấu chốt chính là dân trí không đồng đều.

Thái Hạo - Nạn nhân

 

Về vị trí của Bảo Ninh và “Nỗi buồn chiến tranh”, hôm trước tôi đã nêu quan điểm. Riêng đối với bức ánh Bảo Ninh cúi đầu, giữa hai bên là hai vị quan to, mà mấy hôm nay đã gây nên những ồn ào không hay, xin có mấy lời như sau.

Rõ ràng, bức ảnh này không đẹp, nếu không nói là làm mất hình ảnh Bảo Ninh. Người ta khi xem ảnh, nếu có cảm giác rằng Bảo Ninh “khom lưng cúi đầu” trước quyền lực, thì cũng khó mà trách được. Vì sao ? Vì chú thích dưới ảnh của Tuổi Trẻ cho phép người ta nghĩ như thế : “Phó Thủ tướng Mai Văn Chính và Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy trao vinh danh cho nhà văn Bảo Ninh (giữa)’’.

Trước những “đàm tiếu” mỗi lúc một nặng nề về Bảo Ninh quanh bức ảnh này, tác giả của nó, phóng viên Thiên Điểu – tức Facebooker Huong Hoang nửa đêm ngày 10.12 đã phải lên bài “Tôi nợ Bảo Ninh một lời xin lỗi !”

Mai Quốc Ấn – Góp ý cho đại hội đảng

 

Tiểu ban Văn kiện Đại hội Đảng XIV do anh Nguyễn Văn Nên phụ trách có mời một số nhân sĩ trí thức đến góp ý cho Văn kiện Đại hội Đảng XIV.

Tôi là người nhỏ tuổi nhất. Lại càng nhỏ hơn về sức ảnh hưởng so với những bậc đại thụ như anh Mạc Văn Trang, Nguyễn Mạnh Tuấn, Lưu Trọng Văn, Trần Mạnh Hảo, Lương Việt Quốc…

Anh Trần Huỳnh Duy Thức cũng gửi đến một đóng góp ý kiến về xu hướng phát triển AI thông qua anh Lưu Trọng Văn. Có một số góp ý từ nước ngoài cũng được gửi về và được ghi nhận. Anh Bùi Văn Thạch - Phó Ban kinh tế trung ương cho biết chưa có đại hội Đảng nào “mở” như lần này khi Chính phủ và Đảng phái nước ngoài, kể cả Tây Âu, liên lạc để nhận các nội dung văn kiện Đại hội Đảng để dịch ra và góp ý.

Hoàng Nguyên Vũ - Đừng bỏ chợ truyền thống

  

Ở đâu đó đang có hy vọng rằng, trong tương lai, các chợ truyền thống sẽ “nâng cấp” thành các cửa hàng tiện ích và trung tâm thương mại. Cũng vui vui, như thế có nghĩa nước mình sẽ có gì đó “ra dáng” các nước phát triển. Mọi thứ sẽ quy củ, quy chuẩn hơn, chẳng hạn.

Nhưng mà buồn thì vẫn còn nhiều nỗi lắm, nếu một ngày nào đó chợ truyền thống biến mất hoàn toàn.

Thực ra, chợ với người Việt, không đơn thuần chỉ là bán mua, mà nó còn là thói quen cộng đồng, đặc tính tộc người, và cả văn hóa dân bản địa nữa.

Chương trình phát thanh RFI ngày 06.12.2025

 

Hoàng Quốc Dũng – Vết rạn nứt hai bờ Đại Tây Dương

 

Các bạn đã quá rõ lập trường của tôi về cuộc chiến Ukraina- Nga. Ngay từ những giây phút đầu tiên, tôi đã ủng hộ vô điều kiện cuộc kháng chiến chống xâm lược Nga của Ukraina.

Tuy nhiên, là người thường xuyên viết về nhiều chủ đề khác nhau của cuộc sống, tôi ít khi sa vào các bản tin chiến sự, thắng lợi của Ukraina hay thất bại của Nga… Những điều ấy đã có rất nhiều người khác làm rồi. Tôi thích nhìn vào bức tranh lớn hơn, những xu hướng âm thầm quyết định tương lai. Và chính vì thế, có lúc viết cũng vui, mà đôi khi lại mang nỗi buồn khó giấu.

Tình hình hiện nay, nếu nói thật với nhau, thì không vui. Ukraina đang rơi vào một giai đoạn vô cùng khó khăn, dù chắc chắn chưa phải là tuyệt vọng. Nhưng trong cái không vui của riêng Ukraina, lại có một nỗi lo rộng lớn hơn : Cái không vui của toàn bộ phương Tây.

Văn Công Hùng – Ghi chép ngày 05.12.2025

 

Tin sáng

1. "Cháy quán bún ốc 4 người chết : Người phụ nữ mới xin làm phụ quán 2 ngày thì gặp nạn tử vong"- Rất không muốn tin đầu bản tin là tin buồn, nhưng đành, biết làm sao. Từ sáng tới giờ nhà cháu cứ ám ảnh mãi chuyện này. Ở đường Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TPHCM) ạ.

"Chị A. từ Hà Nội vào TPHCM cách đây vài ngày và xin làm tại quán bún ốc trên đường Trần Hưng Đạo mới được 2 ngày thì xảy ra vụ việc đau lòng. Do mới vào làm, chưa thuê được nhà trọ nên chị A. xin ngủ lại quán". Đa phần phụ quán được trả lương theo giờ, mỗi giờ từ 16 tới 18 ngàn, nên bà con anh em đi quán, nếu không tip thêm thì tiền thừa nên... phẩy tay một cái. Xin chia buồn với chủ quán bún ốc, và gia đình những người xấu số. Bốn người thì nhiều quá, và thương quá. Có hai bé 7 tuổi và 2 tuổi nữa.

Liên quan : "Xuất hiện tình tiết mới, tòa hoãn xét xử vụ đốt quán cà phê làm 11 người tử vong".

2. "Sáng nay, lũ vẫn còn cô lập Hàm Thắng, Phú Long thuộc Bình Thuận cũ"- Nó, à ổng, đi dần vào Nam ạ.

Nguyễn Văn Tuấn - "Nỗi Buồn Chiến Tranh" và "Dấu Binh Lửa"

Đó là hai tác phẩm của hai nhà văn thuộc hai bên chiến tuyến. Cùng viết về xác người giữa chiến trường, một bên ném cái xác như ném bao tải, một bên khóc thầm trước chiếc áo tím còn bay trong gió.

Tác phẩm "Nỗi Buồn Chiến Tranh" (NBCT) của Nhà văn Bảo Ninh được vinh danh, và vậy là có lời ra tiếng vào. Tôi nghĩ vinh danh ok mà.

Ở đây, tôi liên tưởng tới một nhà văn quân đội khác, thuộc bên kia chiến tuyến: Phan Nhật Nam. So sánh cách họ viết cũng ngộ ra vài điều.