Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 13.11.2025

 

Tin sáng

1. "TAND TPHCM kêu gọi Chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn ra đầu thú để hưởng khoan hồng"- Hì hì, mỗi lần kêu gọi là chị Nhàn lại... giật mình?

2. "Chuyên gia Trung Quốc: Truyền thông hãy thôi đổ lỗi sau trận thua Việt Nam"- Nhưng truyền thông Việt Nam lại... khoét sâu nỗi này he he. Bài này cũng là một cú khoét, và xứng đáng khoét, he he.

3. "Thanh tra tỉnh Khánh Hòa đóng dấu 'Mật' phiếu hướng dẫn cho dân, vì sao?"- Câu trả lời là: Để bảo vệ người tố cáo? Nhưng lại có  chuyện, công an làm việc với người tố cáo vì dấu mật sao lại công khai, thế nên phải he he phát.

Tóm cmn lại, quyền tao, tao đóng.

Hoàng Quốc Dũng - Nước Pháp củ chuối (3)

 

Lẽ ra tôi không muốn nhắc lại chuyện buồn này. Nhưng củ chuối liên quan  đến chuyện này to quá, không thể ngơ, nên tôi viết ra để chúng ta cùng nhìn lại một trang lịch sử đau đớn của Paris - một sự kiện mà ngay cả những người bao dung nhất nước Pháp cũng phải thốt lên: Quá… củ chuối.”

Nhắc lại sự kiện

Đêm 13 tháng 11 năm 2015, Paris - kinh đô ánh sáng - chìm trong địa ngục của khủng bố. Mười một tên Hồi giáo cực đoan, đứng đầu là Abdelhamid Abaaoud, từ Syria trở về đồng loạt mở chiến dịch giết người tàn bạo tại nhiều nơi.

Ngày hôm ấy bắt đầu như bao ngày bình thường khác - thậm chí còn vui vẻ hơn. Một buổi tối mùa thu dịu dàng: Các quán cà phê chật kín, tiếng cười vang khắp vỉa hè, bầu trời Paris trong trẻo. Ở Stade de France, hơn 80.000 người đang xem trận bóng giữa Pháp và Đức, có cả Tổng thống François Hollande trên khán đài. Paris khi ấy, tràn ngập ánh sáng và bình yên.

Nguyễn Hưng Quốc - Sự riêng tư

 

Trong văn hóa dân chủ, có hai nội dung nổi bật: tôn trọng cái khác và tôn trọng sự riêng tư của người khác.

Nhớ, trên chuyến bay từ Bangkok đến Bắc Kinh năm 2012, tôi mở laptop để viết vu vơ về những ngày du lịch Thái Lan. Đang viết, nhìn vào màn ảnh trên laptop, thấy thấp thoáng có mặt người. Tôi quay lại, bắt quả tang một anh Tàu ngồi hàng ghế sau đang nhoài đầu ra phía trước nhìn vào màn ảnh laptop của tôi. Anh bẽn lẽn ngả người ra sau.

Tôi quay lại tiếp tục viết. Nhưng lại thấy khuôn mặt của anh phản chiếu trên màn ảnh. Tôi quay lại nhìn. Anh ta lại ngả người ra sau, ngó ra ngoài cửa, nhưng không còn lộ vẻ gì bẽn lẽn nữa. Cứ thế, mỗi lần tôi viết, anh ta lại nhoài người lên dòm.

Phó Đức An - Chuyện này sao vẫn tồn tại ?

 

Lão đi nhiều nơi, càng những nơi văn minh, họ càng khống chế tiếng động, khống chế ô nhiễm tiếng động.

Ở Mỹ đa số các thị trấn nhỏ hầu như cấm còi ô tô, cấm rú ga xe máy, ô tô. Vi phạm phạt nặng! Thậm chí họ còn cấm cả máy bay bay qua không phận cư dân đông đúc. New York cấm bóp còi ở một số tuyến phố có các nhà khoa học hay nhà văn, nhà nghệ thuật tập trung nhiều và hạn chế bóp còi theo giờ.

