Chương trình phát thanh RFI ngày 02.04.2024

 

Phúc Lai - Tháng đầu tiên của năm thứ ba

 

(Vài gạch đầu dòng về cuộc xâm lược Ukraine của Nga Putox ngày 01/04/2024)

Đáng nhẽ ra bài này tôi phải viết trước đây một tuần, nhưng vì có một số nội dung chen lên trên nên tôi đành chờ đến hết tháng Ba vậy. Như vậy là tháng đầu tiên của năm thứ ba cuộc chiến tranh của Putox ở Ukraine đã hết. Bây giờ là lúc chúng ta, không phải bằng cái câu “nhìn lại” nữa mà chắc chắn là sẽ phải “nhìn đi” – nhìn về tương lai của cuộc chiến.

1. Có đúng chúng tuyên bố chiến tranh không?

Không, đó chỉ là lời thằng Peskov, nói về một “tình trạng thời chiến” nhưng gốc rễ chúng vẫn chỉ thừa nhận một “chiến dịch quân sự đặc biệt.”

Tạ Duy Anh - Những trang câm của lịch sử

 

Tuy đoạt giải Nobel năm 2015 và viết bằng tiếng Nga, Svetlana Alexievich lại bị ghét bỏ cả ở Belarus, quê hương bà, cả ở Nga.

Tất nhiên có lý do của nó.

Với bà thì "Putin không phải là một chính trị gia. Putin là một tay KGB. Và những gì ông ta làm là những cái việc khiêu khích xúi giục mà KGB vẫn làm". Còn chính quyền Belarus dưới mắt bà là "Hỗn hợp của mafia và Nhà nước Xô- viết". Bà cảm thấy bị tổn thương khi xem qua video cảnh "Những người lính Nga thiệt mạng ở Ukraina được chở về quê và được chôn bí mật, kín đáo như chôn bọn tội phạm".

Nguyễn Quang Thiều - Như đường chân trời

 

(Tưởng niệm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, 01/04)

Trong toàn bộ lịch sử âm nhạc Việt Nam đến nay, với tôi, không có nhạc sĩ nào được nhiều người nghe và có nhu cầu nghe trong suốt một phần đời dài của mình như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Tôi không nói ông là nhạc sĩ tài ba nhất, nhưng tôi có thể nói ông là nhạc sĩ đã tạo ra một thuật ngữ đặc biệt: ''Nhạc Trịnh''. Chỉ cần ai đó nói ''Nhạc Trịnh'' là trong con người tôi ngập tràn giai điệu của ông.

Âm nhạc Trịnh Công Sơn đã dựng lên những vẻ đẹp của nỗi buồn kiếp người. Âm nhạc của ông đẩy người nghe đi xa mãi, xa mãi trong thế giới tâm hồn của người nghe. Với tôi, mỗi khi nghe Trịnh Công Sơn giống như một cuộc hành hương về những nơi chốn tưởng như đã bị lãng quên trong con người mình.

Liễu Hằng - Nghĩ về nhạc Trịnh

 

Nhạc Trịnh không bình dân, nhưng phổ cập đến kỳ lạ. Bởi ai cũng có thể thấy mình trong đó!

Thấy cái quay quắt của “tình ngỡ đã quên đi, nhưng lòng cố lạnh lùng”. Thấy cái cô đơn tận cùng của “người về soi bóng mình, trên tường trắng lặng câm”. Và cả cái chếnh choáng “men rượu cay, một đời tôi uống hoài”.

Trong giai điệu, nhạc Trịnh không sang trọng kiểu Văn Cao, không phong phú như Phạm Duy. Nhưng chính trên nền slow tông thứ giản đơn ấy lại chứa, đọng cả một thế giới lộng lẫy của: Thơ ca, triết lý, văn hóa, ngôn từ… Riêng ở những ca khúc da vàng, nhạc Trịnh mang một tầm vóc vĩ đại về thời cuộc, về thân phận.

Thọ Nguyễn - Tháng Tư, ám ảnh lý lịch

 

Từ bé tôi đã mang trên người một bản lý lịch « đẹp ». Ba má tôi tham gia kháng chiến chống Pháp ở Liên khu 5 rồi ra Bắc tập kết. Với bản lý lịch đó tôi có cuộc đời khá êm đẹp so với nhiều bạn bè.

