1. Trận đánh Bakhmut chưa kết thúc
Những đánh giá cơ bản về diễn biến xâm lược của Nga tại Ukraine của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW):
• Người cầm đầu Tập đoàn Wagner, Yevgeny Prigozhin tuyên bố rằng hoạt động cứu trợ tại chỗ của Nga ở Bakhmut có thể tiếp tục và kéo dài đến ngày 5 tháng Sáu. Các nguồn tin của Nga đã khuếch đại cảnh quay vào ngày 27 và 28 tháng Năm nhằm mục đích cho thấy các thành phần của hai đơn vị khẩn cấp: tiểu đoàn tình nguyện “Nevsky” và Lữ đoàn phá hoại và trinh sát số 1 “Người sói” hoạt động bên sườn khu vực Bakhmut.
ISW trước đây đã đánh giá rằng Lữ đoàn phá hoại và trinh sát 'Người sói' đang hoạt động ở khu vực Avdiivka. Điều này cho thấy thêm rằng các lực lượng Nga có thể đang chuyển các lực lượng khẩn cấp và hơn nữa, các đơn vị của nước cộng hòa nhân dân Donetsk (DNR) từ xung quanh Avdiivka đến khu vực Bakhmut. ISW trước đây đã đánh giá rằng việc Nga chuyển giao các yếu tố này cho Bakhmut có thể làm giảm nhịp độ tấn công của Nga.
Bình loạn : Lạ nhỉ, đang bị tấn công ở Avdiivka từ hôm trước chúng ta đã điểm tin mà lại chuyển quân đi. Hoặc vậy là, có thể nói một cách khác việc chuyển quân sang củng cố Bakhmut đã làm Avdiivka suy yếu tạo cơ hội cho người Ukraine nắm lấy.
ISW bình luận tiếp:
Yevgeny Prigozhin dường như đã gián tiếp làm suy yếu quyền lực và chế độ của Putin. Prigozhin khi trả lời câu hỏi của một nhà báo về việc truyền thông nhà nước Nga cấm bất kỳ cuộc thảo luận nào về lực lượng Wagner, đã nói rằng “các quan chức Nga giấu tên sẽ chỉ được hưởng lợi từ sự kiểm duyệt như vậy trong khoảng thời gian gần từ một đến ba tháng trước khi người dân Nga bắt đầu ghét các quan chức đó và sẽ gây sức ép lên họ”.
Những bình luận này của Prigozhin có khả năng nhắm vào Putin, người mà các phương tiện truyền thông nhà nước Nga thường miêu tả là “một nhà lãnh đạo quan tâm tỉ mỉ đến các dự án cơ sở hạ tầng nhỏ và cuộc sống của người dân Nga bình thường.”
Những lời chọc ngoáy của Prigozhin đối với Putin và Bộ Quốc phòng Nga – kết hợp với việc khoe khoang về thành tích của Wagner có thể cho thấy rằng Prigozhin thất vọng vì hắn ta đã không nhận được một số tiền thưởng nóng như đã hứa cho chiến thắng của mình trong Trận chiến giành Bakhmut.
Bộ Quốc phòng Nga có thể đã cố tình phá hoại “sự nghiệp” của Prigozhin vài ngày hoặc vài tuần trước ngày 9 tháng Năm, để ngăn quân Wagner chiếm được vài lô đất còn lại ở phía tây Bakhmut trước Ngày lễ Chiến thắng theo như ý tưởng của Prigozhin. Putin có thể đã cố tình bỏ qua những nỗ lực phá hoại như vậy của Bộ Quốc phòng để tránh phải thực hiện bất cứ điều gì liên quan đến những lời hứa hẹn mà Prigozhin vẫn đinh ninh rằng Putin đã “thò” ra cho hắn ta.
Bình loạn : Chưa, chưa hết đâu. Tình hình lung lay còn được thể hiện ra ở chỗ khác nữa kia. Prigozhin đã giãy nảy lên khi có cáo buộc của thằng cha khủng bố Igor Girkin (mà bây giờ thằng nào chẳng là khủng bố, từ thằng Putox trở đi) vào ngày 27 tháng Năm rằng “Prigozhin có thể tổ chức một cuộc đảo chính quân sự chống lại Điện Kremlin”. Prigozhin la lên: Wagner của tao làm sao đủ lực lượng cần thiết để đảo chính!