Tokyo đông xe vậy, nhưng thành phố yên tĩnh dễ chịu. Có lần lão và vợ dắt tay đi nghênh ngang giữa đường ở một phố nhỏ lúc nửa đêm. Nghĩ rằng đêm vắng xe, đi giữa đường hưởng cảm giác “Ta đi trên đường Tokyo rực rỡ ánh đèn”. Đi một đoạn, như có điều gì thúc giục. Lão quay lưng lại, một dòng xe nối đuôi nhau chạy chậm sau lưng đôi bạn trẻ. Họ âm thầm, kiên nhẫn, không rú ga, bóp còi. Đôi trẻ vội vàng dẹp sang bên đường chắp tay xin lỗi.

Chương trình phát thanh RFI ngày 13.11.2025

 

Nguyễn Thông - Hai điều

 

- Chả ai muốn bệnh, nhất là bệnh ung thư. Nhưng trời kêu ai nấy dạ, tránh cũng chẳng được.

Bị bệnh thì cần thuốc, chỉ có điều thuốc phải ra thuốc, chứ đừng biến người bệnh thành thứ để trắc nghiệm, thử nghiệm.

Thuốc ung thư của Nga, cần tìm hiểu kỹ nó (Nga) đã thử nghiệm lâm sàng trên dân nó chưa, kết quả thế nào (phải do cơ quan y tế quốc tế xác nhận chứ đừng tin mồm nó), đã có quốc gia văn minh nào chấp nhận và dùng chưa. Đừng biến dân ta thành vật thử nghiệm cho nó.

Liễu Hằng - Tận cùng trơ trẽn!

Bỏ qua chuyện đạo đức! Cảm giác của tôi trước những đoạn clip “bốc hốt văn phòng” chỉ gom trong hai từ: Trần trụi.

Không trần trụi áo quần, mà ở cách thức! Nó còn thua cả bia ôm. Nơi đó, muốn ôm, phải có bia, có nhạc, có bày biện cho nghề chơi cũng lắm công phu… Hò hẹn càng không phải! Nó quá ăn xổi. Không chút ngọt ngào của tình nhân giành cho nhau.

Những phụ nữ trong clip chắc đều được xem là “nhà lành”. Họ vì điều gì?

Tiểu Vũ - Camera và sự biến mất của khoảng riêng

 

Khi chiếc camera len vào từng ngóc ngách đời sống, con người bỗng nhận ra mình không còn một khoảng riêng thật sự. Mọi cử động, ánh nhìn, giấc ngủ đều có thể bị lưu lại, chia sẻ và bình phẩm trong một thế giới luôn mở mắt.

Có một thời, người ta tin rằng camera sinh ra để bảo vệ. Một chiếc mắt thần gắn trên tường là dấu hiệu của an ninh, của sự yên tâm. Thế nhưng giờ đây, cũng chính nó trở thành kẻ chứng kiến những điều lẽ ra chỉ thuộc về riêng ta. Ống kính lạnh lùng có thể nhìn xuyên qua cửa phòng, qua những phút mệt mỏi, qua những khoảng lặng con người muốn giấu kín.

Ranh giới giữa “quan sát để an toàn” và “soi mói để kiểm soát” mong manh đến mức chỉ cần một cú chạm.

Đỗ Trí Hùng - Phẩm giá

 

1 – Cách đây hơn một thế kỷ, khi tôi còn là một gã trai trẻ, không chỉ đẹp giai mà còn dài … trí tuệ. Ý tôi là, thời đó tôi đẹp cả về hình thức lẫn tinh thần, rằng vẻ ngoài thì như Apollo còn bên trong thì như …Athena, nghĩa là bụng đủ 6 múi còn não thì nhiều nếp gấp, thông minh uyên bác tót vời. Tất nhiên, sẽ có nhiều gái đẹp hâm mộ và muốn … hiến dâng!

