Cuối
cùng ông Powell đã tăng lãi suất và hứa sẽ còn tăng thêm nữa để ngăn không cho
tâm lý này lan rộng. Ông biết có thể làm cho kinh tế suy thoái, nhưng vẫn chấp
nhận, vì nạn lạm phát kéo dài còn nguy hiểm hơn.
Giá
sinh hoạt trong tháng Năm tăng 8.6% một năm, so với năm ngoái. Chính phủ và
Ngân Hàng Trung Ương Mỹ tự công nhận đã sai lầm không ngăn chặn lạm phát sớm
hơn. Chính phủ chi tiêu nhiều quá, Ngân Hàng
Trung Ương (Federal Reserves, viết tắt là Fed) giữ lãi
suất thấp lâu quá.
Cả
hai đã không lường được ảnh hưởng của bệnh dịch Covid-19 trên Cung và Cầu. Vì
họ dựa trên kinh nghiệm cũ, bài học của cuộc suy thoái kinh tế 2007-2009. Ngày
Thứ Tư 15 tháng Sáu, Fed đã tăng lãi suất thêm 0.75%. Chủ tịch Fed, Jerome
Powell, báo trước sẽ tăng lãi suất thêm nữa, chấp nhận kinh tế có thể suy
thoái.
Ngày
25 tháng 12, 1927 là ngày thành lập Việt Nam Quốc Dân Đảng, một tổ chức chính
trị quy tụ đông đảo người Việt yêu nước với chủ trương “Làm một cuộc cách mạng
quốc gia, dùng võ lực đánh đổ chế độ thực dân phong kiến, để lập nên một nước
Việt Nam Độc lập Cộng hòa.”
Hội
nghị đại biểu toàn quốc ngày 26 tháng 1,1930 quyết định cuộc khởi nghĩa cả nước
sẽ nổ ra vào đêm 9 rạng ngày 10 tháng 2, 1930. Tuy nhiên, vì gặp nhiều khó khăn
trong việc tổ chức và Pháp có thể đã biết ngày nổi dậy, đảng trưởng Nguyễn Thái
Học quyết định dời ngày khởi nghĩa sang đến 15 tháng 2, 1930.
Nhiều
nơi không nhận được tin nên vẫn bắt đầu vào đêm 9 tháng 2 hay như trường hợp
Nguyễn Khắc Nhu chỉ huy cuộc khởi nghĩa ở Hưng Hóa và Lâm Thao vẫn quyết định
tiến hành.
Ngày
16/06/2022, khi thăm Kyiv cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ý
Mario Draghi và Tổng thống Rumani Klaus Iohannis, Thủ tướng Đức Olaf Scholz
nói:
"Cuộc tấn công xâm lược Ukraine
đồng nghĩa với sự thay đổi thời đại. Bởi vì Nga đang làm việc dịch chuyển biên
giới các nước ở ngay trung tâm châu Âu, và điều này là không thể chấp nhận
được. Do đó, nước Đức cùng với các nước khác trên thế giới, đã đứng về phía
Ukraine ngay từ ngày đầu".
Lời
của Thủ tướng Đức Scholz về “Nga đang làm việc dịch chuyển biên giới các nước ở
ngay trung tâm châu Âu” chỉ là nhắc lại khẳng định của Tổng thống Nga Putin
trước đó một tuần.
Mỗi
bữa sáng đi làm, nhiều khi quá mệt mỏi và buồn ngủ vì thức khuya nên cảm thấy
chán chường mất hết sinh khí để lái xe đến sở.
Nhưng
khi lái xe trên xa lộ 66 để vào thủ đô Washington DC và nhìn lên mấy cái cầu
băng ngang phía trên thấy treo mấy lá cờ Ukraine và cờ Mỹ, tự nhiên tỉnh ngủ và
trong lòng bừng lên niềm vui và khí thế. Nhớ bài hát vui nhộn hào hùng "Javelin Missile Song" của
Quân Lực Ukraine mà cảm thấy yêu thương đất nước ấy vô cùng.