Ý là “nếu có đủ lực lượng thì bố mày cũng chơi!” đấy nhỉ.
Trên ISW hôm nay viết:
• Prigozhin đã lập luận vào ngày 29 tháng Năm rằng có nhiều loại đảo chính khác nhau trên toàn cầu – bao gồm cả một “cuộc đảo chính quân sự hỗn loạn” ở Sudan - diễn ra quá lâu và dẫn đến xung đột lớn.
• Prigozhin biện bạch rằng Wagner không có một đội quân đủ lớn cần thiết để thực hiện một cuộc đảo chính và tuyên bố rằng Wagner có quan hệ tốt với Putox. Hắn ngụ ý một cách mơ hồ rằng Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu có thể tổ chức một cuộc đảo chính khi lão này có quyền tiếp cận Lực lượng Đặc biệt Nga. Prigozhin nói thêm rằng trong khi một số cá nhân ở Nga đang mong đợi một cuộc cách mạng thì Wagner chỉ ủng hộ việc “sửa đổi có chọn lọc đối với hệ thống của Nga.”
Khi Prigozhin đề cập tới lệnh cấm nói tới Wagner trên truyền thông Nga có hơi hướng đụng chạm tới Putox, cho thấy tay này chẳng tử tế gì với ông chủ của hắn cả. Thường thì những thằng như thế này, tưởng là trung thành nhất lại là những thằng dễ phản nhất.
Còn đây là tin của tình báo Anh về diễn biến chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine:
• Các lực lượng của Tập đoàn Wagner có khả năng đã bắt đầu rút khỏi một số vị trí của họ xung quanh thành phố Bakhmut. Việc luân chuyển lực lượng Wagner có thể sẽ tiếp tục trong các giai đoạn được kiểm soát để ngăn chặn sự sụp đổ của các “túi” xung quanh Bakhmut. Bất chấp mối thù đang diễn ra của Prigozhin với MOD Nga, lực lượng Wagner có thể sẽ được sử dụng cho các hoạt động tấn công tiếp theo ở Donbas sau khi tái thiết lực lượng.
• Đánh giá của Tình báo Quốc phòng Vương quốc Anh về tình hình này: vào ngày 25 tháng Năm, ông chủ của Wagner, Yevgeny Prigozhin cho biết việc rút lực lượng của hắn ta khỏi Bakhmut đã bắt đầu và việc chuyển giao các vị trí cho Bộ Quốc phòng Nga (MOD) sẽ tiếp tục đến ngày 01 tháng Sáu năm 2023. Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine cũng xác nhận việc luân chuyển lực lượng Wagner ra khỏi vùng ngoại ô thị trấn. Kể từ ngày 24 tháng 5, cái gọi là lực lượng Cộng hòa nhân dân Donetsk (DNR) có khả năng đã tiến vào thành phố để tiếp quản mặt bằng. Trong những tuần gần đây, các đơn vị của Lữ đoàn 31 Lực lượng dù Nga (VDV) có khả năng đã di chuyển từ khu vực Svatove – Kreminna để củng cố hai bên sườn của Bakhmut.
Bình loạn : Xin nhắc lại: Lực lượng Ukraine đã chiếm được 20 ki-lô-mét vuông hai bên sườn Bakhmut tính từ ngày 16 tháng Năm. Trên đây tình báo anh dùng từ “túi” là để chỉ những cụm quân Nga đóng ở hai bên sườn của thị xã Bakhmut. Như vậy chúng ta hình dung ra được: nhìn chung ở chiến trường Ukraine hiện nay quân hai bên không đóng thành dải liền lạc được mà vẫn đóng thành những cứ điểm. Giữa các cứ điểm đó để chống bị tấn công vào khe tiếp giáp, quân Nga bố trí những bãi mìn và nhiều hào chống tăng.
Đến đây chắc hẳn nhiều bác hỏi: tại sao lại để cho Wagner rút ra, mà không bắn chặn đi? Vấn đề là chúng ta không biết chúng còn bao nhiêu, nhỡ mà què quặt hết cả rồi thì bắn chặn làm cái gì. Đồng thời, quá trình chung bây giờ với Nga, mới là bắt đầu GIỮ, tức là cho quân kéo vào. Trước mắt chúng ta thấy Bộ chỉ huy Nga cho lực lượng của Cộng hòa nhân dân Donetsk vào giữ trong “cối xay thịt”.
