Tin tức, bình luận, phóng sự, hậu trường chính trị quốc tế
Hồi nẳm, cũng lâu rồi, khi còn làm ở báo Tuổi Trẻ, một hôm tôi được nhắn qua phòng Tổng Biên tập gấp.
Lúc bấy giờ tôi đang phụ trách hai trang Văn hóa - Nghệ thuật trong mỗi số báo (giao/duyệt đề tài của phóng viên, đặt bài cộng tác viên, và biên tập), mỗi tuần ba số (Tuổi Trẻ lúc đó còn ra cách nhựt, hai ngày một số, sau này mới trở thành nhựt báo).
Sếp nói có điện thoại từ Ban Văn hóa Tư tưởng Thành Ủy (VHTT, sau này đổi thành Ban Tuyên giáo) gọi xuống.
Trong phần thi tài năng, Hoa hậu Đỗ Thị Hà đại diện Việt Nam dự thi Hoa hậu Thế giới đang diễn ra tại đảo Puerto Rico, lãnh thổ hải ngoại thuộc Mỹ đã chơi đàn T'rưng bản nhạc "Cô gái vót chông" được sáng tác từ thời Việt Nam "Chống Đế quốc Mỹ xâm lược".
Tuy Hoa hậu Việt Nam chỉ biểu diễn nhạc cụ không lời, nhưng bản gốc bài hát tuyền những lời "hờn căm", "đanh thép" như:
"... Mỗi mũi chông nhọn sắc căm thù,
Xiên thây quân cướp nào vô đây,
(Vừa đệm T'rưng vừa hát. Theo giai điệu « Cô gái vót chông » nha).
Như bao cô-vít ở An Nam
Cô-vít An Nam vừa chích vắc-xin
Tiêm vắc-xin xong mắng Huê Kỳ
- Ai kêu bố mày cho tao!
Cả thế giới bị đại dịch Covid. Người ta chống Covid có lúc đúng, lúc sai. Sai lập tức được sửa ngay. Không đẩy cuộc sống vào thảm họa xã hội cùng thảm họa Covid-19.
Nhưng không có nước nào, kể cả những nước nghèo, lạc hậu nhất thế giới lại có cách chống Covid dẫn đến thảm họa xã hội như ở nước ta. Hàng chục ngàn người chết. Hàng triệu người phải tháo chạy dọc chiều dài đất nước hàng ngàn dặm bằng đủ mọi phương tiện. Kể cả cõng con đi bộ trong nắng bụi, mưa bão ròng rã cả tháng trời!
Cuộc tháo chạy này chưa từng có trong lịch sử 4.000 năm đất nước! Tháo chạy trong vật vờ đói khát, hoảng hốt, tuyệt vọng. Người Việt đã băng huyết tâm hồn trong cuộc tháo chạy Covid.
Nhiều người bức xúc với việc cô hoa hậu nào đó chơi đàn t’rưng bài Cô gái vót chông cho các khách Mỹ nghe, trong khi họ hỗ trợ chúng ta hơn 20 triệu liều vaccin. Có bạn còn nặng lời theo kiểu cô ấy làm vậy là vô văn hóa.
Thực ra thì cô hoa hậu đâu có ý gì đâu mà các bạn phê phán cô ấy. Giặc Mỹ cọp beo thì đã sao nào? Xiên thây quân cướp thì đã sao nào? Cô hoa hậu chỉ chơi một bản nhạc.
Tôi cá là cô ấy còn chẳng nhớ hết được lời bài hát “Cô gái vót chông” đó, cũng như cô ấy chẳng thể tưởng tượng là có những cô gái ngoài đời thực có thể ngồi vót những cái chông nhọn hoắt để xiên người, và reo vui mừng khi mũi chông của cô ta xiên được ai đó.
Trong lịch sử, có những nhân vật mà chúng ta thường chỉ nhắc đến tên, phẩm hàm, tước hiệu… rồi xếp lại. Với Nam Phương Hoàng Hậu nhiều người thường bàn thêm về nhan sắc và rồi cũng để bà mờ nhạt theo vị “Hoàng đế cuối cùng”.
Nhưng, tác giả Lê Lan Khanh sẽ làm người đọc thay đổi thói quen nhàn rỗi đó. Trong cuốn biên khảo với nhiều tư liệu giá trị này, chị đã giúp ta tiếp cận nhiều “góc khuất” của bà, của Đức Bảo Đại, làm sáng tỏ thêm một phần lịch sử.