2 – Rồi một ngày trời đẹp rung rinh, có một em xinh như hoa hậu mỹ linh, mò đến tận tư dinh … là quả biệt phủ cấp 4 nhà tôi, xin được gặp. Chúng tôi hồ hởi chuyện trò, được chừng nửa canh giờ thì em bảo, rằng nói chuyện với tôi khiến em … rụng trứng!

Đọc đến đây, nhiều bà cô tiền mãn kinh và hotgirl mới trưởng thành sẽ cười khành khạch, bảo tôi nói phét. Thưa các quý bà quý cô, các bà các cô có thể "rụng trứng" chỉ vì mấy anh bộ đội oai hùng đi như robot trong hàng quân, hoặc vì một ông tổng tài biết nhảy loăng quăng trên sân khấu, hoặc vì … Arnold Schwarzeneger bụng 9 múi cuồn cuộn nhan nhản trong các lò gym.

Võ Khánh Tuyên - Các hội quan chức hưu

 

Từ lâu, dư luận nghiệm thấy: Nhiều quan chức cấp cao của các Bộ ngành, sau khi nghỉ hưu thì hay khởi xướng, tham gia các Hội ngành, Viện nghiên cứu....độc lập, không sử dụng ngân sách nhà nước. Kiểu Hội, Đoàn "tự do thành lập" theo quy định.

Lý giải điều này, về danh chính ngôn thuận, người ta cho là phát huy kiến thức, kinh nghiệm của quan chức chuyên ngành cho xã hội.

Những người có cái nhìn tiêu cực thì bảo những nơi đó "giải quyết khâu oai", khi về hưu cũng có chức danh"Chủ tịch, Viện trưởng....". Thậm chí "sống" bằng những thứ khác, về truyền thông chẳng hạn.

Lê Huyền Ái Mỹ - Hội mãn kinh!

 

Sáng giờ thấy liền anh đăng hình Đại hội thành lập Hội Chăm sóc Sức khỏe Phụ nữ mãn kinh Việt Nam. Người thì vui mừng khôn xiết. Kẻ thì cười chê không kể.

Nhớ hồi Hội nữ trí thức chuẩn bị ra mắt, cũng vận động nhiệt tình chị em, từ thạc sĩ trở lên, sau thấy quý hiếm quá, xuống cử nhân.

Tôi cũng được mời. Nhưng đợi đến ngày mai đại hội, trưa nay tôi gửi hồ sơ đi. Chỉ bởi một suy nghĩ: Trí thức ở chỗ có đem được kiến thức, khả năng ra đóng góp ở ngay chính vị trí, công việc mình làm, nơi mình sống hay không. Còn mượn gậy Như Ý của Tề Thiên vẽ một vòng rồi cùng nhau tụ lại để tự mình xưng tụng là trí thức, tôi thấy không hợp với mình. Vậy thôi.

Đặng Chương Ngạn - Chỉ vì thiếu một chút tình người

 

Khách đặt phòng 3 đêm từ 07/11/2025 đến 09/11/2025 và đã thanh toán đủ tiền, căn phòng đó thuộc về khách. Họ có thể để trống, chủ khách sạn cũng không được phép sử dụng.

Dùng phòng của khách cho thuê là sai!

Khi khách đến nhận phòng vào 2 giờ đêm, từ chối với lý do ất ơ: đã cho khách khác thuê vì chị check-in muộn mà không thông báo trước, lại càng sai.

Nguyễn Đình Bổn - Ứng xử của một người miền Nam!

 

Tôi có rất nhiều bạn tốt là người Hà Nội, nhưng có lẽ thế thời thay đổi họ lại không được là số đông.

Những vụ chặt chém, phân biệt đối xử với người miền Nam là phổ biến. Cháu ruột tôi sống ở Hà Nội, khi người thân ra chơi vẫn nhắc để nó "tự lo liệu" khi đi ăn, đi du lịch, và đôi khi nó vẫn bị... dính đòn!

