Đỗ Duy Ngọc - Nhớ những năm dạy học ở Củ Chi

 

Trước năm 75 tôi có đi dạy giờ mấy trường tư thục. Lúc ấy thầy giáo dạy từ đệ nhất cấp trở lên gọi là giáo sư.

Dạy giờ là kiểu dạy hợp đồng, dạy giờ nào tính tiền giờ đó, hết niên khóa nếu dạy không đạt yêu cầu, nhà trường sẽ gởi một bức thư từ chối cho niên khóa tiếp. Nếu dạy tốt, được đánh giá cao cũng sẽ nhận thư của nhà trường trân trọng mời ông tiếp tục niên học tới có chữ ký của Hiệu trưởng cùng cái dấu đỏ.

Sau 75, chính quyền mới cho học thêm mấy tháng gọi là bồi dưỡng chính trị và kiến thức của chế độ mới ở trường Đại học Sư phạm Thành phố. Xem như là khóa đầu tiên ra trường của Đại học Sư phạm sau thống nhất. Thi xong chờ phân công. Con của "ngụy quân, ngụy quyền" không được nhận nhiệm sở, đành kiếm nghề khác sống.

Tạ Duy Anh - Chữ và thầy

 

Bà nội tôi hoàn toàn mù chữ. Cả đời bà không có một ngày học cái thứ được gọi là chữ.

Ấy thế mà suốt thời bé con, tôi luôn luôn bị bà giám sát chặt chẽ việc học. Từ giờ giấc, sách vở, góc học tập đến thái độ khi nói về thầy cô, bạn bè... đều không lọt khỏi ánh mắt kèm nhèm của bà. Thỉnh thoảng bà bắt tôi bỏ sách ra để bà... kiểm tra.

Bà sờ tay vào từng hàng chữ như cách nhà nông lão luyện kiểm tra độ mẩy của hạt giống. Bà ngây dại nhìn từng dòng chữ, từng hàng con số tôi viết, cái thứ, với bà, chứa tất cả phép huyền diệu của sự sống. Đừng hòng đánh lừa được bà khi tôi định lấp đi một sự cẩu thả nào đó.

Chương trình phát thanh RFI ngày 20.11.2023

 

Trần Tiến Dũng - Bánh chuối miền Nam

 

Từ đầu các tỉnh miền Đông cho đến tận cuối các tỉnh miền Tây, những ai có ký ức tuổi thơ gắn liền với bụi chuối sau hè thì hẳn sẽ không bao giờ nguôi thèm nhớ các món bánh chuối.

Nói về cây chuối ở miền Nam, người ta có thể nêu ra nhiều giống, nào là chuối già, chuối cau, chuối sáp, chuối chà bột, chuối hột... Nhưng nếu kể về các loại bánh làm từ trái chuối thì chỉ duy nhất một giống chuối sứ, còn được gọi là chuối xiêm làm nên hương vị độc đáo của các loại bánh chuối miền Nam.

Chuối nướng đủ món

Vào tháng mưa dầm dề, chỉ cần ra sau hè đốn một quày chuối sứ, lựa trong quày nải nào mới chín hườm, bẻ từng trái, lột vỏ nướng trên lò than. Từng trái chuối nướng còn dính chút vỏ xơ non sẽ bắt mùi lửa, mùi khói tạo nên một hương vị ngọt nguyên sơ hiếm có trên đời.

Huỳnh Chí Viễn - Con đường thuốc bắc Hải Thượng Lãn Ông

 

Tôi về lại Việt Nam năm 2007 với sự ngỡ ngàng vì Sài Gòn thay đổi quá nhiều, với một số tuyến đường mới được đưa vào sử dụng.

Trong đó có hai tuyến đường lớn là hai con đường Hoàng Sa-Trường Sa chạy dọc kênh Nhiêu Lộc từ cầu Thị Nghè tới đường Hoàng Việt, Tân Bình ;  và đại lộ Đông Tây (đại lộ Võ Văn Kiệt) từ quận 2 chạy thẳng tới Chợ Lớn. Cả hai tuyến đường này khi tôi còn ở Việt Nam đều đang trong quá trình thi công, vì thế lúc về lại Sài Gòn, tôi rất háo hức muốn đi thử cho biết.

Lần đó tôi chạy xe dọc theo đại lộ Đông Tây từ hướng Sài Gòn xuống Chợ Lớn để xem điểm cuối của con đường này sẽ dẫn tới đâu. Hóa ra đoạn cuối của con đường lại là đường Hải Thượng Lãn Ông, nơi được mệnh danh là “chợ thuốc bắc” của Sài Gòn.