Đã
hai lần vừa lái trên xa lộ 66 và lấy cell phone ra để vừa nhắm là cờ trên cao
để chụp vừa lái xe.
Thụy My đi vắng vài ngày.
Sẽ cố gắng cập nhật blog, còn nếu không các bạn chịu khó đọc lại một số bài cũ
nha.
Thân thương
Đăng ngày:
Cuộc xâm lăng Ukraina, vấn đề Đài Loan, Trung Quốc và chính sách zero Covid tiếp tục là các chủ đề chính trong tuần này. L'Obs đăng ảnh một bé gái trên nền màu đen, chạy tựa « Ukraina : Trẻ thơ bị sát hại ». Kể
từ khi Putin xua quân sang, trung bình mỗi ngày có hai trẻ em bị giết
chết, 3 triệu em sống trong điều kiện không điện nước, 2,2 triệu em phải
sơ tán khỏi đất nước. Một thảm họa chưa từng thấy kể từ Đệ nhị Thế
chiến, theo Unicef. Chưa kể những em bị thương tật, bị mồ côi, bị khủng
hoảng…vì bom đạn quân Nga, hoặc nguy cơ trở thành nạn nhân của bọn buôn
người trên đường di tản.
Sau
khí đốt, đến lúa mì. Khi đồng nhiệm Sénégal Macky Sall, kiêm chủ tịch
Liên hiệp Châu Phi bày tỏ nỗi lo của một châu lục đang bị khủng hoảng
lương thực đe dọa, tổng thống Nga Vladimir Putin nói « không có vấn đề gì ».Le Monde
ghi nhận cuộc gặp diễn ra tại Sotchi, thành phố bên bờ Hắc Hải, nơi mà
hồi tháng 10/2019 hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi đã được tổ chức. Ba
năm sau, ngũ cốc trở thành chiếc chìa khóa của « quyền lực mềm » Nga,
một sức mạnh chưa từng có và là vũ khí ngoại giao chủ chốt, khi sản
lượng toàn thế giới chỉ có 774 triệu tấn trong năm 2022.
Cùng
với việc khởi động cuộc xâm lăng Ukraina, ông chủ điện Kremlin sắp 70
tuổi vào tháng 10 tới đang tập trung mọi chú ý, và những lời đồn đãi
càng nhiều thêm. Bởi vì có những hình ảnh đáng ngại cho thấy cựu sĩ quan
KGB nắm chặt lấy một góc bàn, thân người dường như run rẩy ngoài ý
muốn. Không có lời giải thích nào, khiến các nhà quan sát tự hỏi, phải
chăng ông ta bị bệnh Parkinson ? Hay là ung thư ?
Phát ngôn viên
Dimitri Peskov nhiều lần nói rằng Putin không có vấn đề gì về sức khỏe,
và ngoại trưởng trung thành Serguei Lavrov cũng vậy. Nhưng những lần
xuất hiện của tổng thống với khuôn mặt sưng phù và trắng bệch của ông -
có thể là do hiệu ứng thuốc, và vẻ căng cứng - như đang chịu đau, ngày
làm giả thiết Putin đang lâm bệnh trở nên đáng tin cậy. Chẳng hạn tổng
thống Nga trong lễ duyệt binh 9 tháng Năm đã đắp một chiếc mền mỏng trên
đùi, khác hẳn các cựu chiến binh ngồi xung quanh.
Nhưng nhất là
những tuyên bố mới đây của các nguồn tin thông thạo đã củng cố thêm
những gì trước đó chỉ là phỏng đoán. Hôm 14/05, giam đốc cơ quan tình
báo quân đội Ukraina, tướng Kirill Budanov là một trong những người đầu
tiên khẳng định Vladimir Putin là một người « bệnh nặng ». Mười ngày sau, ông xác nhận với nhật báo Ukraina Ukrainska Pravda : « Putin bị nhiều bệnh trầm trọng, trong đó có ung thư ». Và nói thêm : « Nhưng không nên hy vọng ngày mai ông ta sẽ chết. Putin còn cố được ít nhất vài năm nữa ».
