Phúc Lai - Viết dài trung bình về cuộc chiến tranh ở Ukraine ngày 21/09/2024

1. Alfred Kokh đã nói gì và thái độ của chúng ta nên như thế nào?

Hôm qua ông giáo sư KVC có post lên bài của Alfred Kokh. Lâu nay vì thái độ quay xe núp dưới bóng “thông tin đa chiều” của cụ này, tôi bỏ theo dõi nhưng bài này có người gửi cho hỏi ý kiến nên lại phải đọc.

Thứ nhất, theo như cụ chủ post thì cụ ấy “vẫn muốn có thông tin đa chiều” – tôi phải xin lưu ý rằng thậm chí, chuyện này còn tệ hơn một ông KOL khác. Ông KOL kia thường xuyên bập vào tin giả, những tin rất xấu về tình hình Ukraine do Nga tung ra có chủ đích. Và khi chưa đâu vào đâu thì ông ta cũng lên giọng: phải khách quan, phải thế này thế khác… nhưng đến khi phát hiện ra là tin giả thì lại dấm dúi xóa đi.

Điển hình là chiến dịch tấn công Kharkiv của Nga, ông ta định chơi trò giật gân tung tin cứ như Nga chiếm được thành phố Kharkiv đến nơi. Hồi đó khi – không phải một vài người mà là nhiều người phàn nàn với tôi, tôi trả lời: Đến như hồi đầu chiến tranh, Nga mạnh như thế, tiến sát thành phố rồi còn bị đuổi chạy mất cả giày lẫn dép, thì bây giờ mấy thằng lìu tìu tuổi gì.

Để nói được câu đó, phải có năng lực phân tích xem bọn Nga này có còn lực lượng, còn khả năng tổ chức được một chiến dịch tân công cỡ đó hay không. Ông này cũng tuổi gì làm được việc đó – tôi không hề có ý khinh thường, nhưng sự thật vẫn là sự thật. Với bài của Alfred Kokh, cụ KVC gọi đó là “thông tin đa chiều” – xin rất lấy làm tiếc phải nói rằng đó là một bài viết thuần túy cảm xúc, không có cái gì là “thông tin” trong đó cả.

Thứ hai, về một số hơi hơi có tính thông tin (1) Về viện trợ của Hoa Kỳ (2) Nga chiếm lại được 50 %, tôi viết theo thứ tự ngược lại trong bài vì điểm số (1), theo tôi đây là vấn đề bí mật từ góc độ chi tiết các gói hỗ trợ (và cả tiến độ). Vì vậy ông KOL có nói giời nói bể gì chăng nữa, cũng không có căn cứ để cho rằng nó là đúng, hay không đúng. Còn các chuyện khác, dạng như “Zelenskyy không có chuyện gì để làm hay sao?” – Ông ta dè bỉu Zelenskyy về lịch trình tới Hoa Kỳ và trình bày “kế hoạch chiến thắng” với đương kim Tổng thống, phó Tổng thống và ứng cử viên Dân chủ, có thể có cả ứng cử viên Cộng hòa…

Nhân tiện đây, tôi xin nói về một bài báo trên báo chí xứ phía Đông nước Lào (Ảnh), dẫn nguồn TASS và tất nhiên, như thường lệ tiếp tục “dìm” Ukraine và Zelenskyy đến tận bùn đen. Nhưng lại lòi đuôi ngu – đúng là khi anh không có lẽ phải cố nói cái gì cũng sẽ sa vào ngụy biện.