Nguyễn Thông - Điều gợn

 

Ở những nước mắc bệnh sùng bái cá nhân, mà chủ yếu hơn chục nước theo chủ nghĩa cộng sản, trong phe xã hội chủ nghĩa trước kia, thứ bệnh này thuộc dạng mạn tính.

(Mạn tính chứ không phải mãn tính như rất nhiều người dùng nhầm; mạn có nghĩa ngày càng nặng, bệnh ngày càng nặng, chứ không phải mãn là bệnh bị vĩnh viễn). Nó (sùng bái cá nhân) còn phát tác thành những triệu chứng lâm sàng khác, chẳng hạn sinh ra ngày này ngày khác, lễ nọ lễ kia, treo ảnh dựng tượng...

Có những ngày những lễ, lúc phe xã hội chủ nghĩa tồn tại thì rất rùm beng. Sau khi phe tan gần như chết ặt, chả mấy ai ở nước cũ (cố quốc) nhớ đến nữa, như ngày quốc tế phụ nữ, quốc tế lao động, hiến chương nhà giáo, quốc tế thiếu nhi, hòa bình thế giới. Giờ may ra chúng chỉ còn hồn vất vưởng ở đôi nơi chưa dám đoạn tuyệt với cái cũ, trong đó có xứ này.

Hà Phan - Vạn Thịnh Phát : Còn kẻ nào ngoài danh sách bị truy tố ?

Số tiền 415.000 tỉ bà Lan và Vạn Thịnh Phát rút ruột, gây thiệt hại ở SCB vượt xa tổng thu ngân sách TP HCM năm 2021, 304.000 tỉ chiếm đoạt còn hơn tài sản tất cả tỉ phú tiền đô nước nhà cộng lại.

Hàng chục tỉnh thành ở Việt Nam cày bục mặt nguyên năm cũng không bằng từng đó. Hơn 22 tỉ đô đấy bằng tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản quốc gia hai năm!

Giờ thì chúng ta đã rõ tiền đâu bà Lan và băng nhóm Vạn Thịnh Phát tậu hàng loạt bất động sản siêu sang, đắc địa nhất nhì Sài Gòn và thao túng nhiều thứ ở TP HCM suốt hàng chục năm ròng!

Dương Quốc Chính - Vạn Thịnh Phát vay tiền để làm gì ?

 

Mấy hôm nay theo dõi vụ Vạn Thịnh Phát, mình cố tìm hiểu xem dòng tiền mà hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát rút từ SCB dùng để làm gì? Nhưng đến giờ thì thấy rằng họ dùng để phát triển bất động sản là không nhiều.

Phát triển bất động sản tức là làm giống như Vinhomes hay Novaland, tức là đầu tư xây dựng nguyên khu đô thị lớn hàng trăm đến vài trăm hecta rồi bán lấy lãi.

Còn kiểu của Vạn Thịnh Phát thì cũng có phát triển bất động sản như vậy nhưng quy mô khá nhỏ, chỉ vài chục hecta. Dự án lớn nhất là Mũi đèn đỏ ở quận 7 thì lại chưa được phê duyệt, tức là chưa có chi phí gì nhiều. Dường như Vạn Thịnh Phát chủ yếu mua lại các bất động sản trung tâm, điển hình như tòa The One ở quận 1 hay các tòa nhà ở đường Nguyễn Huệ, quận 1…

Lưu Trọng Văn - Ông và thằng

Hôm nay ngày Quốc tế Đàn ông.

Gã nghĩ đến không ít đàn ông Việt mà gã nguyền rủa là… thằng.

Nhìn nụ cười tươi và rạng rỡ của mụ đàn bà này đi! Nhục cho những thằng đàn ông oang oang tư tưởng lập trường cách mạng nào đó, đã để mụ đàn bà này sai khiến và cam tâm hèn hạn hầu hạ mụ ta ăn cướp cả núi máu xương tiền bạc của Nước, của Dân.

Mai Quang Hiền - Chiếm đoạt 304 nghìn tỉ, hiểu thế nào?

 

Chị tôi cần tiền mua đất, mua rất nhiều đất, nên vay ngân hàng để mua. Nhưng khổ, nhiều khi ngân hàng lại bị cấm cho vay mua đất, nên chị phải xoay.

Chị lập hàng loạt công ty, bịa ra nhiều phương án kinh doanh khác nhau để vay ngân hàng. Đương nhiên là mỗi khoản vay đều phải có tài sản đảm bảo (thường là bằng bất động sản, và bất động sản này có thể cũng được mua bằng tiền vay trước đó).