Từ 5 đến 12 bác sĩ theo dõi
Phải chăng đây
là tuyên truyền của Kiev ? Nhưng không chỉ từ phía Ukraina. Đạo diễn Mỹ
Oliver Stone, đã nhiều lần phỏng vấn Vladimir Putin từ 2015 đến 2017 cho
một bộ phim tài liệu mang tên « Đối thoại với ông Putin », hôm
17/05 trong một podcast cho biết tổng thống Nga bị ung thư. Đến ngày
20/05, cựu nhân viên tình báo Anh MI6, Christopher Steele khi trả lời
đài phát thanh LBC khẳng định « Putin bệnh nặng lắm ». Cựu điệp viên nói rõ, các cuộc họp Hội đồng An ninh Nga, « trên
nguyên tắc kéo dài một tiếng đồng hồ, đã phải chia làm nhiều đợt để
tổng thống được chữa trị trong thời gian nghỉ giải lao ». Christopher
Steele không tiết lộ nguồn tin, nhưng bảo đảm là hoàn toàn đáng tin
cậy. Ông không biết bệnh tình của Vladimir Putin đang đến giai đoạn nào,
nhưng « tác động rất lớn đến việc điều hành đất nước ».
Đặc
biệt một cuộc điều tra nơi những người thân cận Vladimir Putin do
chuyên san « Proekt » - hiện bị cấm tại Nga - tiến hành, vào đầu tháng
Năm tiết lộ tổng thống Putin được một đội ngũ bác sĩ theo dõi thường
trực. Chỉ riêng về số lượng cũng đã thấy không bình thường : trung bình 5
bác sĩ, đôi khi lên đến 12. Trong số đó có nhà phẫu thuật Yevgeny
Selivanov, chuyên gia về ung thư tuyến giáp trạng. Trong bốn năm qua,
Selivanov đã đến tư dinh của Putin ở Sotchi 35 lần, và ở bên tổng thống
166 ngày. Theo cuộc điều tra, thì chỉ có hai bác sĩ chuyên khoa tai mũi
họng là Igor Esakov và Alexei Shcheglov theo sát Putin lâu hơn –
Shcheglov ở cạnh tổng thống 282 ngày.
Hơn nữa từ sau cuộc duyệt
binh 09/05, Vladimir Putin không tham gia một sự kiện công khai nào, trừ
hôm 24/05 tiếp tổng thống Belarus, Alexandre Loukachenko, một thuộc hạ
có thể sẵn sàng tham gia chiến dịch truyền thông nhằm trấn an công
chúng. Một kênh Telegram tên « General SVR », được cho là của một cựu
điệp viên Nga, khẳng định trong tháng Năm Vladimir Putin đã được phẫu
thuật vì ung thư.
Putin sẽ rời chính trường vì bệnh tật, một nhân vật diều hâu lên thay ?
Báo
chí đối lập Nga cũng nghi ngờ những hình ảnh do bộ phận truyền thông
Kremlin phổ biến những ngày gần đây, là một loại « đồ hộp » - theo ngôn
ngữ chuyên môn - để tỏ vẻ tổng thống hoạt động bình thường. Chẳng hạn
trên trang web của điện Kremlin biên bản cuộc họp của tổng thống với
thống đốc vùng Sverdlovsk đề ngày 20/05, nói rằng việc chuẩn bị cho đại
hội thể thao sinh viên mùa hè 2023 tại Ekaterinbourg đã hoàn thành đúng
thời hạn. Thế nhưng đại hội này đã bị Liên đoàn quốc tế hủy bỏ từ hôm
29/04 vì cuộc xâm lăng Ukraina, tức là ba tuần lễ trước « cuộc họp »
trên.