Theo hình dung của tui từ trước là khi bình luận về cái “cối xay thịt” này tui vẫn không cho rằng người Ukraine sẽ cố gắng nã pháo vào trong – điều đó không cần thiết mà chỉ cần khi nào Nga kéo vào đủ đông sẽ phong tỏa không cho các xe cộ tiếp tế ra vào, đói là đủ chết, sẽ ra hàng sớm.
Quan trọng là hai cánh của Bakhmut ấy. Thông tin “Lữ đoàn 31 Lực lượng dù Nga (VDV) có khả năng đã di chuyển đến để củng cố hai bên sườn của Bakhmut từ khu vực Svatove – Kreminna” cũng khá là đáng chú ý. Trong bản thảo cuốn sách, tui đã viết cả một chương về các lực lượng đặc biệt tinh nhuệ Nga như Dù và thủy quân lục chiến, vốn được dùng trong những nhiệm vụ thọc sâu, chớp nhoáng do đó họ có trang bị nhẹ, không phù hợp với những nhiệm vụ cù cưa của bộ binh. Vì vậy Dù và thủy quân lục chiến Nga đã thiệt hại rất nhiều trong cuộc chiến này.
Tui không cho rằng đây là một nước cờ tạo nên bước ngoặt của chỉ huy Nga, có mà lại thất bại tiếp, khả năng đó là rất cao. Vẫn là giật gấu vá vai thôi.
2. Một số gạch đầu dòng chung về cuộc chiến:
• Các lực lượng Nga đã tiến hành cuộc tấn công bằng máy bay không người lái “Shahed” lớn nhất nhằm vào Ukraine kể từ khi bắt đầu cuộc chiến trong đêm ngày 27 rạng ngày 28 tháng Năm. Ngoài ra, Bộ Tổng tham mưu Ukraine báo cáo rằng lực lượng Nga đã phóng 40 tên lửa Kh-101/Kh-555.
ISW bình luận việc Nga ưu tiên sử dụng vũ khí không kích nhắm vào mục tiêu Kyiv, thay vì trước đây có vẻ ưu tiên hơn tấn công cơ sở hạ tầng hoặc cơ sở quân sự tiếp tục thể hiện mục tiêu của Nga nhằm làm suy giảm đáng kể khả năng tấn công của Ukraine trong cuộc phản công sắp tới.
Bình loạn : Mặc dù hiệu quả đánh chặn của người Ukraine là rất cao (ngay cả Iskander bắn từ Belarus với khoảng cách gần cũng bị đánh chặn) nhưng cá nhân tui lại thấy đây là một kế hoạch rất nguy hiểm của Nga. Rõ ràng là chúng vẫn muốn giữ không quân như một con át – không rõ so với thiết giáp cái nào chủ bài hơn cái nào, để phản kích vào các mũi tấn công của người Ukraine.
Hiện nay với tình hình Nga dùng máy bay ném bom lượn từ xa, có thể độ chính xác là thấp nhưng vẫn đủ gây thiệt hại và khó chống. Cách chống duy nhất là dùng máy bay tiêm kích đánh chặn. Vì vậy với Bộ chỉ huy Ukraine việc phân bổ vũ khí phòng không cho bảo vệ vùng trời bây giờ với để dành cho chiến dịch phản công, đều cực kỳ quan trọng. Tất nhiên vẫn cần phải tăng tốc quá trình hỗ trợ từ các nước NATO cho Ukraine trong lĩnh vực này.
Việc bọn Nga tập trung tấn công Kyiv ngoài chuyện đúng dịp kỷ niệm sinh nhật thành phố, còn là yếu tố ở thủ đô thì mật độ mục tiêu quan trọng cao, chắc chắn phòng không Ukraine sẽ phải đánh chặn 100%, đem lại kết quả là tiêu hao được số lượng lớn đạn phòng không của Ukraine. Cuộc chiến đã chuyển sang giai đoạn “cù nhầy trên mặt đất và đối đầu ác liệt trên không.”
