Nguyễn Văn Tuấn - Nhìn lại 50 năm cộng đồng người Việt ở Úc

Hôm nay, người Úc đi bầu và chọn người lãnh đạo nước Úc trong 4 năm tới.

Ở Úc chỉ có hai đảng chánh trị thay nhau cầm quyền. Đảng Lao Động theo phe cấp tiến, giống như Dân Chủ bên Mỹ. Đảng Liberal (không nên dịch là « tự do ») là phe bảo thủ, như Cộng Hòa bên Mỹ.

Năm nay đánh dấu 50 năm người Việt định cư ở Úc. Vậy chúng ta thử nhìn lại xem cộng đồng người Việt ở đây đã làm gì trên quê hương thứ hai này ?

Trước hết, đó là sự tăng trưởng nhanh. Năm 1976, chỉ vỏn vẹn 2.400 người gốc Việt ở Úc. Mười năm sau (1986), con số này là 150.000. Ngày nay, Úc đã có hơn 270.000 người gốc Việt. Họ Nguyễn trở thành một trong những họ phổ biến nhứt ở Úc ! 

Cộng đồng người Việt ở đây, về dân số, đứng hàng thứ 4. Chúng ta chỉ sau cộng đồng người Hoa, Ấn Độ và Phi Luật Tân.

Nhưng trước kia chúng ta tới đây trong một tư thế rất khác với ba cộng đồng kia. Chúng ta nghèo rớt mồng tơi. Chúng ta chỉ có cái áo trên lưng. Có nhiều người tới đây không có một đôi giày ! Nhưng chúng ta đã có những đóng góp quan trọng cho quê hương thứ hai.

Năm mươi năm trước, chúng ta vô hình (chánh trị, thương mại, khoa học và văn hóa) ; 50 năm sau, chúng ta hiện diện trong tất cả lãnh vực và thiết chế.

Chúng ta đã có một dân biểu liên bang (chị Dai Le hay Lê Thị Trang Đài). Đó là một cột mốc mang tính lịch sử. Tôi thật sự hy vọng lần này, chị ấy giữ được cái ghế giữa trùng trùng điệp điệp phe đảng Lao Động.

Chúng ta đã có một người tị nạn làm Toàn quyền (đại diện Nữ Hoàng Anh). Đó là một cột mốc quan trọng.

Chúng ta đã có những doanh gia thành đạt và đạt nhiều giải thưởng.

Chúng ta có những nhà văn vang danh thế giới.

Chúng ta có những nhà khoa học đẳng cấp thế giới.

Chúng ta vẫn đóng góp cho quê hương Việt Nam. Mỗi năm, chúng ta gởi về Việt Nam 1.2 tỉ USD. Tính trung bình, mỗi người chúng ta gởi về Việt Nam 4.700 USD/năm (so với bên Mỹ là 3.050 USD/năm). Chúng ta nhỏ và nghèo hơn, nhưng « ngon lành » hơn đồng hương Mỹ.

Chúng ta đi mang theo quê hương. Năm mươi năm trước, phở, bánh mì, cơm tấm hay bún bò còn xa lạ ở Úc. Năm mươi năm sau, những món ăn ấy đã trở thành “từ vựng” thân thuộc ở Úc. Chúng ta đã làm cho văn hoá Úc thêm phong phú. 

Nhưng chúng ta không nên tự mãn. Chúng ta vẫn còn kém so với cộng đồng khác :

• Tỉ lệ người Việt có bằng đại học đã tăng từ 20 % (2016) lên 25 % (2021), nhưng thấp hơn các cộng đồng Hoa, Ấn và Phi (35 %).

• Tỉ lệ người professional (2021) là 18 %, so với 24 % cả nước.

• Thu nhập bình quân của chúng ta (2016) chỉ bằng 75 % ngưởi bản xứ.

Tức là chúng ta vẫn còn nghèo hơn, học vấn thấp hơn, và vị thế xã hội thấp hơn người bản xứ. Sự thật đó cũng là lí do để chúng ta phấn đấu.

Chúng ta mãi mãi khắc ghi lòng biết ơn đối với nước Úc – một mảnh đất không chỉ dang rộng vòng tay chào đón, mà còn trao cho chúng ta niềm hy vọng, nhân phẩm và cơ hội để vươn tới những chân trời mới. Nhìn về tương lai, tôi tin rằng 50 năm tới sẽ còn rực rỡ hơn.

Quay lại chuyện bầu cử, tôi nghe các bạn hỏi bầu cho ai ? Vì mang ơn phe Liberal đã cưu mang 45 năm trước và vì là người bảo thủ nên tôi chỉ bầu cho đảng bảo thủ mà thôi.

Cập nhựt 10 pm : Thôi rồi, phe bảo thủ thất cử thê thảm. Hy vọng rằng chị Dai Le sẽ giữ được cái ghế Fowler như là một dân biểu độc lập.

NGUYỄN VĂN TUẤN 03.05.2025