Tại sao Hòa
thượng Thích Quảng Độ bị ngược đãi và nằm trong tầm ngắm chính quyền suốt từ
1975 cho đến ngày ông mất? Đó là vì ông bất tuân hợp tác và kiên định không cúi
đầu. Thái độ cứng rắn dứt khoát không khoan nhượng của ông là sự phản hồi trước
sự đàn áp dữ dội của chính quyền đối với Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất
(GHPGVNTN) sau 1975…
Ngay sau
30-4-1975, GHPGVNTN lập tức trở thành một trong những mục tiêu số một được nhắm
đến. Chùa chiền bị chiếm. Sư sãi bị “đi cải tạo”. Các cơ sở tôn giáo bị tịch
thu. Một trong những sự kiện chấn động đầu tiên như một phản ứng trước các
chiến dịch đàn áp Phật giáo là vụ tự thiêu của 12 tu sĩ chùa Dược Sư ở Cần Thơ
ngày 22-11-1975.
Trong bản tuyên bố
để lại, Đại đức Thích Tuệ Hiền viết: “Chúng
tôi sắp sửa thể hiện sự thiêu thân để bảo toàn Chánh Pháp, để bảo vệ danh nghĩa
của giới tu sĩ tại địa phương cũng như toàn quốc… Hành động của chúng tôi ngày
hôm nay là cốt đem tấm nhục thân này làm bó đuốc soi sáng cho những người mê
muội vô ý thức, những người với lòng lang dạ thú… Chúng tôi, Tăng Ni chùa Dược
Sư, tha thiết kêu gọi quý vị hãy tôn trọng tự do tín ngưỡng của tất cả mọi tôn
giáo…”.