Hồng Hà - Ai giết chết Thứ trưởng Lê Hải An?

Ông Lê Hải An và bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trong ngày nhậm chức thứ trưởng. Photo courtesy.

Khoảng 7h10 sáng 17/10/2019, Thứ trưởng Lê Hải An được xác định ngã từ tầng 8 nhà D, trụ sở Bộ Giáo dục & Đào tạo ở số 35 Đại Cồ Việt, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, xuống đất. 9h30 sáng cùng ngày, thi thể ông An được chuyển xe cứu thương, rời cổng trụ sở Bộ Giáo dục & Đào tạo.

Lê Hải An sinh năm 1971 tại Hà Nội, quê Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Là con trai của nhà giáo Toán học nổi tiếng Lê Hải Châu. Lê Hải An có anh trai tên là Lê Hải Khôi, phó giáo sư tiến sĩ, công tác tại Viện Công nghệ Thông tin, thuộc Viện hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.

Hải An theo học ngành kỹ sư Địa vật lý tại trường đại học Thăm dò Địa chất Moskva, Liên bang Nga. Ông An có bằng thạc sĩ dầu khí tại trường đại học Tổng hợp Brunei, Brunei Darussalam năm 1993, rồi trở thành giảng viên đại học từ năm 1995. Ông An có bằng Tiến sĩ dầu khí tại trường đại học Heriot-Watt, Vương quốc Anh, năm 2004.

Năm 2010, ông An được công nhận chuẩn chức danh Phó giáo sư. Năm 2014, được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng trường Đại học Mỏ Địa chất. Năm 2018 ông An giữ chức Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Thành quả giảng dạy và học thuật của Lê Hải An như sau:

+ Hướng dẫn 4 nghiên cứu sinh đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ.

+ Hướng dẫn 17 nghiên cứu sinh đã bảo vệ thành công luận án Thạc sĩ.

+ Phó Chủ nhiệm 3 đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước.

+ Tham gia 6 đề tài nghiên cứu cấp Bộ, trong đó chủ nhiệm 1 đề tài.

+ Có 25 bài báo khoa học đăng tạp chí Khoa học, Khoa học Kỹ thuật.

Ngày 28/12/2018, tại Hội nghị chủ tịch hội đồng trường, hiệu trưởng các cơ sở giáo dục đại học và trường sư phạm toàn quốc, Thứ trưởng Lê Hải An đã kêu gọi tăng cường công tác hậu thanh tra, kiểm tra, kiên quyết yêu cầu dừng tuyển sinh, dừng hoạt động những cơ sở giáo dục vi phạm quy định, không bảo đảm điều kiện chất lượng theo quy định của pháp luật.

***

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống về toán, là con trai út của Nhà giáo nhân dân Lê Hải Châu (tác giả sách giáo khoa môn Toán trước đây, nhiều năm là Trưởng đoàn thi Olympic toán quốc tế của Việt Nam); bản thân ông An cũng là dân chuyên toán, có nhiều thành tích, cho nên Lê Hải An quan tâm đặc biệt đến Toán học.

Ngày 10/6/2019, tại Hội nghị Toán Việt-Mỹ 2019 với sự tham dự của khoảng 300 đại biểu, trong đó có nhiều nhà toán học nổi tiếng thế giới đến từ Mỹ và Việt Nam, phát biểu chào mừng tại Hội nghị, Thứ trưởng Lê Hải An cho rằng “Toán học quan trọng hơn bao giờ hết trong thời đại 4.0“.

Ngày 16/10/2019, Lê Hải An tham dự và phát biểu tại hội thảo Triển khai khung trình độ quốc gia Việt Nam (VQF) đối với đào tạo khối ngành sức khỏe ở các trình độ của giáo dục đại học, do Bộ Y tế tổ chức tại Đà Nẵng. Lê Hải Anh cho rằng, nhiều quốc gia trên thế giới đã xây dựng khung trình độ quốc gia nhằm đảm bảo trình độ đào tạo, đáp ứng nhu cầu kinh tế xã hội, cung cấp sự linh hoạt và tiến bộ cho người học và có được sự công nhận quốc tế. Do đó, việc đào tạo nguồn nhân lực có khả năng cạnh tranh với các nước trong khu vực và trên thế giới là yêu cầu bắt buộc.

Dự kiến lịch làm việc:

– Sáng 17/10/2019, Thứ trưởng An sẽ dự cuộc họp của Hội đồng giáo dục quốc gia do Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ chủ trì tại trụ sở Bộ.

– Cũng trong ngày 17/10 Lê Hải An sẽ đi Sơn La. Lê Hải An có lịch làm việc với UBND tỉnh Sơn La.

Nhưng tất cả đã dừng lại. Một cái chết không tưởng và kinh hoàng, đã dập tắt mọi hoài bão của một tài năng đang độ chín.