Tình trạng sức khỏe ảnh hưởng như thế nào đến các quyết định của Vladimir Putin ? Steele cho rằng với bệnh Parkinson, « Putin không thể lãnh đạo chính trị ». Sự
nhập nhằng, hỗn loạn đang ngự trị tại điện Kremlin. Cựu lãnh đạo tình
báo Anh, Sir Richard Dearlove trong cuộc trao đổi với Business Insider
còn thẳng thừng hơn. « Tôi nghĩ là ông ta sẽ ra đi năm 2023, rất có
thể là vào một bệnh viện chuyên ngành, và như vậy sẽ không bao giờ quay
lại với tư cách lãnh đạo nước Nga. » Người đứng đầu MI6 dự báo lên
thay Putin có thể là Nikolai Patrouchev, hiện là thư ký Hội đồng An ninh
Nga - cũng là một con diều hâu và cựu nhân viên KGB xuất thân từ Saint
Peterbourg, y như Vladimir Putin.
Vladimir Putin, bóng ma lạc loài của thế kỷ 20
Trong bài « Putin, con ma của thế kỷ 20 »,Le Point cho
rằng ông chủ điện Kremlin không sống cùng một thời kỳ với chúng ta, mà
logic của ông được chốt lại vào thời kỳ Stalin thắng được Hitler. Trước
năm 1989, « Quê hương của vô sản quốc tế » là trung tâm của phong trào
cộng sản thế giới, phổ biến một ý thức hệ mạnh mẽ, thống trị đảng cộng
sản các nước. Nước Nga ngày nay không còn thế mạnh này, mà trở thành một
Nhà nước côn đồ. Ngược với Trung Quốc, Nga thậm chí chẳng thèm xây dựng
một trật tự thế giới mới phù hợp với lợi ích của mình qua việc chống
lại thế giới tự do, mà chỉ lăm lăm tìm cách chiếm đất, theo chủ trương
đế quốc kiểu như thế kỷ 19 dù lãnh thổ Nga rộng lớn nhất thế giới.
Vladimir
Putin trị vì từ thời tổng thống Pháp còn là Jacques Chirac và đồng
nhiệm Mỹ là Bill Clinton cho đến tận bây giờ, không đưa ra được một mô
hình nào có thể noi theo. Trong đối nội, ông chỉ biết vá víu giữa một
nước Nga Sa hoàng và nước Nga xô-viết, còn về đối ngoại, trình ra một
nước Nga bảo vệ các giá trị Ki-tô giáo, thành lũy chống Hồi giáo và xu
hướng « woke ». Nhưng Putin chỉ dừng lại vào thời kỳ vinh quang nhất của
« Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại ». Ông ta quyết định xóa sổ Ukraina
trên bản đồ châu Âu, như Hitler và Stalin đã từng thỏa thuận đặt dấu
chấm hết cho số phận của Ba Lan.
Tất cả những ai bị Kremlin coi là
kẻ thù đều bị dán nhãn « quốc xã », dù người đó gốc Do Thái, như tổng
thống Volodymyr Zelensky. Putin tiến hành chiến tranh theo phương pháp
có từ 75 năm qua : oanh kích bừa bãi vào các thành phố với ưu thế pháo
binh, đào hào để bảo vệ những địa điểm đã chiếm được. Hậu cần, tiếp
liệu, tình báo đều lỗi thời, đó là những điểm yếu được Ukraina – những
người châu Âu của thời đại – khai thác. Putin là một con ma của thế kỷ
20 đã xuất hiện trễ tràng, ám ảnh thế kỷ 21 của chúng ta.
Erdogan và Putin, tổng thống mãn đời
Trang bìa của Le Point tuần này đăng ảnh hai tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, chạy tựa « Erdogan-Putin, những nhân vật quỷ quyệt ». Cũng
ở ngôi từ 20 năm qua, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, cùng
lứa tuổi với Putin và cùng chống phương Tây, làm xáo trộn thăng bằng địa
chính trị, từ Syria đến Ukraina. Cả hai đều có cách lãnh đạo tương tự :
tập trung mọi quyền lực vào tay mình, bỏ tù đối lập, bóp nghẹt báo chí,
khống chế tư pháp…Erdogan và Putin đều bất chấp Nhà nước pháp quyền,
vây quanh là các tài phiệt, gian lận bầu cử, hiếu chiến…
Là những
nhân vật cơ hội, cho dù có những lúc xung đột như vụ Thổ bắn hạ một oanh
tạc cơ Nga hồi năm 2015, cả hai sau đó đều tìm được thỏa thuận. Từ khi
sửa đổi Hiến Pháp năm 2020, Vladimir Putin có thể nắm quyền đến tận năm
2036 khi đã 86 tuổi, còn Erdogan cho sửa Hiến Pháp từ 2017, những người
thân cận cho rằng ông có thể ngự trị tại Phủ tổng thống ở Ankara đến năm
2033.