Chẳng hạn, thằng tác giả nào đó tên Công Thuận viết: “Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng kế hoạch này dựa trên sự hỗ trợ toàn diện từ Mỹ và phương Tây. Đặc biệt, ông mong muốn thảo luận về việc tăng cường hỗ trợ quân sự, bao gồm việc cung cấp vũ khí tầm xa, để Ukraine có thể đối phó hiệu quả hơn với các thách thức từ Nga…”

Và sau đó nó dẫn tiếp lời thằng Ivan Safranchuk nào đó “cho rằng kế hoạch này của Kiev có thể không đạt được kết quả như mong đợi…” – chẳng hạn như yêu cầu Nga phải tham gia vào các cuộc đàm phán hoặc gia tăng áp lực lên các quốc gia ở khu vực Nam toàn cầu, đã cho thấy những dấu hiệu thất bại. Chuyên gia Safranchuk còn nhận định phương Tây có thể đã bắt đầu tính đến khả năng Nga sẽ giành ưu thế, hoặc ít nhất là giữ thế thượng phong trong cuộc xung đột này…

Điểm mâu thuẫn của đoạn lập luận này ở chỗ, trước đó chỉ vài câu thằng tác giả nó viết về “bốn điểm chính sau khi xung đột kết thúc”: an ninh, vị thế địa chính trị của Ukraine, sự hỗ trợ quân sự mạnh mẽ từ phương Tây và hỗ trợ kinh tế cần thiết cho tái thiết đất nước. Như vậy câu “cung cấp vũ khí tầm xa” nó viết ngay sau 4 điểm này, chính là lòi đuôi mâu thuẫn mà nó không giải quyết được. Logic của vấn đề ở đây hoàn toàn khác.

- Một. Vũ khí tầm xa đã được cung cấp rồi, chỉ là những người cung cấp chưa cho phép sử dụng chúng để bắn vào các mục tiêu trên lãnh thổ Nga mà thôi. Zelenskyy sẽ nói về vấn đề này trước, nó là tiền đề đầu tiên để dẫn đến một chiến thắng chắc chắn, nhanh gọn và giảm thiểu thiệt hại.

- Hai. Sau đó mới đến 4 điểm trên đây, tức là sau khi quân đội Nga trên chiến trường không còn khả năng thực hiện bất cứ cuộc tấn công lớn nào nữa, và các mục đích tự lãnh đạo nước này đặt ra không còn ý nghĩa nữa. Chẳng hạn chiếm Donbas, giữ được Crimea, giữ được hành lang trên bộ nối Donbas với Crimea… Khi đó nước này với các sức ép về kinh tế (lệnh cấm vận và trừng phạt) buộc phải chấp nhận rút quân để có hòa bình.

- Ba. Với lộ trình trên đây, thì lúc đó những đại diện của một nước Nga “hậu Putox” sẽ buộc phải xin xỏ Ukraine và cộng đồng quốc tế cho cử người đến tham dự hội nghị hòa bình cho Ukraine lần thứ hai.

Với tiến trình trên, thì chúng ta thấy thằng mất dạy Ivan Safranchuk nào đó nói “Yêu cầu Nga phải tham gia vào các cuộc đàm phán hoặc gia tăng áp lực lên các quốc gia ở khu vực Nam toàn cầu, đã cho thấy những dấu hiệu thất bại” là bố láo. Bây giờ đã ai “ép Nga của nó phải tham gia hội nghị” đâu?

Người ta còn chưa cho bọn chúng tham gia hội nghị lần thứ nhất, vì người ta thông qua một việc rất quan trọng là “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine cao nhất” – đồng nghĩa với việc đồng lòng đánh bại Nga, cho chúng mày tham gia làm gì? Còn đến lần sau thì có mà xin rát họng chắc gì đã được tham gia (sợ vỡ bố nó đất nước thành nhiều mảnh rồi thì lấy đâu ra chủ thể của công pháp quốc tế, tức là “quốc gia Nga”).

Nói chung đã sai thì càng nói càng ngu, lại càng sai.

Còn ông Alfred Kokh, ông này vì là cựu phó thủ tướng Nga, và chống Putox, nên những điều ông ta nói về nước Nga vẫn rất giá trị, những gì ông ta nói về nước Mỹ, là quan điểm riêng của ông ấy. Vấn đề là chúng ta sử dụng những cái đó như thế nào thôi. Đáng tiếc là cái cụ KVC ấy càng ngày càng lú lẫn.

