Phúc Lai - Về cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine ngày 03.02.2025

1. Trên chiến trường có gì?

Chẳng có gì khác những ngày trước, Nga vẫn phải tấn công và Ukraine vẫn đang phòng ngự. Các đường tiếp xúc ở những hướng chú ý của mặt trận nhìn chung không có thay đổi đáng kể. Theo mấy kênh trên mạng xã hội X thì quân Nga tiếp tục bị thiệt hại nặng.

Chi tiết này không nằm ngoài dự đoán của chúng ta khi hình dung tình thế chiến trường cho “thời gian hậu đăng quang của Trump”: Cứ từ từ vì nhóm của ông ấy cho hẳn… 100 ngày kia mà. Cuối cùng thì đúng là như vậy, khổ chưa cái bọn Nga này: Cứ phải tấn công, kết quả thì không có mà tổn thất thì cứ nhiều như vậy hoặc chỉ có thể giảm khi giảm cường độ và số đợt tấn công mà thôi.

Điều đáng chú ý là các diễn biến ở hướng Kursk cũng y như vậy. Sau đợt quân Ukraine “được cho là có phản công” ở khu vực làng Bolshoe Soldatskoe, từ đó trở đi các tin tức cho thấy quân Nga ngày nào cũng có những hoạt động “tích cực.”

Nếu những hình dung trước đây của tôi là đúng, tức là tình thế chiến trường ở Kursk có hiện tượng “lịm đi” về phía Nga, thì phải có các hành động của phía Ukraine cho xuất hiện xoay chuyển. Gần đây các hành động của phía quân Nga ở Kursk lại bắt đầu có chiều hướng giảm sút. Báo cáo hôm qua của ISW viết:

Trích : Các lực lượng Nga tiếp tục các hoạt động tấn công ở vùng nhô ra của Ukraine tại Tỉnh Kursk vào ngày 2 tháng 2 nhưng không có bất kỳ tiến triển nào được xác nhận. Các blogger quân sự Nga tuyên bố rằng các thành phần của Trung đoàn bộ binh cơ giới 1427 của Nga (được thành lập trong đợt gọi nhập ngũ dự bị một phần năm 2022) đã tấn công Kositsa từ Russkoye Porechnoye (cả hai đều ở phía đông bắc Sudzha) và các lực lượng Nga đã tấn công phía nam Sudzha gần Kurilovka, Plekhovo và Guyevo và phía tây bắc Sudzha gần Sverdlikovo.

Các thành phần của Lữ đoàn súng trường cơ giới số 34 của Nga (Tập đoàn quân vũ trang hợp thành số 49 [CAA], Quân khu phía Nam [SMD]) được cho là vẫn tiếp tục hoạt động gần Pogrebki (phía tây bắc Sudzha), và các thành phần của Lữ đoàn lính thủy đánh bộ số 155 (Hạm đội Thái Bình Dương, Quân khu phía Đông [EMD]) và Trung đoàn “Akhmat-Chechnya” số 1434 được cho là đang hoạt động gần Novoivanovka (phía tây bắc Sudzha).

Theo tôi trong một, hai tuần tới sẽ thường xuyên có các tin tức theo dạng này, tức là quân Nga có hoạt động nhưng không có kết quả, vì sức mạnh chiến đấu đã giảm sút đáng kể. Sau đó sẽ đến lúc có hoạt động tấn công của Ukraine và lại bắt đầu một pha mới, Nga buộc phải đưa lính ở chỗ khác đến và lại bị tiêu hao tiếp. Tôi vẫn kiên trì với dự đoán của mình, tức là chiến tuyến ở Kursk sẽ liên tục co giãn, thay đổi nhưng về tổng thể, Nga sẽ không có cách nào đánh bật được quân Ukraine về nước.

Một khía cạnh nữa cần bàn, là thường xuyên có những thông tin về hoạt động của quân Nga ở tỉnh Sumy – Ukraine. Theo các báo cáo của ISW thì thường có những hoạt động của quân Nga “ở phía nam Sudzha” nhằm có tác động nào đó lên cụm quân Ukraine đang hoạt động bên lãnh thổ Kursk của Nga. Theo một số nguồn tin khác thì đây là hoạt động của các nhóm quân Nga không lớn, mang tính biệt kích hoặc trinh sát chiến đấu và diễn ra trên “vùng xám”, hành lang đệm từ đường biên giới quốc gia Nga – Ukraine vào sâu trong lãnh thổ Ukraine vài ki-lô-mét. Khu vực này hiện vẫn do Lực lượng Biên phòng Ukraine trấn giữ, cũng như khu vực Vovchansk ở bên Kharkiv.