Le Point cũng cho biết Thổ Nhĩ Kỳ giờ đây trở
thành nơi trú ẩn của người Nga, từ những nhà tài phiệt thân Putin với
những du thuyền lộng lẫy, cho đến những người đối lập với tổng thống
Nga. Thị trường địa ốc bùng nổ, số nhà do công dân Nga mua tăng đến 96
%. Đầu tư vào nhà đất trên 250.000 đô la sẽ được cấp quốc tịch Thổ. Đang
bị khủng hoảng kinh tế, Ankara rất cần ngoại hối, và chưa đầy 48 giờ
sau khi phương Tây loan báo cấm vận, các ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận
được trên 3 tỉ đô la từ người Nga.
Putin và « tội ác chống Lịch sử »
Tác giả Nicolas Werth trên Le Point nhận định Vladimir Putin đã nhào nặn lịch sử một cách độc đoán, qua bài viết mang tựa đề «Putin phạm tội ác chống Lịch sử ». Điều 354.1 Luật Hình sự Nga đã hình sự hóa « mọi phát biểu vu khống, chê bai những chiến binh Đệ nhị Thế chiến » hoặc mọi so sánh Liên Xô với Đức quốc xã. Báo cáo của Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH) tháng 6/2021 tố cáo chính sách « ngày
càng hung hăng, không chỉ bác bỏ những quan điểm khác, mà còn đặt vào
vòng nguy hiểm tất cả những nhân tố liên quan đến lịch sử - sử gia, nhà
quảng cáo, nhà báo, xã hội dân sự - không đồng ý với phiên bản chính
thức ».
Đối với Nga, FIDH ghi nhận các « tội ác chống Lịch
sử » như sau : ra luật đàn áp tự do ngôn luận về lịch sử, kiểm duyệt,
không cho tham khảo kho lưu trữ, truy tố, trấn áp những nhân tố độc lập
của xã hội dân sự, phá hủy các công trình kỷ niệm những vụ thảm sát hàng
loạt thời Liên Xô cũ. Trong những sách giáo khoa mới, học sinh Nga sẽ
không biết gì về những tội ác này, và trong những ấn bản sắp tới,
Ukraina không còn được nhắc đến. Có nghĩa là quốc gia này bị xóa hẳn
khỏi ký ức. Lịch sử từ nay được viết trực tiếp, đồng thời với việc tiến
hành chiến tranh.
Liệu Nga có phải ra tòa vì xâm lăng Ukraina ?
Về mặt pháp lý, luật sư William Bourdon trong nguyệt san Le Monde Diplomatique số tháng Sáu đặt vấn đề «Luật nào chống xâm lăng vũ trang ? » Những kẻ gây ra cuộc chiến tranh ở Ukraina có phải ra tòa ?
Hiện
nay có 123/193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc tham gia Tòa án Hình
sự Quốc tế (CPI), nhưng không có các cường quốc Hoa Kỳ, Nga, Ấn Độ,
Israel và hầu hết các nước Ả Rập. Thẩm quyền của CPI chủ yếu dựa trên
tiêu chí lãnh thổ nơi tội ác diễn ra, ít khi dựa vào quốc tịch của nghi
can. Một sáng tạo là các nhà lãnh đạo đương nhiệm không được hưởng quyền
đặc miễn, như trường hợp tổng thống Kenya năm 2014. Tuy nhiên bất công
nằm ngay trong điều lệ của CPI, vì quyền hạn điều tra toàn cầu nằm trong
tay Hội đồng Bảo an. Quyền phủ quyết của năm thành viên thường trực đã
trói tay tổ chức tư pháp quốc tế này.
