Ngô Nhân Dụng - Tổng Thống Trump luôn luôn tạo bất ngờ

Tổng Thống Trump cho biết ông đạt được một thắng lợi khi thương thuyết với Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe rằng Nhật sẽ mua thịt heo của Mỹ! Trong khi đó, chính phủ Nhật nói rằng họ chỉ ký thỏa ước mới, nếu chính phủ Mỹ ngưng không đe dọa sẽ đánh thuế xe hơi mua từ nước Nhật. Trong hình, Thủ Tướng Nhật Abe (trái) và Tổng Thống Trump tại G7 ở Biarritz, Pháp, hôm 25 Tháng Tám, 2019. (Hình: Nicholas Kamm/AFP/Getty Images)

(Người Việt 27/08/2019) Tổng Thống Donald Trump là người rất thông minh. Ông suy nghĩ rất nhanh và thường phải nói ngay ý tưởng của mình, không để cho nó nguội. Vì vậy, nhiều khi ông không nói hết những điều cần nói. Và sau đó, có người phải nói thêm, giải thích cho rõ hơn, hoặc sửa đổi vài chi tiết cho người ta hiểu ngược lại.

Đọc bản tin AP về các hoạt động của ông trong một ngày Thứ Hai, 26 Tháng Tám, 2019, thấy ông nói nhiều câu bất ngờ như vậy.

Buổi sáng, ông nói trong một cuộc họp báo, ở Biarritz, Pháp Quốc, nơi ông mới họp với sáu nhà lãnh đạo các nước khác trong nhóm G7 rằng: “Đệ nhất phu nhân đã biết” Kim Jong Un và đồng ý rằng ông này là “người với một quốc gia có triển vọng lớn lao.”

Nghe ông Trump nói “the first lady has gotten to know” thì nhiều người tưởng bà Melania Trump từng gặp gỡ Kim Jong Un rồi – mà báo chí không hề biết. Lúc 8 giờ 30 tối, cô Stephanie Grisham, tùy viên báo chí của Tổng Thống Trump, đã cải chính: “Không, đệ nhất phu nhân chưa từng gặp ông Kim. Nhưng tổng thống vẫn thường tâm sự với bà về rất nhiều vấn đề, trong đó có mối thâm tình với Chủ Tịch Kim – cho nên ông cảm thấy bà cũng biết rõ ông Kim (và đồng ý với ông).”

Cũng trong buổi sáng, Tổng Thống Trump nói rằng cuộc họp thượng đỉnh sang năm, khi đến lượt ông phải đóng vai chủ nhà như Tổng Thống Pháp Macron làm năm nay, có thể nhóm G7 sẽ họp ở Khu Nghỉ Mát Doral, ở Miami, Florida.

Trong cuộc họp báo được truyền hình khắp thế giới, ông Trump khen ngợi khu du lịch Trump National Doral “rộng mênh mông, ngay gần phi trường, chỉ cách phi trường 5 phút, với các ngôi nhà tuyệt vời mà chúng tôi gọi là bungalows, mỗi nhà có 50 tới 70 phòng nhìn ra phong cảnh tuyệt vời và những quán ăn tuyệt hảo… Các phòng khiêu vũ thuộc loại lớn nhất đẹp nhất ở Florida. Hoàn toàn mới… Phái đoàn mỗi nước sẽ có một khu bungalows riêng rất tiện…” Ai nghe ông quảng cáo cũng muốn đến thuê ở ngay!

Lúc 5 giờ 30 chiều, tổng thống Mỹ phải minh xác, nói rằng ông không có ý định kiếm lợi nhuận nào trong cuộc gặp gỡ G7. Ông còn nói thêm, khi ra làm tổng thống, ông đã bị thiệt mất từ $3 tỉ đến $5 tỉ! Ông nhắc đến con số đó hai ba lần.

Có lúc ông Trump phát biểu về một sự kiện sau đó mà người ngoài phải nói khác đi. Thí dụ, hôm Thứ Hai, tổng thống Mỹ nói cuộc thương thuyết về chiến tranh mậu dịch với Trung Cộng sẽ bắt đầu lại, vì phía Mỹ mới nhận được “Chúng tôi nhận được nhiều cú điện thoại, không phải chỉ có một lần” từ Bắc Kinh “và từ cấp cao” (We’ve had many calls, not just one. And these are high-level calls). Ông giải thích, Trung Quốc rất muốn đạt một thỏa thuận và ông nghĩ thế nào cũng đi đến thỏa thuận. Lúc đó là lúc 9 giờ 30 sáng ở Pháp, dân Mỹ còn đang ngủ.

Lời tuyên bố của ông giúp giới đầu tư thở phào nhẹ nhõm vì cuộc thương chiến đang đe dọa làm kinh tế thế giới suy thoái có thể sẽ chấm dứt. Khi thị trường chứng khoán New York mở cửa ngày Thứ Hai, chỉ số Dow Jones đã tăng vọt thêm 250 điểm!

Nhưng trong ngày Thứ Ba, ở bên Tàu, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Cộng Cảnh Sảng (耿爽 Geng Shuang) đã nói lại, rằng ông ta không hề nghe ai nói đã gọi hai cú điện thoại nào cho Mỹ cả. Tất nhiên, ông Trump vẫn nói đúng sự thật. Bởi vì khi ông nói thì trong đầu ông nghĩ đến những cú điện thoại trước đây đã lâu, không phải mới ngày hôm trước!