Các tin tức đến chỗ chúng ta thỉnh thoảng đề cập đến Bộ đội biên phòng Ukraine kiên cường đánh thất bại các hoạt động của kẻ địch. Như vậy có thể cho rằng, những hoạt động của Nga ở Sumy và Kharkiv có thể là khác nhau: Ở Sumy là biệt kích quấy rối nhằm lôi một phần quân Ukraine ở Kursk về; còn ở Kharkiv là tiếp tục hoạt động quân sự tấn công sâu vào nội địa Kharkiv, vốn đã thất bại từ năm ngoái nhưng mệnh lệnh và kế hoạch chưa bị thủ tiêu. Ngược lại với quân Ukraine, đều là những hoạt động bảo vệ vùng biên giới của Bộ đội biên phòng.

Trong tương quan như vậy, cho phép chúng ta có đôi chút lạc quan vì Bộ đội biên phòng thường không có trang bị mạnh như quân đội chính quy, cùng lắm là có xe bọc thép hạng nhẹ với số lượng không nhiều.

Thực chất, những diễn biến ở Kursk và cả xung quanh – Sumy và Kharkiv cho chúng ta khả năng hình dung một khung cảnh rộng lớn hơn: khi mà Kursk trở nên sống còn với Putox, nhẽ ra hắn phải dồn quân, dồn sức đánh một trận mạnh mẽ để giải quyết cho xong, thì bây giờ hắn đã tỏ ra bất lực. Vậy hắn có cách nào để xử lý tình huống này không? Tôi xin phép để đến phần sau trình bày tiếp.

2. Về chuyện “Hoa Kỳ muốn Ukraine bầu cử sau lệnh ngừng bắn.”

Trước đây tôi đã trình bày về lộ trình thông thường của một cuộc chiến: Hai bên đi đến ký kết một lệnh ngừng bắn để từ đó chuyển sang trạng thái tạm, trong thời gian đó sẽ trao đổi các phái đoàn để bàn thảo về các điều kiện của hiệp định hòa bình. Ngoài các phái đoàn của hai bên sẽ có các chuyến qua lại con thoi của các đặc phái viên, ở đây có thể có Mỹ, Trung Quốc, châu Âu… cử đặc phái viên của mình. Các cuộc tiếp xúc thường được tổ chức ở một địa điểm được thống nhất được gọi là… Trại David. Nôm na thế.

Cũng có những cuộc chiến không có lệnh ngừng bắn, mà “vừa đánh, vừa đàm.”

Mới đây nhất, ông Keith Kellogg, đặc phái viên của Trump về Ukraine và Nga, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng các cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội của Ukraine, bị đình chỉ trong cuộc chiến với Nga, “cần phải được thực hiện.” Nguồn

Cũng cần phải nói rằng, ông Kellogg này khá vui tính vì ông ta nói “hầu hết” nghĩa là chừa cửa lùi cho mình. Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai đã làm gián đoạn bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ, dẫn đến việc ông Franklin B. Roosevelt làm Tổng thống từ năm 1933 đến năm 1945, tức là đến khi ông cụ ấy từ trần khi đương nhiệm. Việc kéo dài nhiệm kỳ Tổng thống này đã được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua sau khi Chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ và Hoa Kỳ tham chiến.

Trình tự này đã được lặp lại đúng như vậy với Ukraine sau khi cuộc chiến tranh của Putox tấn công vào đất nước họ nổ ra tháng Hai năm 2022, và điều này tôi đã bình luận ngay sau ngày 24/2 đó: Trước sau Quốc hội Ukraine sẽ hoãn bầu cử cho đến hòa bình.