Với năng lực chuyên môn của mình nhẽ ra tôi có thể làm quan to, thậm chí rất to và nếu khôn ngoan có thể hạ cánh an toàn, nhà cao cửa đẹp. Đến giờ tôi vẫn là anh thợ cần cù làm việc là do cá tính của mình chứ hoàn toàn không phải vì lý lịch.

Nếu như với tôi bản lý lịch là đôi cánh cho cuộc đời, thì đối với nhiều người Việt khác lý lịch lại là một cái gông, là một nỗi ám sảnh mỗi khi phải nghĩ đến nó. Hồi những năm 1960 ở Hà Nội tôi luôn cảm thông với những đứa trẻ bị thiệt thòi vì lý lịch « xấu ». Ví dụ như thằng Hà con ông Kỷ nhà số 8 Lê thánh Tông [1], hay thằng Min con ông Cần ở số 5 Phan Huy Chú [2], hay thằng Hùng Gã Đầu Bạc con nhà Cự Hương ở 35 Hàng Đào.

Nguyễn Hoài Bắc - Ngày của cá !

 

Xong việc, vào mạng xã hội thấy lòng mình nao buồn, buồn khi thấy báo chí đăng tin các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, đóng cửa và phá sản hàng loạt sau batháng đầu năm. Chỉ dám tin là ngày "cá tháng Tư" nên mạng xã hội và báo chí đu theo trend nên đồng lòng nói láo.

Mỗi doanh nghiệp lớn hay nhỏ được thành lập là lòng tôi thấy vui ; bởi từ doanh nghiệp đó có thêm người lao động có công ăn việc làm, an sinh xã hội ổn định và đóng thuế cho ngân sách quốc gia.

Nhưng thấy lòng nặng trĩu khi các doanh nghiệp lớn phá sản. Phá sản vì chủ nhân lừa đảo, vì chủ nhân vi phạm pháp luật ...

Chương trình phát thanh RFI ngày 01.04.2024

 

Trịnh Đình Sĩ - Viên Ngọc Giữa Thành Phố

 

Bất cứ ai tự cho rằng mình là dân Sài Gòn chính gốc, đều không thể nói mình không biết tấm ảnh này thể hiện hình ảnh khu vực nào của thành phố đáng yêu ngày xưa trong lòng chúng ta. Ngay cả người không phải dân địa phương cũng vẫn biết!

Quá nhiều những cái tên, quá nhiều những ký ức, quá nhiều những kỷ niệm mà bất cứ ai, trong đời mình suốt thời quá khứ và đến cả bây giờ, như tôi và như nhiều bạn khác, một khi vẫn còn ở đây đều có thể nhớ ra.

Người phụ nữ trẻ trong ảnh đang đứng nơi vỉa hè thương xá Tax. Trước khi có nó, tại Sài Gòn cho tới 1945 thì cửa hàng Courtinat nằm ở ngã ba Catinat – Général Dupré (Về sau là Tự Do – Thái Lập Thành) do vợ chồng ông bà Auguste và Caroline Courtinat dựng lên vào năm 1893 với tên Bazar Saigon, mới là số 1 trong ý nghĩa một điểm tập trung bán hàng rộng lớn và rộng rãi cho giới thượng và trung lưu của thành phố.

Lê Xuân Nghĩa - Đó là sự thật!

 

Xét cho cùng thì Việt Nam ta vẫn còn may mắn hơn nhiều so với Ukraine, khi chiến đấu với kẻ thù biết chấp nhận thất bại.

Cụ thể:

- Thua ở Điện Biên Phủ, Pháp chấp nhận rút lui.

- Mỹ thấy không thể thắng nên cũng tự rút lui.

Trần Thị Sánh - Tưng bừng Điện Biên

 

Đặt vé máy bay xong rồi đặt khách sạn trước ngày giải phóng Điện Biên (07.05) gần 2 tháng. Vậy mà không khách sạn, nhà nghỉ nào ở Điện Biên còn phòng nghỉ.

Nhờ mấy người quen đặt phòng cũng không được. Chả lẽ cứ leo lên máy bay rồi vào nhà dân ngủ nhờ, hoặc biết đâu có nhà nghỉ còn chỗ vì sắp xếp lịch rồi, vé máy bay không đổi được.

Rất may đến phút chót, khách sạn Hà Linh gọi điện dành cho mấy phòng, mấy chị em mình hăm hở lên đường.