Việc lại quay ra sử dụng Iskander có mấy điều đáng suy nghĩ. Thứ nhất, Kinzhal hết thiêng. Thứ hai, Iskander vốn được dùng khá nhiều hồi đầu chiến tranh từ năm ngoái, nhiều đơn vị vũ khí này được bố trí ở Belarus và lâu nay không được phóng, do vài lý do (1) Vẫn hy vọng vào một chiến dịch ở bắc – đông bắc Ukraine (2) Với Nga, Belarus là một hướng chiến lược vẫn cần phải đề phòng. Tui không thấy việc sử dụng Iskander này có gì đáng ngại với năng lực phòng không của Ukraine hiện nay, chỉ thấy rằng việc “đa dạng hóa” kiểu này là một kiểu “chỗ này thiếu thì sang dùng chỗ khác.”
Còn một ý nữa là một số tên lửa Nga mới được sản xuất trong thời gian hiện tại, chất lượng rất thấp, nôm na là không đảm bảo.
Tình hình chung sẽ được cải thiện khi tiêm kích đánh chặn của Ukraine xuất kích, khi đó các máy bay Nga sẽ phải lùi sâu hơn nữa vào nội địa và bắn tên lửa, thả bom lượn sẽ chủ yếu vào quân của chúng.
Năm ngày qua là những ngày con số nhân lực bị thiệt mạng của phía Nga chỉ dừng lại ở “đầu 4”, cao nhất là 480. Như vậy cả hai phía đều giảm nhịp độ tấn công mặt đất. Ngược lại, liên tục có những tin phía Ukraine dùng Shadow Storm và UAV tấn công những mục tiêu sâu trong hậu phương của Nga. Tui xin kể một số: Mariupol, Volnovakha, Tokmak, Berdyansk, Polohy, Melitopol, Vasylivka, Nikolske, Yuriivka, Andriivka, Blimak, Uzruf, Novopetrivka, Komysz-Zorya, Crimea cũ (gần Mariupol), Nova Kakhovka, Skadovsk, Aleszki, Burchak, Plodorodne.
Riêng Mariupol, Melitopol và Berdyansk được ghi nhận trong hai ngày liên tiếp Storm Shadow hỏi thăm trại lính và kho tàng hậu cần…
3. Taliban tấn công Iran, có ảnh hưởng gì đến cuộc chiến hay không?
Từ trước đến nay, chúng ta vẫn nghe thấy chuyện Afghanistan dưới sự cai quản của Taliban thì “tuổi tôm” so với tay đế quốc Ba Tư ở phía tây. Nhưng cũng từ lâu người ta vẫn nói đến khả năng xung đột tiềm tàng giữa hai bên liên quan đến một nguồn nước chung, sông Helmand dài 1150 ki-lô-mét.
Ấy thế mà lần này Afghanistan, hay nôm na là Taliban lại cư xử quá đầu gấu: tẩn luôn, cho quân phi sang, theo báo chí đến 30/05 đã xử lý đến 18 căn cứ của Iran. Trước mắt, cái thằng sẽ cảm thấy khó chịu nhất là Kungfu Panda. Vốn ngõm ngọ khoáng sản và dầu mỏ của Ba Tư lâu nay, nhưng con đường tha về nhà ngon nhất là qua A-phú-hãn. Với Kungfu Panda, hai anh này quại nhau chẳng có gì là hay ho cả.
Hôm qua có người hỏi tui: đánh giá như thế nào về xung đột này – tui đùa hú họa: tiền. Taliban trong thời đại bước sang thế kỷ 21 được hơn 2 thập kỷ chẳng biết gì ngoài đánh nhau, và bây giờ đã được coi là bậc thầy giỏi nhất thế giới về chiến tranh du kích, nên đánh nhau là sở trường. Có thể chơi đôi công với Iran thì không đủ sức, nhưng xung đột lằng nhằng ở vài chục cây số biên giới theo chiều sâu, suốt chiều dài cả nghìn ki-lô-mét của nó thì chắc chắn với Iran là khó chịu đến mệt mỏi. Ý tui đùa là có ai đó xúi Taliban uýnh Iran và có thể có mối lợi nào đó. Đùa thôi nhé.
Cơ mà cần nhìn lại: vừa cách đây một tháng tròn, Nhà Trắng cho biết Taliban đãtiêu diệt một thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo (IS), kẻ chủ mưu vụ đánh bom tự sát tại sân bay quốc tế Kabul vào năm 2021.
