vendredi 4 novembre 2022

Phúc Lai - Nhận xét về thông tin hóng được sau ngày thứ 252 của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine (02/11/2022)

 

1. Điểm tin chiến sự

Bộ Tổng tham mưu Ukraine báo cáo rằng các lực lượng Ukraine đã đẩy lùi các cuộc tấn công của Nga theo hướng Kreminna gần Makiivka, Nevske (18 km về phía tây Kreminna) và Bilohorivka (12 km về phía nam của Kreminna).

Theo nhận định của ISW thì các lực lượng Nga có khả năng sẽ tiến hành các cuộc tấn công ở phía tây và phía nam Kreminna để hạn chế các hành động phản công của Ukraine đối với Kreminna và Svatove.

Bình loạn : Các bác có biết là ở hướng đông tức là Donbas, quân đội thứ hai thế giới đang chiến đấu trên một chính diện mặt trận rộng bao nhiêu không ạ? Theo bản đồ của ISW tui đính kèm theo bài này thì Svatove trên phía bắc (thuộc Luhansk) kéo dài xuống phía tây nam qua thành phố Donetsk, tới Vuhledar chính diện mặt trận vào khoảng 200 ki-lô-mét, theo một hình vòng cung có phần lồi hướng sang phía đông.

Nếu quân Nga tập trung được ở đây 100.000 quân thì hoàn toàn đạt tiêu chuẩn 500 người/1 ki-lô-mét chính diện mặt trận. Nếu bố trí theo chiều sâu 3 hàng thì mỗi người phụ trách 6 mét mặt trận, một con số chấp nhận được. Nhưng đó là con số để phòng ngự, chứ để tấn công thì cần nhiều gấp mấy lần như thế. Vì vậy nếu đưa quân cầm súng vào trực tiếp tấn công, như hôm qua quân Nga tấn công ở 11 điểm:

Trong ngày qua, các đơn vị thuộc Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã đẩy lùi các cuộc tấn công của quân chiếm đóng tại các khu dân cư Makiivka, Nevske và Bilogorivka thuộc vùng Luhansk; Verkhnokamyanske, Spirne, Bakhmut, Mayorsk, Pervomaiske, Novomykhailivka, Vodyane, Pavlivka và Prechistivka ở vùng Donetsk.

Nếu uớc tính mỗi điểm dùng 1.000 tay súng, thì đã là giỏi lắm rồi, và cũng đã cần đến hơn 1 vạn quân và do đó, 2 đến 3 vạn quân hỗ trợ. Nếu mỗi ngày tấn công sử dụng quân số 1/3 lực lượng đang có trên cả hướng, cũng là rất hợp lý, tức là nếu có cả thảy 10 vạn thì dùng hơn 3 vạn 2/3 còn lại được nghỉ ngơi. Một đợt có thể kéo dài vài ngày, 1 tuần là phải thay để quân còn nghỉ và sắp xếp lại đội hình.

Vậy lúc này chúng ta có thể đánh giá tình hình chung, là quân Nga sẽ cố gắng giữ khu vực Kherson, nên tập trung ở đây từ 50.000 đến 70.000 quân, rất nhiều đơn vị tinh nhuệ hoặc ít nhất trước đây đã từng tinh nhuệ như thủy quân lục chiến của hạm đội Hắc hải. Để đảm bảo hậu cần, quân Nga được cho là đã rút bớt những bộ phận không cần thiết về bên kia sông.

Theo tin của Bộ Tổng tham mưu Ukraine thì việc họ cướp trang thiết bị của các bệnh viện bên này sông đưa sang bên kia, cho thấy họ dù có thể quyết tử thủ nhưng vẫn chuẩn bị cho phương án rút. Như vậy có thể đoán là bên này sông (hữu ngạn) chắc chắn còn nhiều lính thuộc loại đánh nhau tốt, nôm na là chủ lực của thằng, à ông Trạng Sư Trạm Biến Áp.

Theo thông tin tui dò hỏi được thì ở khu vực này để tăng mật độ nhân lực, họ đã chủ động rút khỏi rất nhiều làng của vùng Kherson bên hữu ngạn. Đây cũng là một cách cực chẳng đã.

Ở mặt trận Donbas, theo cảm giác của tôi họ đang tấn công đúng là để câu giờ, vì nếu để có kết quả, họ thường theo truyền thống sẽ sử dụng một lực lượng rất lớn để tổ chức những mũi tấn công mạnh. Lúc này thì họ không đủ lực để làm việc đó. Bây giờ là giai đoạn họ đang ngấm ngầm xây dựng lại lực lượng để lại tấn công sau một thời gian nữa.  


