Võ Phạm Trọng Nhân - Chúng tôi hổ thẹn

Sự việc xảy ra tại khoa Xét nghiệm của bệnh viện Saint Paul quả thật là một đòn đánh chí mạng vào ngành y, vốn đã chịu quá nhiều ác cảm đến từ cộng đồng.

Là người phục vụ trong ngành đã hơn một phần tư thế kỷ, tôi thực sự choáng váng trước những gì đang nhìn thấy và phải gắng gượng hết sức mới có thể xem hết đoạn phóng sự.

Để có thể có một đánh giá khách quan, tôi đã dành nguyên một ngày tìm hiểu về quy trình kỹ thuật xét nghiệm cũng như tham khảo ý kiến đồng nghiệp trong chuyên khoa này.

Lẽ đương nhiên, không có một quy trình xét nghiệm nào hướng dẫn người thực hiện cắt đôi giấy thử cả. Tuy vậy, một số đồng nghiệp cho biết đã có lúc phải làm như thế, trong những thời điểm đặc biệt khó khăn do khan hiếm vật tư. Việc trộn chung các mẫu máu để làm xét nghiệm mang tính tầm soát cũng là một phương pháp được phép làm trong các đợt điều tra hoặc nghiên cứu dịch tể. Chính vì thế, trên cộng đồng mạng đã có những ý kiến hoặc bài viết nêu vấn đề này lên, như là một cách biện minh cho hành động vừa xảy ra.

Tôi hoàn toàn không đồng ý với kiểu biện minh như thế, bởi nhiều lý do.

Chúng ta không thể viện dẫn một việc làm cách đây 20 năm trong điều kiện khó khăn thật sự, để giải thích cho một hành động ở thời điểm hiện tại với điều kiện khác hẳn. Cũng không thể đem một phương pháp xét nghiệm trong điều tra dịch tể học cộng đồng để áp dụng cho một cá nhân.

Một điều khác biệt rất cơ bản nữa, là chủ thể trong hai sự việc khác nhau hoàn toàn. Khi chủ thể là cơ quan, tổ chức, với mục đích lấy kết quả xét nghiệm đó phục vụ cho cộng đồng, người ta có quyền áp dụng phương pháp tiết kiệm nhất. Nhưng khi chủ thể là bệnh nhân, kết quả xét nghiệm đó phải được cá nhân hóa, và phải chính xác nhất.

Nên nhớ rằng, xét nghiệm Viêm gan và HIV là những xét nghiệm tự nguyện, do bệnh nhân chi trả. Giá thành của dịch vụ kỹ thuật đã bao gồm trong đó chi phí cho các công đoạn, từ vật tư cho tới nhân công. Bất cứ can thiệp nào nhằm làm giảm bớt số lượng vật tư trong quá trình thực hiện dịch vụ kỹ thuật, dù có ảnh hưởng tới kết quả hay không, đều không thể chấp nhận. Không ai chấp nhận việc trả tiền đầy đủ để chỉ được hưởng một nửa suất. Hành động đó phải được gọi cho chính xác là ăn cắp.

Là một người trong y giới, tôi thật sự hổ thẹn vì hành động của những đồng nghiệp, khiến cho bộ mặt ngành y trở nên xấu xí đáng khinh dưới mắt cộng đồng. Rồi đây, khi mọi việc đã sáng tỏ qua quá trình điều tra, người có tội sẽ chịu hình thức kỷ luật. Nhưng nỗi hổ thẹn này làm sao xóa bỏ?

VÕ PHẠM TRỌNG NHÂN 12.12.2019