Huy Đức - Sài Gòn cần tư lệnh

 

Chuyên môn và ý kiến của Bộ Y tế lẽ ra phải là căn cứ quan trọng nhất để đưa ra các biện pháp chống dịch. Nhưng, có vẻ như Sài Gòn đang thiếu một tư lệnh khi đưa ra quyết định, và sự lựa chọn đang nghiêng về "bộ sức mạnh" chứ không phải nghiêng về điều mà thực tế đang đòi hỏi.

Chúng ta có hai năm chống dịch và trong năm 2020, Bộ Thông tin và Truyền thông là nơi lớn tiếng nhất để tụng ca 4.0. Nhưng, ngành công nghệ thông tin đã không đưa ra được một nền tảng công nghệ nào thực sự hỗ trợ cho người dân và Chính phủ trong chống dịch. Bộ Công an chiếm lợi thế trong cuộc đua "nền tảng công nghệ" này và việc Ngành sốt sắng áp dụng là điều dễ hiểu.

Nhưng, tiếng nói chuyên môn ở đâu khi Thành phố cho áp dụng trở lại việc khai báo "di chuyển nội địa" và "áp dụng giấy đi đường mẫu mới" theo cách rất tập trung quyền lực của Công an. Cách làm mà ai cũng biết là đang tạo ra những ổ lây lan dịch tại "tất cả các chốt nội thành" vì người dân không thể tuân thủ "5 K" ở đó.

Sau khi thị sát một cách rất thực chất vùng dịch, hôm qua Thủ tướng Phạm Minh Chính tuyên bố: "Chúng ta phải xác định sống chung lâu dài với dịch, không thể khống chế tuyệt đối". Đây là một quyết định mang tính "chuyển hướng chiến lược" của Thủ tướng.

Hẳn mọi người còn nhớ, chiều 25-6, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 TP HCM, ông Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (HCDC), sau khi phân tích tình hình dịch bệnh đã cho rằng, "Thành phố phải tính đến phương án 'sống chung với lũ' trong giai đoạn tới". Ngày 10-7, UBND TP.HCM ra quyết định "biệt phái" ông Nguyễn Trí Dũng đi làm "Phó thường trực Trung tâm điều phối xét nghiệm SARS-CoV-2 đặt tại Văn phòng UB".

Dự báo của ông Nguyễn Trí Dũng là rất có tầm nhìn về chuyên môn nhưng có lẽ đã không phục vụ được các mục tiêu chính trị rất duy ý chí. Chỉ khi thật rất dũng cảm, Thành phố mới phục hồi chức vụ cho Dũng. Chỉ mong, Thành phố coi đây là một trong những bài học (mà học phí được trả bằng tính mạng của nhân dân) để luôn lấy ý kiến của các chuyên gia y tế, lấy các nguyên tắc chuyên môn làm căn cứ quan trọng nhất khi đưa ra quyết định.

Đành rằng, an toàn chính trị cho người đưa ra quyết định cũng là quan trọng. Nhưng trước một quyết định mà ai cũng có thể nhìn thấy là không tránh khỏi vi phạm 5 K mà sợ trách nhiệm không dám can gián thì thật là vô trách nhiệm. Thành phố cần một tư lệnh mà mọi quyết định đều phải được Bộ Y tế tư vấn là có vi phạm nguyên tắc phòng dịch hay không. Công an, Quân đội không phải là nơi đưa ra quyết định mà phải là nơi tuyệt đối chấp hành mệnh lệnh.

Chống dịch đòi hỏi không chỉ là sự thối động của lương tâm mà còn cần phương pháp tư duy khoa học. Tính mạng người dân phải được coi là tối thượng, ý kiến của cơ quan chuyên môn phải là căn cứ quan trọng hơn, chứ không phải là ý kiến của những bộ được cơ cấu cao hơn trong cơ quan quyền lực.

HUY ĐỨC 30.08.2021