Nhiều tổ chức phi chính phủ
và Nhà nước từ nhiều năm qua hy vọng sửa đổi Hiến chương Liên Hiệp Quốc,
cấm dùng quyền phủ quyết khi liên quan đến các điều tra của CPI, nhưng
tất cả nỗ lực cho đến nay đều thất bại. Còn một khả năng khác : các Nhà
nước đã phê chuẩn một số hiệp ước quốc tế (Công ước chống tra tấn chẳng
hạn) có quyền xét xử một nghi can khi kẻ này đang ở trên lãnh thổ mình.
Một số nhân vật như cựu thủ tướng Anh Gordon Brown đòi thành lập tòa án
đặc biệt về Ukraina về tội xâm lăng. Có nghĩa là một Nhà nước tấn công
vũ trang một Nhà nước khác mà không phải là tự vệ chính đáng, không có
sự cho phép của Liên Hiệp Quốc, đủ để đưa Vladimir Putin và bộ sậu ra
tòa. Lý lẽ này có thể chấp nhận được, nhưng tự đặt bên ngoài hệ thống
Liên Hiệp Quốc sẽ ít trọng lượng hơn.
Tiếp tế đạn dược, yếu tố quan trọng cho cả Nga và Ukraina
Về cuộc chiến tranh ở Ukraina, L'Express quan
tâm đến tình trạng thiếu đạn dược sau ba tháng chiến tranh. Do những
trận đánh hết sức ác liệt, lượng đạn dự trữ của cả Nga lẫn Ukraina đều
giảm sút rất nhanh.
Hỏa tiễn chống tăng Javelin nổi tiếng của Mỹ
bắt đầu thiếu. Hồi tháng Ba, Kiev cho biết cần 500 hỏa tiễn/ngày, nhưng
sản lượng hàng năm tối đa chỉ là 6.000 chiếc. Thượng nghị sĩ Dân Chủ
Richard Blumenthal cuối tháng Tư cho biết kể từ đầu cuộc xâm lăng Hoa Kỳ
đã giao 5.500 chiếc. Khó thể duy trì nhịp độ này, khi dự trữ của Mỹ
cũng giảm. Các loại đạn thời Liên Xô cũ mà quân đội Ukraina sử dụng thì
chỉ có Nga và Trung Quốc sản xuất. Phương Tây đành tăng tốc chuyển giao
các loại vũ khí hạng nặng. Số 90 khẩu đại pháo M-777 của Mỹ bắt đầu hiện
diện trên chiến địa, cũng như Caesar của Pháp.
Về phía Nga,
Washington hôm 02/05 ước lượng Matxcơva đã bắn đi ít nhất 2.125 hỏa
tiễn, hình như sử dụng hết 70 % loại tầm xa. Nga không thể sản xuất tiếp
vì cần các chi tiết của phương Tây. Hậu quả là phi cơ Nga phải sử dụng
những loại bom không được điều khiển chính xác, khiến phi công phải bay
thấp rất nguy hiểm.
L'Express tìm đến Bourges, nơi sản
xuất ra các loại vũ khí Pháp như đại bác Caesar, hỏa tiễn. Tại thành phố
này, cứ 10 người dân lại có 1 người làm việc cho kỹ nghệ quốc phòng.
Thông thường, nhiều người có tâm lý không muốn nói mình làm việc trong
ngành vũ khí, không ít công ty từ chối trở thành đối tác. Nhưng kể từ
khi Ukraina bị xâm lăng, người ta ý thức được rằng sản xuất vũ khí để có
được hòa bình. Đặc biệt những khẩu đại pháo Caesar gởi cho Kiev được
sản xuất ngay tại địa điểm mà cách đây 170 năm hoàng đế Napoléon III cho
xuất xưởng những khẩu đại bác Pháp trong chiến tranh Crimée thế kỷ 19.
Đe dọa dùng vũ khí nguyên tử, Putin tạo tiền lệ nguy hiểm
Hồ sơ của The Economist cảnh báo về « Một kỷ nguyên hạt nhân mới ».