Cuốn sách đủ hấp dẫn cho những ai vốn tò mò về đời tư, muốn đọc những bức thư tình diễm lệ. Cuốn sách cung cấp những tư liệu đầy đủ nhất về gia thế của cô Jeanne Mariette Nguyễn Hữu Thị Lan, nhũ danh của Nam Phương Hoàng Hậu. Cuốn sách còn đặc tả khá chi tiết đời sống hậu cung và cách ứng xử của một bậc “mẫu nghi…” khi Hoàng đế Bảo Đại chưa thoái vị.
Tên các biến thể vi rút được WHO đặt theo bảng chữ cái Hy Lạp, với các biến thể gần đây là Lambda và Mu. Thế nhưng, biến thể mới nhất lại được đặt là Omicron, bỏ qua hai chữ Nu và Xi.
Hiện có nghi ngờ vì sao Xi lại bị bỏ qua. Có phải do nó giống với họ Xi của Tập Cận Bình? Liệu có phải bỏ qua mỗi mình Xi thì lộ quá nên người ta mới bỏ qua cả Nu?
Nghe bảo anh WHO biện bạch rằng phải bỏ qua biến thể "Xi" vì đó là họ thông dụng. Chính sách là không muốn xúc phạm văn hóa, sắc tộc... blah blah...
- Có những người trông mặt mũi cũng tử tế hiền lành, ăn mặc chỉn chu, đeo cả quân hàm quân hiệu. Lên mạng, lên mặt báo chê rằng dân ta lắm chuyện, cứ hay nâng chuyện nhỏ lên thành quan điểm, làm to chuyện.
Cái cô thi hoa hậu tại Mỹ nó chơi đàn bài "Cô gái vót chông" thì kệ nó, người Mỹ biết quái gì về lời hát, họ chỉ nghe âm thanh thôi, sao ta cứ phải bới ra.
Lời bàn: Đúng là người Mỹ hầu hết không biết nội dung bài hát về chông chỉa ấy, nhưng chỉ cần một người biết mà lên tiếng thì cũng xong om. Và quan trọng là sự vô cảm, vô ý thức, vô ơn, thiếu văn hóa của đám chuẩn bị cho cô thí sinh hoa hậu, thậm chí của cả lãnh đạo bộ văn hóa. Không thể nói họ không biết.
Phải tìm hiểu một lúc tôi mới biết tại sao người ta bàn tán việc cô hoa hậu ĐTH đánh đàn T'rưng bài « Cô gái vót chông » ở Mỹ, trong lúc Mỹ tài trợ cho Việt Nam hơn 25 triều liều vaccin. Các bạn có thể nghĩ ra một chữ tiếng Anh để mô tả hành vi của cô ấy? Tôi nghĩ chữ 'tasteless' có lẽ là thích hợp nhứt.
Tasteless có nghĩa là vô vị, nhưng tôi nghĩ hiểu theo nghĩa 'nhạt nhẽo' thì đúng với văn cảnh hơn. Một danh từ khác liên quan với tasteless là vulgar, có thể hiểu là vụng về. Hành vi của cô ĐTH có thể xem là nhạt nhẽo và vụng về về văn hóa.
Dĩ nhiên, nhạt nhẽo và vụng về ở đây không phải là cách cô ấy chơi đàn, mà xem ra có người khen là cô ấy đã luyện tập khá lâu. Nói cách khác, cô ấy chơi đàn chỉ là một cách trình diễn thôi, chớ không phải thực tài hay sở trường của cô ấy.
Ngô Nguyệt Hữu : Phá hoại hay ma nhập ?
Ai cũng phải khép lại hận thù hướng đến tương lai, nhất là trong bối cảnh loạn ly dịch giã.
Họ quá khứ sao mình vẫn nhớ, nhưng để hướng đến mối quan hệ chân thành, cần phải biết thời điểm nhắc chuyện xưa. Họ cho mình từ vaccin đến tiền hỗ trợ mình qua cơn nguy biến.
Mình lên sâu khấu đòi vót chông xiên họ.
“Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá Kình ở Biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ chứ không chịu khom lưng làm tì thiếp người ta”.
Triệu Thị Trinh (225-248)
ĐỒNG HÓA VĂN HÓA BẰNG PHIM ẢNH TRÊN TRUYỀN HÌNH
Ngày 24/11/2021, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã tổ chức Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII theo hình thức trực tuyến.
Ý tưởng này nảy ra khi nhà giáo Thái Hạo cho biết, tình cờ thấy “một cô bé lớp 3 có ba mẹ là lao động chân tay, chứ không phải trí thức văn nghệ sĩ gì” vẽ bức tranh “lạ".
Và nhà giáo viết: “Tôi cũng không phải dân hội họa, không sành về tranh nhưng bằng cảm nhận thuần túy trực giác tôi thấy bức tranh có hồn và đẹp. Tôi nghĩ về giáo dục Việt Nam, đứa bé này có thể tiếp tục theo đuổi đam mê của nó với một núi bài tập, với môn chính môn phụ, với thi cử thành tích…?”