2. Nhận xét về việc người phát ngôn của lực lượng Phòng không Ukraine, ông Yuriy Ihnat về tên lửa đạn đạo Iran được cho là sẽ cấp cho Nga.

Ông cho biết Ukraine không có phương tiện phòng thủ hiệu quả trước tên lửa đạn đạo do Iran sản xuất, mà Nga có thể đang lên kế hoạch triển khai ở phía bắc biên giới Ukraine. Phát biểu tại cuộc họp giao ban ngày 01/11, ông Ihnat cho biết về mặt lý thuyết có thể bắn hạ tên lửa đạn đạo của Iran, nhưng sẽ rất khó thực hiện “với những phương tiện mà chúng ta có trong kho vũ khí hiện nay”.

Tờ Washington Post đưa tin vào tháng trước rằng Iran đã đồng ý cung cấp tên lửa đất đối đất cho Nga, trích dẫn nguồn tin từ các cơ quan an ninh Mỹ.

Ông Ihnat cũng nói thêm: Việc Nga sử dụng tên lửa đạn đạo để tấn công Ukraine đã diễn ra từ trước, với các loại tên lửa như Iskander và Tochka-U. Còn chúng ta thì đã từng bình loạn với nhau rằng: họ đã có giai đoạn cực kỳ phung phí tên lửa cho những mục tiêu không được xác định rõ ràng. Giai đoạn này khi đã xác định được rõ với kế hoạch đê hèn là tấn công các mục tiêu dân sự - kinh tế xã hội là hệ thống năng lượng, họ rất cần tên lửa thì… hết. Đời lắm quả dở hơi không quả nào giống quả nào.

Chúng ta có thể hình dung được rõ: như vậy với gần như tất cả những mục tiêu quân sự, Nga không có khả năng phá. Hồi đầu chiến tranh họ đã bắn Iskander vào một kho nhiên liệu của Ukraine ở Lviv, nhưng theo một người thạo cho tui biết thì đó là kho cũ của quân đội Ukraine đã được chuyển. Gọi là kho cũ nhưng dầu xăng cặn cũng đủ cháy 1 – 2 ngày. Với cách thi hành chiến tranh hiện nay, Ukraine là bên bắt buộc phải phân tán, còn Nga do những yếu điểm về hậu cần và cả do đặc điểm của hệ thống giao thông vận tải phụ thuộc đường sắt, họ buộc phải duy trì những điểm tập trung lớn.

Cách đây vài bài chúng ta đã nói chuyện Igor Konashenkov thông báo bắn được kho nhiên liệu 100.000 tấn của Ukraine. Họ mà có cái kho lộ thiên to như thế thì Nga phải bắn từ đầu chiến tranh, chẳng phải để đến bây giờ. Trong cùng thời điểm, khi Nga tập trung mấy đoàn tàu nhiên liệu vừa kéo được sang Luhansk thì bị HIMARS đánh trúng.

Quay lại với tên lửa đạn đạo Iran, ông Ihnat nói thêm về cách chống nó: khó bắn hạ nhưng có thể nện vào nơi nó xuất phát. Điều đó có nghĩa là (1) Các tên lửa đạn đạo Iran có thể cấp cho Nga có tầm bắn trong khoảng cách Ukraine có thể phản pháo, tui đoán cỡ 300 đến 500 ki-lô-mét hoặc dưới 1.000 ki-lô-mét. (2) Ukraine sẵn sàng bắn sang đất Nga và cả Belarus.

Bình loạn : Đã leo thang đến mức này rồi, và chắc chắn là sẽ không có xung đột hạt nhân, thì chắc là sang lãnh thổ Nga và cả Belarus họ cũng dám bắn thật chứ đùa à. Với khả năng hiện nay thì chắc chắn họ nắm rõ các vị trí của Nga như lòng bàn tay, bắn lúc nào chẳng được.

Trước đây tui đã viết câu này một lần: cuộc chiến tranh của Nga thi hành ở Ukraine đã cho chúng ta thấy sự đa dạng kinh khủng của các loại vũ khí, nhất là tên lửa. Thông tin vừa mới được tung ra là Nga đã triển khai các máy bay chiến đấu MiG-31K “Foxhound” tại căn cứ không quân Machulishchi của Belarus từ hôm 17/10 – điều đáng nói là chúng được trang bị tên lửa đạn đạo bắn từ trên không AS-24 “Killjoy” – có lẽ là nó bị to so với sức mang của MiG-31K “Foxhound”.

