Phó Đức An - Vài cảm nghĩ về sự hồi sinh của Notre Dame de Paris

Nhà thờ Đức Bà Paris bên bờ sông Seine sau 5 năm hỏa hoạn đã mở cửa trở lại.

Hàng nghìn người dân Paris và du khách, bất chấp mưa phùn gió bấc kiên nhẫn đứng ngoài ngắm nhìn. Hàng triệu người trên thế giới chăm chú theo dõi trên màn hình nhỏ, chứng kiến sự phục hưng của Nhà thờ Đức Bà, như Phượng hoàng vỗ cánh bay lên từ tro bụi với hình dáng lộng lẫy hơn, yêu kiều hơn.

Tổng giám mục Paris Laurent Ulrich dùng quải trượng chế tác từ thanh dầm mái nhà sót lại trong trận hỏa hoạn, gõ vào cửa nhà thờ ba lần làm nghi thức mở cửa. Ông nói “Nhà thờ Đức bà, biểu tượng của đức tin, hãy mở cửa để mang những đứa con tản mác phương xa của Chúa tụ họp cùng nhau trong niềm vui sướng hân hoan".

Tôi yêu Nhà thờ Đức Bà Paris. Quả thực còn hơn cả một tòa kiến trúc, thậm chí nó đã trở thành một biểu tượng sau khi Victor Hugo đưa nhà thờ này vào văn học, tòa nhà đã đi vào tư duy, suy nghĩ và tình cảm của con người. 

Khi đến Ý, chúng ta có thể thấy nhiều nhà thờ đẹp hơn Notre Dame de Paris từ góc độ thẩm mỹ thuần túy. Chúng đẹp hơn Notre Dame de Paris cả trong lẫn ngoài, nhưng những nhà thờ đó lại không chiếm một vị trí quan trọng hơn Notre Dame de Paris trong tâm trí chúng ta.

Hugo là một nhà văn vĩ đại, và ông được coi là một trong những nhà văn vĩ đại nhất ở Pháp cho đến ngày nay. Điều gì tuyệt vời ở "Nhà thờ Đức Bà Paris" và tại sao công trình này lại được giao cho một vị trí quan trọng như vậy? Nó vừa hay, vừa cường điệu sự kết thúc của thời Trung cổ và quá trình nhân loại tiến tới thời hiện đại. Thời điểm này rất quan trọng. 

Tác phẩm của Hugo bất ngờ tiết lộ tầm quan trọng của Nhà thờ Đức Bà Paris như một công trình ở một giai đoạn lịch sử. Trong toàn bộ cốt truyện, không chỉ có sự tương phản mạnh mẽ giữa vẻ đẹp và sự xấu xí, chẳng hạn như Esmeralda và Thằng gù nhà thờ, mà còn có sự tương phản mạnh mẽ giữa vẻ đẹp và sự xấu xí về tinh thần. 

Hugo là người theo thuyết nhị nguyên thiện và ác. Ông rất nhấn mạnh đến sự xung đột và đối lập giữa thiện và ác. Sự xung đột và đối lập mạnh mẽ này cũng mang lại sự kích trương rất mạnh mẽ cho kỹ thuật văn học lãng mạn của ông. Chúng ta có thể thấy những xung đột đối lập xuất hiện khắp nơi trong tiểu thuyết, và toàn bộ câu chuyện được lồng ghép vào một bầu không khí. Bạn có thể thấy một áng bình minh từ thời Trung cổ rọi chiếu đến thời hiện đại, đồng thời có thể nhìn thấy ánh sáng và bóng tối ẩn giấu trong tôn giáo, v.v... Có sự kết hợp tuyệt vời của nhiều điều về bản chất con người và phong vị Di gan đặc trưng của Esmeralda.

Văn học không giống khoa học có nghĩa là càng tiếp tục đào bới, chúng ta sẽ càng khám phá ra những sự thật tuyệt đối. Văn học thiên về khám phá một lĩnh vực mới. Chúng ta nhìn thấy một khía cạnh khác, nhưng khía cạnh đó chắc chắn không toàn diện, cũng không phải là cái gọi là chân lý tuyệt đối. Nhưng có một điều chắc chắn, Victor Hugo đã hô thần nhập “tượng” vào nhà thờ Đức Bà, khiến nhà thờ này trở nên nổi tiếng ở vị trí số một trong tất cả các nhà thờ khác trên thế giới. 

Nhớ lắm nhà thờ Đức Bà Paris, hẹn gặp lại và còn gặp lại nhiều lần trong quãng đời còn lại…

PHÓ ĐỨC AN 09.12.2024