Từ những năm 1980, nhiều người đã phê phán nền giáo dục “xã hội chủ nghĩa" mang tính áp đặt, “đúc khuôn", “bình quân về nhân cách"... Nền giáo dục đó đặt ra mục tiêu cho mẫu con người mới xã hội chủ nghĩa, rèn luyện từ Tiểu học trở đi theo khuôn khổ quy định và quy trình được thiết kế để đạt tới mục tiêu đã định.
Bà Nguyễn Thị Kim Truyện ở xã Tam Vinh, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam được nhận hỗ trợ 2.000 đồng đền bù thiệt hại trong đợt mưa bão vào năm 2020.
Theo quy định, đối với diện tích cây công nghiệp và cây ăn quả lâu năm bị thiệt hại dưới 70% thì hỗ trợ 4 triệu đồng/ha. Như vậy, mức hỗ trợ đối với bà Truyện là 4.000 đồng/10 m2. Huyện cấp kinh phí mức hỗ trợ 53% nên bà Truyện nhận được số tiền là 2.150 đồng.
Toàn xã Tam Vinh có 588 trường hợp được hỗ trợ thiệt hại về cây trồng, trong đó có 31 trường hợp được hỗ trợ dưới 10.000 đồng.
Lâu rồi, trên nửa thế kỷ lận, tụi tui học Anh văn với một ông Thầy lo cho học trò mà khó tánh. Thầy biết tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức, và đương nhiên, tiếng Việt.
Thầy kể cách chửi cũng cho thấy văn hóa một cộng đồng.
Người Anh trọng lý trí nên ghét ai thì chửi stupid, nghĩa là Ngu Ngốc.
“Tiên học lễ hậu học văn”, cái slogan học đường đó đang bị thiên hạ lôi ra, một bên bảo bỏ, một bên bảo không.
Nhớ lại, có lẽ đó là sáu chữ tôi đọc được trong ngày đầu tiên đến trường sau khi học xong lớp vỡ lòng tại nhà anh họ tôi. Sáu chữ đó tôi nhớ suốt đời, mỗi khi nhẩm lại chỉ thấy vô cùng dễ chịu, chẳng có chút gì gọi là bị câu thúc trong “lễ giáo phong kiến” cả.
Dù từ nguyên của chữ “Lễ” là như thế nào, dù nó được người xưa dùng với nghĩa đen nghĩa bóng cách điệu như thế nào, thì đối với dân ta nó vẫn là một chữ chỉ mang ý nghĩa đẹp đẽ : là lễ phép, là lòng biết ơn, là sự khiêm nhường, là đạo làm người. Vua chúa biết lễ sẽ bớt đi sự ngạo mạn, dân thường biết lễ sẽ sống với nhau thuận hòa tử tế.
NguyễnĐình Bổn - Giặc Mỹ cọp beo!
- Đỗ Thị Hà mang đến Miss World tiết mục đánh đàn T'rưng với nhạc phẩm Cô gái vót chông. Đề nghị ban tổ chức dịch cả phần lời bài hát này với phần điệp khúc: "Còn giặc Mỹ cọp beo, khi còn giặc Mỹ cọp beo,... chờ bọn bây, diệt bọn bây..." để quan khách thế giới thưởng lãm!
- Trong khi đó bọn giặc Mỹ cọp beo đã tặng cho đất nước cô Hà 20,5 triệu liều vaccin, và tôi tin cô này đã lụi 2 mũi của bọn beo cọp này!
Chỉ cần một cây cổ thụ cả trăm năm trốc gốc, người ta lại chặt cây của một con đường. Có lẽ trên thế giới, kể cả các nước lạc hậu, người ta cũng không bao giờ xử sự như thế. Đó là quan niệm không quản được thì diệt. Một lối tư duy kỳ lạ và hiếm thấy.
Đấy là trường hợp hàng cây lâu năm ở đường Nguyễn Bỉnh Khiêm đang bị xử lý gây tiếc nuối trong lòng dân Sài Gòn. Nhất là những người có nhiều kỷ niệm với hàng cây trên con đường này. Đó là một trong mấy con đường đẹp của Sài Gòn còn sót lại sau những chiến dịch triệt hạ những cổ thụ của thành phố.
Một con đường Tôn Đức Thắng (Cường Để) đẹp như tranh mất hàng trăm năm mới có được đã từng bị chặt hạ, san phẳng. Và giờ đến Nguyễn Bỉnh Khiêm. Con đường đã từng đi vào văn học, nghệ thuật với tà áo dài Trưng Vương, với khung trời nhiều kỷ niệm của những chàng học sinh trường Võ Trường Toản một thời.