Tràn trề nhựa sống, đam mê nghiên cứu học thuật, tâm huyết với sư phạm, một lịch làm việc dày như thế mà “tự vẫn” là điều khó tin và cực kỳ vô lý.

Tại Bộ GD&ĐT, Lê Hải An được phân công phụ trách mảng đào tạo đại học. Đây là lĩnh vực có nhiều vấn đề gây bức xúc trong dư luận thời gian qua. Trong hàng loạt vụ bê bối trong ngành giáo dục đào tạo, nổi cộm và nhức nhối là gian lận nâng điểm tại Kỳ thi Quốc gia 2018 ở Sơn La, Hà Giang, Hòa Bình bị tố giác, công an vào cuộc điều tra.

Lần đầu tiên trong lịch sử hàng ngàn năm thi cử và khoa bảng ở Việt Nam, một vụ gian lận trường thi quy mô liên tỉnh. Tham gia đường dây xấu hổ và đáng sỉ nhục này có cả Uỷ viên Trung ương, Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, nhiều Phó Chủ tịch tỉnh, Ban Giám đốc sở Giáo dục, Hiệu trưởng lẫn Hội đồng chấm thi.

Nhúng chàm trong vụ này còn có cả cán bộ an ninh, cảnh sát chấp pháp, cùng hàng trăm đảng viên, cán bộ trung, cao cấp trong các cơ quan ban ngành… dùng tiền để hối lộ nâng điểm cho con em mình.

Vụ việc gây chấn động và nhức nhối xã hội. Một làn sóng phẫn nộ trong dân chúng, yêu cầu điều tra làm rõ và kêu gọi Phùng Xuân Nhạ nên từ chức Bộ trưởng.

Liên quan đến vụ việc này, cuối tháng 8/2019, Lê Hải An đã ký quyết định thành lập hội đồng kỷ luật công chức của Bộ GD&ĐT, có trách nhiệm liên quan tới việc xảy ra gian lận thi trung học phổ thông quốc gia 2018 tại các tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình.

Ngày 21/8/2019, Thứ trưởng Lê Hải An đã ký thay Bộ trưởng Thông báo số 878/TB – BGDĐT về việc xem xét xử lý kỷ luật công chức.

Danh sách 13 công chức bị xem xét kỷ luật gồm:

1. Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng;

2. Sái Công Hồng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng;

3. Nguyễn Duy Kha, Trưởng phòng Quản lý thi, Cục Quản lý chất lượng;

4. Hà Xuân Thành, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm khảo thí quốc gia, Cục Quản lý chất lượng;

5. Nguyễn Sơn Hải, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin;

6. Nguyễn Huy Bằng, Chánh Thanh tra;

7. Tống Duy Hiến, Phó Chánh thanh tra;

8. Trịnh Minh Trường, Phó Trưởng phòng thanh tra chuyên ngành;

9. Lê Văn Vương, Phó Trưởng phòng thanh tra hành chính;

10. Thẩm Thị Minh Hằng, Thanh tra viên;

11. Nguyễn Ngọc Chính, Thanh tra viên;

12. Lê Thị Kim Dung, Vụ trưởng vụ Pháp chế;

13. Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng vụ Giáo dục trung học.

Ngày 9/9/2019, Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng GD&ĐT lại ký văn bản hủy bỏ các Quyết định và Thông báo trên. Lý do hủy bỏ xem xét kỷ luật:

– Văn bản này chưa bảo đảm chặt chẽ về mặt pháp lý.

– Chờ quy trình xem xét, kiểm điểm trách nhiệm về mặt Đảng.

– Chờ hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Phải chăng Lê Hải An đã động đến bọn “công thần” ở Bộ GD-ĐT? Và cái giá mà Lê Hải An phải trả là bằng cả sinh mạng của cuộc đời mình?

Cái chết của Lê Hải An gây xót xa lẫn kinh hoàng trong bầu không khí chính trị Việt Nam trước thềm Đại hội 13 của đảng Cộng Sản, bởi vì Lê Hải An trẻ trung, tài năng và uyên bác, là thần tượng của nhiều thế hệ học sinh, sinh viên trên khắp mọi miền đất nước.

Lê Hải An có tên trong danh sách quy hoạch 200 nhân sự của Ban chấp hành Trung ương khoá 13. Lê Hải An cũng là ứng viên sáng giá, được xem là sẽ truất ghế Bộ trưởng của Phùng Xuân Nhạ, kẻ bất tài dị tướng, vào mùa xuân 2021.

Câu hỏi đặt ra, tại sao đến giờ này cơ quan điều tra Bộ Công an chưa khởi tố vụ án để điều tra?

– Có hay không vụ giết người giữa thanh thiên bạch nhật?

– Những ai đã chủ mưu và tham gia bức tử Lê Hải An?

HỒNG HÀ (Báo Tiếng Dân 18.10.2019)