Nguyễn Đình Ấm - Nếu phương Tây cấm vận hàng không thì ngành vận tải Nga sẽ như thế nào?

 

Ngay khi Putin tràn quân vào Ukraina  thì phương Tây đã cấm vận một phần hàng không dân dụng Nga. Máy bay Nga không được bay qua không phận của tất cả các nước trong EU, Bắc Mỹ (gồm Canada, Mỹ).

Tức là các hãng hàng không Nga không được chở khách đến, đi từ các nước EU, Bắc Mỹ. Hàng không Nga mất một thị trường quốc tế quan trọng nhất (Hôm trước một máy bay Nga hạ cánh ở Istanbul đã bị nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ).

Nếu phương Tây cấm vận cả trong lĩnh vực máy bay, công nghệ hàng không thì các hãng hàng không Nga coi như tê liệt hoàn toàn trên thị trường quốc tế.

Bởi vì, hiện nay máy bay chở khách của các hãng hàng không Nga hầu hết dùng máy bay Boeing, Airbus của phương Tây. Nếu bị cấm vận, tất cả các máy bay sơn cờ Nga do phương Tây sản xuất hoặc bất cứ nước nào sản xuất nhưng có các chi tiết xuất xứ từ Mỹ, EU sẽ bị bắt giữ khi đến một nước khác.

Nếu phương Tây cấm vận cả kỹ thuật, công nghệ thì công nghiệp hàng không dân dụng Nga cũng gần như tê liệt. Do Nga không có các thiết bị tối tân của phương Tây như động cơ, hệ thống điện tử hàng không, tự động hóa…để sản xuất máy bay thương mại. Năm 2000 Nga thực hiện dự án sản xuất máy bay MC21 có tính năng tương tự A320, nhưng giữa chừng phải xếp xó do Mỹ cấm vận sau khi Nga xâm lược Crimée của Ukraina .

Lâu nay Nga đã tự chế tạo các máy bay thương mại như TU134 (70 ghế), 154 (150 ghế), IL86 (300 ghế), IL 96(300 ghế), IL 114, An 24,26 (50 ghế) với số lượng ít; chủ yếu chỉ sử dụng trong nước hoặc bán cho các nước nghèo ở châu Phi, Triều Tiên, Cuba, Iran. Nếu các hãng hàng không Nga đem các máy bay  nội ra cạnh tranh với các hãng dùng máy bay của Boeing, Airbus thì thất bại, do khả năng thương mại của các máy bay Nga rất thấp.

Hồi hãng hàng không Aeroflot dùng máy bay IL86 bay đường Moscow-Hanoi, không thể cạnh tranh với các máy bay Boeing 777 của Vietnam Airlines dù giá vé rẻ hơn. Hiện nay họ phải dùng máy bay Boeing để cạnh tranh với Vietnam Airlines…

Trước những năm 2000 Việt Nam dùng toàn máy bay Nga, nhưng từ đó trở đi máy bay Nga không còn bóng dáng ở Việt Nam, hàng đống phụ tùng dự trữ thành sắt vụn. Máy bay Nga sản xuất ngoài tiện nghi kém, ngốn nhiều nhiên liệu còn ô nhiễm tiếng ồn, khí thải cao hơn tiêu chuẩn quốc tế, nên ít quốc gia cho hạ cánh ở nước họ. Chiếc chuyên cơ IL96-300 của Putin bay đi nhiều nơi được ưu tiên ngoại giao, do không phải chuyến bay thương mại.

Tóm lại, nếu phương Tây cấm vận hàng không triệt để thì các hãng hàng không Nga chỉ xài máy bay nội địa bay quẩn quanh trong nước Nga. Nhiều hãng chế tạo máy bay trên thế giới như Trung Quốc, Braxin…cũng sản xuất được một số máy bay chở khách cỡ nhỏ khả năng thương mại “ngang ngửa” của phương Tây, nhưng vẫn không ngoài phạm vi cấm vận vì họ vẫn phải dùng một số công nghệ, chi tiết, động cơ của phương Tây.

Hồi hàng không Việt Nam bị cấm vận, đi lùng sục khắp nơi mua, thuê máy bay của phương Tây nhưng đến đâu cũng kẹt. Cuối cùng vài lần phải thuê chui lủi rất tốn kém, và khi khai thác không dám trưng cờ Việt Nam.

Giả thử Putin có chiếm đóng được Ukraina, thì về lâu dài cũng đi đến lụn bại mọi mặt.

NGUYỄNĐÌNH ẤM 02.03.2022