Để bình luận về chuyện này, tôi cho rằng cần nhìn lại thái độ của Putox một chút: Lâu nay hắn nhai nhải về “tính hợp pháp của vị thế Tổng thống Ukraine của Zelenskyy” một cách trơ tráo. Tôi nghĩ những trả lời của Bộ trưởng ngoại giao Ukraine về vấn đề này đã quá thích đáng, chúng ta không cần bàn luận thêm nữa. Đại khái, Putox nói như con chó sủa trăng, chẳng ý nghĩa gì. Nhưng phải nói rằng, hắn làm như thế là có ý đồ: Hắn muốn nói đến tính hợp pháp của cả Nhà nước Ukraine hiện nay, tức là vẫn trắng trợn giữ nguyên lý luận của mình: Ukraine không phải là một quốc gia độc lập, không có dân tộc Ukraine và do đó, Quốc hội Ukraine cũng là… con số không nốt.

Vậy là đã rõ, hắn muốn chiến thắng bằng con đường võ mồm kết hợp với chiến thuật Chí Phèo. Như trước đây tôi đã từng mô tả là nằm lăn ra đất, ôm chân đối thủ và cắn cắn vào gấu quần người ta, thỉnh thoảng cố gắng gặm được một miếng vào chân nhưng không đem lại tác động quyết định.

Nhưng cái gì cũng có hai mặt của nó: Trò này có tác dụng đánh lạc hướng, thậm chí gây nhầm lẫn cho phương Tây, đặc biệt là thành phần ngu dốt như… Trump. Ông này có thể dễ dàng đớp mồi, và Putox chỉ việc giật cần câu. Ngay như chúng ta đến trước cuộc chiến này, cũng rất ít người biết Ukraine có lịch sử lâu đời hơn Nga, và thậm chí dân tộc Nga còn chưa chắc đã có được vị thế phái sinh ra từ Kyivan Rus, mà có thuyết nhân chủng học cho rằng người Nga là lai đâu đó của giống người nào ấy từ phía bắc chỗ Phần Lan xuống với người Mông Cổ.

Ông Trump còn lâu mới nắm được những cái đó. Cứ thích tuyên bố xanh rờn là “chấm dứt chiến tranh trong 24 giờ” rồi nghĩ ra đủ trò vớ vẩn, quái dị.

Có những thông tin cho rằng, Trump từ trước chiến dịch tranh cử, đã tìm hiểu để có dữ liệu mà lên… các khẩu hiệu cho mình, trong đó có chuyện “chấm dứt chiến tranh trong 24 giờ.” Quá trình tìm hiểu đó của ông ta được cho là có sự tiếp xúc hai chiều từ nhóm của Trump với bọn đệ tử của Putox và được chúng bơm cho những chuyện nhảm nhí vào đầu, chính cái chuyện “24 giờ” này là một trong số những chuyện nhảm nhí đó. Với xu hướng dễ tin vào những thứ phi lý, càng thô sơ quái dị thì càng dễ tin, Trump đã tin vào chuyện “dân Ukraine vốn là dân Nga và hiện nay Ukraine đang bị bè lũ Zelenskyy cầm quyền thao túng,” chỉ cần “bè lũ Zelenskyy” bị đánh đổ, thì ngay lập tức có hòa bình.

Điều này càng thể hiện rõ từ khi ông ta nắm quyền: Có xu hướng sổ toẹt tất cả các thành quả và nỗ lực của chính quyền ông Biden. Mặc dù có nhiều bác là bạn đọc của tôi, nhưng ngay từ đầu tôi đã đưa ra đánh giá rất ngược chiều rằng, cái ông ba-vạ (bavardeur) này sẽ không ủng hộ Ukraine như các bác hy vọng đâu, thật đáng tiếc! Sẽ không bao giờ có chuyện vừa ủng hộ Ukraine, vừa thần tượng Trump, và vừa được thỏa mãn từ cả hai điều kiện đó, tức là Trump ủng hộ Ukraine hết mình.

Bây giờ thì lão Kellogg ở vào tình thế “cơm nhà chúa, múa tối ngày” cũng phải phát ngôn ra, một phát ngôn mới chỉ có tính thăm dò nhưng rõ ràng là thể hiện sự bế tắc của chính quyền Trump đối với vấn đề chiến tranh Ukraine. Rõ ràng là một mặt, họ vấp phải thái độ kiên quyết không khoan nhượng của chính quyền Zelenskyy về lãnh thổ và chủ quyền, mặt khác họ tiếp tục bưng mắt bịt tai không quan tâm đến tính độc lập dân tộc vốn có của Ukraine. Nếu họ hiểu khía cạnh thứ hai này, thì mọi chuyện là không phải nghĩ. Còn có một khía cạnh thứ ba nữa tôi đã từng viết: Trump không đếm xỉa gì đến pháp luật quốc tế cũng như nhu cầu tồn tại của các quốc gia nhỏ, do vậy Liên Hợp Quốc với ông ta chỉ là hòn đá lót đường, hay là cái đinh rỉ.