Nhiều người miền Nam đã chọn cách không ra Hà Nội nữa nếu không phải vì công việc. Điều này nếu nhìn trên bình diện một đất nước thống nhứt thì rất đáng buồn. Tôi nghĩ chính lãnh đạo Hà Nội, chớ không phải người dân phải tìm cách thay đổi câu chuyện này. Phải thay đổi từ góc nhìn rộng hơn, góc độ văn hóa chớ không phải khi xảy ra chuyện thì kiểm tra, phạt!

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 12.11.2025

 

Tin sáng

1. "Hang Tám Cô: Nguyện cầu và hy vọng"- Nhà cháu, ngay hôm đầu tiên khi báo chí đưa tin phát hiện hài cốt liệt sĩ ở hang 8 cô, nghĩ ngay báo Thanh Niên sẽ lật lại chuyện cũ. Và tới bài hôm nay thì, dù vẫn đang nói... xa xa, đã lộ một sự thật đau lòng là, trong mộ các liệt sĩ ở nghĩa trang liệt sĩ huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa được long trọng an táng từ năm 1996 hoàn toàn không có... hài cốt liệt sĩ.

Nhiều nhà báo làm loạt bài về vụ ấy vẫn đang đau đáu chờ câu trả lời như Nguyễn Thế Thịnh, Cao Ngọ, Nguyễn Thế Tường... vân vân.

"Ông Đầu Thanh Tùng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, cho biết UBND tỉnh sẽ giao Sở Nội vụ cùng các đơn vị liên quan nghiên cứu, xem xét tìm phương án giải quyết các ngôi mộ ở Nghĩa trang liệt sĩ Hoằng Hóa"... Nói thật là rất khó, phá không được mà giữ cũng chả xong. Những người tham gia việc này từ hồi ấy giờ đâu rồi, họ phải chịu trách nhiệm như thế nào?

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 11.11.2025

 

Tin sáng

1. Đạp xe trong nhà, xem ti vi một phóng sự biển... hết cá, ngư dân bắt được toàn cá con vùng lộng. Một anh ngư dân to khỏe mạnh mẽ mắt ầng ậng nước kể chuyện làm ăn khó khăn còn phải nuôi vợ con mà thế này thì khó quá.

Chúng ta từng tự hào rừng vàng biển bạc, hân hoan vì Tổ quốc giàu có, tôm cá đầy sông đầy biển... Cũng như chết với cái quan niệm "Nguyễn Ánh cõng rắn cắn gà nhà", nên giờ, đối diện thực tại, nó rất là... bèn. Năm 2013 nhà cháu khởi thảo cái trường ca "Rừng vàng biển bạc", mở đầu như thế này:

Những bàn tay giơ về phía nửa chừng

những câu thơ phập phồng trong ổ cứng

bình minh loang lổ từng dáng cong trên biển

chân trần bấm choãi bãi ngang

            đất nước tôi rừng vàng biển bạc

            đất nước tôi nhân dân cần cù

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 10.11.2025

Tin sáng

1. Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao vừa tuyên thệ nhậm chức. Nhớ hình như bác này, hồi làm viện phó Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao ký kháng nghị vụ Hồ Duy Hải thì phải?

Hy vọng ạ.

Tất nhiên, trước đó thì anh Chiến được bầu làm phó chủ tịch quốc hội như dự kiến.

2. "Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu chậm trễ: Chủ tịch Đồng Nai nêu tên người đứng đầu Ban Quản lý dự án"- Rất quyết liệt, hình như lâu lắm mới có chủ tịch quyết đoán và cụ thể như thế. "Ông Đinh Tiến Hải - Phó giám đốc phụ trách, ông Nguyễn Linh - Phó giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh - trực tiếp chỉ đạo, điều hành và chịu trách nhiệm toàn diện trước Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh về tiến độ, chất lượng, khối lượng và hiệu quả triển khai dự án thành phần 1 cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu".