2. Về điểm số (2) trên đây, tức là “thông tin” Nga chiếm lại được 50 % ở Kursk, tôi xin viết thành một mục riêng.

Có đúng diện tích đất Ukraine đang tạm giam giữ của Nga ở Kursk, Nga đã chiếm lại được 50 %? – Câu hỏi đó với tôi không quan trọng, vì ngay từ đầu chiến dịch Kursk của người Ukraine, đã có thông tin họ chiếm của Nga tới 2.500 ki-lô-mét vuông, sau đó con số cố định ở mức tương đối là 1.500 ki-lô-mét vuông. Hồi đó tôi có nói với cái bác NTT vẫn chat với tôi, khi bác này lo ngại rằng “Quân Ukraine tiến sâu như thế e bị đánh vào hai bên sườn…” Tôi trả lời rằng, không đủ thông tin nên tôi không trả lời được. Nhưng họ sẽ không làm như thế, tức là không tấn công kiểu Liên Xô ngày xưa đâu, mà chủ yếu dùng kỳ binh xuất hiện ở phía sau quân Nga, những chỗ bất ngờ và gây rối loạn. Nếu chỗ nào không thuận, hoặc bất lợi họ sẽ chuyển chỗ khác… Vì vậy tính “loang lổ da báo” sẽ cao và không có chiến tuyến rõ rệt.

Sau một vài ngày, bản đồ chiến sự như một con bạch tuộc vươn dài mấy cái vòi nhỏ xíu sâu vào đất Nga, đã chứng minh hình dung của tôi phần nào hợp lý. Mục tiêu của người Ukraine trong chiến dịch này là (1) Gây rối loạn trong hệ thống phòng thủ của Nga, dẫn đến tự sụp đổ và bỏ chạy (2) Bắt tù binh để gây “quỹ trao đổi”, đổi những tù binh là lính chất lượng thấp của Nga lấy chiến binh kinh nghiệm và thiện chiến của mình về (3) Giữ chắc chắn được những diện tích đất Nga khó có thể chiếm lại được, gây sức ép lên Putox về chính trị.

Như tôi vừa nhận xét, mục đích gây sức ép về chính trị quan trọng hơn là chiếm đất, vì vậy chỉ cần chiếm 1 ki-lô-mét vuông đã là cái tát vào mặt Putox rồi. Như tôi đã viết ít nhất vài lần, Putox lên ngôi vì những trò dối trá, vì vậy uy tín của hắn cũng xây dựng trên đầy rẫy những điều dối trá nên sẽ không chấp nhận được bất cứ một sự sỉ nhục nào, cái gì của hắn cũng phải huy hoàng, phải lẫy lừng, không tì vết. Nên một hành động như vậy của Ukraine sẽ cung cấp một cái cớ cực kỳ hoàn hảo cho bọn chóp bu cầm quyền nước này để tính toán lật Putox.

Tôi có lý. Hắn vội vàng chữa cháy bằng cách biến chiến dịch của Ukraine thành “đột nhập của các nhóm phá hoại và khủng bố”. Chưa có loại khủng bố nào xài của xe tăng và vũ khí nặng như vậy cả, thậm chí kéo cả vũ khí phòng không sang bắn hạ máy bay chiến đấu Nga. Và hắn giao cho cơ quan an ninh xử lý tình huống. Bọn chóp bu chắc chắn cười đểu trước cái sự lấp liếm đó, nhưng “được, đã vậy cho ông thêm thời gian, xử lý được thì tốt!” Tôi viết: trong vòng 1 tuần không xử lý được Kursk, chắc chắn nội bộ có chuyện. Nhiều bác cho rằng tôi viết như vậy hơi liều – chờ mãi có thấy gì đâu? Ồ không phải, sóng ngầm còn nguy hiểm hơn sóng cồn đó.