Với việc đe dọa sử dụng vũ khí nguyên tử, tổng thống Nga đã đảo lộn
trật tự trong lãnh vực này. Có hai hệ quả tai hại : Những quốc gia dễ
tổn thương cảm thấy cách tốt nhất để tự vệ trước một kẻ xâm lăng có bom
nguyên tử là sở hữu quả bom của riêng mình, còn những nước đã có vũ khí
hạt nhân thì cho rằng sẽ chiến thắng nếu bắt chước cách làm của Putin.
Thật
ra nguy cơ nguyên tử đã tăng lên trước chiến tranh Ukraina. Bắc Triều
Tiên sở hữu vài chục đầu đạn, Iran đã có đủ uranium được làm giàu để chế
tạo quả bom đầu tiên - theo Liên Hiệp Quốc tuần này. Pakistan nhanh
chóng bổ sung kho vũ khí, Trung Quốc hiện đại hóa lực lượng hạt nhân.
Hiệp ước New Start hạn chế được hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa của Mỹ và
Nga đến 2026, nhưng lại không liên quan đến những vũ khí như ngư lôi
nguyên tử. Những kỷ niệm về Hiroshima và Nagasaki đã nhạt nhòa. Người ta
không hiểu được một vũ khí hạt nhân chiến thuật, loại mà Putin có thể
sử dụng, có khả năng hủy diệt cả một thành phố.
Ngay cả nếu đây
chỉ là trò tháu cáy của Vladimir Putin, lời đe dọa của ông ta rất tai
hại. Năm 1994, Ukraina đã giao trả số vũ khí nguyên tử Liên Xô cũ trên
lãnh thổ mình, để đổi lấy bảo đảm của Nga, Mỹ, Anh. Nga đã trắng trợn sổ
toẹt cam kết, còn Anh, Mỹ cũng không giữ lời hứa. Iran có thể nghĩ rằng
nếu có bom nguyên tử sẽ khó bị o ép hơn, Hàn Quốc và Nhật Bản đều có
khả năng chế tạo bom, sẽ ít trông cậy vào những bảo đảm của phương Tây
để tự bảo vệ, trong một thế giới ngày càng nguy hiểm.
Khác với Bắc
Triều Tiên, Putin đe dọa dùng vũ khí nguyên tử để giúp đội quân xâm
lăng của ông ta thắng được một cuộc chiến tranh quy ước. Và xem ra chiến
thuật này hiệu quả. NATO tuy ủng hộ Ukraina hơn trước, nhưng ngần ngại
không muốn gởi sang các loại vũ khí tấn công như máy bay. Tổng
thống Mỹ Joe Biden dù viện trợ ồ ạt, nhưng từ chối cung cấp các loại hỏa
tiễn có tầm bắn sâu vào lãnh thổ Nga. Một số nước NATO cho rằng Ukraina
phải thương thuyết với Nga vì dồn Putin vào ngõ cụt sẽ dẫn đến thảm
họa.
Logic này tạo ra một tiền lệ nguy hiểm. Bắc Kinh có thể áp
đặt điều kiện tương tự nếu tấn công Đài Loan, với lý do đảo quốc này là
lãnh thổ của Trung Quốc. Vladimir Putin có thể tiếp tục dùng nguyên tử
để đe dọa trong tương lai, và một số nước khác sẽ theo chân. The Economist nhấn
mạnh, Ukraina cần có được những vũ khí tối tân hơn, được viện trợ kinh
tế và thêm nhiều trừng phạt với Nga để buộc quân của Putin phải rút lui.
Những nước cho rằng đây chỉ là một cuộc chiến châu Âu đã lơi lỏng an
ninh của chính mình. Và những ai nhân danh hòa bình để đòi Ukraina ngưng
bắn với Nga ngay bây giờ, đã vô cùng sai lầm. Một khi thấy rằng mối đe
dọa nguyên tử đã giúp tránh được thất bại, làm NATO chao đảo, Matxcơva
sẽ đáng ngại hơn bao giờ hểt.
1.
Chiến sự chưacó gì thay đổi ở
Severodonetsk. Quân Ukraina vẫn trụ lại trong khu vực công nghiệp của thành
phố, quân Nga bắn phá không tiếc đạn suốt cả ngày nhưng vẫn không vào được.