Tuấn Khanh - Sự trung thực đáng kính trọng của người Nhật

 

Mới đây, cảnh sát ở Tokyo cho biết trong năm 2023, cư dân đã tự nguyện gửi vào đồn cảnh sát để nhờ tìm chủ của các món đồ bị để quên, rơi trên đường... Tổng cộng cả năm qua đến có 29,1 triệu USD tiền mặt bị mất, đồ đạc được trả lại, tăng 20 % so với năm 2022.

Cảnh sát cũng cho biết những thứ được gửi lại, nhờ thông báo tìm chủ nhân, thường được tìm thấy trên các phương tiện giao thông công cộng hoặc trong ví hoặc ví bị đánh rơi. Thậm chí có những tờ tiền không thể biết chủ nhân của nó là ai.

Tổng số đó tiền được gửi lại để tìm chủ nhân, là 12 triệu yen hay 79.291 USD mỗi ngày – được coi là mức tăng đáng kể so với kỷ lục trước đó là 3,99 tỉ yen được giao cho cảnh sát hoặc nhà điều hành giao thông công cộng vào năm 2022 ; và 3,84 tỉ yen được công bố vào năm 2019.

Cẩm Hồng - Sài Gòn trong ký ức trước 1975

 

Gia đình bên ngoại tôi có cơ ngơi làm ăn vững chắc ở Sài Gòn. Ai đã từng ở trung tâm Sài Gòn mà không biết đến nhà hàng Thanh Thế nổi tiếng một thời.

Ông chủ nhà hàng Thanh Thế là con trai của chủ quán Trung Thành trong vùng Gia Định cũng nức tiếng không kém. Ông chủ Thanh Thế cũng là anh em cô cậu với má tôi. Tôi gọi ông Thanh Thế là cậu vì mẹ cậu và bà ngoại tôi là hai chị em ruột. Ba tôi làm việc cho nhà hàng từ buổi đầu khai trương.

Má tôi có sở thích yêu văn học nghệ thuật nên hay đọc truyện, báo chí văn nghệ, thích coi kịch, mê cải lương. Thời đó những tên các đoàn hát: Hoa Anh Đào Kim Chưởng, Kim Chung 1,2,3 và đặc biệt Thanh Minh Thanh Nga là má thuộc nằm lòng tên từng nghệ sĩ, và mê nhất những vở cải lương xã hội của đoàn Thanh Minh Thanh Nga.

Lê Xuân Nghĩa - Cũng là nhập ngũ mà nó khác lắm cơ

 

- Mỗi lần Ukraine thảo luận việc huy động thêm quân là chúng nó hò reo lên rằng “Ukraine đang thí quân”; nào là “Zelensky đưa dân vào chỗ chết”; nào là “Ukraine đang thua”; nào là “Kyev kéo dài chiến tranh”…

Xét ra thì Ukraine huy động quân đang ít hơn rất nhiều so với Nga.

- Hôm nay, truyền thông Nga đưa tin, Tổng thống Putin lại tiếp tục ký sắc lệnh huy động thêm 150 nghìn quân. Việc này phải hoàn thành trước ngày 15/7. Theo đó, những người có tuổi từ 18-30 sẽ được gọi nhập ngũ.

Trần Quốc Quân - Ăn hại !

 

"Gia đình anh T sống chan hòa với hàng xóm láng giềng lắm, thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước lắm, họ sống thuần tính lắm, cháu M 16 tuổi của anh cũng ngoan vậy… " ba la bô lô. Ô hô hô!

Trích trong bài viết vừa đăng trên báo Phụ nữ Việt Nam đấy. Ts!

Chỉ mỗi tội nghe con trai út về nhà mách là bị bạn chơi bóng rổ cùng đánh, anh T liền lấy xe máy chở hai con trai quay lại sân bóng rổ ; để đứng chứng kiến cháu M con trai lớn của anh T (đang học ở Trung tâm giáo dục thường xuyên) đánh nam sinh Đ 14 tuổi đến chết não thôi. Tiên lượng mạng sống của nam sinh Đ rất khó qua khỏi.

Lê Nhàn - Giá như

 

Bóng đá lên hay xuống, thắng hay thua, đạp cả Châu Á dưới chân mình hay mình bị cả Châu Á họ đạp thì cũng chẳng quan tâm. Mình quan tâm đến cái đạo đức con người đang xuống cấp nghiêm trọng  ở cái xứ này.