Và chúng ta thấy Putox vội vàng đi Chechnya và Osetia. Từ trước đến nay hắn vẫn dùng dân hai xứ này để khủng bố dân Nga, nhưng sẵn sàng dùng quân đội hủy diệt hai xứ này nếu dám tạo phản. Càng về gần đây, chính sách này càng tinh vi hơn với sự xuất hiện của những thành phần kẻ cướp khác dạng Wagner của Prigozhin – bọn này được cho là dùng để đối trọng với Vệ binh Akhmat của Kadyrov…

Những gì mà bọn Kadyrovites thể hiện ở Kursk, bất chấp thằng Apty Alaudinov có nói với truyền thông cái gì chăng nữa, chắc chắn Putox biết những điều lâu nay vẫn chất chứa: Chúng nó và quân Nga, là thù hằn nhau chứ chưa bao giờ đoàn kết; bọn này chẳng đánh nhau gì được, chỉ Tiktok là giỏi… Nhưng chính chúng lại sẵn sàng phản bội, đâm dao sau lưng Putox bất cứ lúc nào.

Càng nghiên cứu và ngẫm nghĩ, tôi càng thấy Chiến dịch Kursk của người Ukraine cực kỳ cao thủ. Hai năm rưỡi chiến tranh chắc chắn họ hiểu quá rõ bọn Kadyrovites này như thế nào. Và đòn đánh này không phải chỉ là chiếm đất hay đánh vào cái thể diện của Putox, mà nó còn hiểm hơn rất nhiều.

Chơi với Kadyrov, Putox như chơi con dao hai lưỡi – cơm lành canh ngọt thì còn vui vẻ với nhau, cứ có chuyện là có quay lại cắn chủ luôn. Nếu bọn Kadyrovites ở Kursk bị rút đi chỗ khác, thì lấy ai ra giữ mặt trận. Nhưng nếu chúng bị biến thành “kiện hàng 200” nhiều quá, thì có thể chính chúng làm vỡ mặt trận và kéo về… Mục-tư-khoa như Prigozhin đã làm. Mà bọn này thì không nghễu nghện kéo đi ngoài đường cái như thế đâu, chúng sẽ biến thành ăn cướp để về đấy. Khi đó thì “chủ lại phải quay ra cắn chó”, khốn nạn không để đâu cho hết.

Đó là lý do tại sao, cầu phao bị đánh sập đến cái cuối cùng, bọn Nga trong “cái túi” sống dở chết dở, mà Bộ chỉ huy Nga không cho rút. Một nhóm lớn quân Kadyrovites cũng ở trong cái túi đó.

Bây giờ chúng ta sẽ xem xét đến những diễn biến của chiến dịch Kursk từ 10/09 tức là ngày Nga phản công ở đây, cho đến nay. Mời quý vị xem hình thứ hai, bản đồ chiến sự vùng Kursk từ giai đoạn phản công của Nga. Quý vị có thể thấy một đường loằng ngoằng màu xanh viền trắng, đó là con sông Seym. Có một đoạn ngoằn ngoèo phía trên chúng ta tạm không quan tâm, chỉ có một đoạn bắc – nam ngắn, đó là cạnh làng Snagost một đoạn dài theo hướng đông – tây nếu đo thẳng trên bản đồ thì nó vào khoảng 25 ki-lô-mét. Đoạn thứ ba lại theo hướng bắc – nam và là biên giới quốc gia tự nhiên giữa Nga và Ukraine, đo thẳng khoảng 12 ki-lô-mét.

Do tình hình thực tế như vậy mà từ đầu Chiến dịch Kursk của Ukraine đến nay, nhìn chung có một nhóm không rõ số lượng cụ thể, có thể là vài nghìn quân Nga bị kẹt trong “cái túi” gần như hình chữ nhật đó. Do giai đoạn đầu tiên vẫn còn cố tiếp tế qua những cây cầu còn lại (và cố bắc cầu phao) nên chúng còn ngắc ngoải tồn tại được.

Như vậy chúng ta đã hình dung được lựa chọn hợp lý nhất của Bộ chỉ huy Nga sẽ phải chia chiến dịch phản công làm vài bước.

