Nguyễn Quang Thiều - Những con thú ở trong chúng ta

 

Ai cũng có một con thú sống trong người mình. Bạn có một con thú sống trong người bạn và tôi cũng có một con thú sống trong người tôi.

Cách mỗi người chúng ta sống sẽ là cách giam cầm con thú đó, hay thả con thú đó tự do mà thôi.

Có kẻ sống che đậy con thú của mình ngày ngày, với một thứ đạo đức giả mà đến lúc nào đó nó xổng chuồng hiện ra. Nhưng cũng có người luôn tìm cách giam cầm con thú nhưng chỉ sơ xẩy một phút là nó phá tan cái "chuồng" ý chí của mình. Có quá nhiều câu chuyện tương tự trên thế giới về điều đó.

Câu chuyện về hai nghệ sĩ có tên tuổi của Việt Nam đang ở một hòn đảo ở Tây Ban Nha mà hai ngày nay báo chí và mạng xã hội đưa tin là một câu chuyện buồn, và hơn cả buồn là sự xấu hổ đối với người Việt nếu sự việc là có thật. VTV đã có chỉ thị ngừng phát sóng mọi chương trình có hai nghệ sĩ này tham gia.

Tôi có một người quen là một nhà thơ châu Á tên tuổi. Ông là ứng cử viên giải Nobel văn học nhiều năm trước. Tên ông từng vang lên cùng tên các ứng cử viên giải Nobel khác đầy tự hào. Nhưng rồi một ngày cách đây vài năm, một nhà thơ nữ ở nước ông đã tố cáo ông có hành động quấy rối tình dục bà ta hơn 30 năm về trước. Ngay sau đó, tất cả các thư viện mang tên ông trong cả nước đều bị gỡ bỏ và tất cả những bài thơ của ông được khắc trên đá, trên gỗ... ở những địa chỉ văn hóa đều được dời đi. Và ông đã phải ở trong nhà gần hai năm, không dám đến bất cứ một nơi công cộng nào.

Chuyện đàn ông và đàn bà là một câu chuyện muôn thuở của con người. Tình yêu trai gái là một bài ca đẹp nhất và bất tử. Nhưng chuyện đàn ông đàn bà cũng làm ra những bi kịch tồi tệ nhất.

Bạn có thích những cô gái xinh đẹp, những người đàn bà quyến rũ không? Thích chứ. Chúng ta là con người mà. Nhưng chuyện quấy rối hay tấn công tình dục là một câu chuyện khác.

Trên Netflix có hai bộ phim tài liệu nói về hai nhân vật khét tiếng của thế giới. Một bị vào tù và một đã đánh mất toàn bộ sự nghiệp của mình. Đó là giám đốc Quỹ tiền tệ thế giới Dominique và tỉ phú Jeffrey. Đấy là những người quyền lực và giàu có hàng đầu thế giới. Họ thông minh, tài giỏi và có những đóng góp nhất định cho sự phát triển xã hội. Nhưng họ không giam cầm được con thú trong họ một lúc nào đó và họ đã gục ngã.

Sống là một hành trình khó hơn tất cả. Chỉ khi nhắm mắt xuôi tay ta mới có thể nói ta đã thoát được con thú trong ta. Khi còn sống với một thân xác thì nghĩa là ta đang sống chung với con thú đó.

Trong bài thơ dài có tên Cây Ánh Sáng xuất bản năm 2010, tôi có viết thân xác giống như một con đỉa khổng lồ bám vào cuộc đời ta. Ta vừa phải nuôi nó, chăm sóc nó và vừa phải chống lại nó. Và nó có thể hút sạch tâm hồn ta bất cứ lúc nào.

NGUYỄN QUANG THIỀU 01.07.2022