Đáng tiếc là mọi nhận định của tôi đến nay, vẫn đang tỏ ra chưa sai, tôi chỉ mong chúng sai.

3. Những nhận xét và kết luận

+ Ai sợ kéo dài chiến tranh?

Trên các phương tiện truyền thông quốc tế người ta đang phân tích rằng “Putox đang tỏ ra là dám kéo dài chiến tranh đến bao lâu cũng được vì sức người của Nga là vô tận.” Điều này có phần nào đúng, chúng ta đã cùng nhau xem xét khó khăn của Ukraine về nhân khẩu học rồi, và khó khăn của Ukraine về nhân lực là có thật. Gần đây nhất Zelenskyy còn phát biểu thẳng thắn rằng phương Tây hứa nhưng chưa thực hiện nổi, nên số lữ đoàn mới được thành lập mới chỉ được một phần nhỏ kế hoạch.

Nhưng cần phải nói rõ rằng, việc Nga có thể kéo dài chiến tranh đến mức vô tận, chỉ thực hiện được trong trường hợp nước này được Mỹ và phương Tây bỏ cấm vận. Chuyện này chúng ta cũng đã nói chuyện rồi, tôi nghĩ hôm nay cũng cần xem xét lại kỹ thêm một chút, nhưng chưa phải bây giờ.

Nếu kéo dài chiến tranh như hiện nay, thì với một số thành phần cộm cán trong nội bộ nước Nga, sẽ là thảm họa. Ví dụ thằng Igor Girkin vốn bị ngồi tù vì… chỉ trích Putox, hắn cho rằng nước Nga cần phải tổng động viên để có đủ quân, đánh một trận tơi bời khói lửa “cho nó xong đi”.

Nhưng chính cái thằng này, trong một lần nói chuyện với tôi qua đường… không khí, dù ở hai bên chiến tuyến nhưng tôi với nó lại thống nhất được với nhau ở một điểm: Hiện tại Nga đang không thể phục hồi được sản xuất quốc phòng ở mức mong muốn - chẳng hạn 50 % so với thời Liên Xô, nghĩa là bằng khoảng 2/3 so với Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô-viết Liên bang Nga trước 1991. Thậm chí thằng phản động này còn nói thẳng ra, là với mức độ phục hồi sản xuất như bây giờ, Nga chỉ có thể duy trì được chiến tranh dạng cầm cự như thế này thôi, mà nếu cứ kéo dài như vậy thì nước Nga sẽ chảy máu đến chết.

Vì vậy hiện tại, Nga đang bị kẹt trong một tình thế khó khăn, mâu thuẫn. Một mặt, cần kết thúc chiến tranh sớm nếu không thì sẽ sụp đổ toàn bộ đất nước, bắt đầu từ kinh tế. Mặt khác, muốn có chiến thắng lại phải cần thời gian để phục hồi sản xuất và phục hồi cả sức mạnh nhân lực của quân đội. Đồng thời, tôi và thằng Girkin này cũng thống nhất với nhau ở một điểm: để nước Nga có một nền quân sự khác hiện tại về chất, cứ cho là cố gắng thực hiện được kế hoạch cải tổ của Gerasimov đi, thì bọn chúng cần phải có một thời gian hưu chiến nhất định nào đó, khoảng 5 đến 7 năm. Đó là thời gian cần thiết để xây dựng lại từ đầu. Cuộc chiến tranh đã cho thấy quân đội Ukraine bỏ xa quân đội Nga về chất từ góc độ một quân đội hiện đại với mức độ ứng dụng công nghệ cao.

Do đó, nói chính xác là Putox sợ kéo dài chiến tranh, dù ngoài mồm hắn tỏ ra bất cần, nói thẳng ra là thái độ của thằng bịp bợm.

