Nguyễn Hưng Quốc - Giỗ nhà văn Võ Phiến

 

Hôm nay là ngày giỗ thứ chín của nhà văn Võ Phiến (1925-2015), một trong những nhà văn lớn nhất của Việt Nam trong nửa sau thế kỷ 20.

Trước hết, ông là một trong những cây bút tài hoa nhất ở miền Nam trước năm 1975. Sau năm 1975, ông sang Mỹ sinh sống và tiếp tục viết lách. Cùng với Mai Thảo, ông được xem là một trong hai “trưởng thượng” của làng văn hải ngoại.

Trong khi Mai Thảo, ngoài viết truyện, chuyển sang làm thơ và khá thành công trong thơ, Võ Phiến, ngoài việc viết truyện và tùy bút, chuyển sang viết phê bình văn học. Cho đến nay, ông là người duy nhất viết phê bình về văn học miền Nam từ năm 1954 đến 1975 một cách toàn diện và có hệ thống. Và viết hay.

Sự nghiệp của Võ Phiến được nhiều người đánh giá cao. Riêng tôi, tôi có hẳn một cuốn sách về ông: Cuốn “Võ Phiến” xuất bản năm 1996, sau, tái bản dưới tên mới, “Võ Phiến, một đời trăn trở” (2015). Sau khi ông mất, tôi còn biên tập cuốn thư Võ Phiến gửi tôi trong gần 30 năm dưới tên “Thư Võ Phiến” dày gần 400 trang. Đó có thể là một trong những tuyển tập thư đầu tiên bàn về văn học của một nhà văn Việt Nam.

Nhớ, năm 2015, lúc tôi và bà xã ngồi trong phòng mạch chờ khám bệnh thì tôi nhận được email của một người bạn ở Mỹ báo tin Võ Phiến mới mất. Tôi lặng người. Bàng hoàng. Và buồn hiu hắt. Khám bệnh xong, tôi chở bà xã vào trường đại học nơi tôi dạy. Ở bãi đậu xe mênh mông, tôi lái xe quẹt vào hàng rào làm trầy xước một vết dài bên hông xe. Biết tôi đang buồn, bà xã tôi không nói gì cả. Hai vợ chồng lặng lẽ bước đi.

Vậy mà đã 9 năm rồi.

NGUYỄN HƯNG QUỐC 28.09.2024

Ảnh : Chụp tại nhà Võ Phiến năm 2014. Trình bày bìa cuốn "Võ Phiến, một đời trăn trở" là Trần Triết, cuốn "Thư Võ Phiến" là Yến Năng.