Trước đây “Phóng lợn Nga” – Kinzhal đáng sợ như thế nào thì “Killjoy” còn đáng sợ hơn – với tầm bắn 2.000 ki-lô-mét, tốc độ siêu vượt âm 3.000 ki-lô-mét/giờ nó có thể tấn công rất nhiều mục tiêu trên lãnh thổ Ukraine từ đất Belarus. Nếu như “phóng lợn” trước đây đã không giải quyết được vấn đề gì, thì chẳng có căn cứ nào cho thấy “Killjoy” có thể đem lại lợi thế nào đó trên chiến trường. Nghe nổ thì kinh bỏ mẹ, nhưng bình tĩnh mà suy xét thì có lẽ, hết tên lửa là chắc chắn.

3. Nga câu giờ để làm gì?

Cái tổ hợp nào hôm trước bị cháy nổ kho thuốc đạn để sản xuất cho Grad BM-21 là một trong số ít cơ sở vẫn còn sản xuất được. Còn lại gần như toàn bộ hệ thống sản xuất quốc phòng Nga, như chúng ta nói nhiều lần là có muốn chạy trở lại được cũng phải mất nửa năm một năm, nhưng mà họ làm được.

Tại sao vậy? Vì các dây chuyền đã đắp chiếu từ cách đây 25 – 30 năm phải lôi ra cọ rửa… Hầu hết trong số chúng là bán tự động, do đó không phải quay lại thời của Chiến tranh Vệ quốc, cho trẻ con vào đứng máy tiện vỏ đạn đâu. Bây giờ là phục hồi lại hoạt động của các dây chuyền và may quá, hầu hết chúng là sản phẩm của thời Liên Xô, nên họ còn rất nhiều linh kiện của thời đó tồn kho. Trong thời gian đó họ cần khôi phục chuỗi cung ứng và song song với nó là đào tạo công nhân vận hành.

Đúng là cũng cỡ 6 tháng thì hoạt động sản xuất sẽ đi vào ổn định. Sau đó họ sẽ mất khoảng 3 tháng để có được một số lượng đạn dược và khí tài hòm hòm cho một kế hoạch tấn công mới. Tất nhiên đó là để sản xuất ra “đạn ngu” cho kiểu đánh nhau truyền thống. Quá trình mua vụng trộm máy móc công nghệ gần đây (CNC chẳng hạn) vẫn sẽ diễn ra, đồng thời đi mua lậu linh kiện hiện đại của Tây về để sản xuất ra vũ khí chính xác, chắc chắn vẫn cứ phải tiến hành.

Nhưng như trước đây các chuyên gia Tây người ta nói, họ phải mất 2 đến 3 năm mới phục hồi được sức mạnh quân sự như trước đây, nhưng riêng về xe tăng và máy bay thì phải 5 đến 6 năm. Chúng ta không nên quên cho đến nay họ bị đốt đến hơn 5.500 xe bọc thép các loại, mà với chiến thuật tấn công của Nga hiện nay không thể không có xe bọc thép chở quân thậm chí với số lượng lớn. Đây là một thiệt hại không thể bù đắp trong thời gian ngắn.

Cho đến khoảng ngoài 6 tháng của cuộc chiến tranh với Ukraine, quân đội Nga đã cho thế giới thấy là họ có khả năng tận dụng mọi loại chổi cùn rế rách, như xài những loại xe bọc thép chở quân của thời Nikita Khrushchev như BTR-60, 70… Ngay cả BTR-82A được báo chí Tây Phi tung hô với những mỹ từ như “sức mạnh vô địch” cũng quá dở với động cơ đặt đằng sau và quân ra vào bằng cửa hông, dẫn đến thiệt hại rất cao về nhân mạng… Quân đội Nga đặt yêu cầu cho những loại mới như “Boomerang” (xe bọc thép chở quân hoàn toàn mới bánh lốp có khả năng bơi) và Kurganets (xe bánh xích) và họ ước tính quân đội sẽ phải có 2.000 “Boomerang” nhưng từ 2020 khi nó được thử nghiệm đến nay vẫn chưa được hoàn thiện.

Đó là một ví dụ với lựa chọn quay lại sản xuất những sản phẩm cũ để phục vụ cho chiến tranh trước mắt hay phát triển sản phẩm mới? Có vẻ như nếu để quăng vào chiến tranh ngay bây giờ, họ cần BTR-82A và nếu xét về con số, thì từ 2013 là năm được chính thức trang bị cho quân đội đến nay, chỉ có 1800 chiếc loại này được biên chế. Như vậy dù có tăng sản lượng lên gấp 3 lần thì họ vẫn phải mất từ 2 – 3 năm để bù đắp con số trên.