Viện
nghiên cứu chiến tranh ISW đã xác nhận thông tin này, đồng thời chỉ ra rằng
việc phải rút lui của quân Ukraina là do thiếu pháo tầm xa.
1.
Trong buổi gặp gỡ với những nhà khoa học trẻ và doanh nghiệp ở Moscow, tổng
thống Nga Putin đã ví việc ông ta làm giống như Peter Đại đế đã làm trong lịch
sử Nga vài trăm năm trước, khi tiến hành cuộc chiến 21 năm với Thụy Điển, để
rồi lập nên thành phố Saint Peterburg:
"Chúng ta đang sống ở kỷ nguyên
thay đổi: về cả lãnh thổ, khoa học hay kỹ thuật. Thế giới đang thay đổi rất
nhanh, và để trở thành một lãnh đạo của một quốc gia, thì cần phải khẳng định
quyền tự chủ của mình. Không có chuyện sẽ có quốc gia ở giữa – hoặc là quốc gia
có chủ quyền, hoặc là thuộc địa, nhưng dưới nhiều cái tên gọi khác nhau”.
Nhiều
ngày nay mình nói về mục đích cuộc tấn công của Putin vào Ukraina là để xâm
lược, thì càng ngày, điều này càng lộ rõ: Putin muốn chiếm hoàn toàn Ukraina. Và
không chỉ Ukraina, mà còn muốn khôi phục lại những lãnh thổ của Liên bang Xô
viết cũ, để tạo ra một đế chế mới, qua đó viết tên mình vào sử sách tương đương
Peter Đại đế.
Trên hướng này từ bây giờ,
chúng ta không thể nói được là Nga có 22 BTG nữa, mà đã là 30 BTG. Theo bản tin
của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, toàn bộ 30 BTG ở khu vực tỉnh Kharkiv đang tích
cực chiến đấu với mục tiêu là “bảo vệ các
đường giới tuyến đã chiếm được.”
Bình loạn: Vậy thực chất tin này là gì? Hôm 08/05 tui có làm phép thống kê tại
mục 4: “Mật độ lực lượng Nga ở “phase 2” này là bao nhiêu?” tại đây. Trong
đó viết:
•
Trên hướng Kharkiv, Nga có 5 BTG và trên hướng Izyum, Nga có 22 BTG, hồi đó cả
khu vực tỉnh Kharkiv Nga có 27 BTG thì sau đó họ đã bổ sung thêm quân vào và
đến nay đã khẳng định được là có thêm 3 BTG. Nhưng, tại sao lại có cái chuyện
là “30 BTG tập trung vào nhiệm vụ chiến đấu tích cực để bảo vệ giới tuyến đã
chiếm được?”
(Boxitvn 10/06/2022)Nga xâm lược Ukraine đã làm cho nhiều người Việt bị
sốc, vì Việt Nam có quan hệ tốt với cả Nga và Ukraine.
Khi
Nga đã trở thành kẻ xâm lược và tội đồ quốc tế thì Việt
Nam khó duy trì cân bằng với cả hai bên, tuy Nga vẫn là nước cung cấp vũ
khí chủ yếu để răn đe Trung Quốc. Trong khi đó, bàn cờ Ukraine đang làm đảo lộn
trật tự thế giới.
Sau
hơn hai năm vật lộn với đại dịch corona, các nước phải làm quen và chung sống
với một thế giới “hậu Covid”. Nay chiến tranh Ukraine đã vượt qua 100 ngày, các
nước cũng phải làm quen và chung sống với một thế giới “hậu Ukraine” và “hậu
Putin”. Đó là một thế giới biến đổi khó lường, “trong một kỷ nguyên hoàn toàn mới” (Henry Kissinger).
Mới
về phụ trách CDC Hà Nội từ tháng 6-2020 thay Nguyễn Nhật Cảm bị bắt vì liên
quan đến vụ mua sắm thiết bị xét nghiệm khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát ở Hà
Nội, với chức danh phó giám đốc phụ trách CDC, lại dính chấu.