3. "Sinh viên Trường đại học Nguyễn Tất Thành vừa học nghề, vừa học sử tại lăng Ông Bà Chiểu"- Tiên trách kỷ hậu trách nhân, vừa rồi nhiều người chửi bới lăng mạ tiền nhân, gọi họ bằng thằng, mày tao chi tớ... có một phần lỗi của sách giáo khoa, của các nhà sử học chính thống và cả lãnh đạo một thời. Giờ, đưa sinh viên tới viếng và học tại lăng là việc rất cần và rất hay. Nhưng, anh em bò đỏ đâu, tướng T đâu, he he, xuất quân đi nào...

Võ Xuân Sơn - Sức hấp dẫn của văn hóa

 

Ba tôi là dân miền Nam tập kết, mẹ tôi người Bắc, tất cả anh em tôi đều nói giọng Bắc, kể cả em gái tôi, vô Sài Gòn từ năm 3 tuổi.

Tôi có khá nhiều bạn, là con nhà miền Nam, cả cha lẫn mẹ đều là người miền Nam, và các con được sinh ra trên đất Bắc, đều nói giọng Bắc. Sếp tôi sinh ra ở miền Nam, rồi theo cha mẹ tập kết ra Bắc năm 9 tuổi, sếp tôi nói giọng Nam, nhưng tất cả các em của sếp sinh ra ở miền Bắc đều nói giọng Bắc. Có khá nhiều gia đình tôi biết đều như vậy.

Năm 1975 tôi vô Sài Gòn, tôi hết sức ngạc nhiên khi có nhiều người sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn nhưng lại nói giọng Bắc.

Hoàng Linh - Bí thư Trần Lưu Quang và sự tích Nhất tự thiên kim

 

Bí thư Trần Lưu Quang có vẻ như chiếm trọn tình cảm của những nhà giáo trong cuộc gặp nhân ngày 20 tháng 11.

“Ba không – ba có”, theo cách nói bà Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup : lãnh đạo không bằng lễ nghi, mà bằng lắng nghe ; không bằng diễn văn, mà bằng đối thoại ; không bằng hô khẩu hiệu, mà bằng việc làm cụ thể.

Buổi gặp mặt Ngày Nhà giáo năm nay ở TPHCM đã khác. Không còn lẵng hoa, khẩu hiệu đỏ, không còn “kính thưa” lê thê. Thay vào đó là cuộc đối thoại thẳng thắn, cởi mở, nơi giới trí thức và lãnh đạo cùng ngồi lại để nói về tương lai thành phố. Một “ba không” thật bất ngờ : Không diễn văn. Không hoa. Không hình thức.

Lê Huyền Ái Mỹ - Nghĩ vụn từ một cuộc gặp !

Khai giảng rồi đến đại hội đảng, thành phố này đã nói không với hoa, quà tặng (hoặc chuyển thành tiền để góp vào quỹ khuyến học của trường) thì tôi tin nó đã và đang dần trở thành một nếp văn hóa công sở.

Nên, trong buổi gặp mặt đại diện các trường đại học nhân kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam vào tối 8-11 vừa qua, không hoa, không kính các loại thưa, trực tiếp giải đáp, giải quyết “ngay và luôn” một số kiến nghị của Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang, tôi nghĩ nó đã không còn là phong cách của riêng ông. Mà là của thành phố này.

Cũng như khi kết thúc phần phát biểu, ông bí thư cầm đờn hát “Em ơi hãy lắng nghe, nghe thành phố thở…”, như cách ông từng ôm đờn hát “Tôi người Hải Phòng”, tôi lại nghĩ là một chút vui “trình diễn”, hay một phút trình diễn cái niềm vui nho nhỏ. Vậy thôi.

Chương trình phát thanh RFI ngày 12.11.2025