Việc
"mượn" đất sau năm 54 ở Hà Nội và sau 75 ở Sài Gòn là cực kỳ phổ
biến. Năm 54 ở Hà Nội, sau khi Việt Minh tiếp quản với lượng cán bộ khổng lồ đổ
về thì đương nhiên bài toán nhà ở là chuyện lớn.
Với các nhà ở của
người Pháp và dân di cư bỏ lại nhà thì đương nhiên sung công, rồi phân cho cán
bộ và các công sở, sứ quán. Nhà của các lãnh đạo đảng và nhà nước như các ông Giáp,
Duẩn, Đồng, Chinh...là những biệt thự lớn của quan chức thực dân. Nhiều biệt
thự bỏ lại bị chia năm xẻ bảy như nhà tập thể cho 5-7 gia đình cán bộ. Điều đó
tương đối hợp tự nhiên khi thay đổi chế độ.
Vấn đề éo le nhất
là với những gia đình giàu có ở Hà Nội, không có nợ máu, thậm chí có công với
chế độ mới. Có gia đình đại trí thức, quan to triều đình, có nhiều biệt thự lớn
hiến cho nhà nước, rồi được nhà nước "cho mượn" lại nhà của chính
mình để ở, hiện khu đất đó vẫn thuộc diện "trung ương quản lý".