Ơ hay, lâu nay Mỹ vẫn coi IS là kẻ thù cơ mà, sao bây giờ Taliban lại… thò mũi vào chuyện này và được đưa tin có vẻ “nồng ấm” đáo để. Lại nhìn lại cái nữa: lượng vũ khí Mỹ để lại trên lãnh thổ Afghanistan rất lớn và được Taliban tiếp quản, “vô tình” biến lực lượng này thành một thế lực đáng gờm trong khu vực.
Nếu xung đột A-phú-hãn – Ba-Tư không được hóa giải khôn khéo (có vẻ Taliban muốn đi xa trong câu chuyện này) mà bùng thành chiến tranh, dù chỉ là hạn chế như trên đây tui hình dung: sâu vài chục, dài vài trăm ki-lô-mét… thì nào là “con đường tơ lụa” với “vành đai con đường” của Panda, vứt xuống cống hết.
Trước mắt, xung đột có thể chưa ảnh hưởng nhiều đến cuộc chiến Nga – Ukraine nhưng cũng chưa biết thế nào.
Về chính trị quốc tế, chính quyền Taliban hiện nay chưa có “căn cước” nhưng bằng những nước cờ, hành động cụ thể tình hình có thể thay đổi và số nước công nhận chính quyền này sẽ tăng lên. Nhìn chung cứ phải chờ xem tình hình phát triển đến đâu mới phán tiếp được các bác ạ.
4. Đoán mò
Có đoạn phát biểu của tổng thống Zelensky, mà có bác hỏi tui là thật hay giả: “Chúng tôi đã phê duyệt ngày bắt đầu, các quyết định đã được đưa ra, cảm ơn các lữ đoàn đã chuẩn bị cho việc này”.
Cái này tất nhiên là thật – có gì đâu mà không thật. Hơn thế nữa, vài ông nữa còn phát biểu cùng một ý:
Budanov người đứng đầu Cục tình báo quân sự Ukraine: “Tất cả những kẻ đã đe dọa chúng tôi nên biết, câu trả lời của chúng tôi sẽ không lâu nữa, và các người sẽ sớm hối hận”. Còn Tư lệnh Lực lượng Lục quân Syrski: “Thời điểm mà chúng ta chuyển sang các hoạt động tích cực không lâu nữa”.
Đến đây thì chúng ta có thể nhận xét rằng, nói “đã bắt đầu rồi” hoặc “sẽ bắt đầu sớm thôi” đều đúng, và đều có cơ sở. Chẳng hạn, từ góc độ cho rằng không phải cứ tấn công trên bộ mới là tổng phản công, thì tui viết là quá trình, hay chiến dịch phản công đã bắt đầu rồi. Nhiều nhà phân tích nước ngoài cũng cùng chia sẻ cách nhìn này, đều cho rằng các dấu hiệu là rất rõ rằng cuộc phản công đã bắt đầu. Vậy là chắc chắn các số liệu về mục tiêu được thu thập đến bây giờ đem nạp hết cho Storm Shadow.
Cách nhìn khác: Chỉ khi nào có tấn công trên bộ, thì mới được ghi nhận chính thức là tổng phản công, điều này cũng đúng; và với những phát biểu trên đây của lãnh đạo Ukraine, thì đúng là chẳng còn lâu nữa thật.
P/S.
- Cầu phao kìn kìn kéo sang Ukraine theo ngả Bulgaria, đi giữa ban ngày.
- Tin về cái chết của ông Valerii Zaluzhnyi đã được phát giác là tin giả của Nga, khi tấm ảnh một xác chết có khuôn mặt hao hao cháy sém, được đưa lên mạng và nói là ông ấy đã bị chết vì tên lửa bắn. Sau đó bức ảnh gốc được chính cộng đồng mạng người Nga tìm thấy với dải băng Georghi đeo trên ngực xác chết, cho thấy đây là một xác lính Nga. Hôm đó tui đã bình ngay khi nghe tin: Mấy ông này chết gì mà chết nhiều lần thế.
PHÚC LAI 30.05.2023
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire
Remarque : Seul un membre de ce blog est autorisé à enregistrer un commentaire.