Cũng như tất cả các cơ quan báo chí đối tác của Liên minh quốc tế các nhà báo điều tra (ICIJ), nhật báo Pháp Le Monde có thể tham khảo trên 11,4 triệu tài liệu, với tổng cộng 2,6 téraoctet dữ liệu. Như vậy phải mấy nhiều thập kỷ, tính cả ngày lẫn đêm nếu muốn đọc hết, chưa kể độ phức tạp của một số hồ sơ.
Phần đầu gồm có hồ sơ đăng ký của 214.488 công ty
offshore (công ty bình phong đặt ở hải ngoại). Mỗi công ty có một loạt tài liệu
dưới nhiều dạng khác nhau (PDF, Word, bảng tính, file âm thanh…). Nhưng chủ yếu
là các email và các thư từ được scan lại, biểu thị hoạt động thường nhật của
Mossack Fonseca. Đại đa số bằng tiếng Anh, nhưng cũng có một số tài liệu tiếng
Pháp, Tây Ban Nha, Nga và Hoa ngữ.
ICIJ đã trang bị những công cụ rất mạnh để giúp khai thác
số dữ liệu khổng lồ này, kể cả những tài liệu được scan. Có hai cách tiếp cận.
Cách thứ nhất là tìm kiếm bằng những cụm từ như « hộ
chiếu Pháp », hy vọng dẫn đến những cái tên cụ thể. Hoặc dùng những từ
chuyên môn của Mossack Fonseca như « PEP » (người nhiều rủi ro chính
trị), « UBO » (người thụ hưởng cuối cùng), « Due Diligence »
(kiểm tra nhân thân khách hàng).
Cách thứ hai là lập trước các danh sách. Chẳng hạn danh
sách các dân biểu Pháp, các bộ trưởng từ thập niên 80, hay 500 người giàu nhất
nước Pháp, các nguyên thủ thế giới, đội tuyển bóng đá Pháp…rồi từ đó mới đi
tìm. Nếu một người sở hữu đến năm công ty khác nhau thì thời gian nghiên cứu
cũng tăng theo cấp số nhân.
Dù 107 ban biên tập các báo của nhiều nước phải mất đến một
năm để đưa sự việc ra ánh sáng, nhưng không ai có thể lục lọi toàn bộ rừng dữ
liệu khổng lồ của « Panama Papers ». Vì chỉ nghiên cứu những tài liệu
mới nhất, nhiều người vẫn có thể lọt lưới nếu bị nêu trong những tài liệu cũ,
hay chỉ có tên trong danh sách viết tay. Hoặc là họ sử dụng dịch vụ của những
công ty cạnh tranh với Mossack Fonseca, mượn tên người thân để đăng ký…
Cũng như trong các vụ « OffshoreLeaks », « SwissLeaks »,
các tờ báo tham gia chiến dịch chỉ đăng kết quả điều tra của các nhà báo chứ
không công bố toàn văn các tài liệu có được, vì « Panama Papers » còn
chứa nhiều thông tin cá nhân như địa chỉ, số điện thoại…
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.