Chị vay ngân hàng thì có tài sản thế chấp, tới kỳ vẫn trả lãi, đến hạn trả gốc thì vẫn trả đầy đủ. Theo ngôn ngữ dân gian thì cũng chưa gọi là chiếm đoạt, vì chưa quỵt nợ của ai, và tài sản chị còn đầy...

Dương Quốc Chính - Sở hữu chéo ngân hàng

 

Bản chất vụ Vạn Thịnh Phát là do nhà nước/pháp luật không thể kiểm soát tình trạng sở hữu chéo giữa ngân hàng và doanh nghiệp (thường là bất động sản).

Tức là khiếm khuyết của pháp luật, nên mới để cá nhân, doanh nghiệp sở hữu ngân hàng lên tới 91% cổ phiếu, như bà Lan đã làm được.

Chuyện này là phổ biến, ai sở hữu chéo được ngân hàng thì cũng làm như bà Lan thôi, ngu gì không làm chứ? Chỉ là ở mức độ nào, đen hay đỏ, đại ca có đỡ được không.

Nguyễn Thông - Ngày hiến cam các nhà giáo

Hồi tôi còn bé, học cấp 2, cứ vào ngày 19.11 (như hôm nay) hoặc 20.11 là cả đám trò choẹt từng tốp kéo nhau đi thăm chúc mừng các thầy cô giáo.

Miền Bắc tầm này chả có gì ngoài cam. Bánh kẹo hiếm, vả lại đắt, nên mỗi đứa được thày bu cho rổ cam (vườn nhà, hoặc mua tại làng, quả nhỏ và chua), nhiều thì khoảng gần chục quả, ít thì vài quả. Cũng chả có túi nilon như bây giờ nên bê luôn cả rổ tới chúc thầy cô.

Hồi ấy dân gian gọi đùa ngày 20.11 (vốn có tên ngày Hiến chương quốc tế các nhà giáo) là ngày "Hiến cam các nhà giáo".

Chương trình phát thanh RFI ngày 19.11.2023

 

Phạm Công Luận - Cơm « lâm vố » một thời nghèo khó

 

Ngày còn nhỏ, trước năm 1975, tôi đã nghe từ “lâm vố”. Ý nghĩa của từ đó, suy theo cách dùng, là tạp nhạp, rẻ tiền… Một món đồ được xem là “đồ lâm vố”, là loại xoàng xĩnh, xài được nhưng chất lượng tàm tạm thôi. Còn đứa nào đó bị gọi là “thằng lâm vố”, là có ý coi khinh.

Lớn lên, đọc sách của nhà văn Sơn Nam, tôi hiểu rõ hơn nguồn gốc của từ này. Trong cuốn Người Sài Gòn xuất bản năm 1992, ông viết:

"Cơm bình dân, thời trước 1945 mãi ghi dấu ấn trong lứa già 70 tuổi, còn gọi cơm ‘thất nghiệp’ hoặc cơm ‘lâm vố’ (rabiot) tiếng lóng của nhà binh Pháp, chỉ phần ăn bổ sung nếu người lính ăn hết phần tiêu chuẩn mà chưa no. Cũng có nghĩa ‘cơm thừa cá cặn’ do giới đấu thầu mua lại pha chế, thêm gia vị, nấu sôi để sát trùng, rồi bán, chất lượng còn khá cao, từng cục thịt bò. Cơm ‘lâm vố’ bày bán bên đường, ngang hông Đông Dương ngân hàng, người thất nghiệp thường hài hước: "Dạo này tôi ăn cơm lâm vố, làm việc Băng Anh-đô-sin".

Chu Mộng Long - Nghề giáo có được tôn vinh thật không ?

 

Tối nay, tự dưng ông hàng xóm sang chơi. Ông trao cho bó hoa. Ông nói rằng mấy ngày nay không thấy học trò đến thăm nên mạo muội tặng tôi một bó hoa cho vui. Tôi trố mắt và miễn cưỡng nhận. Rồi mời trà ông. Ông nâng tách trà và hỏi:

- Tôi hỏi câu này khí không phải. Ông giáo vào nghề đã bao nhiêu năm? Ông giáo có thấy nghề của mình được tôn vinh thật không?

Tôi hụt hẫng nhìn bó hoa. Rồi cũng lựa lời trả lời ông:

Lê Xuân Nghĩa - Tích cực lên nào !

 

Cách khiến con người ta luôn hạnh phúc, đó chính là suy nghĩ tích cực.