Để so sánh, chúng ta cùng hình dung xe chiến đấu đa năng bọc thép Bradley biên chế trong quân đội Hoa Kỳ là 6.230 chiếc, cùng với các loại xe khác như Humvee và đủ thứ… cộng khả năng không vận đem lại cho quân đội Hoa Kỳ là đội quân có khả năng cơ động nhất thế giới.

Câu chuyện này giúp chúng ta khẳng định rằng chắc chắn Nga đang cố gắng phục hồi nền sản xuất quốc phòng, và nó sẽ có tác dụng sau khoảng từ 6 tháng nữa (cộng 3 tháng vừa qua là 9 tháng). Có thể sẽ hình thành được một kế hoạch nào đó, nhưng còn kèm với một điều kiện là người Ukraine có để cho họ kéo được đến lúc đó hay không nữa.  

4. Kịch bản phương Tây không hỗ trợ Kyiv

Thật ra kịch bản này đã có từ đầu và nó cũng đã diễn ra từ hồi đầu chiến tranh. Tuy nhiên trong suốt cả cuộc chiến, nó luôn tiềm tàng khả năng diễn ra bất cứ lúc nào. Vì vậy nếu Igor Konashenkov tuyên bố phá hủy một nhà máy quốc phòng ở Kharkiv đang hoàn thiện tên lửa chuẩn bị bắn vào quân Nga, thì các bác đừng có tin. Chẳng có thằng ngọng ngô nào đang trong chiến tranh đi để cái nhà máy cách giới tuyến có mấy chục ki-lô-mét như thế cả.

Quá trình chuyển các nhà máy ở phía đông, nhất là trong vùng Donbas có nội chiến đã diễn ra từ 2014, và đến đầu chiến tranh 2022 thì chắc chắn chúng lại phải chuyển đi thêm vài nấc nữa xa hơn về phía tây. Nếu một ngày đẹp trời chúng (các nhà máy) lại vận hành ở đâu đó bên… Ba Lan thì cũng không nên ngạc nhiên, các bác công nhận không?

Khi đã cộng tác sản xuất với nhau như vậy, thì vấn đề chỉ còn là tiền. Tui thì tin rằng trong trường hợp xấu nhất đó, họ sẽ cố lấy được một phần nào số tiền Nga Putox đang bị giữ ở các ngân hàng.

Vậy khi phương án xấu nhất đó xảy ra, thì người Ukraine cũng không gì thế mà chịu thua, họ sẽ có cách xoay xở của họ.


5. Thử hình dung một số diễn biến

Như vậy Kherson đã hình thành nồi hầm, nhưng cũng không có nghĩa là người Ukraine sẽ mở vung và lấy còn vịt tiềm thuốc bắc trong đó ra ăn – không cần thiết. Tại sao không hầm tiếp, hầm tiếp… cho đến gi nó rời thịt ra khỏi xương?

Trong khi đó cái hướng chúng ta nghi ngờ là Zaporizhzhia thì quá trình bào mòn còn diễn ra mạnh mẽ hơn:

• Theo thông tin cập nhật, việc đánh bại đối phương trong những ngày trước đó đã được xác nhận. Do đó, có tới 60 binh sĩ đã bị tiêu diệt tại làng Pershotravneve thuộc vùng Mykolaiv, và có tới 50 quân xâm lược Nga bị thương tại làng Vasylivka thuộc vùng Zaporizhzhia.

• Các đơn vị tên lửa, pháo binh của Lực lượng Phòng vệ trong một ngày đã đánh vào 5 khu vực tập trung binh lực, vũ khí, khí tài, 2 kho đạn và 3 vật dụng quân sự quan trọng khác của địch.

Mấy hôm vừa rồi thương vong của Nga luôn ở mức cao (hôm qua 800, hôm kia 750 người thiệt mạng), cho thấy họ vẫn nhiệt tình bào mòn. Ở bên kia, quân Nga do suy giảm một số khả năng ví dụ như xe tăng và nhất là pháo binh, nên khu vực Donbas cố gắng tấn công không có kết quả. Về tỉ lệ pháo binh hai bên lúc này cán cân đã nghiêng theo chiều ngược lại, với áp đảo cho bên phía Ukraine.

