Cấm vận nông sản nước ngoài, nông dân Nga vẫn lao đao

Một phụ nữ bán lẻ trái cây trên đường phố Nizhny Novgorod, Nga, 10/07/2015.

Đăng ngày 06-08-2015 Sửa đổi ngày 06-08-2015 18:09 

Đang vắt sữa dê bằng tay trong nông trại của mình ở ngoại ô Matxcơva, Larissa Soukhanova không giấu được sự lo lắng : sau một năm cấm vận thực phẩm nhập từ phương Tây, được cho là nhờ đó sản xuất trong nước sẽ đi lên, những lời hứa dành cho nông dân Nga vẫn chỉ là lời hứa mà thôi.

Người phụ nữ 68 tuổi, trong bộ áo choàng trắng, bận rộn với việc vắt sữa 120 con dê, nhìn nhận : « Chính phủ quan tâm đến nông dân nhiều hơn. Nhưng tôi không thể nói là có một sự thay đổi nào đáng kể ».

Cương quyết đáp trả các biện pháp trừng phạt kinh tế liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraina, lệnh cấm vận áp đặt cho đa số các mặt hàng thực phẩm nhập của phương Tây được Matxcơva khoe là cơ hội để phát triển lãnh vực nông nghiệp.

Chính quyền đưa ra một kế hoạch hỗ trợ với số tiền trợ cấp 3,5 tỉ euro được giải ngân trong năm nay, và số tương đương cho năm tới. Mục tiêu là giúp đỡ nông dân địa phương sản xuất ra sản phẩm thay thế cho táo của Ba Lan, cá từ Na Uy, phô-mai Pháp hay dăm-bông Tây Ban Nha. Nhưng tham vọng này trên thực tế vấp phải thái độ chểnh mảng từ phía giới chức, và cuộc khủng hoảng kinh tế đang tiến công nước Nga.

Larissa Soukhanova, với trang trại cung ứng 200 lít sữa mỗi ngày, đã nhận được lời hứa sẽ trợ cấp 10 triệu rúp (140.000 euro) để mở rộng sản xuất. Nhưng bà vẫn phải mỏi mắt ngóng chờ. Bà thở dài : « Tôi rất cần món tiền trợ cấp này từ nhiều tháng trước. Nay thì tôi đang lo không biết cho lũ dê trú ẩn vào đâu trong mùa đông tới ».

Mười năm để thay thế mọi mặt hàng nhập khẩu

Nông nghiệp là một trong những lãnh vực hiếm hoi thường xuyên tăng trưởng, trong một nước Nga đang suy thoái – hậu quả của tình trạng giá dầu lao dốc trong khi đây là nguồn thu nhập chính của Nga cùng với khí đốt, bên cạnh đó là trừng phạt kinh tế của phương Tây.

Theo thống kê chính thức, sản xuất thịt đã tăng 6,4% trong quý I so với cùng kỳ năm ngoái, còn sữa tăng 1%. Và đối với vị Bộ trưởng Nông nghiệp đầy lạc quan Alexandre Tkatchev, sản phẩm nội địa sẽ thay thế được thực phẩm nhập khẩu trên các kệ hàng siêu thị Nga từ đây đến mười năm tới.

Léonid Kholod, cựu Thứ trưởng Nông nghiệp khi trả lời AFP đã nhận định: « Cấm vận đã loại bớt đi một số nhà cạnh tranh quan trọng trên thị trường Nga, nhưng các vấn đề tồn tại trong nông nghiệp vẫn còn đó. Nếu chúng tôi muốn thay thế tất cả trong mười năm, thì còn rất nhiều việc phải làm ».

Các nhà nông phải chịu đựng tình trạng cơ sở hạ tầng tệ hại, trang thiết bị lỗi thời. Với cuộc khủng hoảng hiện nay, việc vay mượn trở nên hết sức khó khăn do các ngân hàng rất ngại cho vay, và mức lãi suất thì cao. Đồng rúp bị mất giá cũng làm tăng giá thành liên quan tới thiết bị hay phân bón nhập khẩu.

Bà Soukhanova cho biết, giá rơm tăng 60% và xét nghiệm chất lượng sữa mang tính bắt buộc thì tăng gấp bảy lần. « Thật là khủng khiếp ! » - bà nói.

Tatiana Bobrovskaia, nhà phân tích của cơ quan thẩm định tài chính Fitch Ratings nhận xét : « Lợi ích do việc cạnh tranh của sản phẩm nhập khẩu tạm thời giảm xuống đã bị giảm đi bởi các tác động tiêu cực của việc đồng rúp mất giá ». Chuyên gia nhấn mạnh, các nhà đầu tư vẫn e ngại không dám bỏ nhiều tiền vào việc sản xuất ra thịt bò hay sữa vì mất nhiều thời gian, trong khi không ai biết cấm vận sẽ kéo dài bao lâu.

Truy lùng sản phẩm cấm nhập

Đối với người dân, cấm vận cộng thêm đồng tiền quốc gia bị mất giá, được biểu hiện rõ qua giá thực phẩm tăng vọt - tăng bình quân 18,6% trong tháng Bảy so với cùng kỳ năm ngoái ; còn rau quả và cá thì tăng đến 30%.

Về phía chính quyền không chỉ quyết định kéo dài cấm vận, mà còn hùng hổ tấn công vào các sản phẩm nhập khẩu, bị cho là số lượng quá nhiều tuy đang bị cấm vận.

Vladimir Putin ra lệnh tiêu hủy tất cả các sản phẩm bị cấm vận tịch thu được, bắt đầu từ hôm nay 06/08/2015 với hàng ngàn tấn quả đào, cà chua hay phô-mai, gây ra nhiều chỉ trích từ phía đại diện Chính thống giáo, cho đến đảng Cộng sản hay tờ báo có khuynh hướng tự do Vedomosti thậm chí còn gọi là « tàn bạo ».

Cuộc chiến chống dạng thức buôn lậu này không giới hạn ở phía chính quyền. Một nhóm thanh niên ủng hộ Kremli, trong một chiến dịch đấu tranh tại các siêu thị sang trọng của thủ đô Matxcơva đã hò hét « Hãy dùng thực phẩm Nga ! ». Họ dán những tờ giấy mang khẩu hiệu này vào những món hàng bị cho là bất hợp pháp.

Phong trào này được tung ra trước khi có lệnh cấm vận, để phản ứng trước việc thiếu sản phẩm nội địa trong các cửa hàng. Margarita Cherkachina, một thành viên của nhóm nhắc nhở. « Nay thì chúng tôi muốn bảo vệ người dân khỏi các mặt hàng nguy hiểm bị cấm vận, đã nhập vào Nga mà không được kiểm tra an toàn ».

NgaQuốc tếCấm vậnKinh tếXã hộiNông dânNông sản
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20150806-cam-van-nong-san-nuoc-ngoai-nong-dan-nga-van-lao-dao 

Bài viết liên quan:

Chính quyền Nga bắt đầu tiêu hủy thực phẩm phương Tây bị cấm vận