Kim Van Chinh - Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam

Nhà nước Việt Nam đã chính thức ký hợp đồng cho thuê mảnh đất hơn 3 hecta trong 99 năm tại Lô E30, Khu đô thị Dịch Vọng, cạnh công viên Cầu Giấy, để Mỹ xây Đại sứ quán trị giá 1,2 tỉ đô. Xung quanh chuyện này cần nói thêm một số thông tin sau:

1.Mỹ bình thường hóa quan hệ với Việt Nam từ 1995, nhưng đến nay sau 26 năm mới chính thức xây đại sứ quán. Điều đó nói lên thăng trầm và gian nan trong quan hệ giữa Việt Nam với Mỹ. Việc xây đại sứ quán 1,2 tỉ (vào loại đắt nhất thế giới), nói lên tầm quan trọng của quan hệ Việt – Mỹ.

2. Mỹ là nước lớn và vẫn là nước có vai trò quyết định nhiều quan hệ quốc tế. Do vậy, đại sứ quán của Mỹ ở đâu trên thế giới cũng phải xây rất to, vị trí đắc địa… Việt Nam mất rất nhiều công trong thảo luận để đi đến đồng thuận để Mỹ xây sứ quán ở cầu Giấy. Địa điểm và quy mô này vừa lóng cả hai phía.

 

3.Nhiều người lầm tưởng đại sứ quán Mỹ đã yên vị ở Láng Hạ. Thực ra đó chỉ là tòa nhà họ thuê tạm của một công ty xây dựng để làm việc tại Hà Nội. Mỹ không bao giờ chịu chấp nhận xây đại sứ quán bé và không phải do mình tự làm như vậy…

4. Thực ra Mỹ đã có đại sứ quán cũ tại Sài Gòn trên đường Lê Duẩn xây trước năm 1975. Năm 1975 Mỹ rút bỏ hết, giống như hiện nay họ đang rút bỏ khỏi Kabul. Phía Việt Nam tiếp quản và giao cho nhiều đơn vị quản lý, làm việc, đồ đạc, thiết bị hư hỏng nhiều.

Đến 1995, Việt Nam và Mỹ bình thường hóa quan hệ, thừa nhận chính quyền lẫn nhau. Phía Mỹ họ mời Việt Nam nhận lại tòa Đại sứ Việt Nam Cộng Hòa ở Wasington họ bảo quản nghiêm ngặt nguyên đồ đạc, cộng tài khoản tại ngân hàng của Chính phủ Việt Nam Cộng Hòa hơn 350 triệu đô la, đã tích lũy lãi thành hơn 600 triệu đô la. Phía Việt Nam nhận lại làm tài sản quốc gia.

Đến lượt Mỹ họ yêu cầu Việt Nam bàn giao tòa đại sứ quán của họ tại Sài Gòn và các tài sản ngân hàng của họ… thì ôi thôi, đơn giản là Việt Nam cũng không biết phải bảo quản nguyên xi cho họ. Vài lời xin lỗi rồi giao lại cho họ chỉ có tòa đại sứ chỉ còn vỏ, ruột bị phá phách nhiều….

Mỹ họ nhận không phạt gì, chỉ yêu cầu Việt Nam cấp đất cho họ xây mới tòa đại sứ quán tại Hà Nội, tòa cũ ở Sài Gòn chỉ là lãnh sự quán thôi. Vậy mà 26 năm mới có hôm nay.

 

5. Sau khi nhận lại tòa đại sứ cũ tại Sài Gòn, việc đầu tiên là Mỹ cho phá hủy toàn bộ tòa nhà cho đến tận móng sâu (chắc chắn họ sợ Việt Nam hay Trung Quốc đặt các bọ điện tử gián điệp…). Rồi họ san phẳng, làm nhà một tầng mái tôn tạm thời làm lãnh sự quán…

6. Tòa đại sứ mới ở Hà Nội không quá rộng về diện tích (hơn 30.000m2), nhưng chắc chắn họ xây rất kiên cố, nhiều tầng hầm và đẹp, thể hiện uy lực của nước Mỹ cũng như vai trò lâu dài của Mỹ ở Việt Nam cũng như trong khu vực.

Những căn hộ gần khu vực này chắc chắn sẽ lên giá. Đơn giản là nhiều người Việt phải đi xếp hàng rất nhiều lần tại cổng đại sứ quán Mỹ xin visa các kiểu…

KIM VAN CHINH 26.08.2021