Nhưng điều này cũng không có nghĩa là Ukraine có thể kéo dài được, dù mệnh đề đó là “có thể.” Cần phải nói một cách nghiêm túc rằng trong trường hợp nước Mỹ của ông Trump vẫn tiếp tục chính sách hỗ trợ như của Biden thôi, thì Ukraine có thể kéo dài chiến tranh khá lâu đến rất lâu, thậm chí có thể nói là chưa biết đến lúc nào. Nếu đủ vũ khí tốt, thì khó khăn về nhân khẩu học sẽ không phải là tiên quyết.

Trong trường hợp xấu hơn, Mỹ bỏ sạch viện trợ cho Ukraine nhưng vẫn cấm vận Nga (gây sức ép với cả hai bên), châu Âu buộc phải vào cuộc. Khi đó tình thế có thể nguy nan thực sự cho châu Âu nếu Ukraine thất thủ. Canh bạc vô trách nhiệm này quá liều với Trump, nhưng không phải là không có khả năng xảy ra, cá nhân tôi còn đánh giá nó là một khả năng tiềm tàng. Một số nước châu Âu buộc sẽ phải đứng trước lựa chọn để ký kết một số liên minh song phương hoặc đa phương hạn chế ngoài NATO, để đối phó Nga. Ba Lan, ba nước Baltic, Phần Lan… có thể sẽ là những nước đầu tiên. Binh lính các nước đó có thể tham chiến.

Tất nhiên đây chỉ là giả định, vì việc kéo dài và lan rộng chiến tranh như vậy còn phụ thuộc vào việc Nga có đủ năng lực để mở rộng chiến tranh và kéo dài nó đến mức đó hay không. Nhưng như trên đây tôi viết, việc Trump cắt hoàn toàn viện trợ cho Ukraine là khả năng tiềm tàng, như vậy chỉ còn phụ thuộc vào việc Trump có bỏ cấm vận hay không mà thôi. Trong trường hợp này, logic nhất vẫn là việc Trump gây sức ép cho cả hai bên, một bên cắt viện trợ, một bên tăng thêm các lệnh cấm vận.

Vì bản thân ông Trump cũng là người hành xử không thể đoán trước được, nên luôn cần phải đề phòng khả năng ông ta bỏ cấm vận cho Nga. Trong trường hợp đó Ukraine sẽ lâm vào tình thế hết sức khó khăn, vì vậy nếu có một hành động quyết đoán tác động lên tình hình có thể giảm thiểu được rủi ro này. Vì vậy Ukraine cũng không muốn kéo dài chiến tranh.

+ Chiến lược của ông Trump sẽ như thế nào?

Phải nói rằng, ông này không có chiến lược gì cả. Hẳn quý vị còn nhớ năm 2017 ông Trump đã ra lệnh bắn 59 quả Tomahawk vào Syria một cách vô nghĩa, bài tôi viết tại đây. Hồi đó vì viết để đăng được trên báo trong nước, tôi viết khá giảm nhẹ cho cả hai bên Nga và Mỹ. Thực chất, cú bắn này vào một căn cứ quân sự (sân bay) với những khí tài cũ, không có ý nghĩa gì nhiều mà chỉ có tác dụng giúp Trump “ra vẻ ta đây” dám chơi ngang cơ với Putox.

Nhưng cũng chính những hành động kiểu này cho phép chúng ta nhận xét rằng, ông Trump là người chỉ thích nghe những báo cáo nịnh tai, với những báo cáo khó nghe, ông ta sẽ không nghe đến hết và đùng đùng hành động theo cảm tính, chỉ thỏa mãn cái tôi cá nhân mà không có ý nghĩa chiến lược nào cả.

Do đó, với nhiệm vụ chấm dứt chiến tranh của Putox ở Ukraine cũng thế, ông ta sẽ không nghe các báo cáo của CIA chẳng hạn, về tình thế chiến tranh thực. Những thông tin đến với ông ta chủ yếu qua bộ máy nhào nặn, bóp méo của Nga và ông ta sẽ hiểu: Ủng hộ Ukraine sẽ kéo dài chiến tranh, còn ép Ukraine thì sẽ nhanh hơn. Lựa chọn này hoàn toàn phù hợp với một con người như ông ta: Thích chèn ép người bé, yếu thế hơn, với tâm thế của tên đế quốc.