Bước một, chúng cần đánh giải vây (vì lý do nghiêm trọng trên đây tôi đã trình bày – theo một số thông tin không chính thức tôi “được nghe kể” thì Putox đã phải đề nghị tập thể cầm quyền của hắn chấp nhận một kế sách khá ì ạch và chậm chạp, đúng là “muối mặt” chấp nhận bị sỉ nhục). Nhưng bằng mọi giá phải giải vây bằng được vì bọn ở trong túi không được rút, mà cũng không tổ chức tiếp tế qua sông được.

Sau đó, mới tính đến chuyện cả bọn trong vòng vây, bọn vừa đánh giải vây sẽ tấn công theo hướng tây sang đông. Có thể phối hợp với một số mũi tấn công vào khu vực quân Ukraine đang chiếm giữ, chẳng hạn từ bắc xuống nam hoặc thậm chí, đông sang tây từ phía Belgorod.

Và, từ 10/09 chúng nỗ lực tấn công từ Korenevo theo hướng tới Snagost. Theo hướng này chúng chỉ phải tiến theo đường ô tô (Avtodoroga) Korenevo – Troitskoye – Snagost có 6,4 ki-lô-mét là tới được làng, trên bản đồ tôi đánh mũi tên màu đỏ số 1. Để phối hợp, một nhóm quân Nga trong “cái túi” sẽ đánh phá vây, tôi vẽ mũi tên A1. Nếu kế hoạch này thành công, một hành  lang sẽ được mở phía đông của con sông dọc theo đoạn chảy bắc – nam ngắn ở đây.

Theo tính toán của Bộ chỉ huy Nga, quân Ukraine sẽ tổ chức phản công, tôi thể hiện mũi tên màu vàng. Nhưng người Ukraine đã không làm như vậy. Ngay trong giai đoạn đầu tiên của chiến dịch (của Nga), họ tổ chức đánh chặn nhóm quân A1 không cho tiếp cận phía nam làng Snagost, còn nhóm số 1 từ Korenevo đến thì để cho vào làng Snagost – vốn người Ukraine đã không tổ chức phòng thủ làng này mà rút từ trước, vì vậy kế hoạch lập hành lang của Nga, không thành công.

Để hình dung rõ hơn, xin quý vị sang ảnh tiếp theo, (thứ ba) từ nguồn ISW. Vùng gạch chéo đỏ được cho là do Nga chiếm lại được từ 10/09, có một con sông là Krepna, chính nó tạo nên trở ngại cho quân Nga trong kế hoạch này của mình. Từ đó, quân Ukraine tiếp tục tấn công ở cấp độ đại đội vào khu vực của nhóm A1 này, mà chúng ta vẫn thường nghe thấy tin xung quanh địa danh Veseloe ở phía nam Glushkovo chính là nó.

Hiện nay quân Ukraine đang thực hiện hai nhiệm vụ chính: một là tấn công theo hướng Glushkovo tôi vừa nhắc, một hướng nữa là thẳng vào Korenevo, tức là đánh vào phía sau của bọn Nga đang tấn công từ Snagost xuống phía nam tới ngôi làng biên giới Gordeevka.

Còn diện tích chiếm lại được bao nhiêu, xin quý vị xem hình tiếp theo (thứ tư) – bản đồ cập nhật hai ngày 19 và 20/09, nguồn ISW.

Theo nhìn nhận của tôi, cho đến nay, khi chiến dịch phản công của Nga để xử lý tình hình Kursk đã được 12 ngày, mà bước đầu là mở được hành lang giải vây cho bọn ở “trong túi”, vẫn chưa thành công. Và chúng ta cũng có thể suy đoán được rằng chúng cũng tiêu tốn vào đây kha khá nguồn lực, thì không biết đến bao giờ mới thực hiện được bước hai.

Không chỉ thế, nếu để người Ukraine tiếp cận được làng Glushkovo, thì bọn ở trong túi “xong phim”. Còn tiếp cận được Korenevo thì kế hoạch đánh giải vây cũng phá sản. Trong trường hợp đó thì giai đoạn tiếp theo là đuổi được lực lượng chính của Ukraine đã sang chiếm đất về nước, cũng không bao giờ thực hiện được.

PHÚC LAI 21.09.2024