Đi học võ là để tự vệ, để bênh vực kẻ yếu chứ không phải nhào vào đánh một đứa lớp 6 đến chết não. Thật đau thương. Sao họ có thể coi mạng người như cỏ rác?

Biết là ở đời không có chữ giá như, nhưng mình vẫn ước giá như.

Bùi Chí Vinh - Phép lạ từ Phục Sinh

 

Có giết cách nào Chúa cũng sống lại

Sống lại tỉnh bơ sau một giấc ngủ dài

Thân thể bị băm vằm cũng tự nhiên lành lặn

Chúa hiện nguyên hình là một Đấng đẹp trai

Lưu Lan Lê - Phục Sinh

 

Lễ Phục Sinh là mùa lễ trọng của Kitô giáo, bao gồm các nhánh chính là Công giáo Rôma, Tin Lành, Anh giáo, Chính Thống giáo, Ly giáo, và nhiều nhánh khác nữa, để tưởng niệm sự kiện Chúa Jesus bị đóng đinh trên cây thập giá và đón mừng Chúa từ cõi chết trở về.

Một mùa lễ mang đầy tính triết lý và hy vọng. Không phải vô cớ mà trùng vào khởi đầu của mùa xuân, khi băng giá tan dần dưới ánh mặt trời ấm áp, những cành cây đen đủi sau mùa đông chuẩn bị đâm chồi nảy lộc, thiên nhiên đang hồi sinh.

Dân tỉnh Québec (Canada), hậu duệ của người Pháp ngày xưa qua châu Mỹ khai phá, nổi tiếng là ngoan đạo. Cả Québec có trên dưới 1.500 nhà thờ lớn nhỏ, rất nhiều thị trấn, làng quê, đường phố mang tên các Thánh, mở đầu bằng chữ Saint (e).

Cù Mai Công - Đám “quân rữ” trẻ con mùa Phục Sinh

 

Dịp lễ Phục Sinh ở miền Nam, ở Ông Tạ rơi vào cuối tháng Ba, đầu tháng Tư, tháng nóng nhất trong năm. Khí giời oi bức ấy càng khiến không khí dịp lễ này nó “sầu thảm” như buổi lễ Tử nạn tối thứ Sáu.

Thuở ấy dù nhỏ, tôi vẫn nhờ mồn một cảnh ngắm (ngẫm) đàng Thánh giá 14 chặng xung quanh nhà thờ xứ Vinh Sơn - Ông Tạ của tôi. Giọng ngắm tha thiết, buồn thảm. Cứ đi một chặng lại dừng lại nghe ngắm. Các ông thì đứng, các bà và trẻ con thì quỳ trên chiếc chiếu cặp theo bên nách.

Ở Nghĩa Hòa, cha già cố Năng cho rước đàng Thánh Giá dọc đường Nghĩa Hòa. Trẻ con xúng xính mặc áo dài trắng, cầm theo cái chiếu con để trải ra quỳ mỗi khi đọc từng chặng thứ nhất, chặng thứ hai...

Nguyễn Thông - Lễ Phục Sinh và nhà thờ

 

Điều đầu tiên cần tỏ bày, rằng kiến thức của tôi về đạo Thiên chúa, Ki tô giáo… rất lơ mơ ít ỏi.

Một kẻ vô thần, lại lớn lên và trưởng thành ở miền Bắc trước năm 1975, chỉ được nhồi nhét chủ nghĩa Mác - Lê Nin vô thần. Tận mắt chứng kiến những nhà thờ bị đập phá, đọc nhiều sách viết bậy bạ về nhà thờ, về các đức cha, linh mục (như Đống rác cũ của Nguyễn Công Hoan, Bão biển của Chu Văn, Xung đột của Nguyễn Khải…). Nghe những câu xàm xí về Đức Chúa và hang đá.

Thấy những người có đạo bị hắt hủi, thậm chí bị công khai gạch tên, loại bỏ khỏi danh sách này nọ (không kết nạp đoàn, kết nạp đảng, không bổ nhiệm làm lãnh đạo), khi khai lý lịch trong mục “Tôn giáo” nếu ghi “không” sẽ được coi là ưu điểm… Thì làm sao có thể hiểu sâu biết kỹ về các tôn giáo. Đầu óc cả đám bị đổ bê tông bởi câu loạn xằng của Các Mác ông tổ cộng sản “Tôn giáo là thuốc phiện của nhân dân”.