Vì vậy, một cách dễ thấy rằng ông Trump sẽ nhanh chóng tìm được mối quan hệ tốt đẹp với Putox, là một tên đế quốc khác. Nhân tiện tôi phải nói rằng, tôi đã viết nhiều bài nhận xét về chính sách của ông Trump đối với Trung Quốc, hoàn toàn không phải là chống Trung Quốc như nhiều người ngây thơ lầm tưởng. Chính xác là, ông Trump là người gần gũi nhất với Putox, sau đó là Tập Cận Bình.

Đến nay thì ông Trump và nhóm làm việc của mình đã phần nào nhận ra tính khó khăn của nhiệm vụ chấm dứt chiến tranh: Rõ ràng là người Ukraine không có ý định đầu hàng. Ý kiến của Kellogg nói về bầu cử, giống như một thăm dò và đưa ra một đề nghị 50/50. Nếu có được thỏa thuận ngừng bắn, mà Ukraine đồng ý tổ chức bầu cử, thì khả năng trúng cử của Zelenskyy cứ cho là 50 % đi, trong trường hợp đó đương nhiên là Ukraine sẽ tiếp tục chiến đấu và không đầu hàng, nhưng rõ ràng là Ukraine đã “nghe lời” Hoa Kỳ để tổ chức bầu cử rồi. Khi đó thì Hoa Kỳ sẽ viện trợ thật nhiều để Ukraine đánh thắng luôn cuộc chiến.

Trong trường hợp một nhân vật trung dung nào đó khác thắng cử Tổng thống Ukraine, thì tốt cho cả… Trump lẫn Putox. Trump thì thấy, nước Mỹ chẳng mất gì, thậm chí số tài sản của ông Biden hứa cho Ukraine, còn chưa giải ngân hết. Ukraine sẽ phải nhượng bộ cặp Nga – Mỹ đến mức tối đa, chiến thắng cho Putox.

Anh Trump, đừng chơi trò láu cá với tôi. Tôi đi guốc trong bụng anh. Khôn lỏi ở đâu ấy!

Quý vị nhớ hộ là cái lão con buôn này không muốn bỏ thêm của nả của nước Mỹ để hỗ trợ Ukraine đâu. Điều lão ta cần là danh tiếng ảo “người chấm dứt chiến tranh.” Không những thế lại lúc nào cũng vênh vang “bậc thầy đàm phán.” Xin lỗi, còn để đôi dép tổ ong ở khách sạn Hilton Hà Nội hồi gặp thằng Ủn kia kìa.

+ Vậy Putox thì sao?

Hắn đang tức xì khói. Với tốc độ như thế này, Nga sẽ không còn nhà máy lọc dầu nào còn chạy được trong vài tháng tới. Vừa rồi có một bài ở đâu đó cho rằng hồi cuối 2024 tiến độ đốt nhà máy lọc dầu Nga của người Ukraine có chậm lại do… đề nghị của chính quyền Biden để nhiên liệu không bị tăng giá. Chuyện này không đúng : Đầu năm ngoái đã rộ lên đốt nhà máy lọc dầu một thời gian, và Nga cần có thời gian để sửa chúng. Bây giờ là lúc sửa xong, thì lại tấn công “nhắc lại.”

Để trả thù, liền hai ngày 31/01 và 01/02 bọn Putox bắn tên lửa từ máy bay vào các thành phố của Ukraine, đầu tiên là Odesa, hôm sau là Kyiv, Poltava… Đây có lẽ là lựa chọn khá hiếm hoi của chúng (không còn nhiều lựa chọn) vì bắn tên lửa từ máy bay là cách chứng minh sức mạnh trước Ukraine dễ nhất, chứ không phải là bắn tên lửa Oreshnik.

Theo các anh chị người Ukraine gốc Việt, những cú tấn công vào Ukraine bằng tên lửa như thế này đáng sợ, nhưng vô nghĩa về quân sự, và đương nhiên không mang lại lợi thế nào về chiến lược. Trong khi đó chỉ bằng UAV, người Ukraine đốt các nhà máy lọc dầu đều đều.