Nếu theo dõi các diễn đàn quân sự Nga, cả các trang mạng xã hội như Twitter, Telegram… thì thấy buồn cười lắm, nhất là từ mấy ông cuồng: ngày nào cũng tấn công thắng lợi nhưng cứ tấn công thắng lợi như thế mỗi ngày trong hàng tháng. Nghe đã thấy logic có vấn đề, và những ông Nga bình tĩnh nhiều khi chúng nó cười giễu chính chuyện đó.

Tui rất ngờ là khoảng 2 tuần tới đến dưới 1 tháng – có thể hơn kém, sẽ có những diễn biến: quân Nga ở Kherson phần hữu ngạn có biến, chủ yếu là do… đói vì trong thời gian sắp tới, tức là từ 1 tuần đến 10 ngày nữa người Ukraine lại bào mòn mạnh ở khu vực này. Tuy nhiên chỗ có bất ngờ lại có thể là Tokmak của Zaporizhzhia, sau đó có thể kéo theo Melitopol, sẽ giống như bên Kharkiv hồi đầu tháng Chín.

Nếu diễn biến đó xảy ra, quân Nga sẽ phải dựa vào phòng thủ phía sau chỗ nối của bán đảo Crimea với đất liền, còn quân Nga ở Berdyansk nhiều khả năng cảm thấy bị đe dọa sẽ rút về Mariupol. Bên hữu ngạn Kherson muốn giải quyết xong cũng phải cỡ 1 tháng nữa, nhanh cũng phải trong tháng 11 này, nếu không cũng phải sang tháng 12. Nôm na là chúng ta cần nhìn thấy mùa đông thực sự đến, tuyết rơi và lạnh giá dưới 0 độ cho khoảng 2 tuần.

Họ tiến lúc nhanh, lúc chậm nhưng có một đặc điểm là các bác cứ yên tâm (có nhiều câu hỏi cho rằng quân Ukraine vẫn tiến công, vẫn chiếm được đất nhưng thiệt hại rất lớn). Hôm qua tui nói chuyện với một người nắm rất vững hoạt động propaganda của Nga, trong đó có việc bơm những thông tin kiểu như thế này: ra vẻ ủng hộ Ukraine nhưng vẫn gài thêm các thông tin (lại) ra vẻ khách quan, nhưng thực chất là gieo rắc tư tưởng bi quan.

Điều chúng ta cần xác định ở đây là: chiến tranh có thể kéo dài là thứ nhất. Thứ hai, đã đánh nhau là phải tổn thất. Nhưng những gì chúng ta đã chứng kiến, nó cho thấy một cách thi hành chiến tranh đã rất khác, và người Ukraine thi hành cách đó theo kiểu – style của họ. Chúng ta không nên thấy người ta giải phóng được từng này, từng kia diện tích đất, tiến quân nhanh chóng… mà suy ra rằng họ phải đánh nhau theo kiểu Chí nguyện quân Trung Quốc hay Hồng quân Liên Xô ngày xưa, và suy ra thiệt hại. Cái đó có lợi cho tuyên truyền của người Nga.

Chúng ta không cần phải thuyết phục nhau rằng người Ukraine chắc chắn sẽ chiến thắng, và người Nga sẽ thua nữa – bây giờ là lúc những luận điệu gieo rắc những tư tưởng bi quan đó lên ngôi. Nếu đánh nhau kiểu đó thì người Ukraine người ta đã chiếm xong Kherson từ lâu rồi, gì chứ xe tăng và lính tráng bây giờ không có thiếu.

Không cần tin quá nóng mà có thể không chắc chắn, mà cần tin chắc chắn có thể tin được. Trong hơn một tháng quãng tháng Mười vừa qua, Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã giải phóng được khoảng 2.535 ki-lô-mét vuông, và bây giờ diện tích bị Nga chiếm chỉ còn 17,3%.

Cũng trong tháng Mười này, người Ukraine đã “bào mòn” của quân Nga: 85 kho đạn, 21 căn cứ quân sự, 5 mục tiêu khác thuộc cơ sở hạ tầng quân sự đã bị phá hủy. Các dữ liệu này có thể không đầy đủ, và thực tế có thể chúng còn nhiều hơn. (xem các graphic kèm theo)

Đó, mặc dù không còn những cú “vũ bão” như bên Izyum, Kupyansk… nhưng họ vẫn tằng tằng thu hồi đất đai. Kiểu gì cũng chơi, nhạc gì cũng nhảy mới hay.

PHÚC LAI 03.11.2022

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire

Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.