Ví dụ:

Nếu lấy 120 tỉ (tầm 5 triệu đô Mỹ) mà bà Nhàn, cựu Cục trưởng ngân hàng Nhà nước đớp của bà Lan Vạn Thịnh Phát để quy đổi ra trưởng học, ra nhà tình nghĩa, ra trâu bò, ra thóc gạo… Thì tôi đồ rằng đến 90 % người Việt Nam hoặc ngã ngửa, hoặc trụy tim.

Và nếu lấy 304 nghìn tỉ (hơn 12 tỉ đô Mỹ) quy ra máy bay F-35, tàu chiến, hệ thống Patriot hay xe tăng Leopard 2A7, Abrams M1A2… thì đủ để nước lạ “tè dầm”.

Tuấn Khanh - Nghệ sĩ Thành Được, người về lòng giũ sạch vinh hoa

 

Tin nghệ sĩ Thành Được qua đời tại tư gia ở San Jose hôm 16 tháng 11 năm 2023, hưởng đại thọ 90 tuổi được lan truyền rộng rãi và nhanh chóng trên báo chí cũng như ở các trang mạng xã hội.

Khán giả mến mộ sân khấu cải lương từ thế kỷ trước cho đến bây giờ, hầu như ai nấy cũng biết đến tên tuổi người nghệ sĩ tài danh này, cùng với cuộc đời vinh hoa trong nghề nghiệp cũng như ở chốn tình trường.

Với năng khiếu bẩm sinh và lòng đam mê nghệ thuật cải lương từ tuổi nhỏ, Thành Được dấn thân vào nghề này từ một gánh hát tỉnh lẻ của người cậu ruột. Ít lâu sau, Thành Được rực sáng trên sân khấu đoàn ca kịch Thúy Nga với vai tuồng Tô Điền Sơn trong vở hát "Khi hoa anh đào nở" của hai soạn giả Hà Triều và Hoa Phượng.

Nguyễn Gia Việt - Cặp đào kép độc nhứt vô nhị của cải lương Miền Nam: Thành Được và Út Bạch Lan

 

Khi đào thương Út Bạch Lan đã có tiếng ở đô thành Sài Gòn thì kép Thành Được còn là kép tỉnh. Năm 1958, Thành Được về đoàn Kim Chưởng hát chung với Út Bạch Lan thành một cặp hoàn hảo, thượng hạng của cải lương, thành cặp nam châm hút khán giả tới phòng vé.

Út Bạch Lan ở đoàn Thanh Minh Thanh Nga trong tuồng cải lương “Khi hoa anh đào nở” đóng cặp kép chánh Thành Được cũng có tiếng cháy rạp.

Đệ nhứt đào thương Út Bạch Lan có giọng ca thiên phú buồn rười rượi, giọng đồng pha thổ nghe thương cảm chơi vơi, cách lấy hơi nhẹ nhàng như đang nói chuyện. Còn giọng Thành Được thì chững chạc, ca chân phương, lấy hơi từ tốn, phát âm rất đàn ông.

Bông Lau - Tư gia của ông tướng râu kẽm

Coi lại báo Mỹ cũ nên mới biết đây là tư gia của Tướng Nguyễn Cao Kỳ khi còn làm Thủ Tướng.

Căn nhà xấu hoắc giống như một doanh trại. Hình như nó tọa lạc trong phi trường Tân Sơn Nhứt, nên thấy chất bao cát chung quanh cửa sổ để chống đạn pháo kích của Vi Xi.

Chiếc trực thăng UH1B đậu trước cửa là máy bay riêng của ông Kỳ. Theo tài liệu thì người Mỹ tặng Tướng Kỳ một hay hai chiếc UH1B gì đó.

Dương Quốc Chính - Vạn Thịnh Phát rút ruột ngân hàng thế nào ?

 

Bài của bà Lan Vạn Thịnh Phát mình thấy không có gì mới cả, các vụ án khác liên quan tới ngân hàng như ACB, Ocean Bank đều dùng cách tương tự. Thế mà sao lại làm được 10 năm chả cơ quan chức năng nào biết?

Bài đại khái là thâu tóm lấy một vài ngân hàng, tất nhiên cũng cần vốn lớn cỡ 10 ngàn tỉ trở lên. Xong rồi rút ruột ngân hàng đó bằng cách khoản vay dưới chuẩn (kê khống tài sản thế chấp, chế ra dự án để vay...).

Nhưng họ làm được 10 năm trong khi ngân hàng vẫn luôn phát triển tốt, thì sao gọi là lừa đảo? Thấy có gì sai sai! Vì SCB cho tới lúc bị kiểm soát cũng vẫn là ngân hàng mạnh khỏe chứ đâu phải yếu kém gì? Thế là sức khỏe ảo à?