Vừa chiều nay là tin thằng thủ lĩnh lực lượng bán quân sự thân Nga, Armen Sargasyan, thằng sáng lập tiểu đoàn Armenia (Arbat) bị nhóm nào đó đánh bom, toi rồi. Hiện nay Ukraine chưa đứng ra nhận trách nhiệm, và theo tôi hóng được thì đơn vị “Arbat”, một lực lượng tình nguyện đặc biệt bao gồm các cựu chiến binh của nhóm lính đánh thuê Wagner do Sargasyan sáng lập ra hiện đang cạnh tranh với Akhmat của Chechnya. Vì thế cũng không loại trừ khả năng thanh toán lẫn nhau, nhưng là hai con chuột cắn xé nhau để giành chỗ trên xuồng cứu sinh mà thôi.

+ Ukraine cần nhìn nhận như thế nào về chiến lược của Trump?

Như chúng ta đã nhận định, đáng sợ nhất là Trump bỏ cấm vận cho Putox. Ở đây có một điều chúng ta cần lưu ý: Trump sẽ là người không lắng nghe, vì vậy sẽ bỏ qua những đặc điểm của Putox và nước Nga. Ông ta sẽ không biết được rằng, nước Nga của Putox đã kiệt quệ, mà sẽ tin rằng Nga và Putox có thể chiến đấu lâu dài được thêm một thời gian khoảng hơn 1 năm nữa hoặc lâu hơn một chút, khoảng hết năm 2026. Đương nhiên người như Trump, sẽ cố gắng thò cho bên này một vài lựa chọn, bên kia một vài lựa chọn, cuối cùng thì cả hai bên sẽ gặp nhau ở một điểm nào đó và Trump vênh váo tuyên bố là… đại tài về đàm phán.

Câu chuyện là các điều kiện của Nga và Ukraine sẽ đi về hai phía ngược nhau, nên chắc chắn Trump sẽ thất bại. Đó là thất bại được báo trước bởi con người chủ quan và ngông nghệnh của ông ta chắc chắn sẽ đi đến các lựa chọn đó. Vì vậy, dù chúng ta đoán rằng ông Trump sẽ dùng các lệnh cấm vận để mặc cả với Putox, nhưng sẽ chưa bỏ vội. Tuy nhiên không được phép dự báo lạc quan như vậy – mà phải dự báo rằng ông ta sẽ bỏ, nhưng phải có thời gian và lộ trình. Không phải Trump là người quy tắc gì, mà vì chiến tranh nó sẽ diễn biến như vậy: Để có ngừng bắn, sẽ phải có các hoạt động quân sự trên chiến trường, sau đó chiến sự mới giảm đi để đi đến ngừng bắn. Quá trình đó có thể phải kéo dài hàng tháng, nửa năm hoặc hơn nữa.

Có một yếu tố nữa là Trump sẽ không nắm được đặc thù của nước Nga, nhất là về cơ chế cầm quyền của nó. Qua những hành động và phát ngôn của ông ta, tôi nhận thấy ông này không chỉ dốt về chính trị mà còn chắc chắn chẳng biết gì về lịch sử, đương nhiên lịch sử Nga thì không phải là số không, mà là số âm. Vì vậy ông ta sẽ không thể biết được rằng, Putox có thể bị chính bọn trong vòng thân cận lật đổ bất cứ lúc nào. Trump sẽ không chuẩn bị nổi cho bản thân và cả cái nhóm của ông ta một kịch bản nước Nga không có Putox.

Nhưng người Ukraine thì biết, và họ phải biết. Họ biết rất rõ cơ cấu quyền lực của Kẩm-linh cần phải bị lung lay và hoàn toàn có thể tác động lên quá trình lung lay đó được. Ngày càng rõ, chỉ có cách đó là cách duy nhất để chiến tranh đi đến kết cục cuối cùng. Bây giờ chúng ta có thể nói về nguy cơ lớn nhất được rồi: Nếu tính toán cho nó (việc Trump bỏ cấm vận cho Nga) thì nhanh cũng phải đến cuối năm nay mới bỏ được. Mà nếu như vậy thì hoặc Nga đã sụp đổ rồi, hoặc người Ukraine phải tính toán được một chiến dịch hành động nào đó, hoặc cả hai.

Cá nhân tôi thấy tình thế có thể khó khăn cho Ukraine, nhưng chính như vậy “có cùng mới có biến, có biến mới có thông…” mọi chuyện không thể bế tắc mãi như thế này được. Sẽ phải có hành động, và chúng ta thì hãy chờ xem.

PHÚC LAI  03.02.2025