Cũng trong lãnh vực ngoại giao, Tổng Thống Trump còn cho biết ông đạt được một thắng lợi khi thương thuyết với Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Nước Nhật đồng ý trên nguyên tắc sẽ mua thịt heo của Mỹ! Ngày hôm sau, chính phủ Nhật cũng nói thêm rằng họ chỉ ký thỏa ước mới, vào Tháng Chín bên cạnh Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc nếu chính phủ Mỹ ngưng không đe dọa sẽ đánh thuế xe hơi mua từ nước Nhật.

Nhưng đối với Tổng Thống Donald Trump, đó là một chuyện nhỏ. Ông có thể dọa thì ông cũng có thể ngưng. Dân Nhật sẽ ăn thịt heo Mỹ, không cần cứ phải bán cho dân Trung Quốc! Ông Nick Giordano, phó chủ tịch Hội Đồng Sản Xuất Thịt Heo Mỹ (National Pork Producers Council) nói rằng Nhật Bản đã đồng ý mua thịt heo của Mỹ từ lâu rồi, ghi trong thỏa ước TPP của 12 quốc gia Á Châu và Thái Bình Dương đã bị ông Trump xé bỏ. Ông Trump xé những tờ giấy đó thì ông cũng có thể ráp chúng lại, từng mảnh một, bắt đầu bằng thịt heo, đâu có sao?

Những người làm việc trong Tòa Bạch Ốc cũng gặp cảnh bất ngờ trong cuộc họp này vì Tổng Thống Trump không kể chuyện ông làm gì.

Như ngày Thứ Bảy, khi ông Trump mới tới Biarritz, Tổng Thống Pháp Macron đã gặp Tổng Thống Trump trong hành lang khách sạn, và rủ ông Trump đi ăn trưa. Ông Trump đi liền, dù bữa ăn này không định trước trong chương trình làm việc.

Trong hai tiếng đồng hồ, ông Macron giải thích với ông Trump về chủ trương của Pháp, trong đủ thứ chuyện thế giới, đặc biệt là vụ các nước Âu Châu vẫn muốn giữ bản thỏa hiệp ngưng vũ khí nguyên tử với Iran.

Không biết hai ông tổng thống nói những gì, đồng ý những gì, nhưng tối hôm đó ông Macron bật đèn xanh cho ông Javad Zarif, ngoại trưởng Iran bay tới Biarritz. Chính phủ Mỹ đã ghi tên ông Zarif vào danh sách những người bị “phong tỏa kinh tế.”

Ông Macron có đề cập đến việc mời ông Zarif với ông Trump hay không? Không ai biết! Nhưng trong ngày hôm sau ông Zarif được ông Macron tiếp chính thức ở tòa thị chính thành phố Biarritz, và gặp phái đoàn Pháp. Sau đó ông còn gặp Thủ Tướng Đức Angela Merkel, thuyết trình cho các phái đoàn Đức và Anh Quốc về lập trường của Iran.

Bà Merkel còn nói rằng ba nước Anh, Đức, Pháp đã đồng ý có cuộc gặp gỡ bên lề này. Chỉ có nhân viên phái đoàn Mỹ tỏ ý kinh ngạc, vì chắc ông tổng thống không nói gì cho họ biết hết! Nhưng ông Macron có tiết lộ cho ông Trump về việc họ sắp gặp ông Zarif hay không? Vẫn là một điều bí mật; nhưng sau đó không thấy ông Trump than phiền gì cả. Có thể ông đã biết trước nhưng không coi là chuyện quan trọng phải thông báo với những người cộng sự.

Quả thật, ông Trump có tài luôn luôn làm cho mọi người ngạc nhiên. Nhưng chuyện làm thế giới kinh ngạc nhất là khi ông Trump tuyên bố ông “nghĩ lại” (having second thoughts) về vụ chiến tranh quan thuế đánh trên hàng nhập cảng giữa hai nước Mỹ và Trung Quốc. Giới đầu tư thế giới vui mừng quay trở lại, nâng thị trường cổ phiếu lên ngay!

Phải đến buổi chiều người ta mới nghe lời cải chính. Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc nói rõ hơn: Cái “second thoughts” của Tổng Thống Trump là ông nghĩ đáng lẽ phải đánh thuế hàng Trung Quốc cao hơn, chứ không phải nghĩ lại là không nên khởi đầu cuộc chiến tranh thương mại!

Giá cổ phần khắp thế giới bị Tổng Thống Trump lật lên lật xuống biết bao nhiêu lần rồi mà các nhà đầu tư vẫn bị đưa vào xiếc!

Đầu Tháng Tám, chỉ số Dow Jones tụt 767 điểm khi ông Trump nổi giận đánh thuế thêm trên $300 tỉ hàng hóa Tàu và đồng tiền của nước Tàu được thả cho rớt tự do. Ngày hôm sau, thị trường lại tăng 311 điểm khi ông Trump “tuýt” rằng ông sẽ hoãn cho 60% các món hàng mới bị đánh thuế, để dân Mỹ năm nay vẫn được mua hàng Trung Quốc vào dịp Lễ Giáng Sinh.

Tám ngày sau, Dow Jones lại rớt 800 điểm chỉ vì cái biểu đồ suất lời các công trái lại đảo ngược thêm lần nữa. Sau đó thị trường lại lên 275 điểm, rồi xuống 623 điểm, tiếp tục lên xuống!

Cuối cùng, thị trường chứng khoán cũng như giới kinh doanh và các chính phủ khắp thế giới sẽ phải quen dần với ông tổng thống Mỹ. Nhưng đến bao giờ thì thị trường chứng khoán có thể bình thản, bất động sau khi ông Donald Trump tung ra một câu “tuýt?”

Chắc không bao giờ!

NGÔ NHÂN DỤNG